Η επίθεση του Ερντογάν στην εκπαίδευση | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η επίθεση του Ερντογάν στην εκπαίδευση

Το κλείσιμο των κοσμικών σχολείων

Το 2011, τρεις Αλεβίτες Τούρκοι γονείς μαθητών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης άσκησαν ένσταση ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου [10], δηλώνοντας ότι τα παιδιά τους αναγκάστηκαν να παρακολουθήσουν σουνιτικές ισλαμικές τάξεις, κατά παράβαση του πρώτου πρωτοκόλλου της Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα : Το δικαίωμα στην εκπαίδευση. Τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους, το δικαστήριο πήρε μια τελική απόφαση, καθορίζοντας ότι η υποχρεωτική θρησκευτική εκπαίδευση στην Τουρκία παραβιάζει τα δικαιώματα των παιδιών. Το Ανώτατο Δικαστήριο της ίδιας της Τουρκίας αποφάνθηκε ομοίως τον Ιούνιο [11], θεωρώντας τις πολιτικές του ΑΚΡ αντισυνταγματικές. Η κυβέρνηση έχει αγνοήσει αυτές τις αποφάσεις. Ορισμένοι φοβούνται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία υποσχέθηκε πρόσφατα βοήθεια ύψους 3,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Τουρκία για το θέμα των προσφύγων της Συρίας -σε αντάλλαγμα για το σταμάτημα της ροής των μεταναστών προς την Ευρώπη- ίσως στο μέλλον να κάνει τα στραβά μάτια σε αυτές τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία.

28122015-2.jpg

Τουρκάλες διαβάζουν βιβλία στη βιβλιοθήκη του ιμάμ-χατίπ θηλέων Kazim Karabekir στην Κωνσταντινούπολη, στις 10 Φεβρουαρίου 2010. MURAD SEZER / REUTERS
-----------------------------------

Όσο για τους ισχυρισμούς ότι αυτά τα θρησκευτικά σχολεία εκτρέφουν τον εξτρεμισμό, θρησκευτικοί ηγέτες της Τουρκίας έχουν αντιτείνει ότι η σουνιτική εκπαίδευση δεν έχει καμία σχέση με το ριζοσπαστικό Ισλάμ. «Το Ισλάμ είναι μια θρησκεία της ειρήνης και εμείς διδάσκουμε αυτό», δήλωσε ο Huseyin Korkut, ο επικεφαλής της Onder, μιας οργάνωσης-ομπρέλα για τους απόφοιτους των ιμάμ-χατίπ. «Μεταξύ των αποφοίτων [των ιμάμ-χατίπ] σχεδόν κανείς δεν εντάχθηκε στην αλ Κάιντα ή το ISIS». Πράγματι, πολλοί απόφοιτοι έγιναν δημόσιοι υπάλληλοι.

Ωστόσο, ο ριζοσπαστισμός είναι ένα αυξανόμενο πρόβλημα στην Τουρκία. Περισσότερα από 1.000 άτομα έχουν ενταχθεί στο ISIS [12] –πολλοί από αυτούς είναι δυσαρεστημένοι νέοι από γειτονιές με περιορισμένες δυνατότητες εκπαίδευσης- και η παρουσία εξτρεμιστικών πυρήνων στρατολόγησης στις νότιες επαρχίες της Τουρκίας είναι καλά εδραιωμένη. Αν και δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι τα ιμάμ-χατίπ είναι μια πηγή ριζοσπαστικοποίησης στην Τουρκία, παραγκωνίζουν τις ευκαιρίες ανάπτυξης της κριτικής σκέψης και της εκτίμησης για τις άλλες θρησκείες. Αυτό σίγουρα δεν συμβάλει στην καταπολέμηση του ISIS, μια οργάνωση εξτρεμιστών που δικαιολογεί την δολοφονία και τον βιασμό των μη Μουσουλμάνων «αποστατών».

Σίγουρα, το πρόβλημα δεν είναι μόνο τουρκικό. Στις ελεγχόμενες από το ISIS περιοχές του Ιράκ, η ύλη που διδάσκεται είναι η ακραία σαλαφιτική ερμηνεία του ISIS για το Ισλάμ, με επίκεντρο την μαχητικότητα και την καταπολέμηση των «απίστων», ακόμη και στο επίπεδο της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Στην Συρία, ακόμη και εκτός των εδαφών του ISIS, ριζοσπαστικές ισλαμικές ομάδες όπως η Jabhat al Nusra έχουν ανοίξει σχολεία της Σαρία [13], όπου τα κορίτσια θα πρέπει να φορούν το νικάμπ και διαχωρίζονται από τα αγόρια. Και στην Ιορδανία, η οποία έχει αποστείλει 2.000 μαχητές στο ISIS, τα σχολικά βιβλία διδάσκουν ότι ο «ιερός πόλεμος» και η δολοφονία των συλληφθέντων εχθρών είναι οι κατάλληλες απαντήσεις στις επιθέσεις στις ισλαμικά εδάφη. Ο Zogan Obiedat, πρώην υπάλληλος του Υπουργείου Παιδείας, προειδοποίησε πρόσφατα [14] ότι η «ιδεολογία του Ισλαμικού Κράτους είναι εκεί, στα σχολικά εγχειρίδια». Στην πραγματικότητα, η ιορδανική κυβέρνηση έχει ξεκινήσει μια πρωτοβουλία για να ξαναγράψει τα σχολικά βιβλία της.

Από την πλευρά της, η Kacar επιμένει ότι η μάχη της δεν είναι εναντίον της θρησκευτικής εκπαίδευσης για εκείνους που την επιθυμούν -η ίδια είναι μια αφοσιωμένη Σουνίτης, αν και δεν είχε πάει σε ένα imam–hatip. Αγωνίζεται για το δικαίωμα να επιλέγει την εκπαίδευση του παιδιού της, μια αρχή που κατοχυρώνεται στο διεθνές δίκαιο [15]. Αλλά για την ώρα, φαίνεται ότι ο Ερντογάν νικά. Στο τέλος του Νοεμβρίου, τα δικαστήρια δεν είχαν αποφανθεί σχετικά με οποιαδήποτε από τις πέντε περιπτώσεις της Zeytinoglu. Η Kacar δεν ήταν σε θέση να κρατήσει το γιο της στο σπίτι άλλο πια, και έτσι, μαζί με εκατοντάδες άλλα παιδιά από το Gongoren, άρχισαν το σχολείο στον επόμενη δήμο.

Copyright © 2015 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/turkey/2015-12-23/erdogans-assau...