Οι «Θερμοπύλες» της Μέρκελ | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Οι «Θερμοπύλες» της Μέρκελ

Γράμμα από το Βερολίνο

Ο πρωταρχικός αντίπαλος της Μέρκελ στις εκλογές είναι επίσης και σύμμαχος -και πιθανότατα θα είναι ο αναπληρωτής καγκελάριός της μετά τις εκλογές. Μια νέα άφιξη στην γερμανική πολιτική, ο Martin Schulz είναι ένας σοσιαλδημοκράτης, που, πολύ ασυνήθιστα για Γερμανό πολιτικό, έχτισε το όνομά του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ανεβαίνοντας στην προεδρία του το 2012. Ο Schulz έκανε μια ανορθόδοξη διαδρομή προς τις Βρυξέλλες: Ο ίδιος μεγάλωσε σε μια οικογένεια της εργατικής τάξης σε μια περιοχή της Ρηνανίας με ανθρακωρυχεία και, αντί να τελειώσει το γυμνάσιο, επέλεξε να παίξει ημι-επαγγελματικό ποδόσφαιρο και αργότερα να εκπαιδευτεί ως πωλητής βιβλίων. Μετά την ένταξή του στο SPD, ο Schulz υπηρέτησε για μια δεκαετία ως δήμαρχος μιας μικρής πόλης κοντά στα ολλανδικά σύνορα, την πιο πρόσφατη θέση που είχε στην Γερμανία. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, μετακινήθηκε στα απομακρυσμένα περίχωρα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ως πρόσωπο που οι Γερμανοί γνωρίζουν, αλλά όχι ως ένας πολιτικός που έχουν δοκιμάσει. Παρά τα διαπιστευτήριά του στην ΕΕ, πολλοί Γερμανοί θεωρούν τον Schulz έναν τραχύ, συνδικαλιστικής νοοτροπίας συνήγορο της εργατικής τάξης.

Υπήρξε μια μακρά σειρά Σοσιαλδημοκρατών που προσπάθησαν και απέτυχαν να σταματήσουν την εκλογική αιμορραγία του κόμματός τους κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Τώρα ο Schulz ασχολείται με αυτό, και αρχικά οι δημοσκοπήσεις τον δείχνουν κοντά στην Μέρκελ. Μετά την απρόσμενη υποψηφιότητα του Schulz, το SPD έκανε άλμα τριών ποσοστιαίων μονάδων σε δημοσκοπήσεις και συνέχισε να ανεβαίνει. Ωστόσο η γερμανική αριστερά -το SPD, οι Πράσινοι και το Αριστερό Κόμμα- κατά πάσα πιθανότητα θα εξακολουθούν να υπολείπονται της πλειοψηφίας. Το CDU έχει μόνο το SPD με το οποίο μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση, εκτός και αν σχηματίσει έναν συνασπισμό με δύο κόμματα, ας πούμε τους Πράσινους και το φιλελεύθερο «Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα».

Εκτός από να ανταγωνίζονται ο ένας με τον άλλον και από την αντιμετώπιση της ακροδεξιάς, η Μέρκελ και ο Schulz θα πρέπει να πείσουν τους Γερμανούς ότι η ΕΕ έχει ένα βιώσιμο μέλλον. Αν οι Γερμανοί το εγκαταλείψουν αυτό, το πεπρωμένο της Ευρώπης είναι ανοιχτό προς πάσα κατεύθυνση. Οι διακηρύξεις του Trump για το ΝΑΤΟ και οι προκλήσεις του Πούτιν στην Ανατολική Ευρώπη έχουν κάνει τους πιστούς στο ευρωπαϊκό σχέδιο να προσπαθούν να ενισχύσουν τις δυνατότητες άμυνας και ασφάλειας της ΕΕ, να επανεξετάσουν την εξωτερική πολιτική της, να δημιουργήσουν μια ενιαία στρατιωτική διοίκηση, και, σε γενικές γραμμές, να προετοιμαστούν για μια ζωή χωρίς τον ισχυρότερο σύμμαχό τους. Όμως, ούτε ο Schulz, ούτε η Μέρκελ φαίνεται να έχουν ένα μεγαλόπνοο όραμα για το μέλλον της ΕΕ [12] που αυτός ή εκείνη να μπορούν να πουλήσουν στους Γερμανούς ψηφοφόρους. Και, τελικά, θα πρέπει να πουλήσουν την ΕΕ πέρα από την Γερμανία, στην υπόλοιπη Ευρώπη. Η κυριαρχία της Γερμανίας στην Ένωση έχει αυξηθεί από την εποχή της ευρωκρίσης, και το Βερολίνο θεωρείται συχνά ότι προώθησε τα δικά του συμφέροντα σε βάρος των άλλων μελών της ένωσης. Βεβαίως, μέτρα όπως ο μετριασμός των εμπορικών πλεονασμάτων ρεκόρ της Γερμανίας ή η επένδυσή τους στην βοήθεια οικονομιών εκτός Γερμανίας θα ήταν ένα βήμα προς την σωστή κατεύθυνση. Η Γερμανία δεν μπορεί να συσπειρώσει την Ευρώπη ενώ εμφανίζεται να χρησιμοποιεί την ΕΕ ως όχημα για τα δικά της συμφέροντα -μια κριτική που έχει κάνει ο Trump και έχει αντηχήσει σε πολλές μικρότερες χώρες της ΕΕ.

Μια σειρά γεγονότων από τώρα μέχρι και τον Σεπτέμβριο θα μπορούσε να ανατρέψει αυτόν τον εύθραυστο υπολογισμό. Μια νίκη του Εθνικού Μετώπου στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές της Γαλλίας, ήττες του CDU στην Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, στην Σάαρλαντ ή το Schleswig-Holstein στις εκλογές των κρατιδίων, μια τρομοκρατική επίθεση, μια ανανεωμένη πορεία των προσφύγων, μια σημαντική κλιμάκωση στην Ουκρανία ή μια αποστασία του CSU από το CDU θα μπορούσε να κάνει την Μέρκελ και το κόμμα της να βουλιάξουν στις εκλογές. Μια κυβέρνηση υπό την διοίκηση των Μέρκελ και Schulz δεν είναι κακή επιλογή για την Γερμανία. Αν καταλήξουν να κυβερνήσουν από κοινού, αμφότεροι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η μοίρα της Ευρώπης στηρίζεται στους ώμους τους.

Copyright © 2017 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/germany/2017-02-14/merkels-last-...