Ο αποτυχημένος πόλεμος της Αιγύπτου κατά της τρομοκρατίας

Για πολλούς στην Ουάσιγκτον, η σχετική δύναμη του ISIS είναι ανησυχητική. Η διοίκηση Trump μπορεί να είναι σε θέση να βάλει σε χαμηλή προτεραιότητα ή να αγνοήσει το ακανθώδες θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με το Κάιρο, αλλά δεν μπορεί να κάνει το ίδιο με την άνοδο του ISIS στο πιο πολυπληθές αραβικό κράτος. Ακόμα και μετά τα 40 χρόνια και τα 50 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ στρατιωτικής βοήθειας από τη εποχή του Camp David, γίνεται σαφές ότι η αμερικανική βοήθεια προς τις ένοπλες δυνάμεις της Αιγύπτου δεν κατάφερε να καταστήσει τον στρατό έστω και στο ελάχιστο πιο ικανό, ούτε ενίσχυσε την αποφασιστικότητα της ηγεσίας στο Κάιρο να αναπτύξει δυνάμεις σε δύσκολες αποστολές μάχης.

Βεβαίως, η βοήθεια μπορεί να βοηθά στην αποφυγή κάποιων χείριστων σεναρίων. Η στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ, για παράδειγμα, πιθανό να αποτρέπει το Κάιρο από το να έρθει πιο κοντά στην Μόσχα. Μπορεί επίσης να βοηθά στην πρόληψη της κατάρρευσης του κράτους και μαζί με αυτό, ενδεχομένως, την μετανάστευση εκατομμυρίων Αιγυπτίων στην Ευρώπη. Όμως, η Ουάσιγκτον πρέπει να βρει δημιουργικούς τρόπους για να ενθαρρύνει την πολιτική ηγεσία στο Κάιρο να παρακινήσει τον στρατό ώστε να κάνει πιο αποτελεσματικά την δουλειά του, ειδικά στις επιχειρήσεις αντι-εξέγερσης. Πρόσφατα, η Αίγυπτος ζήτησε και έλαβε εκπαίδευση από τις ΗΠΑ για την ανίχνευση και την αχρήστευση των IED [αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών]. Με βάση τις επιδόσεις του, ο αιγυπτιακός στρατός χρειάζεται επίσης απεγνωσμένα εκπαίδευση σε τακτικές αντιμετώπισης των ανταρτών, και ίσως επί τόπου βοήθεια και καθοδήγηση από προσωπικό των ΗΠΑ. Αυτή η τεχνική υποστήριξη από τις ΗΠΑ θα επεκταθεί πέρα από τις κινητικές επιχειρήσεις ώστε να συμπεριλάβει και άλλες πτυχές των σύγχρονων εκστρατειών αντι-εξέγερσης ή αλλιώς COIN (COunter INsurgency), όπως η οικονομική ανάπτυξη και τα μηνύματα δημόσιας διπλωματίας.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει επίσης να παροτρύνουν την Αίγυπτο να προβεί σε αλλαγές στις προμήθειες αμερικανικού στρατιωτικού εξοπλισμού, τον οποίον αγοράζει με την οικονομική βοήθεια των ΗΠΑ. Λαμβάνοντας υπόψη τις απειλές που αντιμετωπίζει η Αίγυπτος, οι οποίες αφορούν σχεδόν αποκλειστικά την τρομοκρατία και κατ’ επέκταση την ασφάλεια των συνόρων, δεν υπάρχουν επαρκείς λόγοι για τα είδη βαρέως εξοπλισμού στον οποίον το Κάιρο έχει δώσει μεγάλη προτεραιότητα, συμπεριλαμβανομένων των τανκς, των μαχητικών αεροσκαφών, των αμφίβιων επιθετικών ελικοπτεροφόρων σκαφών και των αναβαθμίσεων των πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς. Θα ήταν πολύ πιο παραγωγικό για το Κάιρο να αγοράσει περισσότερα ελικόπτερα Blackhawk για να βελτιώσει τις ικανότητες ταχείας αντίδρασης του στρατού και να δαπανήσει χρήματα για να βελτιώσει την επιτήρηση, την εξεύρεση στόχων και την αναγνώριση μέσω συστημάτων ISTAR που θα μπορούσαν να ενισχύσουν τις επιχειρήσεις κατά της αντι-ανταρτικής δράσης.

Βεβαίως, ο αιγυπτιακός στρατός θα είναι απρόθυμος να δεχτεί τις υποδείξεις των ΗΠΑ σε αυτό το θέμα. Δεδομένου ότι η επιβολή προϋποθέσεων για την παροχή βοήθειας από τις ΗΠΑ δεν ήταν επιτυχής στο παρελθόν, η διοίκηση Trump θα πρέπει να επικεντρωθεί σε κίνητρα, συμπεριλαμβανομένης της μόχλευσης «χρηματοδότησης ταμειακών ροών», μια προϋπόθεση που μέχρι το 2015 επέτρεπε στην Αίγυπτο να χρησιμοποιήσει την μελλοντική οικονομική βοήθεια των ΗΠΑ ως πίστωση για την αγορά δαπανηρών οπλικών συστημάτων. Η Ουάσινγκτον θα μπορούσε να επαναφέρει την χρηματοδότηση των ταμειακών ροών, η οποία απορρίφθηκε το 2015 μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα, αλλά μόνο για εξοπλισμό που το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ θεωρεί ότι σχετίζεται με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και τις επιχειρήσεις ασφάλειας των συνόρων.

Η Ουάσιγκτον θα πρέπει επίσης να εξετάσει την αύξηση της χρηματοδότησης για το μάλλον μετριοπαθές στρατιωτικό πρόγραμμα εκπαίδευσης και κατάρτισης της Αιγύπτου, γνωστό ως IMET. Το 2016, το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ διέθεσε μόλις 1,8 εκατομμύρια δολάρια σε αυτό το εγχείρημα. Συγκριτικά, την ίδια χρονιά, η Ιορδανία -της οποίας ο στρατός είναι στο 15% του μεγέθους εκείνου της Αιγύπτου- έλαβε 3,8 εκατομμύρια δολάρια για στρατιωτική εκπαίδευση. Η διοίκηση θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο επαναπρογραμματισμού ή εκχώρησης ορισμένων από τα 1,3 δισεκατομμύρια δολάρια της αμερικανικής στρατιωτικής χρηματοδότησης (Foreign Military Financing ή FMF) της Αιγύπτου, για να ενισχύσει αυτά τα προγράμματα, με ιδιαίτερη έμφαση στην έκθεση περισσότερων Αιγύπτιων αξιωματικών στις σύγχρονες τεχνικές COIN.

Τέλος, παρά την προσήλωση της Αιγύπτου σε μεγάλες στρατιωτικές ασκήσεις εκπαίδευσης που έχουν σχεδιαστεί για να προετοιμαστεί να πολεμήσει ένα έθνος-κράτος, η Ουάσινγκτον θα πρέπει να αχρηστεύσει ή να ξανασχεδιάσει ριζικά την ετήσια επιχείρηση «Bright Star». Στο παρελθόν, οι Ηνωμένες Πολιτείες πραγματοποιούσαν αυτή την άσκηση (διάρκειας μιας εβδομάδας) με την Αίγυπτο, εμπλέκοντας σε διάφορες χρονικές στιγμές ασκήσεις αμφίβιας προσγείωσης, άλματα από αεροπλάνα και μεγάλης κλίμακας ελιγμούς τανκς. Το πρόβλημα, βεβαίως, είναι ότι η Αίγυπτος δεν έχει κρατικούς εχθρούς, καθιστώντας αυτές τις ασκήσεις σε μεγάλο βαθμό άσχετες. Λαμβάνοντας υπόψη τα κατεστημένα συμφέροντα στο Κάιρο και την Ουάσινγκτον, μπορεί να είναι δύσκολο να τερματιστεί εντελώς η Bright Star, αλλά ένα σημαντικό μέρος της άσκησης θα πρέπει να επαναπροσδιοριστεί για να επικεντρωθεί στις αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις, κάτι που η Αίγυπτος χρειάζεται πραγματικά.

Η Αίγυπτος δεν θα αλλάξει εύκολα, ακόμα και με τρόπους που είναι, για τους περισσότερους παρατηρητές, προφανώς προς το συμφέρον της Αιγύπτου [6]. Ωστόσο, η Ουάσινγκτον πρέπει να συνεχίσει να πιέζει το Κάιρο για να το πράξει, επειδή η επιτυχία του ενάντια στο ISIS στο Σινά και σε όλο το κράτος είναι προς τα συμφέροντα της εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ.