Καταστολή από τον Maduro

Η Olga Meza κάθισε στο τραπέζι στο γραφείο μιας τοπικής οργάνωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Βενεζουέλα [1] και είπε ότι ήθελε δικαιοσύνη για τον 16χρονο γιο της. Ξέσπασε σε δάκρυα καθώς μιλούσε για την νύχτα που τα μέλη της ερευνητικής αστυνομίας της Βενεζουέλας διέρρηξαν το σπίτι της, έδειραν αυτήν και άλλα μέλη της οικογένειάς της, και την ανάγκασαν να παρακολουθεί καθώς ένας πράκτορας της ασφάλειας εισέβαλε στο υπνοδωμάτιο του γιου της και τον πυροβόλησε αφήνοντάς τον νεκρό.

Η Ουάσιγκτον [2], μαζί με μια χούφτα πρωτευουσών της Λατινικής Αμερικής και πολλούς πρώην αρχηγούς κρατών, επέκριναν την κυβέρνηση του προέδρου της Βενεζουέλας Nicolás Maduro [3] για χρήση υπερβολικής βίας εναντίον αντικυβερνητικών διαδηλωτών, για διώξεις κατά επικριτών της, και για την φυλάκιση των ηγετών της αντιπολίτευσης.

Η καταστολή από τον Maduro [4], όμως, είναι χειρότερο ακόμη και από όσο συνειδητοποιούν οι επικριτές του. Η ευρεία και επιθετική άσκηση ανεξέλεγκτης εκτελεστικής εξουσίας από αυτόν έχει επίσης στοχεύσει πολίτες χαμηλού εισοδήματος και κοινότητες μεταναστών, όπου υπήρχε ευρεία υποστήριξη για την Μπολιβαριανή Επανάσταση, το αριστερό, κοινωνικό κίνημα του Ούγκο Τσάβες [5], ο οποίος υπηρέτησε ως πρόεδρος από το 1999 ως το 2013.

Από τον περασμένο Ιούλιο, η κυβέρνηση έχει πραγματοποιήσει μια σειρά από αστυνομικές και στρατιωτικές επιδρομές εναντίον αυτών των κοινοτήτων υπό την κάλυψη αυτού που λέει ότι είναι μια επιχείρηση για την καταπολέμηση των εγκληματικών συμμοριών.

Κυβερνητικοί αξιωματούχοι κατεδαφίζουν σπίτια με μπουλντόζα κατά την διάρκεια της ειδικής επιχείρησης ασφαλείας που ονομάζεται «Επιχείρηση για την απελευθέρωση του λαού» στην Βαλένθια, τον Σεπτέμβριο του 2015. CARLOS GARCIA RAWLINS / REUTERS
---------------------------------------

Η Βενεζουέλα αντιμετωπίζει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά δολοφονιών στην περιοχή, και χρειάζεται επειγόντως αποτελεσματική προστασία από το βίαιο έγκλημα [6]. Αλλά η προσέγγιση της κυβέρνησης «έσο σκληρός στο έγκλημα» έχει οδηγήσει σε σοβαρά πλήγματα. Πολλά θύματα και μάρτυρες από τους οποίους οι οργανώσεις μας έχουν πάρει συνέντευξη περιγράφουν εκτεταμένες παραβιάσεις που καταφέρνουν οι δυνάμεις ασφαλείας ακριβώς στις κοινότητες οι οποίες έχουν μεγαλύτερη ανάγκη από την προστασία τους.

Ο Βενεζουελάνος Γενικός Εισαγγελέας Luisa Ortega Díaz, δήλωσε τον Φεβρουάριο ότι κατά την διάρκεια αυτών των επιδρομών το 2015 σκοτώθηκαν245 άνθρωποι. Σύμφωνα με αναφορές, δεκάδες άλλοι έχουν σκοτωθεί από τον Ιανουάριο. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι τα θύματα έχασαν την ζωή τους κατά την διάρκεια «αντιπαραθέσεων» των δυνάμεων ασφαλείας με ένοπλους εγκληματίες. Ωστόσο, βρήκαμε 20 περιπτώσεις στις οποίες οι οικογένειες των θυμάτων ή μαρτύρων στις δολοφονίες δήλωσαν ότι δεν υπήρξε καμία αντιπαράθεση. Σε αρκετές περιπτώσεις, οι μάρτυρες αναφέρουν ότι τα θύματα θεάθησαν για τελευταία φορά ζωντανά όντας υπό κράτηση από την αστυνομία.

Κάτοικοι περιγράφουν επίσης αδιάκριτες μαζικές συλλήψεις. Σύμφωνα με επίσημες πηγές, οι δυνάμεις ασφαλείας φυλάκισαν προσωρινά περισσότερα από 14.000 άτομα κατά την διάρκεια αυτών των επιχειρήσεων πέρσι, υποτίθεται για να εξακριβωθεί αν καταζητούντο για εγκλήματα. Αλλά λιγότεροι από 100 εδιώχθησαν τελικά.

Σύμφωνα με το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για το Συντονισμό των Ανθρωπιστικών Υποθέσεων, οι δυνάμεις ασφαλείας απέλασαν πάνω από 1.700 Κολομβιανούς [7] από παραμεθόριες περιοχές κατά την εκτέλεση των επιχειρήσεων. Εκατοντάδες από αυτούς είτε είχαν υποβάλει αίτηση για άσυλο είτε τους είχε χορηγηθεί το καθεστώς του πρόσφυγα από την Βενεζουέλα. Τουλάχιστον 22.000 περισσότεροι λέγεται ότι έχουν εγκαταλείψει την χώρα, φοβούμενοι βιαιοπραγίες ή αναγκαστική απέλαση.

Οι δυνάμεις ασφαλείας επίσης ισοπέδωσαν εκατοντάδες σπίτια και έξωσαν αυθαιρέτως χιλιάδες ανθρώπους, μας είπαν τα θύματα, τόσο από κρατικές κατοικίες όσο και από ιδιωτικές. Εκείνοι που εξώθηκαν δήλωσαν ότι δεν έλαβε καμία ειδοποίηση και δεν είχαν την δυνατότητα να αμφισβητήσουν την απόφαση της κυβέρνησης. Δορυφορικές εικόνες που λαμβάνονται από το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων [8] επιβεβαιώνουν ότι εκατοντάδες σπίτια καταστράφηκαν [9] σε κοινότητες σε δύο πολιτείες μετά από μαζικές εξώσεις.

Ένας κοινός παρονομαστής σε αυτές τις περιπτώσεις, και στις κυβερνητικές καταχρήσεις που έχουμε τεκμηριώσει και σε άλλες περιπτώσεις κατά την τελευταία δεκαετία, είναι ότι τα θύματα -ή οι οικογένειές τους- δεν έχουν πού να στραφούν για προστασία. Σε μια χώρα χωρίς δικαστική ανεξαρτησία, τα θύματα δεν έχουν πρόσβαση στην δικαιοσύνη, ούτε μπορούν να υπολογίζουν σε άμεσες και αμερόληπτες έρευνες που θα βοηθήσουν στην πρόληψη των καταχρήσεων.

Η Meza είπε ότι οι δυνάμεις ασφαλείας την παρενοχλούσαν αφότου υπέβαλε μια καταγγελία στο γραφείο του εισαγγελέα για να κινήσει την διαδικασία έρευνας για την δολοφονία του γιου της. Στην περίπτωση της αναγκαστικής έξωσης [10] μιας ολόκληρης κοινότητας στην πολιτεία Μιράντα, κάτοικοι μας είπαν ότι εκπρόσωποι του Γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα στέκονταν δίπλα καθώς πράκτορες της ασφάλειας ανάγκαζαν τους ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, έκλεβαν τα υπάρχοντά τους, και ισοπέδωσαν 100 σπίτια. Πολλοί άνθρωποι που απελάθηκαν στην Κολομβία είπαν ότι δεν είχαν την δυνατότητα να αμφισβητήσουν τις απελάσεις τους.

Ένας αντι-κυβερνητικός διαδηλωτής προκαλεί την αστυνομία στο Καράκας, τον Μάιο του 2014. CARLOS GARCIA RAWLINS / REUTERS
---------------------------------