Ενώ ο κόσμος κοιμάται, η Myanmar καίγεται | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ενώ ο κόσμος κοιμάται, η Myanmar καίγεται

Η τελευταία κρίση των Rohingya

Για όσους κοιτάζουν προς την Aung San Suu Kyi για ηγεσία, ωστόσο, οι παρατηρήσεις της ήταν απογοητευτικές για πολλούς λόγους. Ο πρώτος από αυτούς ήταν η εκτίμησή της για την κατάσταση στο πεδίο. Ισχυρίστηκε ότι από τις 5 Σεπτεμβρίου δεν έχουν υπάρξει ένοπλες συγκρούσεις και δεν υπάρχουν εκκαθαριστικές επιχειρήσεις –ένας ισχυρισμός που αμφισβητείται από τα μέσα ενημέρωσης και τις διεθνείς οργανώσεις δικαιωμάτων [12]. Δήλωσε επίσης ότι η κυβέρνηση θέλει να ανακαλύψει «γιατί συμβαίνει αυτή η έξοδος [των Rohingya]». Αλλά αν αυτή και η κυβέρνησή της δεν γνωρίζουν, η άγνοιά τους μπορεί να είναι μόνο σκόπιμη. Τον Αύγουστο, μια συμβουλευτική επιτροπή [13], υπό την ηγεσία του πρώην γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, και διορισμένη από την ίδια την Aung San Suu Kyi, εξέδωσε την τελική έκθεσή της σχετικά με το προηγούμενο κύμα βίας στο κρατίδιο Rakhine. Η έκθεση ανέφερε κατηγορηματικά ότι «οι στρατιωτικές και αστυνομικές επιχειρήσεις» μετά από μαχητικές επιθέσεις τον Οκτώβριο του 2016 «οδήγησαν δεκάδες χιλιάδες Μουσουλμάνους να περάσουν στα σύνορα στο Μπαγκλαντές». Πρέπει να γνωρίζει [η Aung San Suu Kyi] ότι οι Rohingya δραπετεύουν σήμερα από την Μιανμάρ ακριβώς για τον ίδιο λόγο –μόνο που αυτή την φορά η καταστολή είναι πολύ χειρότερη, όπως δείχνει η πενταπλάσια αύξηση [του αριθμού] εκείνων που φεύγουν.

Στην συνέχεια, η Aung San Suu Kyi προσέθεσε ότι «δεν είναι η πρόθεση της κυβέρνησης της Μιανμάρ να μοιράσει ή να αποποιηθεί την ευθύνη». Ωστόσο, προχώρησε για να προτείνει ότι «η απώλεια ζωών, οι τραυματισμοί, η καύση χωριών και ο εκτοπισμός των ανθρώπων» είναι το σφάλμα των «ένοπλων μουσουλμανικών ομάδων» και των συγκρούσεων με τις δυνάμεις ασφαλείας, αντί (όπως συμβαίνει στην πραγματικότητα) το αποτέλεσμα της σκόπιμης χρήσης της πολιτικής «καμένης γης» από τις δυνάμεις ασφαλείας.

Ένα άλλο πρόβλημα με την ομιλία της Aung San Suu Kyi ήταν ο υπαινιγμός της, σύμφωνα με τον οποίο η κρίση των Rohingya έχει βαθιές ρίζες και απαιτεί περισσότερο χρόνο για επίλυση. Υπενθύμισε στην διεθνή κοινότητα ότι η Μιανμάρ είναι ένα «σύνθετο έθνος» που αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις και ότι η κυβέρνησή της είναι στην εξουσία μόλις επί 18 μήνες. Κανείς δεν δίνει στην χώρα χρόνο για να λύσει προβλήματα που την μαστίζουν εδώ και δεκαετίες. Πράγματι, χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν να βοηθήσουν [14] την Μιανμάρ να αναπτύξει την ικανότητά της να αντιμετωπίζει τα βαθύτερα προβλήματά της. Είναι επίσης αναμφισβήτητο ότι οι σχέσεις μεταξύ των Βουδιστών Rakhine και των Μουσουλμάνων Rohingya ήταν τεταμένες εδώ και χρόνια. Αυτή η ένταση θα πάρει χρόνια, αν όχι δεκαετίες, για να επιλυθεί -και ακόμη και τότε μόνο εάν η κυβέρνηση εφαρμόσει τις σωστές πολιτικές [15].

Όπως και να είναι, τα σχόλια της Aung San Suu Kyi συνέβαλαν στο να μπλεχτούν τα μακροχρόνια προβλήματα που αντιμετωπίζει η Μιανμάρ –όπως η διαχείριση μιας δημοκρατικής μετάβασης, η εξασφάλιση της ειρήνης και της σταθερότητας και η οικονομική ανάπτυξη- με ένα πιο πρόσφατο [πρόβλημα] που έχει εξ ολοκλήρου δημιουργηθεί από την κυβέρνηση. Υπάρχουν μεγάλες εντάσεις μεταξύ των Rakhine και των Rohingya, αλλά αυτό δεν αφορά καθόλου στην παρούσα κρίση. Η τρέχουσα κρίση αφορά τις δυνάμεις ασφαλείας της Μιανμάρ που διαπράττουν μαζικές αγριότητες. Ως νικήτρια του βραβείου Νόμπελ και ίνδαλμα της δημοκρατίας, η Aung San Suu Kyi θα πρέπει να εκτιμήσει ότι τέτοιες καταχρήσεις δεν μπορούν να γίνουν ανεκτές και πρέπει να τύχουν άμεσης προσοχής.

Τέλος, η Aung San Suu Kyi υποστήριξε στην τηλεοπτική της ομιλία ότι «όλες οι συγκρούσεις προκύπτουν από μίσος ή από φόβο. Μόνο με την εξάλειψη των πηγών του μίσους και του φόβου θα μπορέσουμε να αφαιρέσουμε την σύγκρουση από τον κόσμο μας». Σε μια συνέντευξη στο BBC [16] το 2013, απέδωσε ομοίως την σύγκρουση μεταξύ Βουδιστών και Μουσουλμάνων στον «φόβο που αισθάνονταν και οι δύο πλευρές». Δεδομένων των πρόσφατων γεγονότων, είναι δύσκολο να αποφευχθεί το ανησυχητικό συμπέρασμα ότι στα μάτια της κυβέρνησής της, οι συγκρούσεις μπορούν να απομακρυνθούν μόνο εξαλείφοντας την πηγή φόβου: Τους Μουσουλμάνους, συμπεριλαμβανομένων των Rohingya.

ΜΙΑ ΦΩΝΗ

Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η Aung San Suu Kyi δεν καταδίκασε τις δυνάμεις ασφαλείας της Μιανμάρ επειδή θα εκθέσει τα όρια της εξουσίας της: Ο στρατός εξακολουθεί να ελέγχει τα βασικά Υπουργεία των Συνόρων, της Άμυνας και των Εσωτερικών Υποθέσεων. Το να μιλήσει ανοιχτά, ισχυρίζονται, θα επιτύγχανε λίγα και θα μπορούσε να υπονομεύσει την βάση της ισχύος της, επιτρέποντας ενδεχομένως στον στρατό να ξαναπάρει τον έλεγχο.

Ωστόσο, η Aung San Suu Kyi δεν κατάφερε μόνο να μην καταδικάσει τις δυνάμεις ασφαλείας. Η κυβέρνησή της έχει αρνηθεί ενεργά [17] ότι έχουν εκτελέσει βιασμούς και άλλες βαναυσότητες. Έχει επίσης περιορίσει την πρόσβαση των ξένων παρατηρητών και των ανθρωπιστικών οργανισμών στο κρατίδιο Rakhine. Συνολικά, οι ενέργειες της κυβέρνησής της υποδηλώνουν ότι η Aung San Suu Kyi διάκειται γενικώς ευνοϊκά ως προς την προσέγγιση των δυνάμεων ασφαλείας. Σε μια εξέλιξη που δεν έτυχε ιδιαίτερης προσοχής, η σελίδα στο Facebook της Ενημερωτικής Επιτροπής της Συμβούλου του Κράτους (State Counsellor’s Information Committee), η οποία παρέχει ενημερώσεις σχετικά με την κατάσταση στο κρατίδιο Rakhine, μετονομάστηκε σε «Ενημερωτική Επιτροπή» στις 29 Αυγούστου, μόλις τέσσερις ημέρες μέσα στην τρέχουσα κρίση. Σύμφωνα με τον επίσημο εκπρόσωπο της Aung San Suu Kyi [18], η αλλαγή είχε το νόημα «να δείξει ότι η επιτροπή εκπροσωπεί όλη την κυβέρνηση -όχι μόνο την κρατική σύμβουλο». Με άλλα λόγια, με την ομολογία του δικού της γραφείου, η κυβέρνηση μιλάει με μια φωνή σχετικά με αυτό το ζήτημα.

03102017-3.jpg

Η Aung San Suu Kyi μιλά για την κρίση των Rohingya στο Naypyitaw, τον Σεπτέμβριο του 2017. SOE ZEYA TUN / REUTERS
------------------------------------------------------