Το ΝΑΤΟ ευημερεί παρά τον Τραμπ | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Το ΝΑΤΟ ευημερεί παρά τον Τραμπ

Η αντιπαράθεση έχει κάνει την Συμμαχία ισχυρότερη

Ακόμα και ο Trump επικροτεί την Ευρώπη για την αύξηση των στρατιωτικών δαπανών, σημειώνοντας στην ομιλία του για την «Κατάσταση του Έθνους» τον Φεβρουάριο ότι «έχουμε εξασφαλίσει μια αύξηση 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων στις αμυντικές δαπάνες από συμμάχους του ΝΑΤΟ». Η αύξηση των δαπανών άρχισε πραγματικά πριν εκλεγεί ο Τραμπ –ήταν το αποτέλεσμα της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και της συνόδου κορυφής του 2014 κατά την οποία επισημοποιήθηκε το ποσοστό ορόσημο του 2%. Παρόλα αυτά, εάν το να αφήσουμε τον Trump να πιστωθεί το ότι έπεισε τους Ευρωπαίους να επενδύσουν περισσότερο στην άμυνα βελτιώσει την άποψή του για την συμμαχία, τότε ας τον ικανοποιήσουμε με κάθε τρόπο.

Βεβαίως, οι ηγέτες της Ευρώπης αντισταθμίζουν τα στοιχήματά τους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση προβαίνει σε αμυντικές μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της «στρατηγικής αυτονομίας» για την περίπτωση που οι Ευρωπαίοι βρεθούν όντως μόνοι τους. Αλλά αυτό το αποτέλεσμα δύσκολα αποτελεί την προτίμησή τους. Ιδιαίτερα καθώς το Brexit και ο λαϊκισμός δημιουργούν προβλήματα στο σχέδιο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, το τελευταίο πράγμα που θέλουν οι Ευρωπαίοι είναι την έξοδο του Αμερικανού προστάτη και ειρηνοποιού. Επιπλέον, η νέα ετοιμότητα της Ευρώπης να επενδύσει στην άμυνα θα ενισχύσει τελικά το ΝΑΤΟ, και δεν θα οδηγήσει σε στρατηγική αποσύνδεση: Όσο πιο ικανοί είναι οι Ευρωπαίοι στην άμυνα, τόσο περισσότερο οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εκτιμούν τον Ατλαντικό σύνδεσμο.

ΚΛΕΙΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΟΡΤΑ ΤΟΥ ΝΑΤΟ

Ο Trump έχει δίκιο όχι μόνο να επιμένει ώστε οι σύμμαχοι να επωμίζονται το δίκαιο μερίδιό τους στο αμυντικό φορτίο, αλλά και να αμφισβητεί το σκεπτικό για την συνεχιζόμενη διεύρυνση της συμμαχίας, όπως έκανε όταν εντάχθηκε το Μαυροβούνιο το 2017. Από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, υπήρξαν 13 νέα μέλη στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη -μια κίνηση που έχει δημιουργήσει σοβαρές εντάσεις στις σχέσεις του με την Ρωσία. Η αντίδραση του Κρεμλίνου είναι κατανοητή: Οι Ηνωμένες Πολιτείες δύσκολα θα κάθονταν αδρανείς αν η Ρωσία είχε συνάψει στρατιωτική συμμαχία με τον Καναδά και το Μεξικό και είχε αναπτύξει ρωσικά στρατεύματα στα σύνορα των ΗΠΑ. Παρ’ όλα αυτά, η διεύρυνση συνεχίζεται καθώς το ΝΑΤΟ στρέφει το βλέμμα του στα Βαλκάνια. Η Βόρεια Μακεδονία είναι η επόμενη στην σειρά τώρα που έχει επιλύσει την διαμάχη με την Ελλάδα για το όνομά της. Η ενσωμάτωση της υπόλοιπης χερσονήσου των Βαλκανίων έχει νόημα, καθώς αυτό θα επιτρέψει στο ΝΑΤΟ να προσφέρει σταθερότητα σε μια περιοχή που εξακολουθεί να μαστίζεται από εθνοτικές εντάσεις και ρωσικές παρεμβάσεις.

Ωστόσο, μετά την ένταξη των Βαλκανίων, το ΝΑΤΟ θα πρέπει να κλείσει τις πόρτες του. Η επέκταση προς τα ανατολικά και η προσφορά θέσης μέλους στην Γεωργία και την Ουκρανία -όπως ήταν η υπόσχεση στην Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ το 2008- θα διακινδύνευσε ανοιχτή σύγκρουση με την Ρωσία. Πράγματι, η Ρωσία άρπαξε κομμάτια γης στην Γεωργία το 2008 και την Ουκρανία το 2014 εν μέρει για να μπλοκάρει τις προσπάθειες των χωρών αυτών για ένταξη στο ΝΑΤΟ. Επιπλέον, το ΝΑΤΟ θα πρέπει να αποφύγει να διαβρώσει την δική του αξιοπιστία με το να διευρύνει την εμβέλειά του βαθιά στην περιφέρεια της Ρωσίας και αναλαμβάνοντας δεσμεύσεις που θα πιεστεί σκληρά για να υποστηρίξει.

Την περασμένη δεκαετία, το ΝΑΤΟ φλυαρούσε για το μέλλον της διεύρυνσης και πιθανότατα θα συνεχίσει να το κάνει. Θα επιμείνει ότι οι πόρτες του παραμένουν ανοιχτές σε όλες τις κατάλληλες χώρες, ενώ στην πράξη θα αναβάλλει την ενδεχόμενη προσχώρηση της Γεωργίας και της Ουκρανίας, γνωρίζοντας καλά τους κινδύνους που συνεπάγεται η προώθηση σε αυτό το μέτωπο. Αλλά το ΝΑΤΟ θα ήταν καλύτερο να εκμεταλλευτεί τις αμφιβολίες του Τραμπ σχετικά με την διεύρυνση για να ανακοινώσει ότι θα κλείσει τις πόρτες του μόλις εισέλθουν τα βαλκανικά κράτη. Αυτό θα ωθήσει τις χώρες στην περιφέρεια της Ρωσίας να ακολουθήσουν άλλες επιλογές και θα μπορούσε να ενθαρρύνει την Ρωσία να χαλαρώσει τον εκφοβισμό των γειτόνων της.

Η απορριπτική και υποτιμητική μεταχείριση του ΝΑΤΟ από τον Τραμπ είναι απερίσκεπτη και επικίνδυνη. Αλλά η συμμαχία ξεκινά την όγδοη δεκαετία της σε εξαιρετικά ισχυρή φόρμα παρά τον -και εν μέρει λόγω του- Donald Trump.

Copyright © 2019 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/2019-03-20/nato-thriving-spite-t...