Πολιτικό ξεκαθάρισμα στην Ιαπωνία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Πολιτικό ξεκαθάρισμα στην Ιαπωνία

Πώς οι πρόωρες εκλογές αλλάζουν το κομματικό τοπίο
Περίληψη: 

Η κυβέρνηση του Άμπε έχει υποφέρει στις δημοσκοπήσεις τους τελευταίους μήνες λόγω μιας σειράς από σκάνδαλα δωροληψιών από αξιωματούχους, καθώς και μια σειρά από πολιτικές γκάφες από βασικούς βοηθούς του. Από το χαμηλό σημείο του Ιουλίου, όμως, ο Abe έχει ανακτήσει κάποια δημοτικότητα.

Ο J. BERKSHIRE MILLER είναι επισκέπτης ανώτερος συνεργάτης στο Japan Institute of International Affairs στο Τόκιο. Είναι επίσης ανώτερος συνεργάτης του Asian Forum Japan με έδρα το Τόκιο.

Στις 28 Σεπτεμβρίου, ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Shinzo Abe [1] διέλυσε την Κάτω Βουλή της Ιαπωνικής Δίαιτας και κάλεσε πρόωρες εκλογές για τις 22 Οκτωβρίου. Η κίνηση ήταν ένα υπολογίσιμο παίγνιο για να εκμεταλλευθεί την μέτρια ανάκαμψη στα ποσοστά έγκρισης του Abe που ακολούθησαν τις αυξημένες εντάσεις [2] στην κορεατική χερσόνησο. Η ελπίδα του Abe είναι ότι το ιαπωνικό εκλογικό σώμα θα ξαναφέρει στην εξουσία το Δημοκρατικό Κόμμα (LDP) του, χωρίς να του κοστίσει την ενισχυμένη πλειοψηφία των δύο τρίτων που έχει σήμερα με έναν εταίρο συνασπισμού, το κόμμα Komeito -μια πιθανότητα που φαινόταν απομακρυσμένη νωρίτερα αυτό το καλοκαίρι. Τα ποσοστά έγκρισης της κυβέρνησης του Abe βυθίστηκαν μόλις στο 32,5%, το ιστορικά χαμηλότερο [3] σημείο τους.

16102017-1.jpg

Ο πρωθυπουργός Shinzo Abe, αριστερά, και η Yuriko Koike σε ένα debate στο Τόκυο, τον Οκτώβριο του 2017. KIM KYUNG HOON / REUTERS
-------------------------------------------------------------

Η κυβέρνηση του Άμπε έχει υποφέρει στις δημοσκοπήσεις [4] τους τελευταίους μήνες λόγω μιας σειράς από σκάνδαλα δωροληψιών από αξιωματούχους, καθώς και μια σειρά από πολιτικές γκάφες από βασικούς βοηθούς, συμπεριλαμβανομένου του πρώην υπουργού Άμυνας και προστατευόμενου του Abe, Tomomi Inada. Από το χαμηλό σημείο του Ιουλίου, όμως, ο Abe έχει ανακτήσει κάποια δημοτικότητα μέσω ενός σημαντικού ανασχηματισμού του υπουργικού του συμβουλίου ενώ επωφελήθηκε από την οξεία άνοδο των εντάσεων με την Βόρεια Κορέα, η οποία τους τελευταίους δύο μήνες ξεκίνησε δύο δοκιμές βαλλιστικών πυραύλων πάνω από την ιαπωνική επικράτεια και πυροδότησε μια υδρογονοβόμβα. Το ποσοστό έγκρισης του πρωθυπουργού είναι πλέον περί το 41%.

Αλλά παρόλο που το κυβερνών κόμμα LDP του Abe παραμένει το πιθανότερο για να κερδίσει τις εκλογές αργότερα αυτόν τον μήνα, η ιαπωνική πολιτική αλλάζει. Πρώτον, ήταν η με μισή καρδιά προσπάθεια του από μακρού χρόνου ταλαιπωρούμενου Δημοκρατικού Κόμματος (DP) -της κύριας αντιπολίτευσης στο LDP- να επανατοποθετηθεί μέσω της ανανέωσης της ηγεσίας του. Στις αρχές Σεπτεμβρίου, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, Σεΐζι Μαεχάρα εξελέγη για να αναλάβει την ηγεσία της DP μετά την παραίτηση του προηγούμενου ηγέτη τον Ιούλιο. Ο Maehara, μια προσωπικότητα των συντηρητικών, είχε υποσχεθεί να ανατρέψει την αρνητική πορεία του ταλαιπωρούμενου κόμματος, η δημοτικότητα του οποίου είχε καταρρεύσει παρά την σημαντική απογοήτευση του κοινού με την κυβέρνηση του Άμπε. Ο Μαεχάρα δίχασε τις απόψεις μέσα στο DP με το να επικρίνει την απροθυμία του κόμματος για εκλογική συνεργασία με το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ιαπωνίας. Στις αρχές Αυγούστου, οι δημοσκοπήσεις έδειχναν [5] ότι μόνο το 7% των Ιαπώνων ψηφοφόρων υποστήριζε το DP, σε αντίθεση με το 39% υπέρ του LDP.

Ωστόσο, ο επαναπροσδιορισμός του κόμματος από τον Maehara πήρε γρήγορα μια δραστική στροφή. Την ίδια μέρα που ο Άμπε διέλυε την Δίαιτα, ο Μαεχάρα διέλυε ουσιαστικά το DP και συμφώνησε να ενώσει τις δυνάμεις του [6] με το Kibo no To (το Κόμμα της Ελπίδας), το νεοϊδρυθέν εθνικιστικό κόμμα της κυβερνήτη του Τόκυο, Γιουρίκο Κόϊκε (Yuriko Koike). Σύμφωνα με την Koike, το Κόμμα της Ελπίδας σκοπεύει να καταλάβει το πολιτικό κέντρο και να παράσχει μια εναλλακτική λύση στον παλαιό συντηρητισμό του LDP. Ο Μαεχάρα πίστευε ότι η αναδίπλωση του DP και η ευθυγράμμισή του (τουλάχιστον για αυτές τις εκλογές) με την Κόϊκε μπορεί να παρουσιάζει την καλύτερη ευκαιρία να τερματιστεί η πενταετής βασιλεία του Άμπε. Αυτή η κίνηση αμφισβητήθηκε από ορισμένους στο DP, οι οποίοι ανησυχούσαν ότι οποιαδήποτε ένωση με το κόμμα της Κόϊκε θα σήμαινε τέλος στις παραδοσιακά φιλελεύθερες πολιτικές του δικού τους κόμματος, ειδικά αυτές που αντιτίθενται στις περαιτέρω μεταρρυθμίσεις της εθνικής ασφάλειας και στην αναθεώρηση του συντάγματος της Ιαπωνίας. (Το Κόμμα της Ελπίδας παραμένει ως επί το πλείστον να ακολουθεί κατά πόδας το LDP για την ασφάλεια και τις εξωτερικές υποθέσεις). Αυτοί οι διαφωνούντες αποσχίστηκαν και σχημάτισαν το δικό τους κόμμα, το Συνταγματικό Δημοκρατικό Κόμμα της Ιαπωνίας (CDP), με επικεφαλής τον αναπληρωτή επικεφαλής του DP, Yukio Edano.

Η επανεμφάνιση της Koike στην εθνική σκηνή, όπου ήταν προηγουμένως μια μακροχρονίως βουλευτής του LDP στην Δίαιτα και δύο φορές μέλος του υπουργικού συμβουλίου, δεν προκαλεί εντελώς έκπληξη: Υπήρχαν φήμες εδώ και μήνες στο Τόκιο ότι επιθυμούσε να αμφισβητήσει τον Abe. Και η εμφατική νίκη της παράταξής της στις δημοτικές εκλογές, «Πρώτα οι Τοκιάτες», επί του LDP (και του DP) στις μητροπολιτικές εκλογές του Τόκιο αυτόν τον Ιούλιο, ενίσχυσε τις πολιτικές της προοπτικές.

Αρχικά, η Koike φαινόταν να έχει πιάσει μουδιασμένους τον Abe και τους συμμάχους του. Το σχέδιο του Άμπε να προκαλέσει πρόωρες εκλογές ήταν το χειρότερα κρυμμένο μυστικό στο Τόκιο αυτό το φθινόπωρο. Η Koike εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία με το να ξεκινήσει το νέο κόμμα της -ολοκληρωμένο με μια εκλαϊκευτική διαφημιστική εκστρατεία [7] που την απεικόνιζε ως μια μεταρρυθμιστή κατά του ανδροκρατούμενου πολιτικού σκηνικού της Ιαπωνίας- ακριβώς πριν την επίσημη ανακήρυξη των πρόωρων εκλογών από τον Abe, παίρνοντας τον άνεμο από τα πανιά του Abe και προσελκύοντας την προσοχή του έθνους την σωστή στιγμή. Η απόφαση του Maehara ουσιαστικά να διαλύσει το DP, επιτρέποντας σε πολλούς από τους υποψηφίους του να κατέβουν με το κόμμα της Koike, απλώς αύξησε την έκπληξη του LDP.

16102017-2.jpg

Η κυβερνήτης του Τόκιο, Yuriko Koike σε προεκλογική εκστρατεία στο Τόκιο, τον Οκτώβριο του 2017. ISSEI KATO / REUTERS
-------------------------------------------------------------------