Ώρα να γίνουμε σκληροί με την Σαουδική Αραβία

Ενώ η Σαουδική Αραβία έχει κρατήσει μια αποστασιοποιημένη στάση έναντι του ISIS [9], ο βομβαρδισμός της εναντίον των ανταρτών Houthi στην Υεμένη συνεχίζεται με μεγάλη θέρμη, εκτρέποντας δυνάμεις που οι Σαουδάραβες και οι Άραβες σύμμαχοί τους θα έπρεπε να χρησιμοποιούν για να νικήσουν το ISIS. Η κυβέρνηση του προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα υποστήριξε την σαουδαραβική παρέμβαση, ώστε να εξαγοράσει την σαουδαραβική σιωπή για την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν και να καθησυχάσει τους Σαουδάραβες ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ένας αξιόπιστος σύμμαχος. Η Ουάσιγκτον είδε επίσης την παρέμβαση ως ένα θετικό παράδειγμα ενός περιφερειακού συμμάχου που ασχολείται με τα δικά του προβλήματα αντί να ζητά από τις Ηνωμένες Πολιτείες την επίλυσή τους. Υπάρχουν πιθανώς πολλά στελέχη της διοίκησης που μετανιώνουν τώρα για αυτήν την απόφαση: Η σαουδαραβική στρατιωτική επέμβαση στην Υεμένη [10] ήταν μια καταστροφή. Προκάλεσε χιλιάδες θανάτους αμάχων και τεράστιες ζημιές σε πολιτικές υποδομές˙ ένας ναυτικός αποκλεισμός από τον υπό σαουδαραβική ηγεσία συνασπισμό εμπόδισε την παράδοση της ανθρωπιστικής βοήθειας σε χιλιάδες πολίτες της Υεμένης που υποφέρουν. Οι μαχητές του ISIS και της αλ Κάιντα συμπληρώνουν τα κενά που δημιουργούνται από την σαουδαραβική στρατιωτική επέμβαση.

Η πρόσφατη ανακοίνωση του Ριάντ για μια 34εθνή ισλαμική συμμαχία για την καταπολέμηση της παγκόσμιας τρομοκρατίας –από την οποία εξαιρούνται οι σημαντικές ισλαμικές χώρες Αφγανιστάν [11], Αλγερία [12], Ινδονησία [13], Ιράν [14] και Ιράκ [5]- είναι διακοσμητική. Τα πραγματικά κίνητρά της, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι ειδικοί, είναι να συνεχίσει η εμμονική αντι-ιρανική και σεχταριστική ατζέντα του βασιλείου και να εκτρέψει τις αμερικανικές και τις Δυτικές επικρίσεις ότι η Σαουδική Αραβία δεν κάνει αρκετά για την καταπολέμηση του τζιχαντιστικού εξτρεμισμού.

Ακόμα κι αν οι σαουδαραβικές δράσεις επιδείνωσαν την εξτρεμισμό που τώρα μαίνεται στην Μέση Ανατολή, οι διαδοχικές αμερικανικές κυβερνήσεις συνέχισαν να χαϊδεύουν τις σαουδαραβικές κυβερνήτες. Για να ηρεμήσει τις ατέλειωτες ανησυχίες των Σαουδαράβων, η Ουάσινγκτον έχει επανειλημμένα κάνει ιδιωτικές και δημόσιες δηλώσεις υψηλού επιπέδου επιβεβαιώνοντας την δέσμευση των ΗΠΑ στην σαουδαραβική ασφάλεια. Όπως κάθε καλός ψυχολόγος θα μπορούσε να προβλέψει, αυτή η προσέγγιση έχει απλώς εκθρέψει περισσότερο άγχος και περισσότερα αιτήματα για διαβεβαιώσεις που οι Σαουδάραβες κυβερνώντες δεν πιστεύουν. Με τα χρόνια, η Ουάσιγκτον έχει επίσης τροφοδοτήσει το Ριάντ με μια σταθερή ροή εξελιγμένων όπλων για να αποδείξει την δέσμευσή της στην ασφάλεια της χώρας. Αυτά τα όπλα έχουν χρησιμοποιηθεί κατάφωρα καταχρηστικά στην Υεμένη, ενδεχομένως κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου˙ έχουν χρησιμοποιηθεί με πολύ φειδώ για την καταπολέμηση του ISIS˙ και είναι άνευ σημασίας στην αντιμετώπιση της εσωτερικής αστάθειας, της πιο σοβαρής απειλής για τον Οίκο των Σαούντ.

Άνθρωποι κάθονται μπροστά από ένα πανό με τις φωτογραφίες του επιφανούς Σιίτη κληρικού Sheikh Nimr al-Nimr και του Ιρανού Ανώτατου Ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ κατά την διάρκεια διαδήλωσης κατά της εκτέλεσης του al-Nimr από την Σαουδική Αραβία, στην πλατεία Ιμάμ Χουσεΐν στην Τεχεράνη, στις 4 Ιανουαρίου 2016 . RAHEB HOMAVANDI/REUTERS
-------------------------------------

Η Ουάσιγκτον για πέντε λόγους υπήρξε ο κύριος παράγων που έκανε τα πράγματα στο βασίλειο να εξελίσσονται. Πρώτον, υπήρχε η κατανάλωση του πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αντίθετα με την δημοφιλή αντίληψη, η Σαουδική Αραβία δεν παρέχει το μεγαλύτερο μέρος των εισαγωγών πετρελαίου των ΗΠΑ. Η χώρα συνήθιζε να στέλνει πετρέλαιο προς τις Ηνωμένες Πολιτείες με έκπτωση για πολιτικούς λόγους, και τώρα στέλνει προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, διότι έχει οικονομικά συμφέροντα στην αγορά των αμερικανικών διυλιστηρίων πετρελαίου. Οι Σαουδάραβες επί του παρόντος προμηθεύουν μόνο το 10% των συρρικνωμένων εισαγωγών των ΗΠΑ. Οι τιμές του πετρελαίου συνεχίζουν να μειώνονται και είναι πιθανό να παραμείνουν σε χαμηλά επίπεδα για αρκετό χρονικό διάστημα, χάρη στον κορεσμό της πετρελαϊκής αγοράς. Πιο συγκεκριμένα, το Ριάντ χρειάζεται τα έσοδα από τις πωλήσεις πετρελαίου περισσότερο από όσο οι Ηνωμένες Πολιτείες χρειάζονται το πετρέλαιο της Σαουδικής Αραβίας, και θα εξάγει πετρέλαιο στους κυριότερους πελάτες της στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού.

Δεύτερον, οι μαζικές πωλήσεις όπλων στο βασίλειο ήταν ένα τεράστιο θέμα τύχης για τους Αμερικανούς εργολάβους της αμυντικής βιομηχανίας και απήλαυσαν ισχυρή υποστήριξη στο Κογκρέσο. Ο στρατός των ΗΠΑ υποστηρίζει, επίσης, αυτές τις πωλήσεις ως έναν τρόπο για να αυξηθεί η ικανότητα των σαουδαραβικών δυνάμεων να συνεργαστούν αποτελεσματικά και να υποστηρίζουν τις αμερικανικές δυνάμεις σε επιχειρήσεις της συμμαχίας. Αυτή η σχέση στρατιωτικού εφοδιασμού, ωστόσο, έχει διαστρεβλώσει την πολιτική των ΗΠΑ στην περιοχή, επειδή κάνει την Ουάσιγκτον να δίνει στο Ριάντ την άδεια για την ανεύθυνη συμπεριφορά του. Περαιτέρω, όπως στην Συρία, στην πραγματικότητα δεν είχε ως αποτέλεσμα την μεγάλη κοινή στρατιωτική συνεργασία, και σε αντίθεση με το παρελθόν, ο στρατός των ΗΠΑ δεν εξαρτάται πλέον από την Σαουδική Αραβία για να στηρίξει στρατιωτικές επιχειρήσεις μεγάλης κλίμακας στην περιοχή.

Τρίτον, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Σαουδική Αραβία έχουν απολαύσει μια παραγωγική συνεργασία για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την ανταλλαγή πληροφοριών υπό τον bin Nayef, τον διάδοχο του θρόνου. Αλλά η συνεργασία για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας εξυπηρετεί επίσης τα σαουδαραβικά συμφέροντα στην καταπολέμηση των τρομοκρατικών απειλών για το βασίλειο. Το Ριάντ έτσι δεν πρόκειται να την διακόψει, αν η Ουάσιγκτον υιοθετήσει μια πιο σκληρή γραμμή σχετικά με τις περιφερειακές πολιτικές του Ριάντ.