Οι επόμενοι νικητές της παγκόσμιας οικονομίας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Οι επόμενοι νικητές της παγκόσμιας οικονομίας

Τι χρειάζεται για την ευημερία στην εποχή του αυτοματισμού

Οι αναπτυσσόμενες χώρες επίσης τώρα βασίζονται λιγότερο στις ενδιάμεσες εισαγωγές. Η Κίνα πρωτοστάτησε στην παγκόσμια εμπορική σκηνή κατά την δεκαετία του 1990 εισάγοντας πρώτες ύλες και εξαρτήματα και κατόπιν συναρμολογώντας τα σε τελικά προϊόντα για εξαγωγή. Αλλά τα πράγματα έχουν αλλάξει. Σε διάφορους τομείς, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών υπολογιστών, των ηλεκτρονικών ειδών, των οχημάτων και των μηχανημάτων, η Κίνα παράγει τώρα πολύ πιο εξελιγμένα εξαρτήματα, και ένα ευρύτερο φάσμα από αυτά από όσο έκανε πριν από δύο δεκαετίες.

Το εμπόριο γίνεται όλο και περισσότερο συγκεντρωμένο σε συγκεκριμένες περιοχές [8], ιδίως στην Ευρώπη και την Ασία. Αυτό οφείλεται εν μέρει στην αύξηση της εγχώριας ζήτησης από τις χώρες των αναδυόμενων αγορών, αλλά καθοδηγείται επίσης από την αυξανόμενη σημασία της ταχύτητας. Η εγγύτητα προς τους καταναλωτές επιτρέπει στις εταιρείες να ανταποκρίνονται πιο γρήγορα στη μεταβαλλόμενη ζήτηση και στις νέες τάσεις. Πολλές εταιρείες δημιουργούν περιφερειακές αλυσίδες εφοδιασμού κοντά σε όλες τις μεγάλες αγορές τους. Η Adidas, για παράδειγμα, έχει κατασκευάσει πλήρως αυτοματοποιημένα «Speedfactories» [«ταχυ-εργοστάσια»] για να παράγει νέα παπούτσια στην Γερμανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες αντί να τα κατασκευάζει στις παραδοσιακές της τοποθεσίες στην Ινδονησία. Η Zara έχει πρωτοπορήσει στην βιομηχανία «γρήγορης μόδας» [«fast fashion»], ανανεώνοντας τα εμπορεύματά της δύο φορές την εβδομάδα. Περισσότεροι από τους μισούς από τους χιλιάδες προμηθευτές της εταιρείας συγκεντρώνονται στο Μαρόκο, την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Τουρκία, όπου μπορούν να εξυπηρετήσουν τις αγορές της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Η Zara μπορεί να έχει ρούχα με νέα σχέδια, από το σχεδιαστήριο μέχρι σε ένα κατάστημα στο Μανχάταν, σε μόλις 25 ημέρες.

18022020-2.jpg

Μια γυναίκα κρατά σακούλα της Zara στη Μαδρίτη, τον Σεπτέμβριο του 2012. Susana Vera / Reuters
-------------------------------------------------------------

Η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, όπως η συνδεσιμότητα στο Διαδίκτυο και η τεχνητή νοημοσύνη (artificial intelligence, AI), αλλάζουν επίσης τα εμπορικά πρότυπα. Από το 2005 έως το 2017, ο όγκος των δεδομένων που διασχίζουν τα σύνορα κάθε δευτερόλεπτο αυξήθηκε με συντελεστή 148. Η διαθεσιμότητα φθηνών και γρήγορων ψηφιακών επικοινωνιών ενίσχυσε το εμπόριο. Οι πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου επιτρέπουν στους αγοραστές και τους πωλητές να βρίσκουν πιο εύκολα ο ένας τον άλλο. Το Διαδίκτυο των πραγμάτων -καθημερινά προϊόντα με συνδέσεις στο Internet- επιτρέπει στις επιχειρήσεις να παρακολουθούν αποστολές φορτίων σε όλο τον κόσμο και να παρακολουθούν τις αλυσίδες εφοδιασμού τους.

Ωστόσο, δεν οδηγούν όλες οι νέες τεχνολογίες σε περισσότερες συναλλαγές. Μερικές, όπως η ρομποτική, η αυτοματοποίηση, η AI και η εκτύπωση 3D, αλλάζουν την φύση των εμπορικών ροών, αλλά δεν αυξάνουν το συνολικό ποσό των συναλλαγών. Τα εργοστάσια έχουν χρησιμοποιήσει ρομπότ εδώ και δεκαετίες, αλλά μόνο για εργασίες ρουτίνας. Τώρα, οι τεχνολογικές εξελίξεις, όπως η όραση με τεχνολογία AI, η κατανόηση της γλώσσας, και οι λεπτές κινητικές δεξιότητες, επιτρέπουν στα κατασκευαστικά ρομπότ να εκτελούν καθήκοντα που ήταν κάποτε ήταν εκτός των δυνατοτήτων τους. Μπορούν να συναρμολογήσουν περίπλοκα εξαρτήματα και αρχίζουν να δουλεύουν με ευαίσθητα υλικά, όπως τα υφάσματα.

Η άνοδος του αυτοματισμού [9] σημαίνει ότι οι εταιρείες δεν χρειάζεται να ανησυχούν τόσο πολύ για το κόστος της εργασίας όταν επιλέγουν το πού θα επενδύσουν. Τις τελευταίες δεκαετίες, οι επιχειρήσεις είχαν αναζητήσει χαμηλόμισθους εργαζομένους, ακόμη και αν αυτό σήμαινε την οικοδόμηση μακρών, περίπλοκων αλυσίδων εφοδιασμού. Αυτό δεν είναι πλέον το κυρίαρχο μοντέλο: Σήμερα, μόνο το 18% του συνολικού εμπορίου αγαθών περιλαμβάνει εξαγωγές από μια χώρα χαμηλών μισθών σε μια χώρα υψηλών μισθών. Άλλοι παράγοντες, όπως η πρόσβαση στους πόρους, η ταχύτητα με την οποία οι επιχειρήσεις μπορούν να πάνε τα προϊόντα τους στους καταναλωτές, και οι διαθέσιμες δεξιότητες στο εργατικό δυναμικό, είναι πιο σημαντικοί. Οι εταιρείες κατασκευάζουν πλήρως αυτοματοποιημένα εργοστάσια για να φτιάξουν κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, ενδύματα, υποδήματα και παιχνίδια –τα υψηλής έντασης εργασίας προϊόντα που έδωσαν στην Κίνα και σε άλλες αναπτυσσόμενες χώρες την εκκίνησή τους στην παγκόσμια παραγωγή. Οι εξαγωγές από χώρες χαμηλών μισθών σε χώρες υψηλών μισθών μειώθηκαν από το 55% του συνόλου των εξαγωγών αυτών των φθηνών προϊόντων υψηλής έντασης εργασίας το 2007 στο 43% το 2017.

…ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΤΩΡΑ