Ενώνοντας… το Ηνωμένο Βασίλειο | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ενώνοντας… το Ηνωμένο Βασίλειο

Τι έρχεται μετά το Brexit

Το βασικό πρόβλημα με την ιδέα του να αγνοηθεί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, ωστόσο, είναι πολιτικό. Το δημοψήφισμα ήταν, εν μέρει, μια πολιτική διαμαρτυρία ενάντια σε ένα σύστημα που δεν αντιπροσωπεύει πλέον επαρκώς τους ανθρώπους του. Η ανατροπή του αποτελέσματος, ως εκ τούτου, απλά θα έκανε τα πράγματα χειρότερα. Και η αντίδραση θα χτυπήσει το Εργατικό Κόμμα χειρότερα από όλα. Πολλά από τα μέρη όπου θριάμβευσε η εκστρατεία υπέρ του Brexit είναι περιοχές τις οποίες οι Εργατικοί είχαν κρατήσει μακριά από το δέλεαρ του UKIP. Μέρος της ελκυστικότητας του UKIP -εκτός, φυσικά, από το να είναι το μόνο κόμμα υπέρ της πρότασης που υποστήριξαν 17 εκατομμύρια άνθρωποι- είναι η αντάρτικη φύση του.

Οπότε, το να ανατραπεί απλά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι σαν να ανοίξει η πόρτα σε μια πολιτική κρίση που θα μπορούσε να παρουσιάσει ένα κύμα δημοτικότητας για την άκρα δεξιά. Τίποτε από αυτά δεν γράφεται για να πούμε ότι το θέμα της ΕΕ έχει πλέον κλείσει. Μήνες, ίσως και χρόνια, δύσκολων διαπραγματεύσεων βρίσκονται μπροστά μας και είναι δύσκολο να προβλέψουμε ποιο θα είναι το αποτέλεσμα. Και παρ’όλο που οι Βρετανοί δήλωσαν ξεκάθαρα στο δημοψήφισμα τι είναι εκείνο που δεν θέλουν -συμμετοχή στην ΕΕ- δεν τους δόθηκε η επιλογή να αποφασίσουν τι είδους σχέσεις με την ΕΕ θα προτιμούσαν. Γι’ αυτό είναι κατ' εξοχήν πιθανό ότι ένα δεύτερο δημοψήφισμα θα μπορούσε να διοργανωθεί για να εγκρίνει την οποιαδήποτε διευθέτηση εξασφαλιστεί.

ΤΟ ΞΥΠΝΗΜΑ

Αυτή την στιγμή, η πολιτική κατάσταση στην Αγγλία είναι αρκετά άσχημη. Το δημοψήφισμα συνέπεσε με την αύξηση -και βοήθησε στην πυροδότηση- των ξενοφοβικών και ρατσιστικών περιστατικών σε όλη την χώρα. Ο πρόεδρος του Συμβουλίου Αρχηγών της Εθνικής Αστυνομίας δήλωσε πρόσφατα ότι ο αριθμός των εγκλημάτων μίσους που αναφέρθηκαν στην ανοιχτή γραμμή της βρετανικής αστυνομίας είχε αυξηθεί κατά περισσότερο από 500% την εβδομάδα μετά το δημοψήφισμα. Και δεν υπάρχει καμία διαφυγή από το γεγονός ότι η συμπεριφορά ορισμένων στοιχείων της εκστρατείας του «εκτός» συνέβαλαν σε αυτή τη νέα δυσάρεστη εθνική διάθεση.

Ωστόσο, το γεγονός αυτό δεν θα πρέπει να τυφλώσει κανέναν σχετικά με την ευκαιρία που παρουσιάζουν τα πρόσφατα γεγονότα. Όποια και αν είναι τα ελαττώματα της διαδικασίας, το δημοψήφισμα αντιπροσώπευε μια μοναδική δημοκρατική στιγμή [5]. Το 70% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων προσήλθε στις κάλπες, συμπεριλαμβανομένων, όπως είδαμε, πολλών που γενικά δεν μπαίνουν στον κόπο να ασχοληθούν με τις ημέρες των εκλογών. Στα τρένα και στα μπαρ, γύρω από το τραπέζι του οικογενειακού δείπνου και στους χώρους εργασίας, οι άνθρωποι μιλούν για την πολιτική με έναν σπάνιο τρόπο.

Το καλειδοσκόπιο της βρετανικής πολιτικής έχει πράγματι ανακινηθεί για τα καλά. Εναπόκειται στους ηγέτες της χώρας να αναδιατάξουν τα κομμάτια σε ένα συνεκτικό σχέδιο. Και κεντρικής σημασίας για το σχέδιο αυτό θα είναι η αντιμετώπιση των πραγματικών ανησυχιών πολλών από εκείνους που ψήφισαν κατά της συμμετοχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Βεβαίως, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα επηρεάσει την ικανότητά τους να το πράξουν. Εάν οι προβλέψεις των οικονομολόγων είναι σωστές, το Brexit θα μειώσει τους πόρους του βρετανικού κράτους και ως εκ τούτου την ικανότητά του να δρα. Ωστόσο, οι μοχλοί που πρέπει να χρησιμοποιηθούν για να αντιμετωπιστούν οι κατηγορίες των θεμάτων που αποκάλυψε η ψηφοφορία βρίσκονται, παρ’ όλα αυτά, στα χέρια της βρετανικής κυβέρνησης. Η κατάρτιση, η εκπαίδευση, η παροχή επαρκούς στέγασης, και η εξασφάλιση μιας πιο ισότιμης κατανομής των λαφύρων της παγκοσμιοποίησης, είναι όλα θέματα για τα οποία η βρετανική κυβέρνηση έχει την κύρια ευθύνη. Κάθε ένα από αυτά, με τον τρόπο του, θα βοηθήσει να γεφυρωθεί το χάσμα που έχει αναπτυχθεί μεταξύ της παγκοσμιοποιημένης μεσαίας τάξης και της υπαλληλικής και εργατικής τάξης.

Ο υπόλοιπος κόσμος πρέπει να δει την βρετανική απάντηση στην πρόκληση αυτή με ενδιαφέρον. Οι δυνάμεις της αντίδρασης και της εξέγερσης προελαύνουν, είτε μέσω του Εθνικού Μετώπου στην Γαλλία είτε με την προεδρική υποψηφιότητα του Trump στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε όλα αυτά τα μέρη, τα καθιερωμένα κόμματα, αντί να ασχολούνται άμεσα με τα δικαιολογημένα παράπονα που έχουν δημιουργήσει τόσο θυμό, περίμεναν μέχρι τα πληγωμένα συναισθήματα να εξελιχθούν σε πολιτικά κινήματα ικανά να προκαλέσουν τους επί μακρό χρόνο κατεστημένους.

Όπως πάντα, κανείς δεν θα επέλεγε να ξεκινήσει από αυτό το σημείο. Το δημοψήφισμα θα έχει βαριές συνέπειες για την βρετανική οικονομία και την βρετανική κοινωνία. Ωστόσο, μπορεί ακόμα να χρησιμεύσει ως μια κλήση αφύπνισης. Οι πολιτικοί πρέπει να ανταποκριθούν στην κραυγή διαμαρτυρίας που τους ξύπνησε τις πρώτες πρωινές ώρες της 24ης Ιουνίου Δεν μπορούν πλέον απλά να κλείνουν τα αυτιά τους. Ας είναι αυτή η κληρονομιά του δημοψηφίσματος για την [συμμετοχή στην] Ευρωπαϊκή Ένωση.

Copyright © 2016 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/united-kingdom/2016-07-06/unitin...