Η Ρουμανία μάχεται την διαφθορά

Στην προσπάθεια να δημιουργηθεί μια συμμαχία χωρίς αποκλεισμούς, οι διαδηλωτές επεδίωξαν επίσης να υποσκάψουν τον ισχυρισμό της κυβέρνησης ότι ενήργησε στο όνομα του «λαού». Οι διαδηλωτές απευθύνθηκαν στους ψηφοφόρους που είχαν υποστηρίξει το PSD κατά την διάρκεια των τελευταίων εκλογών με το να κρατούν πανό που παρότρυναν τους Σοσιαλδημοκράτες να σταματήσουν να λένε ψέματα στους ηλικιωμένους ψηφοφόρους, το κύριο εκλογικό σώμα του κόμματος. Στην πραγματικότητα, το κίνημα διαμαρτυρίας αρνήθηκε οποιαδήποτε επίσημη σχέση με -ή χρηματοδότηση από- τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία επέδειξαν αυτοσυγκράτηση και δεν προσπάθησαν να εμπλακούν. Εν τη απουσία πολιτικών διασυνδέσεων, η διαχωριστική γραμμή έγινε ηθική και όχι πολιτική. Έγινε μια επιλογή είτε της υποστήριξης των πολιτών είτε των διεφθαρμένων αξιωματούχων.

Το PSD, από την πλευρά του, χαρακτήρισε την διαδήλωση ως εξαγριωμένο όχλο που επιθυμούσε να δημιουργήσει χάος και αταξία. Σε παρέμβαση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατά την συζήτηση των πρόσφατων πολιτικών εξελίξεων στην Ρουμανία, οι ευρωβουλευτές του PSD υποστήριξαν ότι το να αποδεχθούν τα αιτήματα των διαδηλωτών ήταν κάτι ισοδύναμο με το να υποταχθούν «στην δύναμη του όχλου». Η κυβέρνηση συνέκρινε τις διαδηλώσεις με το Μαϊντάν της Ουκρανίας και άφησε να εννοηθεί ότι οι παρατεταμένες διαδηλώσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε βίαιες συγκρούσεις. Έτσι, το να αποφευχθεί η βία έγινε το βασικότερο ζήτημα για τους διαδηλωτές. Πολλοί από αυτούς έφερναν τα βρέφη και τα μικρά παιδιά τους στις διαδηλώσεις, με την ξεκάθαρη πρόθεση να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος της βίας. Πολλοί, επίσης, μοίραζαν λουλούδια σε ουδέτερους παρευρισκομένους και προσέφεραν ζεστό τσάι σε εκείνους που συμμετείχαν. Η ειρηνική φύση των πορειών συνέβαλε σημαντικά στην επιτυχία τους, αυξάνοντας το ηθικό και πολιτικό κόστος μιας βίαιης καταστολής.

Οι διαδηλωτές επεδίωξαν επίσης να επιβάλουν εκλογικό κόστος στο κυβερνών κόμμα. Προσέφυγαν σε μεμονωμένους βουλευτές και άλλους πολιτικούς που συνδέονται με τον κυβερνητικό συνασπισμό για να αποκηρύξουν την αμφιλεγόμενη νομοθεσία. Αυτές οι προσπάθειες να σπάσουν την πολιτική ενότητα του κυβερνώντος κόμματος ήταν μόνο εν μέρει επιτυχείς. Μόνο ένας μικρός αριθμός πολιτικών παραιτήθηκαν από τις θέσεις τους στην κυβέρνηση ή από το κυβερνών κόμμα. Ένας ακόμα μικρότερος αριθμός μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μίλησε αντίθετα με την πρόταση. Όμως, η αποτυχία της διαμαρτυρίας να δημιουργήσει ένα βαθύτερο κύμα διαφωνούντων εντός του κυβερνώντος κόμματος μπορεί να έχει επιπτώσεις στο εγγύς μέλλον. Κατά τις προσεχείς εβδομάδες, οι ηγέτες του PSD ίσως να προσπαθήσουν να ενισχύσουν την εσωτερική κομματική πειθαρχία, ενώ θα προσπαθούν να βρουν άλλες ευκαιρίες για να θέσουν παρόμοιες αντι-δημοκρατικές πρωτοβουλίες πάλι στην πολιτική ατζέντα.

Πολλές από τις πολιτικές στρατηγικές που χρησιμοποιήθηκαν από τους Ρουμάνους διαδηλωτές, όπως η χρήση των ηθικών και όχι των υλικών επικλήσεων, η αποτροπή της βίας, καθώς και οι προσπάθειες για την δημιουργία δια-ταξικών χωρίς αποκλεισμούς συμμαχιών, θυμίζουν την τακτική που χρησιμοποιήθηκε κατά την διάρκεια άλλων πολύ γνωστών πράξεων κοινωνικής αντίστασης, όπως το κίνημα στις ΗΠΑ για τα πολιτικά δικαιώματα. Και ως εκ τούτου, αν και το πολιτικό πλαίσιο του παγκόσμιου λαϊκισμού είναι νέο, το ρεπερτόριο των στρατηγικών που χρησιμοποιούνται από τους διαδηλωτές είναι γνωστό. Με τους δημοκρατικούς θεσμούς και τις [δημοκρατικές] πρακτικές να βρίσκονται υπό επίθεση τόσο στις προηγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες δημοκρατίες -είτε στην Τουρκία, την Πολωνία, είτε στην Βενεζουέλα- ο ρουμανικός «χειμώνας της δυσαρέσκειας» αποδεικνύει την δύναμη της συλλογικής αντίστασης και πάλι. Προς τούτο, θα πρέπει να εμπνέει τους μεταρρυθμιστές σε άλλα περιβάλλοντα ώστε να ψάξουν για αποτελεσματικές στρατηγικές προς την αλλαγή.

Copyright © 2017 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/romania/2017-02-17/romania-fight...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition