Οι κακές μέρες της Κίνας επανήλθαν

Μέχρι πρόσφατα, οι Αρχές δεν εφάρμοζαν τους νόμους της ηπειρωτικής χώρας στο Χονγκ Κονγκ, αλλά αυτό αλλάζει επίσης. Για παράδειγμα, σε ένα σημείο ελέγχου μετανάστευσης στον σταθμό West Kowloon στο Χονγκ Κονγκ, από όπου μια σιδηροδρομική γραμμή υψηλής ταχύτητας κατευθύνεται προς την ηπειρωτική χώρα, ηπειρωτικοί αξιωματούχοι της ασφάλειας εφαρμόζουν κανόνες της ηπειρωτικής χώρας.

Το Πεκίνο εξάγει την πίεση και αλλού, επίσης. Το 2015, το κράτος άρχισε να εμποδίζει τους γονείς στην Xinjiang να δίνουν στα παιδιά τους ονόματα που σχετίζονται με το Ισλάμ. Τώρα, αυτός ο τύπος πολιτιστικής αστυνόμευσης εξαπλώνεται στην γειτονική επαρχία Ningxia, η οποία παραδοσιακά κυβερνάτο με ηπιότερο τρόπο. Τον Σεπτέμβριο, οι Αρχές της Ningxia ανακοίνωσαν ότι θα μετονομάσουν ένα τοπικό ποτάμι για να το αποστερήσουν από κάθε πιθανή αναφορά σε ένα ισλαμικό παρελθόν. Επειδή το παλιό όνομα του ποταμού, Aiyi, ήταν ύποπτο ότι υπαινισσόταν την Aisha, την σύζυγο του προφήτη Μωάμεθ, τώρα θα ονομάζεται Diannong.

Δεν χρειάζεται καν να ταξιδέψουν σε αυτές τις απομακρυσμένες επαρχίες στην δυτική περιφέρεια της χώρας: Στα τέλη Σεπτεμβρίου, αξιωματούχοι κάλεσαν τους δασκάλους στη νοτιοανατολική πόλη Xiamen να παραδώσουν τα διαβατήριά τους πριν από την Εθνική Ημέρα του Οκτωβρίου, εμποδίζοντάς τους να ταξιδέψουν στο γειτονικό Χονγκ Κονγκ ή στο εξωτερικό χωρίς επίσημη άδεια. Αυτή είναι μια τακτική που είναι γνωστή από το Θιβέτ και την Xinjiang, αλλά είναι νέα στις ηπειρωτικές πόλεις της ανατολικής ακτής.

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ

Μαζί αυτές οι ιστορίες, μαζί με άλλες που εμφανίστηκαν τα πέντε χρόνια από τότε που ο Xi ανέλαβε την εξουσία, δείχνουν ότι το κινεζικό κράτος ανταποκρίνεται στις σύγχρονες δυσαρέσκειες και στις πολιτικές εντάσεις με κατασταλτικά εργαλεία που είχε αρχίσει να απορρίπτει. Η χώρα έκανε μαζικά βήματα στην τεχνολογία και την οικονομική ανάπτυξη τις τελευταίες δεκαετίες. Στο πολιτικό μέτωπο, περπατάει σε κύκλους.

Ο Xi δεν είναι ο Μάο Τσε Τουνγκ. Εκεί που ο Μάο χρησιμοποίησε μαζικά κινήματα για να κινήσει τα πράγματα, ο Σι τονίζει την σταθερότητα και την τάξη. Ο Μάο καθύβριζε τον Κομφούκιο ως μια «φεουδαρχική» φιγούρα του οποίου οι πεποιθήσεις είχαν κρατήσει την Κίνα πίσω˙ ο Xi εκθειάζει τις παραδοσιακές αξίες του Κομφούκιου. Και όμως το παρελθόν κάνει κάποιες αξιοσημείωτες επιστροφές. Τα στρατόπεδα επανεκπαίδευσης, ένας αγαπημένος μηχανισμός κοινωνικού ελέγχου στις δεκαετίες του 1950 και του 1960, σταδιακά έπαψαν να χρησιμοποιούνται. Αυτές τις μέρες, είναι και πάλι στη μόδα. Οι πολιτικοί κρατούμενοι κάποτε απαγορευόταν να πάνε στο εξωτερικό για ιατρική περίθαλψη, αλλά από την δεκαετία του 1990 οι φυλακισμένοι αντιφρονούντες όπως ο Wei Jingsheng και ο Wang Dan έλαβαν ιατρική αναστολή [της ποινής τους] και επετράπη να φύγουν από την Κίνα. Όταν ο αείμνηστος βραβευμένος με Νόμπελ, Liu Xiaobo, αρρώστησε με καρκίνο το 2017, η άρνηση του Πεκίνου να τον αφήσει να αναζητήσει θεραπεία στο εξωτερικό έδωσε την αίσθηση μιας δυσοίωνης αναδρομής στην προ-μεταρρυθμιστική περίοδο. Οι προκάτοχοι του Xi είχαν εισαγάγει όρια θητείας για τον ηγέτη της χώρας˙ ο Xi ήρθε και διέλυσε αυτή την προστασία. Το Μικρό Κόκκινο Βιβλίο μπήκε στο περιθώριο -αυτή είναι η εποχή της σκέψης του Xi Jinping.

Η άλλη πλήρης ανατροπή σε σχέση με τις πρόσφατες δεκαετίες είναι ο τρόπος με τον οποίο οι τεχνικές που κάποτε είχαν κρατηθεί μόνο για τα πιο στενά ελεγχόμενα μέρη της χώρας, έχουν μεταναστεύσει σε περιοχές που ως τώρα ήταν λιγότερο αυστηρά ελεγχόμενες. Προηγουμένως, οι θύλακες της σχετικής ελευθερίας φαινόταν να επεκτείνονται: Οι εφημερίδες σε μέρη μόλις πέρα από τα σύνορα με το Χονγκ Κονγκ, για παράδειγμα, άρχισαν να λειτουργούν ολοένα και περισσότερο όπως οι αντίστοιχες στην πρώην βρετανική αποικία. Σε ορισμένες πόλεις του Θιβέτ και της Xinjiang, η καθημερινή ζωή άρχιζε να μοιάζει, τουλάχιστον επιφανειακά, με την ζωή σε οποιαδήποτε άλλη πόλη της ηπειρωτικής χώρας. Τώρα, αντιθέτως, η τάση είναι προς την άλλη κατεύθυνση.

Συνολικά, η επανεκκίνηση των κακών παλιών πρακτικών και η μετανάστευση των μηχανισμών ελέγχου προς ανατολάς θα πρέπει να συνεγείρουν τους παρατηρητές της κινεζικής πολιτικής και καλούν για επανεξέταση πολλών από όσα είχαν υποτεθεί σχετικά με την συνολική τροχιά της χώρας από την αρχή της εποχής της μεταρρύθμισης σχεδόν σαράντα χρόνια πριν.

Αυτό είναι εν μέρει μια ιστορία της οικονομικής αλλαγής. Η επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης ανάγκασε το Κομμουνιστικό Κόμμα να αναζητήσει νέα αφηγήματα για να εξηγήσει γιατί αξίζει να παραμείνει στην εξουσία, και η ικανότητά του να διατηρεί την κοινωνική σταθερότητα έχει αναδειχθεί ως κεντρικό σημείο πώλησης [των ιδεών του]. Για τον ίδιο λόγο, η προπαγάνδα του κράτους βασίζεται όλο και περισσότερο σε θέματα εθνοτικού εθνικισμού και υπερηφάνειας για τα επιτεύγματα των Χαν. Δεν είναι τυχαίο ότι όσοι υποφέρουν από τα σκληρότερα μέτρα ανήκουν σε εθνικές ομάδες μη-Χαν ή, στην περίπτωση του Εθνικού Κόμματος του Χονγκ Κονγκ, παρουσιάζονται ως Χαν οι οποίοι έχουν προδώσει την εθνότητά τους. Αυτές οι μεταβολές άρχισαν κατά την πορεία προς την άνοδο του Xi στην ηγεσία του Κόμματος στα τέλη του 2012, τέσσερις μήνες πριν γίνει πρόεδρος. Μετά επιταχύνθηκαν δραματικά στην θητεία του, εν μέρει λόγω της προσωπικής του εμμονής με την τάξη.