Κυβέρνηση χωρίς αντιπολίτευση στην Γαλλία;

Ο πρώτος γύρος των γαλλικών βουλευτικών εκλογών έδωσε μια εκπληκτική νίκη στο La République En Marche, ένα κεντρώο πολιτικό κίνημα που ιδρύθηκε μόλις πριν από έναν χρόνο από τον νεοεκλεγμένο πρόεδρο, τον Emmanuel Macron. Όχι μόνο ο Macron θα είναι ο νεαρότερος που θα ηγηθεί της χώρας από την εποχή του Ναπολέοντα, αλλά το νεοσύστατο κόμμα του κέρδισε με περίπου το 30% των ψήφων και τώρα αναμένεται να σαρώσει 400 με 440 από τις συνολικά 577 έδρες στην Εθνοσυνέλευση κατά τον τελικό γύρο των βουλευτικών εκλογών στις 18 Ιουνίου.

Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμμανουέλ Μακρόν, ψηφίζει στον πρώτο γύρο των κοινοβουλευτικών εκλογών στο Le Touquet, στις 11 Ιουνίου 2017. CHRISTOPHE PETIT TESSON / REUTERS
------------------------------------------------------------

Το να κερδίσει κάποιος περίπου το 70% των διαθέσιμων εδρών ήταν κάτι ανήκουστο στην ιστορία της Πέμπτης Δημοκρατίας. Ο ιδρυτής της, Charles De Gaulle, δεν μπορούσε καν να υπολογίζει σε τέτοιες σταθερές πλειοψηφίες. Μόνο ένας συνασπισμός μεταξύ του δεξιόστροφου «Συναγερμός για την Δημοκρατία» και του κεντρώου «Ένωση για την Γαλλική Δημοκρατία» στις βουλευτικές εκλογές του 1993 μπόρεσε να συγκεντρώσει μια τέτοια κυριαρχία με 458 έδρες. Αλλά ακόμα και στην περίπτωση εκείνη, το κάθε κόμμα τα πήγε μόνο μετρίως καλά από μόνο του, και μαζί, η εξουσία τους πάλι εξισορροπείτο από τον σοσιαλιστή πρόεδρο, François Mitterand. Ο Macron, αντιθέτως, πιθανότατα θα αντιμετωπίσει πολύ λίγη αντιπολίτευση και θα είναι σε πολύ ισχυρή θέση να θέσει σε εφαρμογή την κεντρώα ατζέντα του, η οποία περιλαμβάνει σθεναρές μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, μείωση του δημόσιου τομέα και αναθέρμανση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης με την αποκατάσταση της γαλλικής εταιρικής σχέσης με την Γερμανία.

Εν τω μεταξύ, οι εκλογές ήταν δυσάρεστες για τα άλλα κόμματα. Μόλις πριν από έξι μήνες, το κεντροδεξιό κόμμα Les Républicains όδευε με αυτοπεποίθηση προς την προεδρία και την πλειοψηφία του νομοθετικού σώματος και παρ’ όλα αυτά απέκτησε μόλις το 20% των ψήφων και τώρα αναμένεται να αποκτήσει τις λιγοστές 90 έως 130 έδρες της Εθνοσυνέλευσης -ακόμη λιγότερες από όσες κατέχει σήμερα. Θα παραμείνει το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης, αλλά είναι δύσκολο να δούμε πώς θα ασκήσει αυτή την λειτουργία. Το κόμμα συμφωνεί με τις περισσότερες από τις πολιτικές του Macron και ο νέος υποψήφιος πρωθυπουργός, Emmanuel Philippe, όπως και ο υπουργός Οικονομίας, Bruno Le Maire, αμφότεροι αποσπάστηκαν από τις τάξεις του.

Το πρώην κυβερνών Σοσιαλιστικό Κόμμα υπέστη το χειρότερο αποτέλεσμά του μέχρι τώρα. Με λίγο πάνω από το 11% των ψήφων, αναμένεται να πέσει από τις πάνω από 300 έδρες του στο σημερινό κοινοβούλιο σε κάτι μεταξύ 15 και 25 εδρών στο νέο. Δεδομένου ότι οι 15 έδρες είναι το ελάχιστο απαραίτητο για την συγκρότηση κοινοβουλευτικής ομάδας, οι Σοσιαλιστές, ένα από τα παλαιότερα κόμματα στην Γαλλία, ενδέχεται να αντιμετωπίσουν την ταπείνωση της διαμόρφωσης συμμαχίας με τους Ευρωπαίους Οικολόγους και τους Πράσινους.

Το ακροαριστερό La France Insoumise του Jean-Luc Mélenchon επίσης υπο-απέδωσε. Μετά τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών τον περασμένο μήνα, στον οποίο ο Mélenchon ήρθε στην τρίτη θέση, υπήρχαν μεγάλες προσδοκίες ότι το κόμμα του θα υπερκεράσει τους Σοσιαλιστές και, ως εκ τούτου, θα διεκδικήσει να το αντικαταστήσει στην ηγεσία της ιστορικά ισχυρής αριστεράς πτέρυγας της χώρας. Ωστόσο, με μόλις 14% των ψήφων, μόλις που ξεπέρασε τους αντιπάλους του και αναμένεται να αποκτήσει ακόμη λιγότερες έδρες μετά τον δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών.

Τέλος, σε αυτό που είναι ίσως το πιο εκπληκτικό αποτέλεσμα, το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο της Marine Le Pen επλήγη σοβαρά. Μετά την άνοδο στις δημοσκοπήσεις τα τελευταία χρόνια και την απόκτηση σχεδόν του 34% των ψήφων στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, το κόμμα της Le Pen απέκτησε χθες μόνο το 13,2% των ψήφων και αναμένεται να καταταγεί στην πέμπτη θέση του αριθμού των εδρών στο κοινοβούλιο.

Με την πρώτη ματιά, αυτά τα αποτελέσματα μπορεί να φαίνονται καθησυχαστικά για την φιλελεύθερη δημοκρατία. Σε τελική ανάλυση, πριν από λίγες μόνο εβδομάδες, μια προεδρία του Εθνικού Μετώπου, η οποία θα έθετε σε κίνδυνο τόσο το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και την οικονομική σταθερότητα της Γαλλίας, εξακολουθούσε να φαίνεται εφικτή. Συγκριτικά, ο Macron είναι ένας αξιόπιστος μετριοπαθής που έχει υποσχεθεί να υποστηρίξει τις δεσμεύσεις της Γαλλίας τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και στους διατλαντικούς εταίρους της. Οι ισχυρές θέσεις που έλαβε στις πρώτες διμερείς συναντήσεις του με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Donald Trump, και τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, καθώς και στις πρόσφατες συνόδους κορυφής των G7 και ΝΑΤΟ, προσφέρουν μια πρώτη γεύση από την σταθερή, διεθνή ηγεσία που προτίθεται να προβάλει.

Ωστόσο, σε προσεκτικότερη εξέταση, αναδύεται μια πιο ανησυχητική εικόνα. Πρώτα απ’ όλα, το ποσοστό αποχής άγγιξε επίπεδα ρεκόρ, ξεπερνώντας το 50% για πρώτη φορά στην ιστορία των γαλλικών βουλευτικών εκλογών. Αυτό υποδηλώνει ότι, αντί να επιτύχει μια λαϊκή συναίνεση, ο Macron επωφελήθηκε από την οργισμένη δυσαρέσκεια του γαλλικού εκλογικού σώματος για το πολιτικό σύστημα στο σύνολό του. Λόγω της χαμηλής προσέλευσης, το κόμμα του Macron κέρδισε μόνο το 15% των ψήφων όλων των εγγεγραμμένων. Αυτό μπορεί να υπονομεύσει τη νομιμοποίηση της εντολής του και είναι επίσης πιθανό να δημιουργήσει απαιτήσεις για μεταρρύθμιση του εκλογικού νόμου.