Στρατός με έλλειψη στρατιωτών

Σίγουρα υπάρχουν δυνατότητες εξοικονόμησης προσωπικού από μια σύγχρονη αναδιοργάνωση της δομής και συγκρότησης, ειδικά των μονάδων του Στρατού Ξηράς, που θα επέτρεπε μια καλύτερη αξιοποίηση του προσωπικού (μονίμου και στρατευόμενου). Ακόμη, όμως, και μια τέτοια βέλτιστη συγκρότηση, που απαιτεί χρόνο και ενέχει και κόστος, δεν θα επέλυε το μείζον πρόβλημα της υστέρησης κατά 50% της απόδοσης της κλάσεων. Αναγκαστικά θα έπρεπε να συνδυαστεί και με άλλα μέτρα όπως η αύξηση της θητείας, η στράτευση των γυναικών και η καλύτερη αξιοποίηση της εφεδρείας.

Η αύξηση της διάρκειας της θητείας εκτιμάται ως το αναγκαίο εκείνο μέτρο, σχετικά χαμηλού κόστους και άμεσης εφαρμογής, που προσωρινά θα επιτρέψει την αύξηση της επάνδρωσης των Μονάδων. Φημολογείται ότι και οι στρατιωτικές ηγεσίες της τελευταίας πενταετίας έχουν προβεί μετά εντάσεως, σε προτάσεις προς τις πολιτικές ηγεσίες για επαναφορά της διάρκειας της στρατιωτικής θητείας στους 12 μήνες παρέχοντας αδιάσειστα στοιχεία.

Μεγάλη συζήτηση έχει υπάρξει και για την υποχρεωτική στράτευση του συνόλου των αρρένων με την συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας τους. Το μέτρο αυτό εκτιμάται ότι θα περιορίσει σημαντικά τις απώλειες στράτευσης από τις επιμηκυνόμενες αναβολές λόγω σπουδών και τις δυνατότητες εξαγοράς της θητείας που εμφανίζονται σε βάθος χρόνου υπό διάφορες αιτίες. Παράλληλα πιθανόν να περιορίσει τον αριθμό των νέων που μετακινούμενοι στο εξωτερικό και σε αναζήτηση επαγγελματικής αποκατάστασης καθίστανται με το πέρασμα του χρόνου «φυγόστρατοι». Οπωσδήποτε υπάρχουν και μειονεκτήματα από την εφαρμογή αυτού του μέτρου, αλλά εκτιμάται ότι αυτά επισκιάζονται από τα πλεονεκτήματά του. Θετική επίσης κρίνεται η υποχρεωτική καθολική στράτευση ανδρών στην ηλικία μεταξύ 18-22 ετών (με δυνατότητα επιλογής του στρατεύσιμου) και με πλήρη κατάργηση όλων των περιπτώσεων αναβολής, πλην αυτών της υγείας και αυστηρώς περιορισμένων κοινωνικών καταστάσεων (πχ πολύτεκνες οικογένειες χαμηλού εισοδήματος).

Ελληνικές φρεγάτες περιπολούν τον Σαρωνικό κόλπο, νότια της Αθήνας, κατά την διάρκεια στρατιωτικής άσκησης, στις 3 Ιουνίου 2005. REUTERS/Yiorgos Karahalis
--------------------------------------------------------------------------------

Αναγκαία και η επανασχεδίαση της εκπαίδευσης-πρόσκλησης της εφεδρείας ώστε να εξασφαλίζεται η υψηλή μαχητική ικανότητά της και η «δια βίου» επιστρατευτική τοποθέτηση στην ίδια Μονάδα, λαμβάνοντας υπόψη και την εγγύτητα με τον τόπο διαμονής του εφέδρου. Παράλληλα, πρέπει να επιδιωχθεί η εξασφάλιση της απαιτούμενης περιοδικής επανεκπαίδευσης-αξιολόγησης των εφέδρων μέσω ενός πιο ευέλικτου μηχανισμού.

Επιθυμητή και η σταδιακή στράτευση των γυναικών για χρονικό διάστημα 4 μηνών που θα αυξάνεται μέχρι να εξισωθεί με την διάρκεια της θητείας των ανδρών. Φυσικά, θα υπάρξει πρόβλεψη εξαιρέσεων που θα προστατεύουν το θεσμό της μητρότητας, θα υποστηρίζουν την οικογένεια και θα εφαρμόζουν κοινωνικά κριτήρια. Η ένταξη των γυναικών στο στράτευμα θα αρχίσει από καθήκοντα-ειδικότητες υποστηρίξεως (μη άμεσα «μάχιμες») και ανάλογα των αποτελεσμάτων θα επεκτείνεται σταδιακά.

Σημαντικότατη είναι η ύπαρξη κινήτρων (κάθε είδους) για την ενίσχυση της εθελοντικής στράτευσης ή ακόμη και της χρονικά περιορισμένης παραμονής μετά την ολοκλήρωση της θητείας (με σύμβαση περιορισμένης διάρκειας). Η εξέταση όμως των κινήτρων θα πρέπει να γίνει από εξειδικευμένες επιτροπές, ώστε να εξασφαλιστεί όχι μόνο η ελκυστικότητα των κινήτρων αλλά και η συνταγματικότητά τους, καθώς και οι αντοχές υποστήριξης των μέτρων εκ μέρους της ελληνικής οικονομίας. Ταυτόχρονα είναι αναγκαία η κατάργηση νομοθετικών «χαριστικών-φωτογραφικών» ρυθμίσεων απαλλαγής ή ελάφρυνσης της θητείας και της πληθώρας των απαλλαγών που αφειδώς παρέχονται.

Πέραν των καθαρώς στρατιωτικών προσπαθειών-ενεργειών και κρατικών κινήτρων θα πρέπει να υπάρξουν συντονισμένες προσπάθειες εκ μέρους της πολιτείας, σε όλα τα επίπεδα, για ενίσχυση της αποδοχής του θεσμού της θητείας από τον πληθυσμό και αντίστοιχη αναγνώριση του χρόνου της στράτευσης και εκπλήρωσης της θεμελιώδους αυτής υποχρέωσης όλων των πολιτών. Οι προσπάθειες αυτές θα είναι καταδικασμένες αν δεν υπάρχει απόλυτη ισονομία στα καθήκοντα - υποχρεώσεις των Ελλήνων -Ελληνίδων και εάν οι καλούμενοι - καλούμενες για στράτευση δεν βιώνουν την πραγματική ενεργό συμμετοχή τους στην αμυντική προσπάθεια της χώρας με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εμπλοκή στα καθαρώς στρατιωτικά τους καθήκοντα (ανεξαρτήτως θέσεως-ειδικότητος-Μονάδος τοποθέτησης).

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ: