Τι κατάλαβε λάθος η Ευρώπη σχετικά με την NSA

Εν τω μεταξύ, η κοινή γνώμη στο Βέλγιο, την Γαλλία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες που απειλούνται από τζιχαντιστικές επιθέσεις, έγειρε δραματικά προς την ασφάλεια. Πρόσφατα, μια έρευνα της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης για τις αντιτρομοκρατικές δυνατότητες της Γαλλίας συνέστησε μια σημαντική αναδιάταξη των μυστικών υπηρεσιών και της αστυνομίας. «Σήμερα δεν μετράμε για αυτούς που μας επιτίθενται», δήλωσε ο επικεφαλής της έρευνας. Η Βουλή των Κοινοτήτων του Ηνωμένου Βασιλείου πέρασε πρόσφατα τον αμφιλεγόμενο νόμο περί αρμοδιοτήτων έρευνας, που δίνει στις Αρχές σημαντικές νέες εξουσίες εποπτείας και απαιτεί από τις εταιρείες να βοηθήσουν τις Αρχές να σπάνε την κρυπτογράφηση σε ορισμένες περιπτώσεις. Η Γερμανία μπορεί τώρα να προχωρήσει σε μια παρόμοια κατεύθυνση. Σε μια Ευρώπη υπό συχνές επιθέσεις από το ISIS, η περισσότερη, όχι η λιγότερη, συλλογή δεδομένων και η ανταλλαγή πληροφοριών φαίνεται να είναι η εντολή που αρμόζει.

Και εδώ βρίσκεται μια ευκαιρία. Μια από τις διαρκείς απογοητεύσεις από την αμερικανική πλευρά των συζητήσεων ασφάλειας και επιτήρησης είναι ότι οι Ευρωπαίοι υποστηρικτές της προστασίας δεδομένων έχουν επικρίνει τις πρακτικές των ΗΠΑ, ενώ είναι απληροφόρητοι ή αγνοούν το γεγονός ότι οι μυστικές υπηρεσίες των χωρών τους κάνουν παρόμοια πράγματα και ακόμα ότι υπόκεινται σε λιγότερους νομικές περιορισμούς και λιγότερο έλεγχο από όσο η NSA. Οι αποκαλύψεις για τις δραστηριότητες της BND οδήγησαν τον κυβερνητικό συνασπισμό της Γερμανίας να εισαγάγει ένα σχέδιο νόμου για την ρύθμιση των δραστηριοτήτων της ηλεκτρονικής παρακολούθησης της BND. Κάνοντας αυτές τις εξουσίες ξεκάθαρες, ο νέος νόμος θα επιτρέψει στους Αμερικανούς και τους Γερμανούς να συγκρίνουν τις εξουσίες των αντίστοιχων μυστικών υπηρεσιών τους και τα καθεστώτα ελέγχου που τους εποπτεύουν.

Αυτό είναι μια σύγκριση που οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να καλωσορίσουν. Ο νόμος θα δώσει στην BND εκτεταμένες εξουσίες για την διεξαγωγή παρακολούθησης στο Διαδίκτυο και για να συλλέγει και να διατηρεί τα δεδομένα Αμερικανών και άλλων μη-Ευρωπαίων. Ούτε το σχέδιο νόμου ούτε οποιαδήποτε δεδηλωμένη πολιτική ανταποδίδει τις προστασίες που ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα χορήγησε στους Γερμανούς (και άλλους αλλοδαπούς) στο πλαίσιο της Προεδρικής Πολιτικής Οδηγίας 28. Και οι Αμερικανοί δεν πήραν καμία από τις εγγυήσεις που οι Ευρωπαίοι απαίτησαν για τους πολίτες τους στη νέα συμφωνία Privacy Shield , η οποία πρόκειται να αντικαταστήσει την Safe Harbor.

Ωστόσο, αν και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν προσφέρει (και, στην Privacy Shield προσφέρουν) στους Ευρωπαίους μεγαλύτερη προστασία από την αμερικανική παρακολούθηση από όση οι Αμερικανοί απολαμβάνουν από την ευρωπαϊκή παρακολούθηση, αυτές οι μονόδρομες παραχωρήσεις δεν είναι ευρέως γνωστές και έχουν δημιουργήσει λίγη καλή θέληση για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η επόμενη κυβέρνηση θα μπορούσε να διορθώσει αυτό το πρόβλημα με το να προτείνει την διεξαγωγή πολιτικού διαλόγου σχετικά με τους κανόνες που διέπουν την παρακολούθηση μεταξύ πρόθυμων συμμάχων και εταίρων με παρόμοιες κουλτούρες κανόνων δικαίου. Κάνοντας αυτό, θα πρέπει να περιμένουμε άλλες χώρες να επεκτείνουν για τους Αμερικανούς τις ίδιες δεσμεύσεις που η Ουάσιγκτον αναλαμβάνει για τους πολίτες τους. Μια τέτοια διπλωματική πρωτοβουλία θα ήταν ένας λογικός, μετριοπαθής τρόπος να αποδειχθεί η καλή πίστη, ενώ θα τονίζονται οι σημαντικές μεταρρυθμίσεις που έχουν αναληφθεί μετά τις διαρροές Snowden.

Η ηγέτις των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) και καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ, χρησιμοποιεί το κινητό της καθώς κοιτάζει έξω από το παράθυρο του γραφείου της στην καγκελαρία, στο Βερολίνο, στις 22 Νοεμβρίου 2005. FABRIZIO BENSCH / REUTERS
-----------------------------------------

Ένα δεύτερο παράπονο που συχνά διατυπώνεται από Αμερικανούς αξιωματούχους της εθνικής ασφάλειας είναι ότι ακόμη και καθώς οι αξιωματούχοι των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων για την ιδιωτικότητα κατακεραύνωναν δημοσίως τις παρακολουθήσεις της NSA, οι υπηρεσίες ασφαλείας των ίδιων των κυβερνήσεών τους ζητούσαν ήσυχα από τους Αμερικανούς ομολόγους τους πληροφορίες για ύποπτους τρομοκράτες. Αυτό παράγει μια στρεβλή κατανόηση των συνεπειών των πρακτικών [συλλογής] πληροφοριών από τις ΗΠΑ στο ευρωπαϊκό κοινό. Ωστόσο, με τις τζιχαντιστικές επιθέσεις να χτυπούν στην καρδιά της Ευρώπης, οι πολιτικές δυναμικές έχουν μετατοπιστεί, μέχρι το σημείο που οι Ευρωπαίοι ηγέτες αισθάνονται άνετα να διαλαλούν δημόσια την ενισχυμένη ανταλλαγή πληροφοριών με τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως έκανε ο Τόμας Ντε Μεζιέρ, υπουργός Εσωτερικών της Γερμανίας, νωρίτερα φέτος.

Εδώ πάλι, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μια καλή ιστορία να πουν, εφόσον επιλέξουν να το πράξουν. Για παράδειγμα, μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι τον Νοέμβριο του 2015, ο Λευκός Οίκος ανέπτυξε ομάδες ειδικών της αντιτρομοκρατίας στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες «για να βοηθήσουν τους Δυτικοευρωπαίους συμμάχους να καλύψουν τις άμυνες και τα σύνορά τους», όπως αναφέρεται από τους New York Times. Οι επιθέσεις στις Βρυξέλλες τον Μάρτιο και ο απόηχός τους απεικονίζει μόνο πόσο πολύ χρειαζόταν η υποστήριξη αυτή, και παραμένει [αναγκαία].