Secure ConnectionΗ καταστροφική κινεζική πολιτική του ενός παιδιού
Η μεταρρύθμιση είναι πάρα πολύ λίγη και ήρθε πολύ αργά
Περίληψη Κειμένου και Βιογραφικό Συγγραφέα
Όπως λέει η λαϊκή παροιμία, «Η οικονομική ανάπτυξη είναι το καλύτερο αντισυλληπτικό». Σε όλο τον κόσμο, όπου παρουσιάζεται οικονομική ανάπτυξη, οι τάσεις της ανόδου της αστικοποίησης, των εισοδημάτων και των εκπαιδευτικών επιπέδων, οδηγούν σε μείωση των ποσοστών γονιμότητας καθώς οι γονείς επενδύουν περισσότερους πόρους στην δική τους κατανάλωση και σε μικρότερο αριθμό παιδιών.
Ο MARTIN KING WHYTE είναι καθηγητής Διεθνών Σπουδών και Κοινωνιολογίας στην έδρα John Zwaanstra, ομότιμος στο Πανεπιστήμιο Harvard University. Το δοκίμιο αυτό βασίζεται στις αποδείξεις που παρουσιάζονται στην δημοσίευση των Martin King Whyte, Wang Feng και Yong Cai με τίτλο “Challenging Myths about China’s One-Child Policy” [1], στο The China Journal τον Ιούλιο του 2015.
Παρ’ όλα αυτά, μετά τον θάνατο του Μάο το 1976, ανυπόμονοι ρεφορμιστές ηγέτες της Κίνας απεγνωσμένοι να βρουν τρόπους για να αυξήσουν τον ρυθμό της κατά κεφαλήν οικονομικής ανάπτυξης, ξεκίνησαν το 1978 να εξετάζουν το σφίξιμο των λουριών στρεφόμενοι προς την πολιτική του ενός παιδιού. Ο πρόεδρος Deng Xiaoping και οι συνεργάτες του, αναγνώρισαν ότι η Κίνα έμενε όλο και περισσότερο πίσω από τους δυναμικούς γείτονές της στην Ανατολική Ασία, και επίσης είδαν ότι με την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και την αύξηση του βιοτικού επιπέδου, θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αποκατάσταση των ζημιών που προκλήθηκαν στην εξουσία και στην εικόνα του κόμματος από το Μεγάλο Άλμα Προς Τα Εμπρός και την Πολιτιστική Επανάσταση. Ήθελαν απεγνωσμένα να αποφύγουν την εκτροπή των μελλοντικών οικονομικών ωφελημάτων προς την διατροφή περισσότερων ανθρώπων, αντί της αύξησης του βιοτικού επιπέδου.
Η σχεδιαζόμενη εκστρατεία έλαβε γρήγορα δήθεν επιστημονική αιτιολόγηση από δημογραφικές προβολές που πραγματοποιήθηκαν από τον κυβερνητιστή Song Jian και συναδέλφους του, αρχής γενομένης από το 1979. Ο Song, ο οποίος είχαν πάρει ένα Ph.D. στην μηχανική από το Κρατικό Πολυτεχνείο Bauman της Μόσχας και αναβαθμίστηκε ώστε να γίνει μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας και πρόεδρος της Κινεζικής Ακαδημίας Μηχανικών, είχε ταξιδέψει στο εξωτερικό νωρίτερα στην δεκαετία και είχε συνειδητοποιήσει, και επηρεαστεί έντονα από, τις κινδυνολογικές υποθέσεις που τεκμηρίωνε η μελέτη της Λέσχης της Ρώμης το 1972 με τίτλο «Τα όρια της ανάπτυξης» [5]. Με βάση τις μαλθουσιανές ιδέες της μελέτης [6], ο Song είχε πειστεί ότι ήταν απαραίτητο η Κίνα να μειώσει την γεννητικότητά της το συντομότερο δυνατό. Και έτσι προχώρησε στον παράξενο ισχυρισμό ότι ο βέλτιστος πληθυσμός της Κίνας κατά το έτος 2080 θα είναι κάτω από 700 εκατ. Οι προβολές του έδειξαν ότι για να πετύχει το όριο αυτό, η Κίνα θα πρέπει να περιορίσει τις γεννήσεις κάπου κοντά στο ένα παιδί ανά οικογένεια. (Το 1982 η κινεζική απογραφή καταμέτρησε τον πληθυσμό 1,008 δισεκατομμύρια). Κατά τα επόμενα έτη, «Τα όρια της ανάπτυξης» και άλλες εσχατολογικές προβλέψεις για «πληθυσμιακή βόμβα» [7] (ο τίτλος ενός μπεστ σέλερ του 1968 [8] από τον καθηγητή Paul Ehrlich του Πανεπιστήμιου Stanford) ήταν ευρέως απαξιωμένα στην Δύση [9], αλλά παρέμειναν η βάση της επίσημης κρατικής πολιτικής στην Κίνα για τα επόμενα 35 χρόνια.
Παιδιά αθλητές προπονούνται στο γυμναστήριο ενός αθλητικού σχολείου στην Jiaxing, στην επαρχία Zhejiang, την 11η Απριλίου 2015. WILLIAM HONG / REUTERS
--------------------------
Η έναρξη της πολιτικής του ενός παιδιού το 1980, οδήγησε σε περαιτέρω απότομη ραγδαία αύξηση του επίσημου εξαναγκασμού και της βαναυσότητας. Το 1983, οι πραγματοποιηθείσες χειρουργικές διαδικασίες ελέγχου των γεννήσεων (αμβλώσεις, στειρώσεις, και τοποθετήσεις IUD) κατέγραψαν κορύφωση στα 53 εκατομμύρια -περισσότερο από το διπλάσιο του συνολικού αριθμού του 1979- και πολλές από αυτές δεν ήταν καθόλου εθελοντικές. Παρά τη μαζική αύξηση του καταναγκασμού, η πολιτική του ενός παιδιού δεν ήταν πολύ αποτελεσματική στην περαιτέρω μείωση της γονιμότητας, τουλάχιστον αρχικά. Οι λόγοι είναι σύνθετοι. Εν μέρει, η τεράστια έμφαση της εκστρατείας στον έλεγχο των γεννήσεων οδήγησε σε μια σχετική παραμέληση των άλλων δύο στόχων της προηγούμενης εκστρατείας του 1970: Γάμοι πιο αργά και χρονική απόσταση μεταξύ των γεννήσεων. Παραδόξως, το 1980 ήταν επίσης η χρονιά που η Κίνα εξέδωσε μια αναθεωρημένη εκδοχή του Νόμου της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας περί Γάμου [10] του 1950. Οι νέοι κανόνες για την ελάχιστη ηλικία γάμου προσέφεραν ακούσια νομική αιτιολόγηση για τον γάμο στις αρχές της ηλικίας των 20 ετών ενός ατόμου (20 για τις νύφες και 22 για τους γαμπρούς). Ως αποτέλεσμα, η μέση ηλικία στον πρώτο γάμο μειώθηκε κατά δύο έτη. Δεδομένου ότι τα ποσοστά των γεννήσεων είναι ένα προϊόν όχι μόνο του πόσα μωρά έχουν τα ζευγάρια, αλλά από το πόσα τέτοια ζευγάρια υπάρχουν, η ξαφνική αύξηση του συνόλου των παντρεμένων ζευγαριών οδήγησε σε μια ανάκαμψη των γεννήσεων. Το ποσοστό στην συνέχεια διακυμάνθηκε στο μεγαλύτερο κομμάτι της δεκαετίας του 1980. Το 1990, ήταν στην πραγματικότητα υψηλότερο από όσο το 1980, όταν ξεκίνησε η πολιτική του ενός παιδιού.
Τα ποσοστά γονιμότητας της Κίνας άρχισαν να πέφτουν και πάλι στο τέλος της δεκαετίας του 1980 και ήταν κάτω από τα επίπεδα αναπλήρωσης από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Ο κύριος λόγος για την αλλαγή αυτή, όμως, δεν είναι η πολιτική, αλλά η ταχεία οικονομική ανάπτυξη της Κίνας. Όπως λέει η λαϊκή παροιμία, «Η οικονομική ανάπτυξη είναι το καλύτερο αντισυλληπτικό». Σε όλο τον κόσμο, όπου παρουσιάζεται οικονομική ανάπτυξη, οι τάσεις της ανόδου της αστικοποίησης [11], των εισοδημάτων και των εκπαιδευτικών επιπέδων, οδηγούν σε μείωση των ποσοστών γονιμότητας [12] καθώς οι γονείς επενδύουν περισσότερους πόρους στην δική τους κατανάλωση και σε μικρότερο αριθμό παιδιών. Ο κινεζικός δείκτης γονιμότητας TFR σήμερα εκτιμάται ότι θα είναι μεταξύ 1,4 με 1,6, το οποίο είναι περίπου αυτό που θα περίμενε κανείς με δεδομένο το σημερινό επίπεδο ανάπτυξης και είναι όλο και περισσότερο σύμφωνο με εκείνο των γειτόνων της στην Ανατολική Ασία.