Ο Τραμπ δεν μείωσε τις στρατιωτικές δεσμεύσεις των ΗΠΑ στο εξωτερικό –τις επεξέτεινε

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, έχει επανειλημμένα υποσχεθεί ότι θα αποσύρει τις Ηνωμένες Πολιτείες από δαπανηρές συγκρούσεις στο εξωτερικό, θα φέρει τα αμερικανικά στρατεύματα στην πατρίδα τους και θα μειώσει τις επαχθείς δεσμεύσεις στο εξωτερικό. «Τα μεγάλα έθνη δεν πολεμούν αέναους πολέμους», δήλωσε ο Trump στην ομιλία του για την Κατάσταση του Έθνους το 2019 (2019 State of the Union). «Φέρνουμε τα στρατεύματά μας πίσω στην πατρίδα μας», καυχήθηκε κατά την διάρκεια μιας συνάντησης του υπουργικού συμβουλίου [1] τον Οκτώβριο. «Εξελέγην για να φέρω τους στρατιώτες μας πίσω στην πατρίδα».

Ο πρόεδρος Donald Trump μιλά σε μια τελετή στον Κήπο των Ρόδων (στον Λευκό Οίκο), τον Μάιο του 2019. Scott Taetsch / Reuters
------------------------------------------------------------

Αλλά μετά από σχεδόν τρία χρόνια στο αξίωμα, η υποσχεθείσα απόσυρση από τον Trump δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί. Ο πρόεδρος δεν τροποποίησε ουσιαστικά το παγκόσμιο στρατιωτικό αποτύπωμα των ΗΠΑ που κληρονόμησε από τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα. Ούτε έχει μετατοπίσει το δαπανηρό βάρος της υπεράσπισης των συμμάχων των ΗΠΑ. Αντίθετα, φόρτωσε με ακόμη μεγαλύτερες στρατιωτικές ευθύνες τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ ταυτόχρονα αύξησε ή διατήρησε την συμμετοχή των ΗΠΑ στις συγκρούσεις στο Αφγανιστάν, την Συρία και αλλού. Σε σχεδόν κάθε άλλο θέμα, ο Trump απομακρύνθηκε ριζικά από το μονοπάτι του προκατόχου του. Αλλά όταν επρόκειτο για στρατιωτικές κινητοποιήσεις και άλλες υπεράκτιες αμυντικές δεσμεύσεις, διατήρησε σε μεγάλο βαθμό την σκακιέρα που κληρονόμησε -οι υποσχέσεις για το αντίθετο ας πάνε στο καλό.

ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΡΙΘΜΟΥΣ

Το σαφέστερο μέτρο των προσπαθειών απόσυρσης από τον Trump ή της έλλειψής τους, είναι οι αναπτύξεις στρατιωτικών δυνάμεως στο εξωτερικό. Κατά τους τελευταίους μήνες της προεδρίας του Ομπάμα, περίπου 198.000 εν ενεργεία στρατιωτικοί του αμερικανικού στρατού είχαν αναπτυχθεί στο εξωτερικό, σύμφωνα με το Κέντρο Στοιχείων Προσωπικού Αμύνης του Πενταγώνου [2]. Συγκριτικά, ο πιο πρόσφατος αριθμός για την διοίκηση Trump είναι 174.000 εν ενεργεία στρατιωτικοί. Αλλά ακόμα και αυτή η διαφορά αντικατοπτρίζει ένα λογιστικό τέχνασμα. Αρχίζοντας τον Δεκέμβριο του 2017, το Υπουργείο Άμυνας ξεκίνησε να εξαιρεί από τις επίσημες εκθέσεις του τα στρατεύματα που έχουν αναπτυχθεί στο Αφγανιστάν, το Ιράκ και την Συρία, αναφέροντας [3] μια ασαφή ανάγκη για «προστασία των δυνάμεών μας». Όταν προστεθούν τα εκτιμώμενα επίπεδα στρατευμάτων για τις τρεις αυτές χώρες, το τρέχον σύνολο είναι περίπου 194.000 -σχεδόν ισοδύναμο με τον αριθμό που κληρονόμησε ο Trump.

Ο κύριος λόγος για τον οποίον ο Trump απέτυχε να μειώσει τα επίπεδα των στρατευμάτων στο εξωτερικό είναι ότι κάθε φορά που ανακοινώνει μια απόσυρση, αλλάζει γνώμη. Δείτε το Αφγανιστάν. Πριν από την εκλογή του, ο Τραμπ επανειλημμένα αποκάλεσε [4] τον πόλεμο στο Αφγανιστάν ένα «τρομερό λάθος» και διακήρυξε [5] ότι «ήταν καιρός να γυρίσουν στην πατρίδα». Μόλις ανέλαβε την εξουσία, ο Τραμπ αύξησε την αμερικανική στρατιωτική παρουσία στο Αφγανιστάν κατά 50%. Έκτοτε, το Πεντάγωνο απέσυρε κάποια στρατεύματα, αλλά περίπου 12.500 στρατιώτες [6] παραμένουν στο Αφγανιστάν, από περίπου 8.500 [7] όταν ο Τραμπ ανέλαβε το αξίωμά του.

Μια παρόμοια ιστορία διαδραματίστηκε στην βόρεια Συρία, από την οποία ο Trump διέταξε [8] την ξαφνική απόσυρση των Αμερικανών στρατιωτών τον Δεκέμβριο του 2018. «Κερδίσαμε εναντίον του ISIS», ισχυρίστηκε σε ένα βίντεο που κυκλοφόρησε στο Twitter. «Τα αγόρια μας, οι νέες γυναίκες μας, οι άντρες μας -όλοι επιστρέφουν». Αλλά αφότου οι στρατιωτικοί αξιωματούχοι και τα μέλη του Κογκρέσου αντέδρασαν και αρκετοί διοικητικοί αξιωματούχοι παραιτήθηκαν, ο Trump άλλαξε γνώμη και συμφώνησε να κρατήσει στην θέση τους περίπου τους μισούς από τους περίπου 2.000 στρατιωτικούς στην βόρεια Συρία. Τον Οκτώβριο, ο πρόεδρος ανακοίνωσε ότι θα αποσύρει τους υπόλοιπους 1.000 στρατιωτικούς, ανοίγοντας τον δρόμο για μια τουρκική εισβολή στην βόρεια Συρία και μια επίθεση εναντίον των Κούρδων συμμάχων των Ηνωμένων Πολιτειών. Αλλά για άλλη μια φορά, αξιωματούχοι του Πενταγώνου επικράτησαν επί του προέδρου για να αφήσει κοντά στο 90% των στρατιωτικών [9] πίσω ώστε να φυλάξουν τα κοντινά πετρελαϊκά κοιτάσματα. Οι υπόλοιποι θα ανακατανεμηθούν στην περιοχή [10] αντί να επιστρέψουν στην πατρίδα.

Ένα μέρος όπου ο Trump πίεσε με επιτυχία [11] για μειώσεις στρατευμάτων είναι η Αφρική. Το Πεντάγωνο ανακοίνωσε την σταδιακή απόσυρση εκατοντάδων Αμερικανών στρατιωτικών από την ήπειρο αυτή ξεκινώντας από το 2018. Αλλά το στρατιωτικό αποτύπωμα των ΗΠΑ στην Αφρική ήταν σχετικά μικρό εξ αρχής, με περίπου 7.200 στρατιώτες, και επειδή οι αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις παραμένουν ενεργές στην Δυτική Αφρική, οι διοικητές συνέστησαν [12] να μειωθούν κατά το ήμισυ οι προτεινόμενες περικοπές.

Επιπλέον, ο Trump έχει σκοντάψει σε νέες στρατιωτικές δεσμεύσεις στη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη. Σε απάντηση των αυξανόμενων εντάσεων μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ιράν, ενέκρινε [13] την ανάπτυξη περίπου 14.000 επιπλέον στρατιωτικών στον Περσικό Κόλπο, συμπεριλαμβανομένων περίπου 3.500 για την προστασία των πετρελαϊκών εγκαταστάσεων της Σαουδικής Αραβίας. Ο Trump συμφώνησε επίσης [14] να επεκτείνει την στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στην Πολωνία με επιπλέον 1.000 στρατιώτες, και η διοίκησή του βρίσκεται σε συνομιλίες για να χτιστεί μια μόνιμη στρατιωτική βάση εκεί στο μέλλον. Εν ολίγοις, οι ταλαντεύσεις του Trump έχουν οδηγήσει σε διακοσμητικές ανακατατάξεις και χρόνια σύγχυση σχετικά με τις προτεραιότητες των ΗΠΑ -αλλά όχι σε σημαντική μείωση των επιπέδων στρατευμάτων.

ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΜΕΡΙΔΙΟ ΤΟΥΣ

Ως υποψήφιος, ο Trump υποσχέθηκε να μειώσει το δημοσιονομικό βάρος της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ, ιδίως απαιτώντας από αχάριστους συμμάχους να πληρώσουν περισσότερα για την αμερικανική βοήθεια ασφαλείας. Ισχυρίστηκε [15] ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν υποστεί «έλλειψη σεβασμού, κοροϊδία και εξαπάτηση για πολλά, πολλά χρόνια από ανθρώπους που ήταν πιο έξυπνοι, πιο πονηροί και πιο σκληροί». (Αναφέρθηκε συγκεκριμένα στην Ιαπωνία και στη Νότια Κορέα). Και ως πρόεδρος, χρησιμοποίησε την πρώτη διάσκεψη κορυφής του ΝΑΤΟ για να διαμαρτυρηθεί [16] για το πώς «πολλά από αυτά τα [ευρωπαϊκά] έθνη οφείλουν τεράστια χρηματικά ποσά από τα προηγούμενα χρόνια».

Ωστόσο, ο Trump είχε περιορισμένη επιτυχία πιέζοντας τις χώρες του ΝΑΤΟ να τηρήσουν την δέσμευσή τους το 2014 να δαπανήσουν το 2% του ΑΕΠ τους στην άμυνα εντός μιας δεκαετίας. Όταν ανέλαβε καθήκοντα, μόνο τέσσερα από τα 29 μέλη του ΝΑΤΟ (Βρετανία, Ηνωμένες Πολιτείες, Εσθονία και Ελλάδα) τηρούσαν το όριο. Τέσσερις ακόμη χώρες (Πολωνία, Ρουμανία, Λετονία και Λιθουανία) έχουν επιτύχει τον στόχο έκτοτε, αλλά κυρίως επειδή οι δαπάνες τους είχαν ήδη τάσεις προς αυτή την κατεύθυνση. Ταυτόχρονα, οι βρετανικές αμυντικές δαπάνες υποχώρησαν και αναμένεται να παραμείνουν σταθερές γύρω στο 2,1%. Οι γαλλικές αμυντικές δαπάνες αναμένεται να αυξηθούν [17] από 1,8% του ΑΕΠ σε 2%, αλλά όχι μέχρι το 2025. Η Γερμανία δεν θα επιτύχει το στόχο του 2% έως το 2031 [18]. Ακόμα και στην κολακευτική αλλά μη ρεαλιστική υπόθεση ότι αυτές οι μετριοπαθείς μεταβολές αποτελούν μιαν απάντηση στον Trump, συνολικά θα ανέλθουν σε μιαν αύξηση ύψους όχι άνω των 38 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέχρι τα τέλη του 2019, από 261 δισεκατομμύρια δολάρια σε δαπάνες (εκτός των ΗΠΑ) για το ΝΑΤΟ το 2016 και σε περίπου δισ. 299 δολάρια φέτος.

Οι κρίσιμοι σύμμαχοι των Αμερικανών εκτός Ευρώπης έχουν επίσης αντισταθεί στις εκκλήσεις του Trump για κατανομή των βαρών. Οι ιαπωνικές και αυστραλιανές στρατιωτικές δαπάνες κυμαίνονται γύρω στο 1% [19] και 2% [20] του ΑΕΠ, αντίστοιχα -περίπου το ίδιο όπως και στην εποχή πριν από τον Trump. Η Νότια Κορέα αύξησε σημαντικά [21] τις αμυντικές της δαπάνες το 2018, όταν πυροδοτήθηκε ένταση στην κορεατική χερσόνησο. Ωστόσο, ως ποσοστό του ΑΕΠ, οι δαπάνες για την άμυνα της Νότιας Κορέας δεν έχουν μεταβληθεί ουσιαστικά [22] κατά την διάρκεια της θητείας του Trump. Οι αμυντικές δαπάνες της Σαουδικής Αραβίας μειώθηκαν δραματικά [23] τα τελευταία χρόνια, από 87,2 δισ. δολάρια το 2015 σε 67,5 δισ. δολ. πέρυσι, και δεν υπάρχουν στοιχεία [24] ότι οι Σαουδαραβικές αποζημιώσεις προς τις Ηνωμένες Πολιτείες αυξήθηκαν κατά την διάρκεια της προεδρίας του Trump.

Με τους συμμάχους των ΗΠΑ απρόθυμους να συνεισφέρουν για την άμυνα, η διοίκηση Trump έχει αναγκαστεί να πληρώσει το μεγαλύτερο μέρος του λογαριασμού. Την τελευταία τριετία, οι Ηνωμένες Πολιτείες αύξησαν τις αμυντικές δαπάνες κατά περισσότερο από 139 δισεκατομμύρια δολάρια, από 611 δισεκατομμύρια δολάρια το 2016 στο σχεδόν ύψος-ρεκόρ των 750 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2019. Και αυτό ήταν αφότου ο Trump χαρακτήρισε τον στρατιωτικό προϋπολογισμό «τρελό» [25] το 2018. Από σχεδόν κάθε άποψη, ο πρόεδρος έχει αφήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες οικονομικά πιο υπερεκτεταμένες από όσο [ήταν] όταν ανέλαβε καθήκοντα.

ΧΩΡΙΣ ΤΕΛΟΣ ΕΝΟΨΕΙ

Η αυτο-αποδοθείσα ικανότητα σύναψης συμφωνιών του Trump υποτίθεται ότι θα έπρεπε να απελευθερώσει τις Ηνωμένες Πολιτείες από τις δαπανηρές περιπλοκές στο εξωτερικό. Ωστόσο, παρά τους ισχυρισμούς του ότι γνωρίζει περισσότερα «από όσα οι στρατηγοί [26]», ο Trump δεν έχει ακόμη τερματίσει κανέναν πόλεμο των ΗΠΑ -και οι ενέργειές του έχουν σπαταλήσει τη μόχλευση των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν [27] και την Συρία [28]. Αφότου έσπασε την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν, απέτυχε να την αντικαταστήσει με το οτιδήποτε, πολλώ δε μάλλον με κάτι καλύτερο. Στις αρχές Νοεμβρίου, το Ιράν ανακοίνωσε [29] ότι θα αρχίσει να εμπλουτίζει σχάσιμο υλικό πέρα από τα ανώτατα όρια που είχε συμφωνήσει στην συμφωνία.

Το αμφιλεγόμενο φλερτ του προέδρου με τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, αποδείχτηκε παρόμοια αναποτελεσματικό: Ο έλεγχος των όπλων σταμάτησε και οι σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας παρέμειναν παγωμένες [30], πιέζοντας την Ρωσία και την Κίνα να έρθουν πιο κοντά μεταξύ τους [31]. Όπως κι αν σκέφτεται κάποιος για την προσέγγιση του Trump στην Βόρεια Κορέα, δεν έχει καμία διαρκή παραχώρηση ή συμφωνία για να επιδείξει από αυτήν. Στην πραγματικότητα, η Βόρεια Κορέα έχει δοκιμάσει περισσότερους πυραύλους στην θητεία του Trump παρά στου Ομπάμα. Εν ολίγοις, ο δάσκαλος των διαπραγματεύσεων έχει γυρίσει με άδεια χέρια ξανά και ξανά: Όχι μόνο δεν έχει καταφέρει να σταματήσει τους «αέναους πολέμους» των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά οι διπλωματικές του προσπάθειες στο Ιράν και την Βόρεια Κορέα έχουν αναμφίβολα κάνει πιο πιθανό έναν ακόμη πόλεμο.

Ο Trump ήταν γρήγορος στο να κατηγορήσει το «βαθύ κράτος» [32] για αυτές τις οπισθοδρομήσεις. Ο πρόεδρος είναι δεσμευμένος στην απόσυρση [των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων], σύμφωνα με αυτό το αφήγημα, αλλά οι σύμβουλοί του και οι γραφειοκράτες τον εμποδίζουν. Ωστόσο, ο πρόεδρος δεν είχε κανένα πρόβλημα να εξωθήσει στην έξοδο [33] λεγεώνες συμβούλων που δεν απέδιδαν όπως εκείνος επιθυμούσε. Οι προτιμήσεις του Trump μπορεί να είναι ασταθείς, αλλά φαίνεται να παίρνει ό, τι θέλει από τους υπαλλήλους του. Μια σχετική υπεράσπιση που προέρχεται από υποστηρικτές του προέδρου είναι ότι οι εκλεγμένοι αξιωματούχοι όπως ο γερουσιαστής Mitch McConnell [34] έχουν εμποδίσει τις προσπάθειες του Trump περί απόσυρσης. Αλλά εκτός από την συριακή υποχώρηση, η οποία ήταν μια διαμάχη για έναν μικρό αριθμό στρατευμάτων, οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν δώσει στον πρόεδρο επαρκή υποστήριξη [35] για να επιδιώξει τους στόχους του επί της εξωτερικής πολιτικής.

Μια πιο ενδιαφέρουσα εξήγηση για την επιμονή του μεγάλου παγκόσμιου στρατιωτικού αποτυπώματος των ΗΠΑ, και το συνακόλουθο σύρσιμο των δεσμεύσεων στο εξωτερικό, βρίσκεται στην εγχώρια πολιτική. Η ρητορική του Trump μπορεί να αποκλίνει σημαντικά από την πραγματικότητα χωρίς συνέπειες, επειδή λίγοι στο κόμμα του έχουν κίνητρο να τον καταστήσουν υπόλογο. Σε αυτήν την υπερπολωμένη πολιτική στιγμή, οι περισσότεροι ψηφοφόροι θα παραμείνουν στο κόμμα τους [36] ανεξάρτητα από το πόσο πολλές προεκλογικές υποσχέσεις έχουν αθετηθεί ή [πόσες] πρωτοβουλίες στην εξωτερική πολιτική καταλήγουν σε αποτυχία. Με έναν εξ ολοκλήρου εθελοντικό στρατό [37], ισοπεδωμένους φόρους [38] και χρηματοδότηση ελλειμμάτων [39], η μεγάλη πλειοψηφία των Αμερικανών είναι απομονωμένη από το κόστος της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Για όσο οι περισσότεροι Αμερικανοί θέλουν να φαίνονται σκληροί και σημαντικοί χωρίς να πληρώνουν για αυτό, οι πολιτικοί δεν θα τιμωρούνται επειδή ζουν στον ίδιο φανταστικό κόσμο με τους ψηφοφόρους. Μπορούν να υποσχεθούν μεγάλες αλλαγές, να αποφύγουν να κάνουν δύσκολες επιλογές, και να συνεχίζουν να προχωρούν μπερδεμένοι. Αυτός ίσως να είναι ένας τρόπος για να εκλεγεί κάποιος, αλλά δεν είναι τρόπος για να διοικεί μια υπερδύναμη.

Copyright © 2019 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/2019-12-03/trump-didnt-shrink-us...

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.whitehouse.gov/briefings-statements/remarks-president-trump-...
[2] https://www.dmdc.osd.mil/appj/dwp/dwp_reports.jsp
[3] https://www.nbcnews.com/news/us-news/how-many-troops-are-serving-america...
[4] https://thehill.com/policy/defense/311477-trumps-nation-building-pledges...
[5] https://www.cnbc.com/2017/08/21/what-trump-said-about-afghanistan-before...
[6] https://www.nytimes.com/2019/10/21/world/asia/afghanistan-troop-reductio...
[7] https://www.militarytimes.com/news/your-military/2016/07/06/a-timeline-o...
[8] https://www.nytimes.com/2018/12/19/us/politics/trump-syria-turkey-troop-...
[9] https://www.nytimes.com/2019/10/30/world/middleeast/us-troops-syria-trum...
[10] https://www.bbc.com/news/world-middle-east-50117765
[11] https://www.cnn.com/2018/11/15/politics/us-reduce-troops-africa/index.html
[12] https://www.voanews.com/africa/will-us-military-complete-planned-troop-c...
[13] https://www.nytimes.com/2019/10/21/world/middleeast/us-troops-deployment...
[14] https://www.defensenews.com/global/europe/2019/09/24/us-polish-president...
[15] https://thehill.com/blogs/ballot-box/274383-trumps-new-foreign-policy-mo...
[16] https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2017/05/25/530040756/in-nato-spe...
[17] https://www.defensenews.com/global/europe/2018/07/16/macron-signs-french...
[18] https://www.washingtonpost.com/world/2019/11/08/germany-finally-pledges-...
[19] https://www.reuters.com/article/us-japan-defence-budget/japans-military-...
[20] https://www.australiandefence.com.au/defence/budget-policy/defence-budge...
[21] https://www.reuters.com/article/us-southkorea-military-analysis/buying-a...
[22] https://data.worldbank.org/indicator/MS.MIL.XPND.GD.ZS?end=2018&location...
[23] https://data.worldbank.org/indicator/MS.MIL.XPND.GD.ZS?end=2018&location...
[24] https://www.washingtonpost.com/politics/2019/10/21/trumps-claim-saudis-w...
[25] https://www.brookings.edu/research/quality-over-quantity-u-s-military-st...
[26] https://www.washingtonpost.com/news/the-fix/wp/2016/10/04/17-issues-that...
[27] https://fas.org/sgp/crs/row/R45122.pdf
[28] https://www.nytimes.com/2018/12/20/world/middleeast/syria-us-withdrawal-...
[29] https://www.npr.org/2019/11/05/776387549/iran-takes-another-step-to-enri...
[30] https://www.reuters.com/article/us-usa-russia-putin/putin-says-u-s-russi...
[31] https://foreignpolicy.com/2019/10/03/xi-jinping-has-embraced-vladimir-pu...
[32] https://www.csmonitor.com/USA/Politics/2019/1017/Deep-state-versus-a-pre...
[33] https://www.cnn.com/interactive/2017/08/politics/trump-admin-departures-...
[34] https://www.washingtonpost.com/opinions/mitch-mcconnell-withdrawing-from...
[35] https://www.theatlantic.com/politics/archive/2019/09/will-gop-split-trum...
[36] https://projects.fivethirtyeight.com/trump-approval-ratings/?ex_cid=rrpromo
[37] http://armedforcesjournal.com/the-founders-wisdom/
[38] https://www.washingtonpost.com/opinions/the-truth-about-taxation-in-amer...
[39] https://warontherocks.com/2018/05/just-put-it-on-our-tab-21st-century-wa...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition