Ψηφιακή διπλωματία

Αυτοί οι συμβιβασμοί έχουν απογοητεύσει εκείνους στην Ουάσιγκτον που θέλουν να ακολουθηθεί μια πιο σκληρή γραμμή για την Κίνα, σχετικά με τις κυβερνο-επιθέσεις και τις όλο και πιο προστατευτικές πολιτικές στην τεχνολογία, ιδίως από τότε που ο πληροφοριοδότης Edward Snowden αποκάλυψε την έκταση της κυβερνο-κατασκοπίας των ΗΠΑ [9]. Ως αποτέλεσμα, οι αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας έχουν εγκλωβιστεί στα διασταυρούμενα πυρά του κυβερνο-πολέμου ΗΠΑ-Κίνας [10]. Για παράδειγμα, παρότι οι εταιρείες αυτές έχουν από καιρό εκφράσει ανησυχίες για την έλλειψη προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας στην Κίνα, οι εντάσεις έφθασαν σε σημείο βρασμού φέτος το καλοκαίρι, όταν μια έκθεση της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας (NSA) επιβεβαίωσε ότι κατά τα τελευταία πέντε χρόνια, περισσότεροι από 600 εταιρικοί και κρατικοί φορείς στις Ηνωμένες Πολιτείες είχαν γίνει στόχοι κυβερνο-επιθέσεων που προέρχοντο από την Κίνα. Αυτές οι επιθέσεις προσπάθησαν να κλέψουν κατοχυρωμένη πνευματική ιδιοκτησία από εταιρείες όπως η Google, η Symantec και η Lockheed Martin. Σύμφωνα με μια έκθεση από το μη κερδοσκοπικό Επιχειρηματικό Συμβούλιο ΗΠΑ-Κίνας, σχεδόν το 50% των εταιρειών έχουν αυτοσυγκρατηθεί στις επενδύσεις, στην έρευνα και στην ανάπτυξη στην Κίνα λόγω ανησυχιών για την πνευματική ιδιοκτησία. Τον περασμένο Ιούνιο, η ίδια η κυβέρνηση των ΗΠΑ δέχθηκε επίθεση, και η παραβίαση είχε ως αποτέλεσμα την κλοπή προσωπικών δεδομένων που αφορούν σε περίπου τέσσερα εκατομμύρια νυν και πρώην ομοσπονδιακούς υπαλλήλους.

Η κινεζική κυβέρνηση έχει αναγνωρίσει ότι οι ανησυχίες αυτές, σε συνδυασμό με την γενική οικονομική επιβράδυνση και την δυσκολία τού να ελιχθεί κανείς στο κανονιστικό της σύστημα, καθιστούν τις επενδύσεις και την κοινή χρήση της τεχνολογίας στην Κίνα λιγότερο ελκυστικές. Ως απάντηση [στα προβλήματα αυτά], το Πεκίνο ανακοίνωσε ένα φιλόδοξο σύνολο μεταρρυθμίσεων το 2013 για την περαιτέρω φιλελευθεροποίηση των αγορών, οι οποίες αφορούσαν τον εξορθολογισμό των ρυθμίσεων για τις επιχειρήσεις και την άρση ορισμένων ελέγχων για τις ξένες επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένης της βιομηχανίας του Διαδικτύου. Όπως ήταν αναμενόμενο, η εφαρμογή αυτών των μεταρρυθμίσεων έχει έκτοτε σταματήσει λόγω των ανησυχιών της Κίνας για την προστασία των εγχώριων βιομηχανιών, αλλά και για την διατήρηση της κυριαρχίας στις εγχώριες πολιτικές της.

Ο Κινέζος πρόεδρος Xi Jinping σε χειραψία με τον Tim Cook, CEO της Apple Inc., κατά την διάρκεια συγκέντρωσης στελεχών στο κύριο κέντρο της Microsoft, στο Redmond της πολιτείας Ουάσιγκτον, στις 23 Σεπτεμβρίου 2015. TED S. WARREN / REUTERS
-----------------------

Η συνολική αβεβαιότητα έχει οδηγήσει σε ανανεωμένη επιφυλακτικότητα σχετικά με την γρήγορη βύθιση της κινεζικής αγοράς. Το Επιχειρηματικό Συμβούλιο ΗΠΑ-Κίνας βρήκε επίσης ότι μόνο το 50% των αμερικανικών εταιρειών σχεδιάζουν να αυξήσουν τις επενδύσεις τους στην Κίνα το επόμενο έτος, από το 75% πριν από τρία χρόνια.

ΟΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ

Δεν ήταν έκπληξη, λοιπόν, το ότι ο Αμερικανός πρώην υπουργός Οικονομικών Χένρι Πόλσον, από μακρού χρόνου θεωρούμενος ως διαμεσολαβητής μεταξύ της αμερικανικής και της κινεζικής επιχειρηματικής κοινότητας, διοργάνωσε την συνεδρίαση στο Σιάτλ [11], η οποία περιελάμβανε 30 στελέχη, 15 σε κάθε μια από τις κορυφαίες αμερικανικές και κινεζικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων της Apple, της IBM, της Microsoft, της Baidu, της Alibaba (μια κινεζική ιστοσελίδα e-commerce) και της Tencent (ενός κινεζικού γίγαντα του Διαδικτύου). Κατά την διάρκεια της συνεδρίασης, ο Xi διαβεβαίωσε μερικούς από τους μεγαλύτερους παίκτες στην οικονομία της χώρας του ότι η Κίνα θα ανοιχτεί περαιτέρω προς τις επιχειρήσεις του εξωτερικού. Παρά το γεγονός ότι κανένα από τα στελέχη δεν ήταν πρόθυμο να συζητήσει το περιεχόμενο της συνάντησης, ένα διαδικτυακό φόρουμ αργότερα μέσα στην ημέρα αποκάλυψε μερικές από τις ανησυχίες άλλων αμερικανικών και κινεζικών παραγόντων του τομέα της τεχνολογίας. Ο Dean C. Garfield, ο πρόεδρος του Συμβουλίου Βιομηχανίας Πληροφορικής Τεχνολογίας (Information Technology Industry Council), για παράδειγμα, είπε τον Lu Wei, τον επικεφαλής της κινεζικής Αρχής για το Διαδίκτυο, ότι το ποσό της επένδυσης των ΗΠΑ στην Κίνα [12], «δεν πρέπει να επισκιάζει το γεγονός ότι υπάρχουν πραγματικές προκλήσεις στην Κίνα όπου η ρητορική και το όραμα δεν συναντώνται με την πραγματικότητα».

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα συνομιλεί με τον Κινέζο πρόεδρο Xi Jinping καθώς περπατούν στην Δυτική Πτέρυγα του Λευκού Οίκου προς το ιδιωτικό τους δείπνο απέναντι, στο Blair House, στην Ουάσιγκτον, στις 24 Σεπτεμβρίου 2015. MIKE THEILER / REUTERS
--------------------

Λίγες μέρες αργότερα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα επανέλαβε αυτά τα αισθήματα όταν ο ίδιος και ο Xi ανακοίνωσαν ένα σύμφωνο ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, με το οποίο και οι δύο πλευρές συμφώνησαν να απέχουν από κυβερνο-επιθέσεις με στόχο την κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας του άλλου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα θα συνεργαστούν επίσης για τους «διεθνείς κανόνες της διαδρομής προς την κατάλληλη συμπεριφορά στον κυβερνοχώρο» [13].