Το πρόβλημα με τον εξοπλισμό της Ουκρανίας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Το πρόβλημα με τον εξοπλισμό της Ουκρανίας

Η αποστολή θανατηφόρων όπλων θα λειτουργήσει σαν μπούμερανγκ

Πρώτον, η Ουάσινγκτον θα μπορούσε να δώσει ακόμη περισσότερα όπλα στην Ουκρανία με την ελπίδα να κάνει τον Πούτιν να σκεφθεί καθαρά˙ αλλά [εκείνος] μπορεί εύκολα να παράσχει πρόσθετη δύναμη πυρός στους αντάρτες της Ντόνμπας. Δεύτερον, θα μπορούσε να εμβαθύνει την στρατιωτική της εμπλοκή στέλνοντας Αμερικανούς στρατιωτικούς συμβούλους, ή ακόμα και στρατεύματα, στην πρώτη γραμμή για να ενισχύσουν τον ουκρανικό στρατό˙ αλλά τότε η Ρωσία θα μπορούσε να αποκαλύψει την μπλόφα της Αμερικής. Τρίτον, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να αποφασίσουν να μην ανταποκριθούν στην κλιμάκωση της Ρωσίας δεδομένου του γεωγραφικού μειονεκτήματος και των περιορισμένων στρατηγικών συμφερόντων που διακυβεύονται. Αυτό θα ισοδυναμούσε με υποχώρηση, εγκατάλειψη της Ουκρανίας και κατάργηση του συχνά επαναλαμβανόμενου επιχειρήματος ότι η αμερικανική και η ευρωπαϊκή ασφάλεια εξαρτώνται από την έκβαση του πολέμου στην [επαρχία] Ντόνμπας.

Οι υποστηρικτές του εξοπλισμού της Ουκρανίας λένε [16] ότι τα πράγματα δεν θα φτάσουν ποτέ στο σημείο αυτό, επειδή ο στόχος τους είναι απλώς να επιβάλουν μια πολιτική διευθέτηση αποδεκτή από τους Ουκρανούς και να τελειώσει ένας πόλεμος που έχει σκοτώσει περίπου 10.000 ανθρώπους [17]. Το νόημα, επιμένουν, δεν είναι να ενισχυθεί το Κίεβο για να συντρίψει τους αντάρτες της Ντόνμπας, και απορρίπτουν την πιθανότητα μια αμερικανικά εξοπλισμένη Ουκρανία να ενθαρρυνθεί και να επιχειρήσει ακριβώς αυτό.

Ωστόσο, σε ομιλία του [18] στο West Point τον Σεπτέμβριο, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Πέτρο Ποροσένκο [19], δήλωσε ότι η πρόθεσή του ήταν ακριβώς να επανακαταλάβει την Ντόνμπας (ένα σημείο που υπογράμμισε επίσης νωρίτερα [20] τον Ιούλιο και πάλι τον Οκτώβριο [21]), και σημείωσε ότι τα αμερικανικά όπλα θα τον βοηθούσαν να το πετύχει. Σίγουρα, τα λόγια του Ποροσένκο έχουν περισσότερη σημασία από τις χαλαρές διαβεβαιώσεις από εκείνους που πιέζουν να εξοπλιστεί η Ουκρανία.

Οι υποστηρικτές του εξοπλισμού της Ουκρανίας, επίσης, εξαπάτησαν σχετικά με τις στρατιωτικές ικανότητες της χώρας αυτής [22]. Ο ουκρανικός στρατός έχει σχεδόν διπλασιαστεί, από 130.000 [23] το 2014 σε 250.000 [24] άτομα σήμερα, και είναι τώρα ένας από τους μεγαλύτερους στην Ευρώπη. Το 2018, οι στρατιωτικές δαπάνες της Ουκρανίας θα αυξηθούν κατά 25% στα 6,3 δισεκατομμύρια δολάρια [25] (ή 5% του ΑΕΠ), κάτι περισσότερο από το διπλάσιο από το 2014.

Εκτός από τις αυξήσεις στις αμυντικές δαπάνες και το μέγεθος του στρατού, το Κίεβο έχει λάβει κι άλλα μέτρα για να ενισχύσει την ασφάλειά του. Η υποχρεωτική στράτευση επανεφαρμόστηκε το 2014. Η Ουκρανία βελτιώνει το δίκτυο διοίκησης, ελέγχου, επιτήρησης και πληροφοριών και αποκτά περισσότερες και καλύτερα εκπαιδευμένες δυνάμεις ειδικών επιχειρήσεων. Με την βοήθεια του Πακέτου Συνολικής Βοήθειας του NATO [26], το οποίο εγκρίθηκε το 2016, ανανεώνει την διοίκηση των ενόπλων δυνάμεών της.

20102017-3.jpg

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Πέτρο Ποροσένκο, σε μια τελετή για την 70η επέτειο από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στο Κίεβο, τον Μάιο του 2017. VALENTYN OGIRENKO / REUTERS
-----------------------------------------------------

Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν πολλά εμπόδια [27] στην μεταμόρφωση του στρατού της Ουκρανίας, με την διαφθορά να είναι ένα από αυτά. Ο στόχος της προσαρμογής του στα πρότυπα του ΝΑΤΟ μέχρι το 2020 μπορεί να ισοδυναμεί με ευσεβείς πόθους. Και η πρόοδος θα είναι αργή, [ακόμα και] κάτω από τις καλύτερες συνθήκες. Ωστόσο, ο ουκρανικός στρατός σήμερα δεν είναι σίγουρα αυτό που ήταν το 2014 -ένα κέλυφος.

Εξάλλου, η Ουκρανία δεν είναι αδαής στην κατασκευή όπλων. Η Ukroboronprom [18], ο κρατικός κατασκευαστής όπλων, απασχολεί 80.000 άτομα και εποπτεύει 21 θυγατρικές, ενώ υπάρχουν και άλλες 36 ιδιωτικές ουκρανικές αμυντικές επιχειρήσεις. Η Ουκρανία κατασκευάζει προηγμένα τανκς, θωρακισμένα αμφίβια οχήματα, αεροπλάνα εναέριου ανεφοδιασμού, αεροσκάφη μεταφοράς, αντιαρματικούς πυραύλους καθοδηγημένους από λέιζερ (οι οποίοι είναι στην κορυφή των προτάσεων εξοπλισμού της Ουκρανίας, ανεξάρτητα από το ότι η Ουκρανία φτιάχνει τους καθοδηγούμενους από λέιζερ ATGM (Anti-Tank Guided Missiles) Corsar [29] και Stugna-P [30], και ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης μεγάλης εμβέλειας). Επιπλέον, η Ουκρανία ήταν ο 9ος μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων στον κόσμο [31] από το 2012 έως το 2016. Έχει κερδίσει περισσότερα από 500 εκατομμύρια δολάρια [32] σε πωλήσεις όπλων πέρυσι και συνολικά 11 δισεκατομμύρια δολάρια [32] από τότε που έγινε ανεξάρτητη χώρα. Εν ολίγοις, οι φωνές για την ενίσχυση της Ουκρανίας μπορεί να έχουν λιγότερη σχέση με την έντονη ανάγκη για όπλα παρά με το να τραβήξουν τις Ηνωμένες Πολιτείες βαθύτερα στην σύγκρουση.

Οι υποστηρικτές του εξοπλισμού της Ουκρανίας επιμένουν ότι αυτή η κίνηση είναι επίσης ουσιώδης για την επαναβεβαίωση του ΝΑΤΟ [3] και την διατήρηση της ειρήνης στην Ευρώπη. Ωστόσο, η πρόταση ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα έπρεπε να διακινδυνεύσουν να εμπλακούν σε έναν πόλεμο στην πόρτα της Ρωσίας για να καθησυχάσουν τα φοβισμένα κράτη του ΝΑΤΟ δεν έχει νόημα. Το άρθρο V [33] της Συνθήκης της Συμμαχίας προβλέπει ήδη ότι ένα μέλος που υπόκειται σε επίθεση θα τύχει υπεράσπισης, με στρατιωτική δύναμη εάν χρειαστεί. Επιπλέον, παρόλο που ο Trump δήλωσε ότι το ΝΑΤΟ είναι «ξεπερασμένο», αργότερα άλλαξε στάση [34] και υπάρχει κάθε λόγος να πιστεύουμε ότι η διοίκησή του παραμένει προσηλωμένη στην διατλαντική συμμαχία.