Οι αινιγματικές εκλογές του Ισραήλ | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Οι αινιγματικές εκλογές του Ισραήλ

Τα μεγάλα θέματα της χώρας πνίγηκαν στην σκανδαλολογία

Και όμως, το «αντίπαλο δέος» δεν άργησε να φανεί: Ήταν ο Μπένι Γκαντς, πρώην αρχηγός του ισραηλινού στρατού, ο οποίος συσπείρωσε γύρω του άλλους δύο προκατόχους του, τον Μοσέ Γιααλόν και τον Γκάμπι Ασκενάζι. Στην συνέχεια, οι τρεις στρατηγοί αποφάσισαν να κατέλθουν στις εκλογές υπό τον πολιτικό σχηματισμό ονόματι «Γαλανόλευκο», ενώνοντας τις δυνάμεις τους με το κεντροαριστερό κόμμα «Υπάρχει Μέλλον», υπό τον Γιαΐρ Λαπίντ. Ο Λαπίντ, άνθρωπος των ΜΜΕ επί σειρά ετών, είναι γνωστός για τις απόψεις του κατά του ραββινικού κατεστημένου, ένθερμος υποστηρικτής του χωρισμού Θρησκείας-Κράτους και αντλεί ψήφους από τα μέσα και ανώτερα εισοδηματικά στρώματα της (ευπορότερης) ευρύτερης περιοχής του Τελ Αβίβ. Ο Μπένι Γκαντς ετέθη επικεφαλής του «Γαλανόλευκου» υπό την προϋπόθεση ότι σε περίπτωση που το κόμμα του θα αποτελέσει τον κύριο κορμό της επόμενης κυβέρνησης συνασπισμού, όταν θα έχει συμπληρωθεί η διετία της πρωθυπουργικής του θητείας, θα παραδώσει τα καθήκοντά του στον κομματικό του εταίρο, Γιαΐρ Λαπίντ. Μια τέτοια προεκλογική συμφωνία δεν απαγορεύεται στο ισραηλινό πολιτικό σύστημα. Άλλωστε, ταυτόσημη συμφωνία είχε επιτευχθεί μεταξύ του Λικούντ και των Εργατικών στις εκλογές του 1984, όταν ο Ιτσχάκ Σαμίρ και ο Σιμόν Πέρες σχημάτισαν κυβέρνηση εθνικής ενότητας με αυτόν τον όρο, προκειμένου να αντιμετωπίσουν από κοινού της μεγάλη κρίση πληθωρισμού που είχε αποδομήσει την ισραηλινή οικονομία –και η κυβέρνησή τους εκείνη αποδείχθηκε ως μια από τις μακροβιότερες στην κοινοβουλευτική ιστορία της χώρας.

Καθ’ όλη την διάρκεια της μακράς ανεπίσημης προεκλογικής περιόδου των τελευταίων τεσσάρων μηνών, το «Γαλανόλευκο» πλασάρεται τις περισσότερες φορές ως το δεύτερο κόμμα σε κοινοβουλευτικές έδρες –ενώ κάποιες φορές καταφέρνει να ξεπερνά το Λικούντ έως και κατά τέσσερις έδρες στην νέα Κνέσετ. Μάλιστα, παραμονές της ανακοίνωσης του πορίσματος του Νομικού Επιτρόπου σχετικά με τις αποχρώσες ενδείξεις για εμπλοκή του πρωθυπουργού Νετανιάχου σε υποθέσεις διαφθοράς, η άνοδος των ποσοστών του «Γαλανόλευκου» στις δημοσκοπήσεις ήταν σημαντική.

07042019-2.jpg

Αφίσες των ηγετών του πολιτικού σχηματισμού «Γαλανόλευκο», Benny Gantz, Yair Lapid, Moshe Yaalon και Gaby Ashkenazi, δίπλα σε αφίσες του Βενιαμίν Νετανιάχου με μέλη του ακροδεξιού κόμματος «Εβραϊκή Ισχύς», σε κεντρικό οδικό άξονα της Ιερουσαλήμ, στις 27 Μαρτίου 2019. Ammar Awad/REUTERS
--------------------------------------------------------------------------

Στις 28/2 ο Νομικός Επίτροπος ανακοίνωσε το πόρισμά του, στο οποίο εισηγείτο την παραπομπή του Νετανιάχου στην δικαιοσύνη, αφού όμως κληθεί να καταθέσει διευκρινήσεις επ’ αυτού μετά τις εκλογές –κάτι που αναμένεται να συμβεί στα τέλη του ερχόμενου καλοκαιριού. Παραδόξως, όμως, η άνοδος της δημοτικότητας του Γκαντς και του κόμματός του όχι μόνο σταμάτησε, αλλά παρουσίασε κάμψη. Αιτία γι’ αυτό ήταν οι ασυνήθιστα ήπιοι τόνοι που διατήρησε ο ίδιος ο Γκαντς έναντι του Νετανιάχου (κάτι που προφανώς οφείλετο στην έλλειψης πολιτικής πείρας. Υπήρχε όμως και ένας άλλος λόγος, πολύ σημαντικότερος: Η επιτυχής προεκλογική εκστρατεία του Βενιαμίν Νετανιάχου, που επικεντρωνόταν στα επιτεύγματα της θητείας του στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής). Μόνο κατά τις τελευταίες εβδομάδες – οπότε και το «Γαλανόλευκο» υιοθέτησε περισσότερο επιθετική επικοινωνιακή πρακτική κατόπιν έντονων υποδείξεων του Γιαΐρ Λαπίντ –άρχισε και πάλι να ανακτά την ανοδική του τάση στις δημοσκοπήσεις, αλλά χωρίς να ενισχύονται και τα υπόλοιπα κόμματα της κεντροαριστεράς (Εργατικοί και «Μέρετς») με τα οποία το «Γαλανόλευκο» θα ήταν σε θέση να σχηματίσει μια κεντροαριστερή κυβέρνηση. Τέσσερις μέρες πριν την διενέργεια των εκλογών της 9ης Απριλίου, το Γαλανόλευκο φέρεται να ξεπερνά κατά 3 με 4 έδρες το Λικούντ. Από την άλλη, όμως, η συνολική κοινοβουλευτική δύναμη των κομμάτων της Δεξιάς φέρεται να ξεπερνά τις 60 από τις συνολικά 120 έδρες του κοινοβουλίου. Έτσι, ακόμα και στην περίπτωση που το «Γαλανόλευκο» έρθει πρώτο κόμμα σε έδρες, δύσκολα θα μπορέσει να σχηματίσει κυβέρνηση που θα κερδίζει την απόλυτη πλειοψηφία της Κνέσετ.

Το ισχυρό χαρτί του Νετανιάχου είναι οι σημαντικές επιδόσεις της απερχόμενης κυβέρνησης στον τομέα της διαχείρισης των διεθνών σχέσεων της χώρας. Αν και η στήριξη των ΗΠΑ στο Ισραήλ είναι δεδομένη, ανεξάρτητα από το ποιο πρόσωπο θα αναλάβει την πρωθυπουργία, είναι η πρώτη φορά που Αμερικανός πρόεδρος εμπλέκεται τόσο έντονα σε επικοινωνιακό επίπεδο κατά την προεκλογική εκστρατεία. Χαρακτηριστική ήταν η γιγαντοαφίσα που αναρτήθηκε σε όλη την χώρα, απεικονίζοντας την θερμή χειραψία μεταξύ του προέδρου Τραμπ και του Βενιαμίν Νετανιάχου, με τον πρώτο να δηλώνει στα διεθνή ΜΜΕ ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός «κάνει εξαιρετική δουλειά για την πατρίδα του». Δεν είναι τυχαίο μάλιστα, ότι ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, όταν μετέβη στην Ιερουσαλήμ για να συμμετάσχει στην Τριμερή Διάσκεψη Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ, δεν επεδίωξε ούτε καν να συναντηθεί με τον Μπένι Γκαντς.

ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ