Οι φιλοδοξίες της Ρωσίας στον Ατλαντικό

Η Ρωσία έχει αρχίσει επίσης να ενισχύει τις δυνατότητες της «αντι-πρόσβασης / άρνησης περιοχής» (A2/AD) στον Βόρειο Ατλαντικό μέσω των υποθαλάσσιων δυνατοτήτων της. Μέσω αντιαεροπορικών και κατά πλοίων συστημάτων μεγάλου βεληνεκούς επί των υποβρυχίων της, η Ρωσία μπορεί να δημιουργήσει ζώνες στον Βόρειο Ατλαντικό όπου τα αεροπλάνα και τα πλοία του ΝΑΤΟ δεν μπορούν να επιχειρήσουν χωρίς τον φόβο να καταρριφθούν ή να βυθιστούν. Με μια αρκετά ισχυρή δύναμη στον Βόρειο Ατλαντικό, η Ρωσία θα μπορούσε, στην πραγματικότητα, να αποκόψει την Βόρεια Αμερική από την Ευρώπη.

Το πρόσφατα παρουσιασθέν ρωσικό υποβρύχιο πυρηνικής επίθεσης κλάσης Yasen είναι ένα από τα πιο προηγμένα, πιο αθόρυβα υποβρύχια στον κόσμο, και θα μπορούσε να επιχειρήσει χωρίς αντίσταση στον Βόρειο Ατλαντικό χωρίς μια ισχυρή απάντηση από τις ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, το ΝΑΤΟ κατασκεύασε ένα εξελιγμένο στρώμα δικτύων θαλάσσιας άμυνας και επιτήρησης για να εμποδίσει τέτοιες κινήσεις. Καθώς ο Ψυχρός Πόλεμος ξεθώριασε στο παρελθόν, το ΝΑΤΟ δικαιολογημένα μείωσε την παρουσία του στον Βόρειο Ατλαντικό.

Η συμμαχία πρέπει τώρα να λάβει μέτρα για την ανοικοδόμηση και την ανάκτηση της παρουσίας της στο άνοιγμα GIUK. Ευτυχώς, αυτό δεν θα απαιτήσει μαζικές επενδύσεις, νέες στρατηγικές, ή σημαντική στρατιωτική επανατοποθέτηση.

Κατ’ αρχάς, πρέπει να φέρει το άνοιγμα GIUK πίσω στο τραπέζι του αμυντικού σχεδιασμού της, αυτή την φορά με έμφαση στον άξονα Άνοιγμα GIUK - Νορβηγία καθώς η Αρκτική που θερμαίνεται ανοίγει νέους δρόμους για στρατιωτικές δραστηριότητες. Στην Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Βαρσοβία, οι ηγέτες της Συμμαχίας δήλωσαν ότι θα «ενισχύσουν περαιτέρω την θαλάσσια παρουσία τους και την συνεκτική επίγνωση της κατάστασης» και «θα καταστήσουν λειτουργική» την θαλάσσια στρατηγική της Συμμαχίας του 2011. Οι σχεδιαστές του ΝΑΤΟ θα πρέπει να εντάξουν το άνοιγμα GIUK στους νέους σχεδιασμούς πολιτικής και να βοηθήσουν τους πολιτικούς ηγέτες να κατανοήσουν την στρατηγική σημασία του Βόρειου Ατλαντικού για την παρουσία της συμμαχίας.

Δεύτερον, το ΝΑΤΟ θα πρέπει να ανοικοδομήσει την υποδομή των βάσεων και της επιτήρησης στον Βόρειο Ατλαντικό. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έκαναν κάποια ελπιδοφόρα πρώτα βήματα, με την αποκατάσταση κάποιων περιπολιών ρουτίνας από την πρώην ναυτική αεροπορική βάση στο Keflavik [4] της Ισλανδίας φέτος, μετά από μια δεκαετία παύσης. Τα μέλη του ΝΑΤΟ θα πρέπει να εργαστούν για να ξανανοίξουν σε μόνιμη βάση ορισμένες βάσεις του γύρω από τον Βόρειο Ατλαντικό για να παρακολουθούν συνεχώς το άνοιγμα GIUK και να ενισχύσουν τα [ΝΑΤΟϊκά] υποβρύχια συστήματα επιτήρησης σε όλο τον Βόρειο Ατλαντικό.

Τρίτον, το ΝΑΤΟ πρέπει να εργαστεί για την ανοικοδόμηση των στόλων αεροσκαφών θαλάσσιας περιπολίας των μελών του. Τα αεροσκάφη ναυτικής περιπολίας (maritime patrol aircraft, MPA) είναι ζωτικής σημασίας για την παρακολούθηση των ρωσικών υποβρυχίων και την αποτροπή τυχόν εδαφικών επιδρομών. Πολλοί σύμμαχοι έβαλαν σε αδράνεια ή μείωσαν τους στόλους τους, λόγω περιορισμών στους προϋπολογισμούς τους. Καθώς χώρες όπως η Βρετανία και η Νορβηγία κοιτάζουν να αποκαταστήσουν τους στόλους τους με αεροσκάφη ναυτικής περιπολίας, το ΝΑΤΟ θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο δημιουργίας μιας κοινοπραξίας [5] τέτοιων αεροσκαφών συμμαχικής ιδιοκτησίας για όλους τους συμμάχους. Αυτό θα μιμηθεί επιτυχημένες κοινοπραξίες για τα αεροσκάφη επιτήρησης C-17 και AWACS και θα διασφαλίσει τον συντονισμό των μελών του ΝΑΤΟ στην παρακολούθηση του ανοίγματος GIUK.

Τέλος, το ΝΑΤΟ θα πρέπει να διεξαγάγει νέες στρατιωτικές ασκήσεις στον Βόρειο Ατλαντικό, με έμφαση στον ανθυποβρυχιακό πόλεμο και τον συντονισμό των ναυτικών και αεροπορικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ. Οι στρατιωτικές ασκήσεις στον Βόρειο Ατλαντικό θα προαγάγουν τον διττό στόχο της επίδειξης της στρατιωτικής του δύναμης στην Ρωσία και θα δοκιμάσουν [υπό πίεση] την ικανότητα του ΝΑΤΟ να επιχειρεί στον ανοιχτό ωκεανό. Το ΝΑΤΟ πραγματοποιεί μικρό αριθμό ασκήσεων στην Βόρεια Θάλασσα και γύρω από το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά δεν διεξάγει οιεσδήποτε σημαντικές στρατιωτικές ασκήσεις στον Βόρειο Ατλαντικό.

Μια αντιπαράθεση στον εικοστό πρώτο αιώνα, μεταξύ του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας δεν θα κερδηθεί στο άνοιγμα GIUK. Ωστόσο, δεδομένης της στρατηγικής σημασίας του, θα μπορούσε να χαθεί εκεί. Το άνοιγμα GIUK είναι η θαλάσσια πύλη μέσω της οποίας πρέπει να περάσει το μεγαλύτερο μέρος της ναυτικής δύναμης της Ρωσίας ώστε να αποκτήσει πρόσβαση στον ανοιχτό ωκεανό. Ζωτικής σημασίας διασυνδέσεις για τις παγκόσμιες επικοινωνίες διατρέχουν τον Βόρειο Ατλαντικό, και καθώς οι πάγοι της Αρκτικής υποχωρούν, νέες στρατιωτικές και μη στρατιωτικές δραστηριότητες στην περιοχή μόνο θα αυξηθούν. Για να διατηρηθεί η ασφάλεια στην περιοχή και να εμποδιστεί η ρωσική επιθετικότητα, το ΝΑΤΟ πρέπει να λάβει μέτρα για την ανοικοδόμηση της άμυνας αυτού του ψυχροπολεμικού [θαλάσσιου] περάσματος.

Copyright © 2016 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/2016-09-09/russias-ambitions-atl...