Η εύρεση πετρελαίου δεν είναι όπως κάποτε

Μέρος του προβλήματος είναι οι ευρύτερες δυνάμεις της αγοράς που περιγράφηκαν ανωτέρω. Όμως, ένα άλλο μέρος του [προβλήματος] είναι η αυξανόμενη εχθρότητα από διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, οι οποίοι έχουν δεσμευθεί ότι θα αρνηθούν να δανείσουν νέα έργα ορυκτών καυσίμων λόγω της κλιματικής αλλαγής. Στο παρελθόν, αυτοί οι θεσμοί διαδραμάτισαν κρίσιμο ρόλο βοηθώντας τα φτωχότερα έθνη να ξεκινήσουν κερδοφόρα έργα πετρελαίου και φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων έργων για αγωγούς στην Αφρική. Μόνο η Παγκόσμια Τράπεζα χορήγησε 21 δισεκατομμύρια δολάρια σε δάνεια, επιχορηγήσεις και εγγυήσεις που σχετίζονται με ορυκτά καύσιμα μεταξύ 2014 και 2018. Οι κυβερνήσεις και τα κρατικά ταμεία επενδύσεων είναι όλο και περισσότερο κλιματικά ευσυνείδητοι: Πέρσι, το υποστηριζόμενο από τον ΟΗΕ Πράσινο Κλιματικό Ταμείο –το οποίο χρηματοδοτεί επενδύσεις για την κλιματική προσαρμογή, την καθαρή ενέργεια και τα έργα ενεργειακής απόδοσης στον αναπτυσσόμενο κόσμο- προσέλκυσε δεσμεύσεις ύψους περίπου 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων από 27 χώρες για να τα δαπανήσει για κλιματική βοήθεια τα επόμενα τέσσερα χρόνια.

Η φαινομενική υποκρισία των πλούσιων εθνών που αποκηρύσσουν τα ορυκτά καύσιμα όταν πολλά φτωχά έθνη ανακαλύπτουν τα δικά τους, πυροδότησε την συζήτηση για τον καλύτερο τρόπο εξισορρόπησης των στόχων για το κλίμα και γα την ανάπτυξη. Οι υποστηρικτές της κλιματικής δικαιοσύνης έχουν φτάσει μέχρι να ζητήσουν από μακρόχρονους και πλούσιους παραγωγούς πετρελαίου, όπως η Νορβηγία, να κλείσουν τις βιομηχανίες πετρελαίου τους για να δώσουν περιθώρια στα φτωχότερα έθνη με αποθέματα πετρελαίου. Η Διακήρυξη Lofoten του 2017 -η οποία υπογράφηκε από περίπου 600 οργανώσεις σε 76 χώρες- ήταν ένα βήμα προς την κατεύθυνση αυτή, προτρέποντας τα πλούσια έθνη να ηγηθούν της εγκατάλειψης της παραγωγής ορυκτών καυσίμων επειδή οι οικονομίες τους επωφελήθηκαν ήδη από την καύση πετρελαίου και φυσικού αερίου και βρίσκονται σε καλύτερη θέση για να διαφοροποιηθούν. Όμως, η Διακήρυξη Lofoten ισχύει μόνο για τους υπάρχοντες παραγωγούς και είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς έναν δίκαιο ή αδιαμφισβήτητο τρόπο για να προσδιορίσει σε ποιες χώρες με νέες ανακαλύψεις θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στο να αναπτύξουν τα αποθέματά τους σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο.

Τελικά, είναι οι αγορές που θα καθορίσουν ποιες νέες ανακαλύψεις θα τύχουν εκμετάλλευσης και ποιες θα παραμείνουν λανθάνουσες στο έδαφος ή στον βυθό. Τα έργα με χαμηλότερο κόστος θα προχωρήσουν περισσότερο από όσο εκείνα με συγκριτικά υψηλότερα γενικά έξοδα. Αυτό θα φέρει νέες πετρελαϊκές πολιτικές εναντίον των πλουσιότερων παραγωγών της Μέσης Ανατολής, οι οποίοι έχουν από τα χαμηλότερα κόστη παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου. Σε πρόσφατη συνάντηση του ΟΠΕΚ, ο υπουργός Πετρελαίου της Αγκόλα φέρεται να αποχώρησε οργισμένα όταν ο Σαουδάραβας ομόλογός του πρότεινε ότι η χώρα του -η οποία αντιμετωπίζει χαμηλά ποσοστά επενδύσεων και υψηλό κόστος παραγωγής- θα έπρεπε να μειώσει την παραγωγή μαζί με τα πλουσιότερα μέλη του ΟΠΕΚ, προκειμένου να αυξήσουν τις τιμές του πετρελαίου. Τέτοιες έντονες συζητήσεις μεταξύ των μελών του ΟΠΕΚ αντικατοπτρίζουν τα υψηλά στοιχήματα για χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τα έσοδα πετρελαίου και φυσικού αερίου για τους κρατικούς προϋπολογισμούς τους. Ωστόσο, για τους εκκολαπτόμενους παραγωγούς πετρελαίου που προσπαθούν να εισέλθουν σ' αυτό το πλούσιο κλαμπ, ο ανταγωνισμός θα είναι σκληρότερος από ποτέ.

Copyright © 2020 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/africa/2020-01-20/striking-oil-a...

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.nytimes.com/2019/11/06/world/americas/brazil-oil-auction.html

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition