Το ISIS θα μπορούσε να αναδυθεί ξανά | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Το ISIS θα μπορούσε να αναδυθεί ξανά

Τι λέει η τελευταία αναβίωσή του για το μέλλον του στο Ιράκ και την Συρία

Όμως, το ISIS ξεπέρασε παραδόξως παρόμοιες προκλήσεις στα τέλη της δεκαετίας του 2000. Παρά το γεγονός ότι έχει χάσει σχεδόν ολόκληρη την επικράτειά του, εξακολουθεί να έχει ένα εξαιρετικά αφοσιωμένο στελεχιακό δυναμικό στον πυρήνα του, συμπεριλαμβανομένων των στοιχείων της Emni, καθώς και έμπειρους διοικητικούς αξιωματούχους, την συγκολλητική ουσία της οργάνωσης του ISIS από πάνω προς τα κάτω. Και δεν έχασε καθόλου χρόνο για να υλοποιήσει μια μετατόπιση από το εδαφικό «χαλιφάτο» προς την τρομοκρατία και την εξέγερση. Αυτή η νέα εκστρατεία έχει ήδη αρχίσει να αποδίδει καρπούς. Το ISIS πραγματοποίησε επιτυχείς επιθέσεις σε περιοχές που ο προηγούμενος υπό την ηγεσία των ΗΠΑ συνασπισμός ανακήρυξε ως απελευθερωμένες, όπως η Φαλούτζα και η Ραμάντι, καθώς και σε άλλες περιοχές που το ISIS δεν ήλεγχε ακόμη και στην αιχμή του, όπως η Βαγδάτη [7] και η επαρχία Ντιγιάλα. Όπως έπραξε το 2010, το ISIS εργάζεται για να προκαλέσει την ιρακινή κυβέρνηση να πατάξει τους Σουνίτες Άραβες -την βασική δημογραφική ομάδα της οργάνωσης για στρατολογήσεις και την βάση της για πολιτική νομιμοποίηση.

Όταν ανακήρυξε το χαλιφάτο το 2014, το ISIS δήλωσε ότι η στρατηγική του ήταν να «παραμείνει και να επεκταθεί». Η νέα του στρατηγική είναι πιο κοντά σε εκείνη της ανάρρωσης. Ενώ ορισμένοι μαχητές θα συνεχίσουν να δραπετεύουν από το Ιράκ και την Συρία -είτε για να ενταχθούν σε παραρτήματα του ISIS αλλού στην Ασία ή την Αφρική, είτε για να επιστρέψουν στις πατρίδες τους- άλλοι θα παραμείνουν, με στόχο την εκμετάλλευση ευνοϊκών συνθηκών για τρομοκρατία και εξεγέρσεις. Και είναι σε αυτό το έδαφος όπου η γνώση του ISIS για τον τόπο και τα δίκτυα πληροφοριών του τού δίνουν μια καλή ευκαιρία να επανεμφανιστεί σε περιοχές κλειδιά και να λειτουργήσει κρυφά.

Οι προοπτικές για μια επιτυχή αναβίωση του ISIS στο Ιράκ και στην Συρία εξαρτώνται από τρεις βασικούς παράγοντες: Την ποιότητα της διακυβέρνησης και τη νόμιμη πολιτική ηγεσία των Σουνιτών Αράβων στις περιοχές των Σουνιτών˙ την συνέχιση της σεχταριστικής πολιτικής που κυριαρχείται από ομάδες Σιιτών˙ και την ικανότητα των θεσμικών οργάνων να αρχίσουν την ανασυγκρότηση των κυριαρχούμενων από Σουνίτες περιοχών που καταστράφηκαν στον πόλεμο εναντίον του ISIS. Στο Ιράκ, η εγγύτερη αιτία της τελευταίας αναζωπύρωσης του ISIS ήταν ο συνδυασμός της τοπικής πολιτικής διαφθοράς και της κακοήθους παραμέλησης και των διακρίσεων από την κυριαρχούμενη από Σιίτες εθνική κυβέρνηση. Στην Συρία, εν τω μεταξύ, οι προκλήσεις ασφάλειας πιθανόν να υποχωρήσουν προς το παρόν, καθώς πολλοί μαχητές του ISIS έχουν καταφύγει σε απομακρυσμένα ασφαλή καταφύγια στην έρημο. Αλλά αν ξαναεμφανιστεί ένα κενό ασφαλείας -μια πραγματική πιθανότητα δεδομένης της πολύπλοκης παράθεσης δυνάμεων στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας- και αν αρχίζει να διαλύεται ο συνασπισμός των Κούρδων κατά του ISIS, πολλοί από αυτούς τους μαχητές θα μπορούσαν να επιστρέψουν γρήγορα.

Το κατά πόσον το ISIS μπορεί να νικήσει για τα καλά, εξαρτάται κυρίως από τους Ιρακινούς και τους Σύρους. Ωστόσο, οι εξωτερικοί παράγοντες έχουν κάποιο ρόλο να παίξουν. Ενώ οι ευρείας κλίμακας στρατιωτικές επιχειρήσεις από εδώ και στο εξής μπορούν να αποδώσουν λίγα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι εταίροι του συνασπισμού τους μπορούν να βοηθήσουν το Ιράκ να οικοδομήσει τις ικανότητες της επιβολής του νόμου και των πληροφοριών που απαιτούνται για τον τερματισμό των εξεγέρσεων [8] και των τρομοκρατικών ομάδων [9]. Μπορούν επίσης να συμβάλουν στην διατάραξη της διεθνούς διοίκησης και ελέγχου του ISIS με τον εντοπισμό και την παρεμπόδιση των αγγελιοφόρων και την παρακολούθηση των ηλεκτρονικών επικοινωνιών στο Ιράκ. Και μια μόνιμη παρουσία των ΗΠΑ στο Ιράκ [10] θα τους επέτρεπε να στηρίξουν μια πιο στοχευμένη εκστρατεία που να βασίζεται στις πληροφορίες, εναντίον των ηγετών του ISIS οι οποίοι έχουν κρυφτεί στο Ιράκ και την Συρία. Θα αντισταθμίσει επίσης την ιρανική επιρροή στις ιρακινές υποθέσεις ασφαλείας, κάτι που θα μπορούσε να βοηθήσει να ξεκινήσει ένα άλλο κύμα αντι-σουνιτικού σεχταρισμού στην Βαγδάτη. Τελικά, η ανάπτυξη ενός σταθερού, μη σεχταριστικού ιρακινού κράτους θα έκανε περισσότερα από οτιδήποτε άλλο για να εξασφαλίσει ότι το σενάριο του ISIS που χρησιμοποιήθηκε την τελευταία φορά δεν θα το βοηθήσει να αναδυθεί ξανά.

Copyright © 2017 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/syria/2017-12-15/isis-could-rise...