Η πραγματική μάχη για το μέλλον του 5G

Στα τέλη Οκτωβρίου, η Γερμανία και η Κίνα ξεκίνησαν την εμπορικού επιπέδου αποκάλυψη του 5G στο κοινό, της υποδομής ασύρματων τεχνολογιών που μετατρέπει τον τρόπο με τον οποίο ο κόσμος χρησιμοποιεί υπολογιστές. Οι μηχανές και οι άνθρωποι θα μιλούν ο ένας στον άλλο μέσω του δικτύου χωρίς σύνορα που ονομάζουμε Διαδίκτυο. Αλλά με το 5G, μια νέα υποδομή δικτύωσης αναδύεται, εξαρτημένη από το Διαδίκτυο, αλλά ξεχωριστή από αυτό και υποκείμενη σε πολύ περισσότερο κυβερνητικό και ιδιωτικό έλεγχο.

Με το 5G είναι δυνατό να εκτελεστούν τεράστιες ποσότητες υπολογισμών σε πολύ υψηλές ταχύτητες και χωρίς να χρειάζεται να συνδεθεί η συσκευή εισόδου -ένα κινητό τηλέφωνο, για παράδειγμα, ή ένα αυτοκινούμενο αυτοκίνητο- σε κάποιο καλώδιο οποιουδήποτε είδους. Αλλά αυτές οι υψηλές ταχύτητες είναι δυνατές μόνο αν το υπόλοιπο σύστημα (οι πύργοι σημάτων, οι σταθμοί βάσης, οι κατανεμημένοι διακομιστές [servers] και τα τεράστιας κλίμακας [megascale] κέντρα που φιλοξενούν τα δεδομένα και κάνουν μόνα τους μεγάλο κομμάτι των υπολογισμών) είναι με φυσικό τρόπο αρκετά κοντά σε αυτές τις συσκευές εισόδου. Το να έχετε το τηλέφωνο, το αυτοκίνητο ή τον βηματοδότη σας σε συνεχή επαφή με την τεράστια υπολογιστική ισχύ στο λεγόμενο «σύννεφο» (cloud) ακούγεται εκπληκτικά απελευθερωτικό και εξωεδαφικό. Ωστόσο, από την φύση του και την εστίασή του στην τοποθεσία, το αναδυόμενο σύστημα είναι πιο γειωμένο από όσο ήταν ποτέ το Internet.

Μια κεραία σταθμού βάσης 5G σε μια εγκατάσταση της Huawei στην Dongguan, στην Κίνα, τον Μάιο του 2019. Jason Lee / Reuters
---------------------------------------------------------------------

Το εάν ο έλεγχος επί του 5G θα ασκείται κυρίως από κράτη ή εταιρείες μένει να το δούμε. Αλλά οι συνέπειες για την εποπτεία, την ασφάλεια και την εθνική ευημερία είναι τεράστιες, κι όμως οι υπεύθυνοι για την χάραξη πολιτικής και τα στελέχη επιχειρήσεων μόλις άρχισαν να τα αντιμετωπίζουν.

ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΣΥΝΝΕΦΑ

Το Διαδίκτυο έχει αποδειχθεί εξαιρετικά ανθεκτικό στην κρατική διακυβέρνηση. Η χρήση του μπορεί ασφαλώς να διαμορφωθεί από δαπανηρές κυβερνητικές πρωτοβουλίες όπως το Μεγάλο Τείχος Προστασίας (Great Firewall) της Κίνας ή τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης [2] (General Data Protection Regulation, GDPR). Ωστόσο, οι πολυμερείς προσπάθειες ελέγχου του Ίντερνετ έχουν αποτύχει μέχρι στιγμής, κυρίως επειδή η σκόπιμα αδιαπέραστη «παγκόσμια κοινότητα του Ίντερνετ» -συμπεριλαμβανομένων των παρόχων υπηρεσιών Διαδικτύου και των sui generis θεσμών διακυβέρνησης, όπως η Internet Engineering Task Force και η Internet Society- είναι αφοσιωμένη, υπό το καλύτερο πνεύμα του κομπιουτεράκια, για να αποφευχθεί η κατάληψη από το κράτος. Αυτή η στάση μπορεί να αλλάξει, αλλά προς το παρόν η ισχυρογνωμοσύνη της κοινότητας και οι ανασφάλειες των κρατών, που κράτησαν επί χρόνια τις παγκόσμιες διαπραγματεύσεις για την διακυβέρνηση του Διαδικτύου μοναδικά αντιπαραγωγικές, συνδυάζονται για να διατηρήσουν το Διαδίκτυο μια ανοιχτή παγκόσμια πλατφόρμα.

Το Διαδίκτυο, βεβαίως, απλώς μετακινεί δεδομένα˙ δεν τα αποθηκεύει. Αυτό το κάνουν οι διακομιστές (servers) στα κέντρα δεδομένων (data centers). Αλλά ακόμα και στον κόσμο των φυσικών διακομιστών, η τοποθεσία είναι όλο και λιγότερο σημαντική -τουλάχιστον, μέχρι την εμφάνιση του 5G. Δείτε την Amazon Web Services (AWS), την ηγετική εταιρία αποθήκευσης δεδομένων σήμερα. Η Amazon δημιούργησε την θυγατρική αυτή το 2006, προκειμένου να θέσει σε χρήση τον αδρανή χώρο στους server της, που φτιάχτηκε για τις κορυφώσεις των πωλήσεων στις γιορτές. Η ιδέα της AWS ήταν να συνδέσει αυτόν τον [διαθέσιμο] χώρο του διακομιστή με ένα ενιαίο «εικονικό» (“virtual”) μηχάνημα, διαθέσιμο προς ενοικίαση σε οποιοδήποτε μέρος ανά πάσα στιγμή. Οι πραγματικές μηχανές που εμπλέκονται θα μπορούσαν να είναι οπουδήποτε, κατανεμημένες (ή όχι) ανά τον κόσμο.

Από την στιγμή που η AWS εξευγένισε το προϊόν της, αυτό το είδος υπολογιστών - σύντομα γνωστό ως «cloud computing»- έγινε πολύ δημοφιλές στους ιδιοκτήτες επιχειρήσεων που επιθυμούν διακαώς να μειώσουν τους προϋπολογισμούς τους για τα τμήματα τεχνολογίας της πληροφορικής, τους διακομιστές, το λογισμικό, τις ενημερώσεις, τα patches και, στην συνέχεια, ακόμη περισσότερους διακομιστές. Θα μπορούσατε να αποθηκεύσετε τον ιστότοπό σας και τα δεδομένα σας εξ ολοκλήρου στο «σύννεφο» (cloud) και να έχετε πρόσβαση σε αυτό άμεσα από έναν φορητό υπολογιστή που χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο. Η AWS σύντομα έγινε -και παραμένει σήμερα- η μοναδική μείζων κερδοφόρα μονάδα της Amazon.

Αυτό το οικονομικά αποδοτικό μοντέλο αποδείχτηκε ένα δώρο για την καινοτομία. Η Instagram, με 13 υπαλλήλους, κατάφερε να αποθηκεύσει περίπου 100 εκατομμύρια εικόνες στο cloud. Η Lyft, η Pinterest και η Slack [3] βασίστηκαν όλες στο cloud computing για να χτίσουν τις εταιρείες τους. Και μόλις τα τηλέφωνα μπόρεσαν να πάνε, μέσω εφαρμογών όπως το Instagram, στο cloud και να γυρίσουν, μετατράπηκαν σε επεκτάσεις της τεράστιας υπολογιστικής και αποθηκευτικής ικανότητας. Στην πραγματικότητα, όχι μόνο μπορούσατε να αποθηκεύσετε τα δεδομένα σας, αλλά και να κάνετε τους υπολογισμούς σας στο cloud: Υπηρεσίες που διαφορετικά θα είχαν αγοραστεί ως λογισμικό και αποθηκευτεί σε αφιερωμένους διακομιστές πλέον εκτελούνταν από απόσταση.