Το αιματηρό ρήγμα μέσα στο ISIS | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Το αιματηρό ρήγμα μέσα στο ISIS

Πώς πατάχθηκαν οι υπερ-εξτρεμιστές της οργάνωσης
Περίληψη: 

Η ιστορία των ριζοσπαστών του ISIS ξεκίνησε όταν μερικοί από τους μαχητές του άρχισαν να στρέφονται προς τις ιδέες του Ahmad al Hazimi, ενός ιεροκήρυκα που έγραψε ένα βιβλίο με τίτλο «Η άγνοια δεν είναι δικαιολογία στο Ισλάμ». Ο Hazimi πιστεύει ότι αυτοί που δικαιολογούν την θρησκευτική άγνοια και αποτυγχάνουν να αφορίσουν τους Μουσουλμάνους που αξίζουν μια τέτοια μεταχείριση, είναι κι οι ίδιοι άπιστοι.

Η VERA MIRONOVA είναι συνεργάτις για την Διεθνή Ασφάλεια στο Κέντρο Belfer της Σχολής Kennedy στο Harvard.
Η EKATERINA SERGATSKOVA είναι δημοσιογράφος με βάση της την Ουκρανία.
Ο KARAM ALHAMAD είναι Σύρος ανεξάρτητος δημοσιογράφος.

Το 2014, καθώς η ζωή στο Ισλαμικό Κράτος (ISIS) [1] άρχισε να σταθεροποιείται, πολλοί από τους ξένους μαχητές [2] υιοθέτησαν μια σχεδόν πολιτική ρουτίνα. Περνούσαν τον χρόνο τους διαβάζοντας, συζητώντας για την θρησκεία και δίνοντας διαλέξεις σχετικά με τα οράματά τους για ένα ουτοπικό ισλαμιστικό κράτος. Αλλά δεν ταίριαζαν όλες αυτές οι ιδέες των μαχητών με τις επίσημες θέσεις του ISIS. Πολλοί άρχισαν να διαφωνούν με την ερμηνεία του Ισλάμ από την οργάνωση.

Ακόμη και με τα μέτρα του ISIS, αυτοί οι αντιφρονούντες ήταν ακραίοι. Κατηγορούσαν ορισμένους από τους ηγέτες τους και τους συμπατριώτες τους ως καφίρ (kaffir) ή άπιστους -στην σκέψη του ISIS, μια κατηγορία που αξίζει τον θάνατο. Με αυτόν τον τρόπο, αρκετές χιλιάδες μαχητές έστρεψαν το ισχυρότερο όπλο του ISIS -την ιδεολογία του- ενάντια στην ίδια την οργάνωση.

12122017-1.jpg

Ένας μαχητής του ISIS στην Μοσούλη, τον Ιούνιο του STRINGER / REUTERS
----------------------------------------------------------------------

Η ηγεσία του ISIS αντέδρασε στους υπερ-εξτρεμιστές με βία, σκοτώνοντας πολλούς από αυτούς. Αλλά ένας μικρός αριθμός κατάφερε να ξεφύγει και τώρα κρύβεται έξω από την Μέση Ανατολή.

ΠΙΟ ΑΚΡΑΙΟΙ ΑΠΟ ΤΟ ISIS

Η ιστορία των ριζοσπαστών δραπετών του ISIS ξεκίνησε όταν μερικοί από τους μαχητές του άρχισαν να στρέφονται προς τις ιδέες του Ahmad al-Hazimi, ενός ιεροκήρυκα που έγραψε ένα βιβλίο με τίτλο «Η άγνοια δεν είναι δικαιολογία στο Ισλάμ». Ο Hazimi πιστεύει ότι αυτοί που δικαιολογούν την θρησκευτική άγνοια και αποτυγχάνουν να αφορίσουν τους Μουσουλμάνους που αξίζουν μια τέτοια μεταχείριση, είναι κι οι ίδιοι καφίρ. (Για να αφοριστεί κάποιος διακηρύσσεται takfir ˙ η επέκταση του αφορισμού που υποστηρίζει ο Hazimi είναι γνωστή ως «αλυσιδωτό takfir»). Όπως και μερικές άλλες ριζοσπαστικές ομάδες, το ISIS θεωρεί ότι οι άπιστοι είναι νόμιμοι στόχοι για φόνο, αλλά αντίθετα με τους οπαδούς του Hazimi, δεν υποστηρίζει το αλυσιδωτό takfir.

Όταν οι οπαδοί του Hazimi πολεμούσαν στο Ιράκ και την Συρία, ορισμένοι από αυτούς υποστήριζαν ότι οι ντόπιοι που είχαν χρησιμοποιήσει κυβερνητικά δικαστήρια και συμμετείχαν σε εκλογές ήταν άπιστοι που άξιζαν τον αφορισμό. Ως επί το πλείστον, το ISIS τους έδωσε λίγη προσοχή. «Πώς θα μπορούσε να υπάρξει ένα χαλιφάτο αν οι ντόπιοι δεν ξέρουν καν πώς να προσεύχονται;», μας ρώτησε ένας πρώην μαχητής από την Κεντρική Ασία το 2016.

Το βασικό πρόβλημα για το ISIS ήταν ότι, με βάση το φυσιολογικό συμπέρασμά του, αυτή η λογική τελικά θα οδηγούσε στον αφορισμό του ίδιου του ηγέτη του ISIS, Abu Bakr al-Baghdadi [3]. «Άφησα την jamaat [ομάδα] μου γιατί ο εμίρης μου [ο αρχηγός μου] ήταν αδαής και όχι στο σωστό θρησκευτικό μονοπάτι», εξήγησε ο πρώην μαχητής από την Κεντρική Ασία. «Αλλά δεν μπορούσα να πιστέψω ότι ο αλ Μπαγκντάντι απλά δεν το γνώριζε», είπε. Αυτός ήταν ένας υπαινιγμός ότι ο Μπαγκντάντι ήταν επίσης καφίρ.

Επιπλέον, οι υπερ-εξτρεμιστές είχαν την τάση να θέτουν την ιδεολογία πάνω από την πολιτική αναγκαιότητα. Για παράδειγμα, ένας από τους σεΐχηδες του ISIS, ο Abu Umar al-Kuwaiti, ανακήρυξε τους ηγέτες της οργάνωσης ως απίστους επειδή αρνήθηκαν να καταστρέψουν τον τάφο ενός Σουφίτη σεΐχη στην Raqqa. (Ο Kuwaiti εκτελέστηκε αργότερα από το ISIS). Άλλοι takfir διαφωνούν με την πρακτική των μαχητών ISIS να γίνονται εθελοντές για αποστολές αυτοκτονίας στο όνομα της θρησκείας. Αυτοί οι μαχητές «κάνουν κακά πράγματα», είπε ένας ξένος πρώην μαχητής, «αλλά νομίζουν ότι θα φτάσουν στον παράδεισο επειδή είναι πρόθυμοι να αυτοκτονήσουν. Αυτό δεν είναι το Ισλάμ».

12122017-2.jpg

Ο ηγέτης του ISIS, Abu Bakr al-Baghdadi, στην Μοσούλη, τον Ιούλιο του 2014. SOCIAL MEDIA WEBSITE VIA REUTERS TV / REUTERS
--------------------------------------------------------

Και δεν ήταν αυτά όλα. Κάποιοι takfir απέρριπταν την προπαγάνδα του ISIS. Υποστήριζαν ότι όταν ξένοι με φτωχές αραβικές δεξιότητες άκουγαν τα nasheed (τα τραγούδια του ISIS που τραγουδιούνται χωρίς μουσική υπόκρουση), δεν μπορούσαν να καταλάβουν τα λόγια, και έτσι άκουγαν τον ρυθμό. Αυτό μετέτρεπε τα nasheed σε μουσική –κάτι που πιστεύουν ότι απαγορεύεται. Ο πρώην μαχητής από την Κεντρική Ασία [4] μας είπε ότι αρνήθηκε να πολεμήσει υπό την σημαία του ISIS επειδή δεν την θεωρούσε ισλαμική. «Μια αληθινή ισλαμική σημαία θα πρέπει να έχει μόνο [το πρώτο μέρος από] της shahada [δεν υπάρχει άλλος Θεός εκτός από τον Αλλάχ] γραμμένη πάνω του», εξήγησε. «Όχι έναν κύκλο με το «ο Μωάμεθ είναι ο αγγελιοφόρος του».

Άλλοι διαφώνησαν με την χρήση οπτικών σημάτων από το ISIS για να διακρίνουν τους Μουσουλμάνους από τους μη Μουσουλμάνους. «Όταν οι άλλοι βλέπουν έναν άνδρα με γένια, μακριά μαλλιά και που φορά παραδοσιακά ρούχα, θεωρούν ότι είναι Μουσουλμάνος», μας είπε ένας πρώην μαχητής τον Σεπτέμβριο. «Για μένα, αυτό δεν σημαίνει τίποτα: Εξ αρχής τον θεωρώ μη Μουσουλμάνο, προτού αποδείξει κάτι άλλο με τις πράξεις του».

Οι περισσότεροι υπερ-εξτρεμιστές ήταν ξένοι, και ένας αριθμός προήλθε από την Τυνησία και τις πρώην πολιτείες της Σοβιετικής Ένωσης [5]. Είχαν κάνει ένα επικίνδυνο ταξίδι προς την Συρία για να πολεμήσουν και να πεθάνουν για το Ισλάμ. Αν πίστευαν ότι η ηγεσία της ομάδας τους ήταν άπιστοι, λίγα πράγματα θα μπορούσαν να τους σταματήσουν από το να αντισταθούν στην οργάνωση, ακόμα κι αν θα τους κόστιζε την ζωή.

Η ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ