Το Ισραήλ χαράσσει μια «κόκκινη γραμμή» στην Συρία

Το Κρεμλίνο αναγνωρίζει ότι η πίεση από το Ισραήλ θα μπορούσε να το ενισχύσει σχετικά με το να πείσει τον Assad ότι δεν πρέπει να επιτρέψει στο Ιράν να πραγματοποιήσει τα προφανή του σχέδια για μια μόνιμη στρατιωτική βάση στην Συρία. Στην πραγματικότητα, η Μόσχα συνεργάζεται ήδη σιωπηρά με τους Ισραηλινούς, με τρόπους που υπονομεύουν την Τεχεράνη από αυτή την άποψη.

Σε σύγκριση με άλλους Ρώσους και Σοβιετικούς ηγέτες, ο Πούτιν έχει κάνει πρωτοφανή βήματα για την εδραίωση καλών σχέσεων με το Ισραήλ. Η προθυμία του να ακούσει, και ακόμη και να συμμεριστεί, τις ανησυχίες του Ισραήλ μπορεί εν μέρει να προέρχεται από τις στενές προσωπικές σχέσεις του με Ρωσο-εβραίους. Όταν ο Πούτιν ήταν παιδί, η οικογένειά του μοιράστηκε το κοινόχρηστο διαμέρισμα των 20 τετραγωνικών μέτρων με μια θρησκευόμενη εβραϊκή οικογένεια [8]. Ο Anatoly Rakhlin, [9] ο δάσκαλος και μέντορας του Πούτιν στο τζούντο ήταν επίσης Εβραίος. Και η καθηγήτρια γερμανικών των παιδικών χρόνων του Πούτιν ζει σήμερα στο Τελ Αβίβ σε ένα διαμέρισμα που ο Πούτιν αγόρασε γι’ αυτήν.

Αυτή η ζεστή σχέση επέτρεψε την στρατηγική συνεργασία. Στην Συρία, το Ισραήλ και η Ρωσία έχουν δημιουργήσει μηχανισμούς για να εξασφαλίσουν ότι οι αεροπορικές δυνάμεις τους δεν θα συγκρούονται. Λίγο μετά την είσοδο των Ρώσων στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας, οι δύο χώρες δημιούργησαν μια απ’ευθείας τηλεφωνική γραμμή [10] μεταξύ του ρωσικού κέντρου αεροπορικής διοίκησης στην αεροπορική βάση Hmeimim και ενός διοικητικού σταθμού της Ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας. Και σύμφωνα με τον στρατηγό Amos Gilad [11], έναν πρώην αξιωματούχο του υπουργείου Άμυνας του Ισραήλ, οι δύο χώρες έχουν επίσης εφαρμόσει διαδικασίες αποκλιμάκωσης για να εξασφαλίσουν την ασφάλεια των ρωσικών αεροσκαφών που τυχαία περνούν στον ισραηλινό εναέριο χώρο. Ως αποτέλεσμα αυτών των συμφωνιών, οι Ρώσοι πιλότοι πετούσαν στις αποστολές τους στην Συρία χωρίς φόβο να καταρριφθούν από την ισραηλινή αεράμυνα κοντά στα σύνορα μεταξύ Συρίας και Ισραήλ, και οι Ισραηλινοί πιλότοι μπόρεσαν να επιτεθούν σε στόχους του Ιράν και της Χεζμπολάχ στο εσωτερικό της Συρίας χωρίς να ανησυχούν ότι μπορεί να βρεθούν τυχαία μπροστά σε ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη. Στην πραγματικότητα, ο Πούτιν, με το να μην χρησιμοποιήσει την Ρωσική Πολεμική Αεροπορία για να υπερασπιστεί συμμάχους του, τους Ιρανούς ή την Χεζμπολάχ, κατά των ισραηλινών επιθέσεων, συνεργάζεται με τις προσπάθειες της ισραηλινής κυβέρνησης να επιβάλει μια κόκκινη γραμμή κατά της στρατιωτικής συσσώρευσης του Ιράν [στην Συρία].

ΘΑ ΚΡΑΤΗΣΕΙ ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ;

Προς το παρόν, οι εντάσεις μεταξύ Ιράν και Ισραήλ στην Συρία αυξάνονται και τα ιρανικά αντίποινα για το πρόσφατο ισραηλινό χτύπημα είναι θέμα του πότε [θα πραγματοποιηθούν], όχι του εάν. Πιθανότατα θα λάβουν την μορφή τρομοκρατικών επιθέσεων εναντίον Ισραηλινών πολιτών στο εξωτερικό, όπως η βομβιστική επίθεση αυτοκτονίας κατά του ισραηλινού τουριστικού λεωφορείου στο Μπουργκάς, στην Βουλγαρία [12] τον Ιούλιο του 2012, η οποία αποδόθηκε ευρέως στην Χεζμπολάχ. Η Τεχεράνη θα μπορούσε επίσης να πιέσει τον Assad να επιτρέψει μια αυξημένη στρατιωτική παρουσία στην Συρία και ίσως ακόμη και να επιτεθεί άμεσα στις ισραηλινές δυνάμεις από το έδαφος της Συρίας. Αλλά ανεξάρτητα από τη μορφή που θα πάρει, η απάντηση της Τεχεράνης είναι απίθανο να αποτρέψει το Ισραήλ από την επίθεση ιρανικών στόχων στην Συρία. Και το Ιράν πιθανότατα θα προσπαθήσει να συνεχίσει να επιδιώκει στρατιωτική συσσώρευση στην Συρία παρά τις προειδοποιήσεις του Ισραήλ, κάτι που θα προκαλέσει περαιτέρω χτυπήματα.

Η αποθέρμανση αυτού του επικίνδυνου κύκλου θα απαιτήσει διπλωματική παρέμβαση. Ο Πούτιν είναι το μόνο πρόσωπο που έχει την αξιοπιστία και την ισχύ να μεσολαβήσει σε μια συμφωνία μεταξύ του Ιράν και του Ισραήλ. Προς το παρόν, εξυπηρετεί τα συμφέροντά του το να αφήνει το Ισραήλ να υπονομεύει την στρατιωτική παρουσία του Ιράν στην Συρία, αλλά αν οι εντάσεις κλιμακωθούν σε μια άμεση ισραηλινο-ιρανική σύγκρουση στο συριακό έδαφος, ο υπολογισμός αυτός θα αλλάξει. Μόνο τότε -μετά την αποδυνάμωση των φιλο-ιρανικών δυνάμεων- η Ρωσία θα πίεζε και τις δύο πλευρές να βρουν μια διπλωματική λύση.

Η Ρωσία έχει επενδύσει πολλά για να κρατήσει το καθεστώς Assad στην εξουσία, και τα σχέδια του Ιράν να επεκτείνει την σφαίρα επιρροής του και να χρησιμοποιήσει την Συρία ως βάση για να απειλήσει το Ισραήλ θέτουν σε κίνδυνο αυτή την επένδυση. Μακροπρόθεσμα, ο Πούτιν είναι απίθανο να αφήσει αυτήν την δραστηριότητα ανεξέλεγκτη. Ως αποτέλεσμα, μια ρωσική διπλωματική παρέμβαση πιθανότατα θα μείωνε την παρουσία και τις δυνατότητες των ιρανικών και φιλο-ιρανικών δυνάμεων στην Συρία. Από την άποψη του Ισραήλ, αυτό ίσως να μην είναι το χειρότερο αποτέλεσμα.

Copyright © 2017 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/middle-east/2017-12-14/israel-dr...