Η Ουγγαρία μετατρέπεται σε Ρωσία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η Ουγγαρία μετατρέπεται σε Ρωσία

Στο Πανεπιστήμιο CEU, ο Orban μιμείται τον Πούτιν
Περίληψη: 

Το να συγκρίνει κάποιος τον Orban με τον Πούτιν μπορεί κάποτε να ήταν υπερβολή. Αλλά όταν το Fidesz φαίνεται αποφασισμένο να διώξει ένα υψηλής ποιότητας εκπαιδευτικό ίδρυμα από την χώρα εξαιτίας των πολιτικών απόψεων του χρηματοδότη του, δεν είναι πλέον υπερβολή.

Ο DALIBOR ROHAC είναι ερευνητής στο American Enterprise Institute. Ακολουθήστε τον στο Twitter @DaliborRohac [1].

Στις 20 Μαρτίου, το Διαιτητικό Δικαστήριο της Αγίας Πετρούπολης στην Ρωσία ανακάλεσε [2] την άδεια του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου στην Αγία Πετρούπολη (EUSP), αφήνοντας το μικρό σώμα των κυρίως Ρώσων σπουδαστών του στο κενό ως προς το αν θα είναι σε θέση να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους. Η απόφαση ήρθε μετά από έκτακτες επιθεωρήσεις που αποκάλυψαν 120 παραβιάσεις του οικοδομικού κώδικα και άλλων διατάξεων. Φαινομενικά, είχαν γίνει ανακαινίσεις χωρίς τις σωστές άδειες της πόλης, δεν υπήρχε γυμναστήριο, και τα απαιτούμενα φυλλάδια κατά του αλκοολισμού έλειπαν -για να μην αναφέρουμε ότι ο αριθμός των «ασκούντων διδασκαλία» στα τμήματα Πολιτικών Επιστημών και Κοινωνιολογίας απέτυχαν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις που καθορίζονται από την Ρωσική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία για την Επίβλεψη της Παιδείας και των Επιστημών (Rosobrnadzor).

Όσο τρομακτικό κι αν είναι αυτό το περιστατικό, τα ανεξάρτητα κέντρα σκέψης με δεσμούς με την Δύση περιμένουν μια τέτοια κυβερνητική παρενόχληση στην Ρωσία. Κανείς δεν θα περίμενε το ίδιο είδος συμπεριφοράς σε ένα φαινομενικά δημοκρατικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης [3], αλλά αυτό είναι ακριβώς που συμβαίνει αυτή την στιγμή στην Ουγγαρία [4]. Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Viktor Orban είναι έτοιμη να θέσει εκτός λειτουργίας το Κεντρο-Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο (Central European University, CEU), που ιδρύθηκε και χρηματοδοτείται από τον Ουγγρο-αμερικανό επενδυτή George Soros. Με την υποστήριξή του στις φιλανθρωπικές οργανώσεις προσφύγων και σε προοδευτική αιτίες, ο Σόρος αποτελεί την νέμεση της σημερινής κυβέρνησης, παρά το γεγονός ότι το 1989 ο ίδιος ο Orban πέρασε ένα εξάμηνο στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης με υποτροφία του Soros.

Σε αντίθεση με τις ρωσικές ομολόγους τους, οι ουγγρικές Αρχές δεν ασχολούνται με γραφειοκρατικές κοινοτοπίες. Στις 4 Απριλίου, η ουγγρική κυβέρνηση προώθησε ένα νομοσχέδιο στο κοινοβούλιο που θα καταστήσει σχεδόν αδύνατο για το CEU να συνεχίσει να λειτουργεί στην χώρα. Λιγότερο από μια εβδομάδα αργότερα, ο πρόεδρος Janos Ader υπέγραψε το νομοσχέδιο, γνωστό ως Lex CEU, και το έκανε νόμο.

Το CEU είναι πολύ μεγαλύτερο και πιθανώς πιο διάσημο πανεπιστήμιο από το EUSP. Στεγάζει τα καλύτερα προγράμματα ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών στο πρώην σοβιετικό μπλοκ (κατατασσόμενο στην 42η θέση παγκοσμίως στις Πολιτικές Επιστήμες και τις Διεθνείς Σπουδές [5]), μπορεί να υπερηφανεύεται για ένα παγκόσμιας κλάσης ακαδημαϊκό Τύπο, και είναι ένα κομβικό σημείο για τους ερευνητές και τους διανοούμενους σε όλη την κεντρική και ανατολική Ευρώπη.

Ο νέος νόμος, εάν τεθεί σε ισχύ, θα καταστήσει αδύνατο στο CEU να διατηρήσει την διπλή νομική κατάστασή του. Επί του παρόντος, η σχολή έχει μια χάρτα που εκδόθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο των [ακαδημαϊκών] Εφόρων της Νέας Υόρκης και έχει λάβει πιστοποίηση για την ουγγρική νομική οντότητά του, το ΚΕΕ (Közép-Európai Egyetem, ή Κεντρο-Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο). Σύμφωνα με την κυβέρνηση, αυτή η διπλή ιδιότητα, η οποία επιτρέπει στο CEU την έκδοση τόσο ουγγρικών όσο και αμερικανικών αναγνωρισμένων πτυχίων, είναι μια άδικη πηγή πλεονεκτήματος σε σχέση με τα ουγγρικά πανεπιστήμια. Σύμφωνα με τον νόμο Lex CEU, η αμερικανική οντότητα του Πανεπιστημίου απαιτείται να ανοίξει μια πανεπιστημιούπολη στις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία στην συνέχεια θα πρέπει να διαπραγματευτεί μια διμερή συνθήκη με την Ουγγαρία, προκειμένου να λειτουργήσει στην τελευταία.

Στην έντονη διαμαρτυρία 80.000 ατόμων ενάντια στον νόμο στην Βουδαπέστη την Κυριακή, ορισμένοι από τους συμμετέχοντες αστειεύτηκαν [6] ότι το νομοσχέδιο θα μπορούσε να υποκινείται από την επιθυμία του Orban να συναντηθεί με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Donald Trump, δήθεν για να συνάψει μια τέτοια συμφωνία. Άλλες εικασίες επισημαίνουν την αξιόλογη ευθυγράμμιση των συμφερόντων μεταξύ του Orban, ενός συνεπούς επικριτή των κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας, και του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος επισκέφθηκε την Βουδαπέστη τον Φεβρουάριο σε ένα σπάνιο ταξίδι του σε κράτος-μέλος της ΕΕ. Ηγέτες και ακτιβιστές μορφωμένοι από το CEU, φυσικά, ήταν στο επίκεντρο των φιλοδυτικών κινημάτων σε όλη την Ανατολική Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένου του Αζερμπαϊτζάν, της Λευκορωσίας και της Ρωσίας.

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ αντέκρουσε γρήγορα τον νόμο. Το ίδιο έκαναν και ο Tibor Navracsics [7], ο αντιπρόσωπος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή του ίδιου του κόμματος του Orban, Fidesz. Η Βουδαπέστη είδε μεγάλες δημόσιες διαμαρτυρίες επί δύο συνεχόμενα Σαββατοκύριακα τον Απρίλιο. Επιπλέον, πάνω από 500 Αμερικανοί και Ευρωπαίοι ακαδημαϊκοί -συμπεριλαμβανομένων 20 κατόχων νόμπελ- κάλεσαν την κυβέρνηση να αναθεωρήσει, και μια ηλεκτρονική αναφορά που ζητά το ίδιο, έχει μέχρι στιγμής προσελκύσει πάνω από 53.000 υπογραφές. Η πρέσβειρα της Ουγγαρίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, Reka Szemerkenyi, θα αποχωρήσει από την θέση της στις αρχές Ιουνίου, σύμφωνα με ισχυρισμούς εξαιτίας της απροθυμίας της να υπερασπιστεί τον Lex CEU. (Ο Orban έχει αρνηθεί να σχολιάσει την αναχώρηση της Szemerkenyi, λέγοντας [8] ότι «δεν ασχολείται με τα θέματα των γυναικών»).

Το να συγκρίνει κάποιος τον Orban με τον Πούτιν μπορεί κάποτε να ήταν υπερβολή [9]. Αλλά όταν το Fidesz φαίνεται αποφασισμένο να διώξει ένα υψηλής ποιότητας εκπαιδευτικό ίδρυμα από την χώρα εξαιτίας των πολιτικών απόψεων του χρηματοδότη του, δεν είναι πλέον υπερβολή.