Είναι ο εμπορικός πόλεμος η μόνη επιλογή;

Για τις εμπορικές και επενδυτικές δραστηριότητες που δεν πληρούν πλέον τα κριτήρια για κατάταξη στην λευκή λίστα, οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ και της Κίνας πρέπει να συνεργαστούν για να αποφασίσουν πώς να προχωρήσουν, παρά να στραφούν σε ψυχροπολεμικές απειλές για απομονωτισμό και περιορισμό. Για ορισμένους εμπορικούς τομείς, η αποδέσμευση μπορεί να αποτραπεί με την λήψη μέτρων που θα δείχνουν ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Για παράδειγμα, αν το θέμα είναι η αμοιβαία πρόσβαση στις αγορές του άλλου, η Κίνα θα μπορούσε να λάβει μέτρα για να ανοίξει πλήρως την πόρτα για ξένες συμμετοχές στην εγχώρια οικονομία της. Θα υπάρξουν και άλλες περιπτώσεις όπου είναι εφικτός ο μετριασμός. Για παράδειγμα, η Ουάσιγκτον μπορεί να είναι πιο άνετη με τις κινεζικές επενδύσεις σε κοινοπραξίες ή με μειοψηφικούς ρόλους και όχι με τον πλήρη έλεγχο μιας οντότητας στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στο εμπόριο, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να είναι επιρρεπείς στο να αφήσουν την πόρτα ανοιχτή στις εισαγωγές από ένα συγκεκριμένο σύνολο επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Κίνα, αντί να αποκλείσουν εξ ολοκλήρου μια κατηγορία εμπορίου. Τέλος, σε περιπτώσεις όπου δεν είναι δυνατή ούτε η πρόληψη ούτε ο μετριασμός, η πλήρης αποδέσμευση θα πρέπει να τύχει διαχείρισης, με στόχο να προκαλέσει τον ελάχιστο πόνο και την ελάχιστη διαταραχή στον επιχειρηματικό τομέα αντί να επιβάλει τη μέγιστη δυσφορία [7], όπως απειλούν οι πολιτικοί σήμερα.

Το κόστος της αποδέσμευσης θα είναι σοβαρό για την Κίνα, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τα τρίτα μέρη. Είναι πιθανό ότι όταν η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα κοιτάξουν τις σκληρές αυτές πραγματικότητες κατάματα, με το κόστος της προσαρμογής να είναι πιθανό να φθάσει τα τρισεκατομμύρια δολάρια κατά την επόμενη δεκαετία, θα αναζητήσουν μια εναλλακτική λύση αντί της απεμπλοκής. Όμως, με το Πεκίνο να εργάζεται σοβαρά για να κατευθύνει το σύστημά του στο να μην συγκλίνει με προηγμένα μοντέλα οικονομίας, αυτό γίνεται όλο και πιο δύσκολο όσο περνάει ο καιρός. Είναι η Κίνα πρόθυμη να ακυρώσει ή να αμβλύνει πολιτικές όπως το Made in China 2025, με το κρατικά καθορισμένο του ποσοστό επί των κινεζικών και μη κινεζικών μεριδίων αγοράς στο εσωτερικό και στο εξωτερικό; Μπορούν η Ευρώπη, η Ιαπωνία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες προηγμένες οικονομίες να κοιμούνται ήσυχα επιτρέποντας στην Κίνα να ανταγωνίζεται πλήρως στις αγορές τους χωρίς αμοιβαία πρόσβαση στην Κίνα; Κάποιοι βλέπουν την Δύση να επιλύει αυτόν το γρίφο χρησιμοποιώντας τις ίδιες πολιτικές με την Κίνα. Αλλά το οικονομικό μοντέλο του Πεκίνου του τύπου «πάρε τα λόγια μου στα σοβαρά» δεν είναι εφικτό για την φιλελεύθερη Δύση. Είναι αμφίβολο κατά πόσον είναι λειτουργικό ακόμη και για την Κίνα˙ αλλά με πολλές βασικές ομάδες οικονομικών δεδομένων να μην είναι πλέον διαθέσιμες δημοσίως, είναι δύσκολο να το πούμε. Ο μετριασμός του κόστους προσαρμογής μέσω μιας διαχειριζόμενης αποδέσμευσης, αντί του ριξίματος των ζαριών σε μια προσέγγιση εμπορικού πολέμου χωρίς δεσμεύσεις [8], είναι η υπεύθυνη κίνηση.

ΑΦΗΝΟΝΤΑΣ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΓΙΑ ΕΠΑΝΑΔΕΣΜΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ

Εάν η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες εξαντλήσουν τις εναλλακτικές λύσεις και ακολουθήσουν την οδό της αποδέσμευσης, θα ήταν καλό οι ειδικοί της πολιτικής τους να δημιουργήσουν ευκαιρίες για επαναδέσμευση στην πορεία, διότι η σημερινή απόκλιση στα πολιτικά και οικονομικά μοντέλα μπορεί να μην διαρκέσει για πάντα. Η Κίνα έχει περάσει από πολλούς κύκλους αγάπης-μίσους ως προς τις ξένες επιρροές στην ιστορία της, ειδικά τα τελευταία 200 χρόνια. Ο εθνικισμός συχνά κράτησε την Κίνα πίσω από πλευράς οικονομικής δυναμικής [3], και γι’ αυτό κατά το τέλος του τελευταίου αντι-διεθνιστικού κύκλου της το 1978, το κατά κεφαλήν εισόδημά της ήταν περίπου 350 δολάρια ετησίως -το ήμισυ του επιπέδου του Τόγκο το ίδιο έτος. Εάν η Δύση διατηρήσει την πίστη της στις ελεύθερες αγορές, την ελευθερία του λόγου, τον ατομικισμό και την δημοκρατία, παραμένει καλός λόγος να φανταστούμε ότι η Κίνα τελικά θα θέλει να είναι μέρος του προκύπτοντος δυναμισμού και θα επανεξετάσει τις επιλογές της πολιτικής της στο μέλλον.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να ανοίξουν δρόμους σε αυτή την συζήτηση με το να καθορίζουν ποια στοιχεία φιλελευθερισμού της αγοράς είναι απαραίτητα και, στην συνέχεια, εκτιμώντας αντικειμενικά εάν η Κίνα είναι συγκλίνουσα ή αποκλίνουσα ως προς αυτά. (Αυτός είναι ο σκοπός του China Dashboard [9] που διατηρεί το Rhodium Group με το Asia Society Policy Institute, το οποίο καταγράφει κατά πόσον η Κίνα πραγματοποιεί τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις που είχε θέσει το 2013). Σε κυβερνητικό επίπεδο, ακόμα κι αν η δέσμευση δεν αντιπροσωπεύει πλέον την στρατηγική των ΗΠΑ, πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να μειωθεί ο κίνδυνος της σύγκρουσης με την δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Αυτό σημαίνει ότι ο διάλογος παραμένει ουσιαστικός. Πρέπει να γίνεται σε τακτική βάση, όχι για να δημιουργηθεί μια επιφανειακή εικόνα ενοποιητικών κανόνων, αλλά απλά για να αποφευχθούν οι περιττές και αντιπαραγωγικές εκρήξεις. Οι εμπορικοί πόλεμοι δεν είναι εύκολο να κερδηθούν. Οι διάλογοι, από την άλλη πλευρά, δεν είναι εύκολο εγγενώς να φέρουν την ήττα.

Copyright © 2018 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2018-03-20/trade-war-only-...