Secure Connection

Ψηφιακή διπλωματία

Στην Κίνα, η τεχνολογική βιομηχανία κάνει αυτά που η Ουάσιγκτον δεν μπορεί

Rebecca Liao

15/10/2015

Περίληψη Κειμένου και Βιογραφικό Συγγραφέα

Οι συναλλαγές του τομέα της τεχνολογίας με την Κίνα αντικατοπτρίζουν την ευελιξία και την συνεργασία που είναι απολύτως αναγκαία στην διπλωματία μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας.

Η REBECCA LIAO είναι δικηγόρος διεθνών εταιρειών, συγγραφέας και αναλυτής για την Κίνα με βάση της την Silicon Valley.

Εμφάνιση άρθρου σε περισσότερες σελίδες

Συνδεθείτε ή Εγγραφείτε για να γράψετε το σχόλιο σας. Εγγραφείτε στο newsletter για να λαμβάνετε ενημέρωση από το ForeignAffairs.gr.

Η φήμη της Ουάσινγκτον ότι κάνει τα πράγματα να συμβαίνουν [1] έχει υποφέρει τόσο πολύ τον τελευταίο καιρό που φαίνεται σαν ο Κινέζος πρόεδρος Xi Jinping να ψάχνει πιο αποτελεσματικούς αλλά λιγότερο επίσημους διαύλους για να ακουστούν οι ανησυχίες του. Κατά την επίσημη επίσκεψή του στις Ηνωμένες Πολιτείες στα τέλη του προηγούμενου μήνα, η πρώτη στάση του δεν ήταν ο Λευκός Οίκος, αλλά το Σιάτλ. Εκεί, πολιόρκησε κορυφαία στελέχη της αμερικανικής τεχνολογίας [2] και τους διαβεβαίωσε ότι η Κίνα έχει δεσμευτεί στην κυβερνοασφάλεια και στην επιδιόρθωση της επιβραδυνόμενης οικονομίας της.

Η σειρά των επισκέψεων του Xi σίγουρα δημιούργησε εντυπώσεις, αλλά δεν αποτέλεσε καθόλου έκπληξη. Μεταξύ συγκρούσεων στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας [3], κατηγοριών για κυβερνοεπιθέσεις [4], και ενός μεγάλου ιστορικού διαφορών για τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα έχουν καταλήξει σε αδιέξοδο. Παρότι ο Σι και ο Ομπάμα κατάφεραν να υποστηρίξουν με δυσκολία και προσπάθεια ένα σύμφωνο ασφάλειας του κυβερνοχώρου στο τέλος της συνόδου κορυφής (έστω και με αμφίβολη εφαρμογή), η συμφωνία θεωρήθηκε ως μια μεγάλη επιτυχία επειδή οι προσδοκίες για κάθε είδους συνεργασία ήταν σχεδόν μηδενικές.

Ο Κινέζος πρόεδρος Xi Jinping μιλά σε ένα επιχειρηματικό στρογγυλό τραπέζι ΗΠΑ-Κίνας, που αποτελείται από Αμερικανούς και Κινέζους CEOs, στο Σιάτλ, στις 23 Σεπτεμβρίου 2015. ELAINE THOMPSON / REUTERS
----------------------

Στην πραγματικότητα, κατά την διάρκεια των τελευταίων ετών, η Ουάσιγκτον έχει χάσει την δυναμική της στην αντιμετώπιση της Κίνας. Αντ’ αυτού, η τεχνολογική κοινότητα των ΗΠΑ έχει έρθει να καλύψει το διπλωματικό κενό και έχει σημειώσει πρόοδο σε ορισμένα οικονομικά θέματα και θέματα ασφάλειας στον κυβερνοχώρο. Η ικανότητα των μη κρατικών φορέων να επηρεάσουν την εξωτερική πολιτική δεν είναι ασφαλώς κάτι νέο -είναι μια τάση που άρχισε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο- αλλά έχει σηματοδοτήσει σημαντικές αλλαγές για τις μελλοντικές σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας.

«ΣΤΗΝ ΚΙΝΑ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΙΝΑ»

Οι πολυεθνικές απέκτησαν πρωτοφανή δύναμη κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, και μέχρι που βρίσκονταν πίσω από την άνοδο και την πτώση καθεστώτων. Στη δεκαετία του 1950, η United Company Fruit [5] πίεσε επιτυχώς την κυβέρνηση των ΗΠΑ να ανατρέψει την επαναστατική κυβέρνησης της Γουατεμάλας, η οποία είχε θεσπίσει λιγότερο ευνοϊκές πολιτικές προς την εταιρεία από όσο η προηγούμενη κυβέρνηση. Το ιρανικό πραξικόπημα του 1953 [6] ήταν μια κοινή πρωτοβουλία της Βρετανίας και των ΗΠΑ στην προσπάθειά τους να προστατευθούν τα συμφέροντα της British Petroleum (BP). Στην δεκαετία του 1970, η CIA θα χρησιμοποιήσει την ITT Corporation [7], έναν αμερικανικό τηλεπικοινωνιακό όμιλο, για να καθαιρέσει τον πρώην πρόεδρο της Χιλής Σαλβατόρε Αλιέντε.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα και ο Κινέζος πρόεδρος Xi Jinping, δίνουν κοινή συνέντευξη Τύπου στον Λευκό Οίκο, στις 25 Σεπτεμβρίου 2015. GARY CAMERON / REUTERS
--------------------

Αυτά είναι ακραία παραδείγματα εμπλοκής επιχειρήσεων στις διεθνείς υποθέσεις. Σήμερα, οι τεχνολογικές εταιρείες των ΗΠΑ έχουν αποφύγει παραδοσιακά γεωπολιτικά ζητήματα όπως οι εδαφικές διαφορές στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας, αλλά οι πράξεις τους αναμφισβήτητα επηρεάζουν πολύ περισσότερα από όσα τα περιθώρια κέρδους τους. Υπήρξαν αποτελεσματικό υποστηρικτικό μέσο στην Κίνα, καθώς επεδίωκε να προωθήσει τον τομέα της τεχνολογίας στην χώρα, δεδομένου ότι η Κίνα χρειάζεται την τεχνογνωσία των αμερικανικών εταιρειών [8] (και σε αντάλλαγμα, τους δίνει πρόσβαση στην προσοδοφόρα αγορά της Κίνας). Φέτος ειδικότερα, έχει παρουσιαστεί μια έκρηξη στις αμερικανο-κινεζικές συνεργασίες τεχνολογίας. Η Baidu, η κορυφαία μηχανή αναζήτησης της Κίνας, υπέγραψε πρόσφατα συμφωνία με την Cloudflare, μια αμερικανική εταιρεία ασφαλείας, για να διαθέτει τα προϊόντα της σε 17 από τα κέντρα δεδομένων της Baidu. Για να εξασφαλίσει την συμφωνία, η Cloudflare έπρεπε να διευθετήσει την αυξημένη ευαισθησία της Κίνας γύρω από την ξένη τεχνολογία, λόγω ανησυχιών για την εθνική ασφάλειά της. Ομοίως, η Dell ανακοίνωσε μια εκστρατεία «Στην Κίνα, για την Κίνα» ύψους 125 δισ. δολαρίων, που θα περιλαμβάνει την βοήθεια σε μια κινεζική κρατική επιχείρηση ώστε να αναπτύξει υψηλής απόδοσης servers. Μετά από μια περίοδο κατακόρυφης πτώσης των πωλήσεων στην Κίνα, η IBM ανακοίνωσε την πρωτοβουλία της «Made with China» («Κατασκευασμένο με την Κίνα»), μέσω της οποίας θα εργαστεί με πολλές κινεζικές εταιρείες για την χτίσει της προηγμένη βιομηχανία τσιπ της χώρας.

Αυτοί οι συμβιβασμοί έχουν απογοητεύσει εκείνους στην Ουάσιγκτον που θέλουν να ακολουθηθεί μια πιο σκληρή γραμμή για την Κίνα, σχετικά με τις κυβερνο-επιθέσεις και τις όλο και πιο προστατευτικές πολιτικές στην τεχνολογία, ιδίως από τότε που ο πληροφοριοδότης Edward Snowden αποκάλυψε την έκταση της κυβερνο-κατασκοπίας των ΗΠΑ [9]. Ως αποτέλεσμα, οι αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας έχουν εγκλωβιστεί στα διασταυρούμενα πυρά του κυβερνο-πολέμου ΗΠΑ-Κίνας [10]. Για παράδειγμα, παρότι οι εταιρείες αυτές έχουν από καιρό εκφράσει ανησυχίες για την έλλειψη προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας στην Κίνα, οι εντάσεις έφθασαν σε σημείο βρασμού φέτος το καλοκαίρι, όταν μια έκθεση της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας (NSA) επιβεβαίωσε ότι κατά τα τελευταία πέντε χρόνια, περισσότεροι από 600 εταιρικοί και κρατικοί φορείς στις Ηνωμένες Πολιτείες είχαν γίνει στόχοι κυβερνο-επιθέσεων που προέρχοντο από την Κίνα. Αυτές οι επιθέσεις προσπάθησαν να κλέψουν κατοχυρωμένη πνευματική ιδιοκτησία από εταιρείες όπως η Google, η Symantec και η Lockheed Martin. Σύμφωνα με μια έκθεση από το μη κερδοσκοπικό Επιχειρηματικό Συμβούλιο ΗΠΑ-Κίνας, σχεδόν το 50% των εταιρειών έχουν αυτοσυγκρατηθεί στις επενδύσεις, στην έρευνα και στην ανάπτυξη στην Κίνα λόγω ανησυχιών για την πνευματική ιδιοκτησία. Τον περασμένο Ιούνιο, η ίδια η κυβέρνηση των ΗΠΑ δέχθηκε επίθεση, και η παραβίαση είχε ως αποτέλεσμα την κλοπή προσωπικών δεδομένων που αφορούν σε περίπου τέσσερα εκατομμύρια νυν και πρώην ομοσπονδιακούς υπαλλήλους.

Η κινεζική κυβέρνηση έχει αναγνωρίσει ότι οι ανησυχίες αυτές, σε συνδυασμό με την γενική οικονομική επιβράδυνση και την δυσκολία τού να ελιχθεί κανείς στο κανονιστικό της σύστημα, καθιστούν τις επενδύσεις και την κοινή χρήση της τεχνολογίας στην Κίνα λιγότερο ελκυστικές. Ως απάντηση [στα προβλήματα αυτά], το Πεκίνο ανακοίνωσε ένα φιλόδοξο σύνολο μεταρρυθμίσεων το 2013 για την περαιτέρω φιλελευθεροποίηση των αγορών, οι οποίες αφορούσαν τον εξορθολογισμό των ρυθμίσεων για τις επιχειρήσεις και την άρση ορισμένων ελέγχων για τις ξένες επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένης της βιομηχανίας του Διαδικτύου. Όπως ήταν αναμενόμενο, η εφαρμογή αυτών των μεταρρυθμίσεων έχει έκτοτε σταματήσει λόγω των ανησυχιών της Κίνας για την προστασία των εγχώριων βιομηχανιών, αλλά και για την διατήρηση της κυριαρχίας στις εγχώριες πολιτικές της.

Ο Κινέζος πρόεδρος Xi Jinping σε χειραψία με τον Tim Cook, CEO της Apple Inc., κατά την διάρκεια συγκέντρωσης στελεχών στο κύριο κέντρο της Microsoft, στο Redmond της πολιτείας Ουάσιγκτον, στις 23 Σεπτεμβρίου 2015. TED S. WARREN / REUTERS
-----------------------

Η συνολική αβεβαιότητα έχει οδηγήσει σε ανανεωμένη επιφυλακτικότητα σχετικά με την γρήγορη βύθιση της κινεζικής αγοράς. Το Επιχειρηματικό Συμβούλιο ΗΠΑ-Κίνας βρήκε επίσης ότι μόνο το 50% των αμερικανικών εταιρειών σχεδιάζουν να αυξήσουν τις επενδύσεις τους στην Κίνα το επόμενο έτος, από το 75% πριν από τρία χρόνια.

ΟΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ

Δεν ήταν έκπληξη, λοιπόν, το ότι ο Αμερικανός πρώην υπουργός Οικονομικών Χένρι Πόλσον, από μακρού χρόνου θεωρούμενος ως διαμεσολαβητής μεταξύ της αμερικανικής και της κινεζικής επιχειρηματικής κοινότητας, διοργάνωσε την συνεδρίαση στο Σιάτλ [11], η οποία περιελάμβανε 30 στελέχη, 15 σε κάθε μια από τις κορυφαίες αμερικανικές και κινεζικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων της Apple, της IBM, της Microsoft, της Baidu, της Alibaba (μια κινεζική ιστοσελίδα e-commerce) και της Tencent (ενός κινεζικού γίγαντα του Διαδικτύου). Κατά την διάρκεια της συνεδρίασης, ο Xi διαβεβαίωσε μερικούς από τους μεγαλύτερους παίκτες στην οικονομία της χώρας του ότι η Κίνα θα ανοιχτεί περαιτέρω προς τις επιχειρήσεις του εξωτερικού. Παρά το γεγονός ότι κανένα από τα στελέχη δεν ήταν πρόθυμο να συζητήσει το περιεχόμενο της συνάντησης, ένα διαδικτυακό φόρουμ αργότερα μέσα στην ημέρα αποκάλυψε μερικές από τις ανησυχίες άλλων αμερικανικών και κινεζικών παραγόντων του τομέα της τεχνολογίας. Ο Dean C. Garfield, ο πρόεδρος του Συμβουλίου Βιομηχανίας Πληροφορικής Τεχνολογίας (Information Technology Industry Council), για παράδειγμα, είπε τον Lu Wei, τον επικεφαλής της κινεζικής Αρχής για το Διαδίκτυο, ότι το ποσό της επένδυσης των ΗΠΑ στην Κίνα [12], «δεν πρέπει να επισκιάζει το γεγονός ότι υπάρχουν πραγματικές προκλήσεις στην Κίνα όπου η ρητορική και το όραμα δεν συναντώνται με την πραγματικότητα».

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα συνομιλεί με τον Κινέζο πρόεδρο Xi Jinping καθώς περπατούν στην Δυτική Πτέρυγα του Λευκού Οίκου προς το ιδιωτικό τους δείπνο απέναντι, στο Blair House, στην Ουάσιγκτον, στις 24 Σεπτεμβρίου 2015. MIKE THEILER / REUTERS
--------------------

Λίγες μέρες αργότερα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα επανέλαβε αυτά τα αισθήματα όταν ο ίδιος και ο Xi ανακοίνωσαν ένα σύμφωνο ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, με το οποίο και οι δύο πλευρές συμφώνησαν να απέχουν από κυβερνο-επιθέσεις με στόχο την κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας του άλλου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα θα συνεργαστούν επίσης για τους «διεθνείς κανόνες της διαδρομής προς την κατάλληλη συμπεριφορά στον κυβερνοχώρο» [13].

Μόνο ο χρόνος θα δείξει αν η Κίνα έχει δεσμευτεί με το σύμφωνο, αλλά οι τομείς της τεχνολογίας και στις δύο χώρες είχαν πολλά να δείξουν από τις προσπάθειές τους στο Σιάτλ. Λίγο μετά την συνάντηση, ανακοινώθηκε μια σειρά από συμφωνίες τεχνολογίας που αντανακλούσε μια μικρή αλλά σημαντική μετατόπιση του κέντρου βάρους από την μονόδρομη μεταφορά τεχνολογίας και την από κοινού ανάπτυξη προς μια πιο ομαλή ανταλλαγή πρόσβασης σε προϊόντα και υπηρεσίες. Για παράδειγμα, η Cisco ανακοίνωσε ότι είχε συστήσει μια κοινή επιχείρηση με την Inspur, έναν κινεζικό κατασκευαστή server, για να διανείμει προϊόντα δικτύωσης και cloud computing στην Κίνα. Η Didi Kuaidi, ο αντίπαλος της Uber στην Κίνα, έχει οριστεί να συνεργαστεί με το LinkedIn στην τεχνητή νοημοσύνη, θωρακίζοντας περαιτέρω την ήδη επιτυχημένη επιχείρηση του LinkedIn στην Κίνα. Η Microsoft ήταν ο μεγαλύτερος νικητής όλων, όμως: Κάνοντας την Baidu προεπιλεγμένη μηχανή αναζήτησης για τα Windows 10 στην Κίνα και πωλώντας υπηρεσίες cloud computing από την 21Vianet Group, μια κινεζική εταιρεία που υποστηρίζεται από τη Microsoft, σε κρατικές επιχειρήσεις.

Φυσικά, θα ήταν ανακριβές να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι μερικές συμφωνίες και μερικά μηνύματα αξιοπιστίας από τον Σι σηματοδοτούν ένα νέο κεφάλαιο στον ρόλο του ιδιωτικού τομέα στις αμερικανο-κινεζικές σχέσεις στον κυβερνοχώρο. Αλλά αυτές οι εταιρείες τεχνολογίας θα έχουν σίγουρα μεγαλύτερο αντίκτυπο για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο από ένα μη δεσμευτικό σύμφωνο. Το πιο σημαντικό είναι ότι οι συναλλαγές του τομέα της τεχνολογίας με την Κίνα αντικατοπτρίζουν την ευελιξία και την συνεργασία που είναι απολύτως αναγκαία στην διπλωματία ΗΠΑ-Κίνας [14]. Στην πραγματικότητα, οι κυβερνήσεις των δύο χωρών είναι τόσο γεμάτες με δυσπιστία [15] που έχουν πάψει να καταλαβαίνουν η μία την άλλη. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι ξένοι ως προς την πολιτική, όπως ο κλάδος της τεχνολογίας, οι οποίοι δεν παρεμποδίζονται από παγιωμένες ιδεολογίες και συμφέροντα, μπορούν να ανοίξουν ένα περιθώριο για διάλογο. Κατά συνέπεια, η Ουάσιγκτον θα πρέπει να δημιουργήσει χώρο για έναν διευρυμένο ρόλο των αμερικανικών εταιρειών τεχνολογίας, οι οποίες βρίσκονται όλο και περισσότερο στην πρώτη γραμμή των σχέσεων ΗΠΑ-Κίνας.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2015-10-12/digital-diplomacy

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στη διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στη διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition

Εμφάνιση άρθρου σε περισσότερες σελίδες

Ψηφιακή διπλωματία

Αναζήτηση

Δημοφιλή Άρθρα

Περιοχή Μελών