Ώρα για επαναδέσμευση στην Συρία

Η Συρία διανύει τώρα τον ένατο χρόνο μέσα σε έναν εμφύλιο πόλεμο που συχνά υπόσχεται, αλλά ποτέ δεν καταφέρνει, να τελειώσει [1]. Ο πρόεδρος Μπασάρ αλ-Άσαντ έχει επανακαταλάβει μεγάλο μέρος της χώρας, αλλά μεγάλα τμήματα εδάφους παραμένουν εμπόλεμα. Μόλις αυτόν το μήνα, οι δυνάμεις του Assad, με την υποστήριξη της Ρωσίας, προωθήθηκαν [2] στην επαρχία Idlib, το οχυρό της αντιπολίτευσης στην βορειοδυτική Συρία, μετά από μια επίθεση διάρκειας σχεδόν δέκα μηνών [3]. Από την 1η Δεκεμβρίου 2019, περισσότεροι από 800.000 Σύροι [4] εγκατέλειψαν τα σπίτια τους.

Ο Άσαντ μπορεί να έχει κερδίσει έδαφος, αλλά το καθεστώς του παραμένει πολύ εύθραυστο και οι περιοχές υπό τον έλεγχό του είναι ασταθείς και γίνονται ακόμη περισσότερο [ασταθείς]. Αυτός ο πόλεμος δεν είναι τέτοιος που ο Assad μπορεί να κερδίσει αποφασιστικά, ακόμη και με την βοήθεια του Ιράν και της Ρωσίας.

Κτήρια κατοικιών που καταστράφηκαν από τις κυβερνητικές δυνάμεις στο ανατολικό Χαλέπι, στην Συρία, τον Ιούνιο του 2019. Meredith Kohut / The New York Times / Redu
-------------------------------------------------------------------

Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να αναγνωρίσουν ότι η σύγκρουση στην Συρία είναι απίθανο να λήξει στο εγγύς μέλλον. Η προοπτική για περισσότερο πόλεμο είναι καταστροφική, αλλά σημαίνει ότι η τύχη της Συρίας απέχει πολύ από το να έχει αποφασιστεί. Η αξιοποίηση των αμερικανικών διπλωματικών, οικονομικών και στρατιωτικών δυνατοτήτων, οι οποίες ξεπερνούν τις δυνάμεις όλων των άλλων παραγόντων στην Συρία, θα μπορούσε να αλλάξει την τροχιά της σύγκρουσης, να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και να θέσει σημαντικές βάσεις για μια ενδεχόμενη πολιτική μετάβαση. Με τόσα πολλά ακόμη να διακυβεύονται, ακόμη και μια περιορισμένη εμπλοκή των ΗΠΑ θα μπορούσε να κάνει την διαφορά.

Η ΥΨΗΛΟΤΕΡΗ ΕΠΙΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ

Ο Άσαντ συμμάζεψε τις δυνάμεις του με την βοήθεια του Ιράν και της Ρωσίας. Αλλά ο στρατός της συμμαχίας είναι υπερεκτεταμένος. Η Δαμασκός και οι εταίροι της στοιχηματίζουν ότι με το να εκτείνουν ένα λεπτό στρώμα ελέγχου σε όσο το δυνατόν περισσότερο έδαφος, θα μπορούσαν να πείσουν την διεθνή κοινότητα να δεχθεί τη «νίκη» του καθεστώτος. Στην πραγματικότητα, η συμμαχία ελπίζει ότι άλλες χώρες θα την βοηθήσουν να εδραιώσει την εξουσία του [καθεστώτος] με το να επενδύσουν σε έργα ανασυγκρότησης [5] που θα μπορούσαν να ξεπληρώσουν το Ιράν και την Ρωσία και να χρηματοδοτήσουν το διεφθαρμένο σύστημα πατρωνίας [6] μέσω του οποίου κυβερνά ο Assad.

Το σχέδιο σχεδόν λειτούργησε. Στα τέλη του 2018, το συριακό καθεστώς είχε προχωρήσει αρκετά, ώστε ορισμένες χώρες άρχισαν να επανεξετάζουν την αντίθεσή τους ως προς τον Assad. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ξανάνοιξαν την πρεσβεία τους [7] και επένδυσαν [8] σε έργα ανασυγκρότησης. Η Σαουδική Αραβία και ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες μελέτησαν να κάνουν το ίδιο. Αντίθετα, ίσως με την πιο υποτιμημένη απόφασή της για την περιοχή, η διοίκηση του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, κράτησε την γραμμή της. Αρνήθηκε να παραδεχτεί μια ψευδή νίκη του καθεστώτος και πρόσθεσε κυρώσεις [9] στην Δαμασκό και επανεστίασε την προσοχή της Δύσης σε μια διπλωματική διαδικασία [10] με στόχο την επίτευξη πολιτικής διευθέτησης που θα καθιστούσε το καθεστώς του Assad υπόλογο και θα αρνείται τα κεφάλαια της ανασυγκρότησης. Το πείσμα αγόρασε σημαντικό χρόνο.

Το πόσο εύθραυστος είναι ο έλεγχος του καθεστώτος είναι όλο και πιο εμφανές. Στη νότια επαρχία Daraa, όπου ξέσπασε η αρχική επανάσταση της Συρίας το 2011, μια νέα εξέγερση έχει ξεκινήσει. Οι παρατεταμένες διαμαρτυρίες έστειλαν ένα σαφές μήνυμα ότι ο Assad δεν κατάφερε να τσακίσει την βούληση των αντιπάλων του. Οι εξεγερμένοι ξανάρχισαν να επιτίθενται σε θέσεις που κρατούν ο Assad, το Ιράν και η Ρωσία σε επίπεδα που πλησιάζουν εκείνα του 2011 [11]. Για πρώτη φορά εδώ και χρόνια, οι επιθέσεις εξαπλώθηκαν στην πρωτεύουσα της Συρίας [12] Δαμασκό, και σε τμήματα της γύρω περιοχής της [13]. Εν τω μεταξύ, το Ισλαμικό Κράτος (γνωστό και ως ISIS) επανακάμπτει γρήγορα στην κατεχόμενη από το καθεστώς κεντρική Συρία. Η οργάνωση έχει επιτεθεί σε ζωτικής σημασίας πετρελαϊκές υποδομές [14] και προσωρινά κατάσχεσε [15] εγκαταστάσεις. Μια τέτοια δραστηριότητα υποδηλώνει ότι επίκεινται μεγάλες επιθέσεις από το ISIS.

Ο Άσαντ και οι υποστηρικτές του δεν έχουν καμία σοβαρή απάντηση σε αυτή την αυξανόμενη αστάθεια. Αντ' αυτού, συνεχίζουν να επεκτείνουν την ήδη ελάχιστα ελεγχόμενη περιοχή τους. Μέσω της επίθεσής τους [16] στην Idlib, οι δυνάμεις του καθεστώτος κατέλαβαν τρεις σημαντικές πόλεις και απέκτησαν πλήρη έλεγχο [17] στην εθνική οδό Δαμασκού-Χαλεπίου. Αλλά η διαδικασία ήταν δύσκολη και δαπανηρή [18] ακόμη και με την υποστήριξη της ρωσικής αεροπορικής δύναμης [19] και των μονάδων πληρεξουσίων [13]: Το καθεστώς Assad είχε πολλά θύματα και χρειάστηκε να κινητοποιήσει επανειλημμένα νεο-στρατολογηθέντες [20].

Η βορειοανατολική Συρία έχει μετατραπεί σε άλλη μια αποστράγγιση των δυνάμεων της συμμαχίας υπέρ του καθεστώτος. Οι Ηνωμένες Πολιτείες μείωσαν [21] τις δυνάμεις τους στην περιοχή τον Οκτώβριο του 2019, επιτρέποντας στην Τουρκία να ξεπεράσει τα συριακά σύνορα. Προκειμένου να κερδίσουν μόχλευση επί της Τουρκίας, οι δυνάμεις του ρωσικού και του συριακού καθεστώτος προχώρησαν και καθιέρωσαν μια νέα στρατιωτική παρουσία [22] στα βορειοανατολικά, εκτείνοντας περαιτέρω τους φιλο-καθεστωτικούς πόρους.