Η Αλγερία αντιμετωπίζει το άγνωστο -επιτέλους

Οι διαδηλωτές διατήρησαν την πίεσή τους στο καθεστώς καθ' όλη την διάρκεια του χειμώνα και στις αρχές της άνοιξης του 2019. Αψηφώντας απειλές και προειδοποιήσεις από την κυβέρνηση, οι διαδηλωτές γεμίζουν τους δρόμους με συνθήματα «20 ans: ça suffit», δηλαδή «20 χρόνια είναι αρκετά». Τον Μάρτιο, το pouvoir επέλεξε να ερμηνεύσει την [λαϊκή]απαίτηση ως ισχύουσα μόνο για τον Bouteflika. Ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων, Ahmed Gaid Salah, ανακοίνωσε ότι η «αδύναμη» κατάσταση της υγείας του Bouteflika τον αποκλείει από μια πέμπτη θητεία [7]. Αφού έβγαλε τον πρώην προστάτη του από την πολιτική σκηνή, ο Salah τον αντικατέστησε με τον Bensalah. Ταυτόχρονα, ο Salah διέταξε την σύλληψη αρκετών πρώην υπουργών και αξιωματούχων που συνδέονταν με τον Μπουτεφλίκα, με πιο σημαντικό τον αδελφό του Saïd Bouteflika [8], ο οποίος κατηγορήθηκε για οικονομική διαφθορά και πολιτική συνωμοσία. Ο πολιτικός επιστήμονας Luis Martinez επεσήμανε [9] ότι τα κίνητρα πίσω από αυτές τις συλλήψεις ήταν ξεκάθαρα: Ο Salah «θα κόβει κεφάλια προκειμένου να δώσει την εντύπωση της πολιτικής αλλαγής».

Μετά την συμβολική αυτή εκκαθάριση [του οίκου του], το καθεστώς προώθησε τα σχέδια για εκλογές. Αλλά τα αντιπολιτευτικά κινήματα απέρριψαν τις εκλογές ως όχι λιγότερο συμβολικές από τις εκκαθαρίσεις, και αρνήθηκαν να προσφέρουν υποψηφίους. Κατά την διάρκεια των εβδομαδιαίων διαδηλώσεων, οι διαδηλωτές τώρα φωνάζουν: «Δεν θα γίνουν εκλογές» [10]. Ταυτόχρονα, οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών -συμπεριλαμβανομένων ενώσεων δικηγόρων, δικαστών, καθηγητών και φοιτητών- διοργάνωσαν απεργίες [11], επιμένοντας ότι οι στρατηγοί και οι προσωρινοί ηγέτες ήταν το πρόβλημα για το οποίο υποτίθεται ότι αποτελούσαν την απάντηση. Όπως υποστήριξε ο Αλγερινός δημοσιογράφος Akram Belkaïd [12], οι συλλήψεις «ήταν παραχωρήσεις, όχι μια μεταρρύθμιση. Είναι μια κλασική κίνηση: Προκειμένου να επιβιώσει, το σύστημα θυσιάζει ένα κομμάτι του εαυτού του».

Οι διαδηλωτές ζήτησαν να απομακρυνθεί ο Salah ώστε να επιτραπεί να αναλάβει μια μεταβατική κυβέρνηση. Μέχρι τα μέσα Ιουνίου, μια συμμαχία 70 πολιτικών και επαγγελματικών οργανώσεων, οι οποίες ισχυρίζονται ότι αντιπροσωπεύουν την κοινωνία των πολιτών, εξέδωσε λεπτομερές σχέδιο για τη μετάβαση της Αλγερίας [13] σε ένα πλήρως διαφανές και δημοκρατικό σύστημα. Ο Saïd Salhi, ο αντιπρόεδρος του αλγερινού Τμήματος της Ένωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (League of Human Rights), επέμεινε ότι το να ακολουθηθούν τα τέσσερα βήματα του σχεδίου θα «σηματοδοτήσει την ρήξη με ένα σύστημα που τώρα κάνει ελιγμούς και χειραγωγεί την κοινή γνώμη για να παραμείνει στην εξουσία».

Ενώ το pouvoir έχει αποδειχθεί τόσο πεισματάρικο όσο και οι διαμαρτυρόμενοι, έχει αποδειχθεί επίσης πιο πρόχειρο. Ο Salah αρνήθηκε να υποχωρήσει μπροστά στα αιτήματα του hirak και διέταξε τις συλλήψεις [14] πολλών ηγετών της απεργίας καθώς και νεαρών ατόμων που ανέμιζαν την σημαία ή [επεδείκνυαν] το έμβλημα των Βέρβερων, ως υπενθύμιση ότι το μονοκομματικό κράτος έχει καταστείλει εδώ και καιρό την βερβερική εθνοτική και γλωσσική ταυτότητα. Ταυτόχρονα, όμως, απέφυγε ως επί το πλείστον την ανοικτή αντιπαράθεση [6] με τους διαδηλωτές. Ακόμα και η χρήση των κανονιών νερού από τις δυνάμεις ασφαλείας μοιάζει να γίνεται με μισή καρδιά, οδηγώντας τους διαδηλωτές να ζητήσουν σαμπουάν για αυτές τις περιπτώσεις.

Προς το παρόν, ο Salah αποφάσισε να επιμείνει για τις εκλογές. Στα μέσα Σεπτεμβρίου, επιβεβαίωσε [15] την αποφασιστικότητα του καθεστώτος «ότι οι εκλογές θα διεξαχθούν την καθορισμένη ημερομηνία». Καθώς αυτή η ημερομηνία διαγράφεται [στον ορίζοντα], το ίδιο ισχύει και για την παρουσία του καθεστώτος στους δρόμους, όπου η αστυνομία συνέλαβε και κρατά έναν αυξανόμενο αριθμό διαδηλωτών. Το εγγύς μέλλον είναι γεμάτο αβεβαιότητα. Για τον Daoud, αυτό το μυστήριο είναι ευπρόσδεκτο. Για πρώτη φορά, παρατήρησε σε μια συνέντευξη [16], οι Αλγερινοί «έχουν το δικαίωμα στο άγνωστο. Στα τελευταία πενήντα χρόνια, γνωρίζαμε ποιος θα είναι ο πρόεδρός μας, μαζί με το ακριβές επίπεδο συμμετοχής [στις εκλογές] και το ποσοστό των ψήφων. Για πρώτη φορά, τίποτα δεν είναι προδιαγεγραμμένο».

Copyright © 2019 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Τα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/algeria/2019-11-26/algeria-faces...