Σώζοντας την βορειοανατολική Συρία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Σώζοντας την βορειοανατολική Συρία

Πώς η Ουάσινγκτον μπορεί να βοηθήσει να συναφθεί μια συμφωνία ανάμεσα στην Τουρκία και τους Κούρδους

Οι SDF υπήρξαν ένας πιστός και αποτελεσματικός εταίρος [11] στον αγώνα κατά του ISIS. Ωστόσο, για να αποτελούν μια βιώσιμη δύναμη ασφαλείας μακροπρόθεσμα, πρέπει να μεταρρυθμιστούν ώστε να αντικατοπτρίζουν καλύτερα [12] τους τοπικούς πληθυσμούς που προστατεύουν. Επί του παρόντος, οι SDF στρατολογούν τοπικούς Κούρδους και Άραβες μαχητές για να παρέχουν εσωτερική ασφάλεια, ενώ το πολιτικό τους σκέλος, το Δημοκρατικό Συμβούλιο της Συρίας (SDC), συμβάλλει στην δημιουργία δημοτικών συμβουλίων από ντόπιους που εκπροσωπούν όλες τις εθνικές ομάδες. Ωστόσο, στην πράξη, οι YPG εξακολουθούν να κυριαρχούν στην δομή διοίκησης των SDF και εκπαιδεύουν όλους τους νεοσύλλεκτους υπό την αυστηρή ιδεολογία του PKK, ενώ οι Κούρδοι έχουν αποφασιστική πρωτοβουλία στα υπό την ηγεσία των SDC συμβούλια. Για να ανακουφίσουν την ενδο-εθνική ένταση και να προλάβουν την βία που θα μπορούσε να προέλθει από αυτήν, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να προσπαθήσουν να περιορίσουν την ιδεολογική επιρροή των YPG θέτοντας ως προϋπόθεση για την περαιτέρω στήριξη των SDF την επέκταση της τοπικής αραβικής στρατολόγησης στην διοικητική δομή της οργάνωσης. Τέτοιες μεταρρυθμίσεις θα ήταν σύμφωνες με την δηλωμένη πολιτική φιλοσοφία των SDF, η οποία προσβλέπει σε μια αποκεντρωμένη, αντιπροσωπευτική διοίκηση στα εδάφη που επιβλέπει.

15042019-2.jpg

Μαχητές των SDF κοντά στην Baghouz, τον Μάρτιο του 2019. RODI SAID / REUTERS
----------------------------------------------------------------

ΔΑΜΑΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ YPG

Η μεταρρύθμιση των SDF είναι το πρώτο βήμα προς το να κερδηθεί η συνεργασία της Τουρκίας στην διατήρηση μιας ευθυγραμμισμένης με τις ΗΠΑ ζώνης στην βορειοανατολική Συρία. Από πολιτική άποψη, ο πρωταρχικός φόβος της Άγκυρας είναι η ανάδυση μιας αυτόνομης κουρδικής περιοχής [13] που να συνορεύει με τα κυριαρχούμενα από Κούρδους νοτιοανατολικά [εδάφη] της ίδιας της Τουρκίας. Οι πιο αποκεντρωμένες SDF θα μπορούσαν να επιτρέψουν στην πολιτική πτέρυγα των YPG, το Κόμμα Δημοκρατικής Ένωσης (PYD), εάν εκλεγεί, να συνεχίσει [14] να κυβερνά τις κουρδικής πλειοψηφίας επαρχίες στην ζώνη των SDF. Ωστόσο, με το να μεταβιβαστεί περισσότερη εξουσία στα μη κουρδικά στοιχεία των SDF θα αμβλυνθεί η επίδραση των εθνικιστών Κούρδων [15] εντός της οργάνωσης, επιτρέποντας τόσο στους τοπικούς Άραβες όσο και στην Τουρκία να χωνέψουν [16] ευκολότερα την ύπαρξη των SDF.

Η Τουρκία θα εξακολουθήσει σίγουρα να αντιτάσσεται στις SDF που θα περιλαμβάνουν τις YPG. Δεδομένου ότι οι YPG εξαρτώνται από το PKK [17] για διοικητές, μαχητές, εκπαίδευση και όπλα, η Άγκυρα θα δει κάθε ελεγχόμενη από τις YPG περιοχή ως απειλή για την ασφάλειά της. Η Τουρκία θα προτιμούσε να δημιουργήσει μια ασφαλή ζώνη στην βορειοανατολική Συρία, όπου ο τουρκικός στρατός θα καταλάμβανε πληθυσμιακά κέντρα των Κούρδων και θα τα καθάριζε από μαχητές των YPG, όπως συνέβη στο κουρδικό καντόνι του Afrin στις αρχές του 2018. Επειδή οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν επιθυμούν να υποστηρίξουν μια τέτοια επιχείρηση εναντίον των Κούρδων συμμάχων τους, η Άγκυρα έχει στραφεί στην Ρωσία για βοήθεια.

Ωστόσο, ρεαλιστικά, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο καλύτερα τοποθετημένος δρων για να εξασφαλίσει ότι η βορειοανατολική Συρία δεν θα καταστεί άσυλο του ΡΚΚ. Το Ιράν, η Συρία και η Ρωσία έχουν μακρά ιστορία πρόσληψης κουρδικών ομάδων [18] ως πληρεξούσιων ενάντια στην Τουρκία, και είναι έτοιμοι να το κάνουν και πάλι [19]. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, αντιθέτως, εργάζονται ήδη [20] με την Άγκυρα για να μετακινήσουν ορισμένους μαχητές των YPG μακριά από τα τουρκικά σύνορα, και μακροπρόθεσμα θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τη μόχλευσή τους στις YPG για να παρασύρουν την οργάνωση μακριά από το PKK.

Αν και οι Σύροι Κούρδοι που ευθυγραμμίζονται με τις YPG δεν θα εγκαταλείψουν την ιδεολογική συμπαράστασή τους προς το PKK, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να μειώσουν την εξάρτηση των YPG από το PKK για την ασφάλειά τους. Πράγματι, η Ουάσιγκτον έχει ήδη αναγκάσει τις YPG να αποστασιοποιηθούν [21], τουλάχιστον επισήμως, από το ΡΚΚ ως προϋπόθεση για την λήψη στρατιωτικής βοήθειας. Παρά την ανανεωμένη σύγκρουση Τουρκίας-PKK το 2015, οι YPG δεν έχουν ξεκινήσει επιθέσεις εναντίον της Τουρκίας και έχουν συγκρουστεί [22] με τις τουρκικές δυνάμεις μόνο για αυτοάμυνα [23]. Η Ουάσινγκτον θα πρέπει να θέσει ως προϋπόθεση της περαιτέρω υποστήριξης των ΗΠΑ προς τις YPG την συνέχιση της αυτοσυγκράτησης της οργάνωσης ως προς την Τουρκία.

Δεδομένης της μόχλευσης των Ηνωμένων Πολιτειών έναντι των Κούρδων της Συρίας, ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δύναται εύκολα να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι μπορεί να δεχτεί την παρουσία των YPG στην βορειοανατολική Συρία αρκεί η ομάδα να περιορίζεται από τις πιέσεις των ΗΠΑ και τις επίσημες δομές των αποκεντρωμένων SDF. Και τώρα που οι τουρκικές δημοτικές εκλογές της 31ης Μαρτίου έχουν τελειώσει -χωρίς να υπάρχουν άλλες εκλογές μέχρι το 2023- ο Τούρκος πρόεδρος έχει αυξημένο ορίζοντα για να υιοθετήσει μια πιο ρεαλιστική πολιτική [24] έναντι των Σύρων Κούρδων.

ΧΡΥΣΕΣ ΧΕΙΡΟΠΕΔΕΣ