Η μετάβαση του Τραμπ στα άκρως απόρρητα των ΗΠΑ | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η μετάβαση του Τραμπ στα άκρως απόρρητα των ΗΠΑ

Τα έθιμα των Υπηρεσιών Πληροφοριών για την προετοιμασία του εκλεγέντα προέδρου για το Οβάλ Γραφείο

Στο τρίτο και τελευταίο debate, η συζήτηση στράφηκε στο ρωσικό hacking. Λίγες μέρες νωρίτερα, το γραφείο του διευθυντή της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (Office of the Director of National Intelligence) και το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας (Department of Homeland Security) είχαν εκδώσει μια κοινή δήλωση ότι «η Κοινότητα Πληροφοριών των ΗΠΑ έχει την πεποίθηση ότι η ρωσική κυβέρνηση κατεύθυνε τις πρόσφατες απειλητικές ενέργειες κατά των e-mails από πρόσωπα και θεσμικά όργανα των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων αμερικανικών πολιτικών οργανώσεων». Ωστόσο ο Trump ισχυρίστηκε ότι ο αντίπαλός του «δεν γνωρίζει αν είναι οι Ρώσοι που κάνουν το hacking» και συνέχισε με «ίσως δεν υπάρχει χάκινγκ. Αλλά πάντα κατηγορούν την Ρωσία» [13]. Παραμένει ασαφές αν Trump προσπαθούσε να θέσει υπό αμφισβήτηση το ίδιο το χάκινγκ ή την εκτίμηση της ρωσικής ευθύνης αυτού του hacking. Αν ήθελε αυτό το τελευταίο, αρνήθηκε να προσφέρει αποδείξεις ή την λογική για να υποστηρίξει τον ισχυρισμό του. Ή μπορεί απλά να διατηρούσε αμφιβολίες σχετικά με τυχόν συμπεράσματα που προέρχονται από την κοινότητα των υπηρεσιών πληροφοριών.

Είτε έτσι είτε αλλιώς, τα πίσω-μπρος άφησαν τους ψηφοφόρους να αναρωτιούνται για την αξία των διαβαθμισμένων ενημερώσεων για τους υποψηφίους -και περίεργους για το πώς ο Trump, αν εκλεγόταν, θα μπορούσε να βασιστεί σε ένα τέτοιο ταραχώδες ξεκίνημα με τις υπηρεσίες πληροφοριών.

ΣΤΗΝ ΜΕΤΑΒΑΣΗ

Οι εμπειρίες από προηγούμενους εκλεγμένους προέδρους και αξιωματούχους των υπηρεσιών πληροφοριών δείχνουν ότι ο χρόνος μεταξύ των εκλογών και της ορκωμοσίας μπορεί να θέσει τις βάσεις για παραγωγικές σχέσεις. Για να κυλήσουν τα πράγματα, η απερχόμενη κυβέρνηση, εδώ και δεκαετίες, προσφέρει την PDB στον εκλεγέντα πρόεδρο αμέσως μετά την ημέρα των εκλογών, για να τον προετοιμάσει, κατά την σύντομη μετάβαση, για τις μυριάδες εθνικές απειλές και ευκαιρίες για την ασφάλεια που θα αντιμετωπίσει.

Το 1968 -στην πρώτη κανονική μετάβαση της προεδρίας μετά την δημιουργία του PDB το 1964- ο απερχόμενος πρόεδρος Λίντον Τζόνσον εξουσιοδότησε υπαλλήλους της CIA για να δώσουν στον επερχόμενο πρόεδρο Ρίτσαρντ Νίξον την ίδια PDB που έβλεπε ο ίδιος κάθε πρωί. Κάθε ένας από τους διαδόχους του Τζόνσον έχει ακολουθήσει το παράδειγμά του και έκανε διαθέσιμο αυτό που οι μυημένοι απλά αποκαλούν ως «το βιβλίο» στον εκλεγέντα πρόεδρο το συντομότερο δυνατό μετά την εκλογή του.

Αυτό δεν σημαίνει ότι γινόταν πάντα ομαλά. Κατά την διάρκεια της περιόδου μέχρι την ανακήρυξη του Nixon, οι αξιωματικοί της CIA απέτυχαν να αποκτήσουν πρόσωπο-με-πρόσωπο πρόσβαση με τον εκλεγέντα πρόεδρο. Έτσι έκαναν το επόμενο καλύτερο πράγμα, ευσυνείδητα παρέχοντας ένα σφραγισμένο αντίγραφο του PDB κάθε εργάσιμο πρωί στην γραμματέα του Νίξον στο μεταβατικό γραφείο του. Η ανατροφοδότηση τους ήρθε στο τέλος της μεταβατικής περιόδου, με την μορφή μιας παράδοσης από το γραφείο του Νίξον: Μια επιβλητική στοίβα από φακέλους των PDB των δύο προηγούμενων μηνών -όλα χωρίς να έχουν ανοιχτεί.

Οι αξιωματικοί πληροφοριών στους οποίους είχε ανατεθεί το καθήκον της μετάβασης για τους διαδόχους του Νίξον κέρδισαν τελικά την πρόσβαση σε κάθε εκλεγμένο πρόεδρο. Το 1980, ο πρώην διευθυντής της CIA και εκλεγμένος αντιπρόεδρος George H. W. Bush [14] βοήθησε να πεισθεί ο εκλεγμένος πρόεδρος Ρόναλντ Ρέιγκαν να δεχθεί τις τακτικές ενημερώσεις της CIA κατά την διάρκεια της μετάβασης. Αλλά ο Ρέιγκαν αποδείχθηκε αντιδραστικός στις εκτιμήσεις των υπηρεσιών πληροφοριών που αμφισβητούσαν τις υφιστάμενες κοσμοθεωρίες του. Κατά την διάρκεια μιας συνάντησης, ένας από εκείνους που έκαναν την ενημέρωση έδωσε στον Reagan τόσο την Προεδρική Καθημερινή Ενημέρωση εκείνης της ημέρας όσο και μια ειδική έκθεση σχετικά με διάφορες αντι-ισραηλινές παλαιστινιακές ομάδες και τους ηγέτες τους. Ο Ρέιγκαν διάβασε την εκτεταμένη έκθεση και στην συνέχεια ρώτησε εκείνον που τον ενημέρωνε: «Αλλά είναι όλοι τρομοκράτες, έτσι δεν είναι;».

22112016-2.jpg

Ο Διευθυντής του FBI, James Comey, ο Διευθυντής της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, Τζέιμς Κλάπερ, και ο διευθυντής της CIA, Τζον Μπρέναν, φτάνουν για να καταθέσουν σε μια ακρόαση της Επιτροπής Πληροφοριών της Γερουσίας, στην Ουάσιγκτον, τον Φεβρουάριο του 2016. CARLOS BARRIA / REUTERS
------------------------------------------

Τις περισσότερες φορές, οι ενημερώσεις έχουν ερεθίσει την όρεξη για περισσότερα. Ο εκλεγμένος πρόεδρος Μπιλ Κλίντον, για παράδειγμα, δεν έλαβε την πρώτη ενημέρωση PDB παρά δέκα ημέρες μετά τις εκλογές, αλλά το έντονο ενδιαφέρον του για το διαβαθμισμένο υλικό προκάλεσε συνεδρίες πληροφοριών σχεδόν καθημερινά στο Λιτλ Ροκ από εκείνη την στιγμή και μετά. Ο Κλίντον αποφάσισε κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου να διευρύνει το φάσμα των θεμάτων σε εκείνο που θα γινόταν το δικό του καθημερινό βιβλίο των μυστικών. «Πείστηκα από νωρίς ότι η οικονομία επρόκειτο να συνδέεται όλο και περισσότερο με την ασφάλεια, και ένα μέρος από αυτό θα ήταν τα περιβαλλοντικά ζητήματα», μου είπε. «Έτσι, ο Αλ Γκορ και εγώ ζητήσαμε από την CIA να συμπεριλάβει στην PDB κάθε εξέχουσα πληροφορία σχετικά με τις οικονομικές εξελίξεις και τις περιβαλλοντικές εξελίξεις».

Μετά τις εκλογές με το πιο μικρό περιθώριο στην σύγχρονη ιστορία, τον Νοέμβριο του 2000, μόνο ένα πράγμα σταμάτησε τον Κλίντον από το να ακολουθήσει την παράδοση και να φέρει τον εκλεγέντα πρόεδρο στον κύκλο της PDB αμέσως μετά τις εκλογές: Ποιος είχε κερδίσει; Ο αντιπρόεδρος Αλ Γκορ συνέχισε να λαμβάνει την PDB κάθε πρωί, αλλά ο κυβερνήτης του Τέξας Τζορτζ Μπους, ο οποίος φαινόταν ότι είχε κερδίσει την λαϊκή ψήφο στην Φλόριντα -και, ως εκ τούτου, το Σώμα των Εκλεκτόρων- έμεινε έξω από τον κύκλο.