Ο ρόλος των μικρών κομμάτων στις εκλογές της Γερμανίας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ο ρόλος των μικρών κομμάτων στις εκλογές της Γερμανίας

Επιλογές συνασπισμού για την επόμενη κυβέρνηση
Περίληψη: 

Δεδομένου ότι πρόκειται για ένα ουσιαστικά προκαθορισμένο συμπέρασμα ότι η Angela Merkel και οι Χριστιανοδημοκράτες της (CDU) θα πετύχουν μια τέταρτη θητεία, υπάρχουν πολλές εικασίες σχετικά με τις ενδιαφέρουσες επιλογές συνασπισμού που θα μπορούσαν να αποτελέσουν την επόμενη κυβέρνηση, μια διαδικασία που θα εξαρτηθεί, σε μεγάλο βαθμό, από το πώς τα μικρότερα κόμματα πορεύονται προς τις εκλογές.

Ο PAUL HOCKENOS είναι συγγραφέας και αναλυτής με έδρα το Βερολίνο. Το πιο πρόσφατο βιβλίο του έχει τίτλο Berlin Calling: A Story of Anarchy, Music, the Wall and the Birth of the New Berlin.

Η σε εθνική τηλεοπτική κάλυψη εκλογική συζήτηση (debate) στην Γερμανία, νωρίτερα αυτόν τον μήνα, μεταξύ της καγκελαρίου, Άνγκελα Μέρκελ, και του αντιπάλου της, Martin Schulz, του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) δεν είχε καμία υπερβολή. Η «μονομαχία», όπως αποκλήθηκε, έδινε την αίσθηση περισσότερο μιας ευγενικής διαμάχης μεταξύ ενός ηλικιωμένου ζευγαριού. Δεν ξεσήκωσε τον υπναλέο, στερημένο από ουσία ανταγωνισμό μεταξύ των δύο κομμάτων, που θα ολοκληρωθεί την ημέρα των εκλογών στις 24 Σεπτεμβρίου.

21092017-1.jpg

Αφίσες της προεκλογικής εκστρατείας με τα πρόσωπα της Γερμανίδας καγκελαρίου, Άνγκελα Μέρκελ, και του Martin Schulz, του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, στην Φρανκφούρτη, στις 13 Σεπτεμβρίου 2017. KAI PFAFFENBACH / REUTERS
---------------------------------------------------------------------

Σε πλήρη αντίθεση, η συζήτηση μεταξύ των πέντε μικρότερων κομμάτων της Γερμανίας την επόμενη νύχτα παρουσίασε μια υπέροχη, θυμωμένη φιλονικία. Ο Cem Özdemir των Πρασίνων πυροβόλησε με δύο βολές τον Βαυαρό χριστιανοδημοκράτη (CSU) Joachim Herrmann, προκαλώντας τον για τον καταστροφικό αντίκτυπο της χρήσης του άνθρακα, και κατηχώντας τον στις χριστιανικές αξίες, όπως η λατρεία των δημιουργιών του Θεού. Ο Χέρμαν απάντησε, χαμογελώντας: «Αλλά δεν υπάρχουν εργοστάσια άνθρακα στην Βαυαρία!» (Το CSU, μέλος του συνασπισμού της Μέρκελ, έχει αγωνιστεί για την απαγόρευση της παραγωγής άνθρακα σε ολόκληρη την Γερμανία). Εν τω μεταξύ, οι φιλελεύθεροι «Ελεύθεροι Δημοκράτες» (FDP) και το σοσιαλιστικό «Αριστερό Κόμμα» συγκρούστηκαν για τους ελέγχους των ενοικίων, την κοινωνική ασφάλιση, την μετανάστευση, τα πυρηνικά όπλα στην Ευρώπη και τα αυτοκίνητα με κινητήρα ντίζελ. Το ακροδεξιό «Εναλλακτική για την Γερμανία» (AfD) κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι «έκανε συμφωνίες με Ισλαμιστές πολέμαρχους στην Λιβύη», αναφερόμενο στις διαπραγματεύσεις της Μέρκελ για τον περιορισμό των ροών προσφύγων από την Βόρεια Αφρική.

Πράγματι, δεδομένου ότι πρόκειται για ένα ουσιαστικά προκαθορισμένο συμπέρασμα ότι η Angela Merkel και οι Χριστιανοδημοκράτες της (CDU) θα πετύχουν μια τέταρτη θητεία, υπάρχουν πολλές εικασίες σχετικά με τις ενδιαφέρουσες επιλογές συνασπισμού που θα μπορούσαν να αποτελέσουν την επόμενη κυβέρνηση, μια διαδικασία που θα εξαρτηθεί, σε μεγάλο βαθμό, από το πώς τα μικρότερα κόμματα πορεύονται προς τις εκλογές. Η ψηφοφορία έρχεται σε μια καθοριστική στιγμή για την Ευρώπη, καθώς πρέπει να καταπιαστεί ταυτόχρονα με την αναζωογόνηση της ΕΕ, την αντιμετώπιση των κρίσεων της μετανάστευσης και του ευρώ, και την ταχυδακτυλουργική διαχείριση των σχέσεων με παλιούς και νέους αυταρχικούς [ηγέτες]. Το πώς θα παιχτεί αυτό για την Γερμανία, και την Ευρώπη στο σύνολό της, εξαρτάται από το χρώμα της επιλογής εταίρου ή εταίρων συνασπισμού από την Μέρκελ.

ΜΕΓΑΛΕΙΩΔΗΣ ΚΑΙ ΠΑΛΙ

Το πιο σίγουρο στοίχημα μπορεί αρχικά να μοιάζει με ανανέωση του «μεγάλου συνασπισμού» μεταξύ του CDU και του SPD, που κυβέρνησε την Γερμανία για οκτώ από τα 12 χρόνια της Merkel και απολαμβάνει μεγάλης εμπιστοσύνης από το κοινό [1]. Αλλά δεν είναι εγγυημένο. Αποκλείοντας μια εντελώς απροσδόκητη εξέλιξη, τα δύο μεγάλα κόμματα της Γερμανίας θα επαναλάβουν τις επιδόσεις τους στις τελευταίες εκλογές, αλλά θα χάσουν ψηφοφόρους. Οι δημοσκοπήσεις [2] δείχνουν ότι το CDU συγκεντρώνει το 36% των ψήφων και το SPD 23%, δηλαδή πέντε και τρείς ποσοστιαίες μονάδες λιγότερες αντίστοιχα, από το 2013. Πίσω από την κεντροδεξιά διακυβέρνηση της Μέρκελ, τα δύο κόμματα συνεργάστηκαν φιλόξενα, θεσπίζοντας νόμους που ευνοούν τα δικαιώματα των ενοικιαστών και έναν ελάχιστο μισθό, αντιμετωπίζοντας την κρίση του ευρώ και την προσάρτηση της Κριμαίας από την Ρωσία και επιβλέποντας την υιοθέτηση της ανανεώσιμης ενέργειας από την Γερμανία. Εξάλλου, η οικονομία της Γερμανίας έχει ευημερήσει από τα τελευταία χρόνια της δεκαετίας του 2000, όπως και κανένα άλλο στην Ευρώπη.

Η Μέρκελ, που δεν αναλαμβάνει ρίσκα, θα προτιμούσε έναν ακόμα μεγάλο συνασπισμό και το κόμμα της θα την ακολουθούσε. Οι απογοητευμένοι υποστηρικτές του SPD, από την άλλη πλευρά, θα μπορούσαν να το προκαταλάβουν, έχοντας παρακολουθήσει το κόμμα τους να συρρικνώνεται συνεχώς μέσα στους μεγάλους συνασπισμούς. Ενώ ήταν στην εξουσία, το προφίλ του SPD θόλωσε καθώς το CDU αποκόμιζε εύσημα για [το ότι εφάρμοζε] την μια κλασική πολιτική του SPD μετά την άλλη. Αμέσως μετά τις εκλογές του 2013, το SPD έθεσε την τελική απόφαση για την ένταξή του σε ένα μεγάλο συνασπισμό σε ψηφοφορία μεταξύ των μελών του. Συγκατένευσαν μόνο απρόθυμα όταν τα ανώτερα στελέχη υποσχέθηκαν ότι θα σταματούσαν την αιμορραγία του κόμματος. Αλλά δεν το έκαναν. Είναι επομένως δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι οι οπαδοί του θα πεισθούν από την ίδια υπόσχεση τώρα.

Τα κορυφαία στελέχη του SPD αντιλαμβάνονται ότι πρέπει να απομακρύνουν το κόμμα από την σκιά της Μέρκελ. Ο Schulz ισχυρίζεται ότι κατεβαίνει [στις εκλογές] για να κερδίσει, αλλά παρά ταύτα το SPD έχει καταθέσει εντυπωσιακές, «μη διαπραγματεύσιμες» προϋποθέσεις [3] για την συμμετοχή του σε έναν συνασπισμό: Ίσες αμοιβές ανδρών και γυναικών, δωρεάν εκπαίδευση συμπεριλαμβανομένου του νηπιαγωγείου, και ανώτατο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης στα 67 έτη. Το ερώτημα είναι αν οι πιστοί στο SPD ή η δεξιά πτέρυγα του CDU/CSU θα συναινούσαν.