Έλεγχος του κορωνοϊού θα σημαίνει να κρατάμε τους ανθρώπους χώρια

Στο Χόλυγουντ, οι κινηματογραφικές ταινίες που έχουν συνέχειες [τα σήκουελ, sequels] συχνά είναι πιο αδύναμες από την αρχική. Για τους ιούς, αυτή η λογική δεν ισχύει πάντα. Ο ιός που ονομάζεται τώρα το «σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο coronavirus 2» (“severe acute respiratory syndrome coronavirus 2”, SARS 2) από τη Διεθνή Επιτροπή για την Ταξινόμηση των Ιών (International Committee on Taxonomy of Viruses) θα έχει αντίκτυπο που θα υπερβαίνει κατά πολύ τον [1] τον φόρο θανάτου και τις οικονομικές ζημίες που προκλήθηκαν από το αρχικό SARS.

Στα τέλη Ιανουαρίου και στις αρχές Φεβρουαρίου του 2020, η Κίνα ξεκίνησε τα πιο δραστικά μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης (social distancing) που παρατηρήθηκαν ποτέ, περιορίζοντας εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπων στα σπίτια τους. Αυτή η προσέγγιση έχει καταφέρει να μειώσει τη μετάδοση του κορονοϊού «SARS 2» στον βαθμό που οι ημερήσιοι αριθμοί των περιστατικών έχουν μειωθεί σε ολόκληρη την Κίνα τον Φεβρουάριο.

Ένα σημείο ελέγχου κορονοϊού στην Dali, στην Κίνα, τον Φεβρουάριο του 2020. Toby de Silva / Redux
--------------------------------------------------------------------------

Εκτός της Κίνας, ωστόσο, τέτοιοι σαρωτικοί κοινωνικοί έλεγχοι δεν θα είναι δυνατοί. Ο ιός εξαπλώνεται. Όταν γραφόταν το κείμενο αυτό, περίπου 30 χώρες σε όλο τον κόσμο είχαν αναφέρει περιστατικά, και η τοπική μετάδοση [του ιού] αναφερόταν σε νέες περιοχές σχεδόν κάθε μέρα. Ένα σύντομο χρονικό «παράθυρο» παραμένει ανοιχτό για τις υγειονομικές Αρχές σε όλο τον κόσμο ώστε να εξετάσουν τα μέτρα που μπορούν να λάβουν για να μειώσουν τη μετάδοση του ιού και να επιβραδύνουν την εξάπλωσή του -μόλις αναγνωρίσουν ότι οι προσπάθειες περιορισμού είναι μάταιες.

SARS, ΤΟ ΣΗΚΟΥΕΛ

Στις 21 Φεβρουαρίου 2003, ένας γιατρός από την Guangzhou της Κίνας ταξίδεψε στο Χονγκ Κονγκ για έναν οικογενειακό γάμο, παρά το ότι αισθανόταν αδιαθεσία. Ο γιατρός και η σύζυγός του έκλεισαν το δωμάτιο 911 στο ξενοδοχείο Metropole στην πολυσύχναστη συνοικία Mong Kok. Το επόμενο πρωί, τα συμπτώματα του γιατρού είχαν επιδεινωθεί. Εισήχθη στο νοσοκομείο και προειδοποίησε το προσωπικό εκεί για να τον βάλει σε αυστηρή απομόνωση. Ήταν θεράπων ιατρός για ασθενείς με SARS [2] πίσω στην Guangzhou.

Είκοσι τρεις άλλοι ένοικοι του Metropole ανέπτυξαν SARS, μεταφέροντας τη μόλυνση στον Καναδά, την Ιρλανδία, την Σιγκαπούρη, την Ταϊβάν, τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Βιετνάμ. Ξεκίνησε μια παγκόσμια έξαρση που θα διαρκούσε σχεδόν έξι μήνες και τελικά θα μόλυνε περισσότερους από 8.000 ανθρώπους παγκοσμίως, σκοτώνοντας σχεδόν 800 άτομα.

Περίπου 17 χρόνια αργότερα, οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν την απειλή μιας νέας πανδημίας από κορωνοϊό, και πάλι, καταγόμενο από την Κίνα. Ο νέος κορωνοϊός του SARS 2 αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά, τον Δεκέμβριο του 2019 [3], σε μια ομάδα ασθενών με πνευμονία στην πόλη Wuhan στην κεντρική Κίνα. Αυτές οι περιπτώσεις θεωρήθηκαν αρχικά ότι προέρχονταν από μια αγορά στην οποία πωλούνταν άγρια ζώα για το κρέας τους. Στην πραγματικότητα, η κοινοτική μετάδοση [του ιού] είχε συμβεί από τις αρχές Δεκεμβρίου, αν όχι νωρίτερα. Μέχρις ότου οι κινεζικές Αρχές ανακοίνωσαν, στις 9 Ιανουαρίου, ότι εντοπίστηκε ένας νέος ιός, οι μολύνσεις είχαν ήδη εξαπλωθεί πέρα από την Wuhan. Ένας Κινέζος τουρίστας που έφτασε στην Μπανγκόκ, στην Ταϊλάνδη, στις 8 Ιανουαρίου, βρέθηκε θετικός τον ιό στις 13 Ιανουαρίου.

Μέχρι το τέλος Ιανουαρίου, είχαν αναφερθεί 106 μολύνσεις σε 19 χώρες και μέχρι τις 22 Φεβρουαρίου ο αριθμός τους είχε αυξηθεί σε περισσότερες από 1.400 περιπτώσεις σε 28 χώρες εκτός της Κίνας. Οι μειώσεις των ταξιδιών [4] καθυστέρησαν, αλλά δεν εμπόδισαν την διάδοση του ιού σε όλο τον κόσμο. Οι τρέχουσες προσεγγίσεις για τον περιορισμό της λοίμωξης επικεντρώνονται στην πρόληψη της μετάδοσης με τον εντοπισμό και την απομόνωση των μολυσμένων ανθρώπων και με την τοποθέτηση σε καραντίνα εκείνων με τους οποίους είχαν στενές επαφές. Αλλά τέτοια μέτρα ίσως να μην αρκούν.

Η αποτελεσματική απομόνωση και η καραντίνα κατάφερε όντως να περιορίσει το SARS το 2003 [5] σε όλες τις χώρες που επλήγησαν. Ωστόσο, δύο βασικά χαρακτηριστικά της μόλυνσης το κατέστησαν αυτό δυνατόν. Πρώτον, το SARS σχεδόν πάντα προκαλούσε σοβαρά αναπνευστικά συμπτώματα που απαιτούσαν νοσηλεία. Δεύτερον, οι ασθενείς με SARS δεν ήταν ιδιαίτερα μολυσματικοί όταν εμφανίζονταν για πρώτη φορά τα συμπτώματά τους, αλλά γίνονταν πιο μολυσματικοί καθώς η ασθένειά τους προχωρούσε.

Αντίθετα, ο κορωνοϊός του SARS 2 προκαλεί συχνά ήπια συμπτώματα [6] και η μολυσματικότητα είναι μεγαλύτερη κατά την διάρκεια της [αρχικής] εμφάνισης της ασθένειας. Οι ειδικοί πιστεύουν επίσης ότι η λοίμωξη μπορεί να μεταδοθεί πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα. Για τους λόγους αυτούς, πολλοί μολυσμένοι άνθρωποι δεν θα αναγνωριστούν πριν διασπείρουν τη μόλυνση και πολλοί δεν θα κάνουν ποτέ το εργαστηριακό τεστ που θα μπορούσε να επιβεβαιώσει ότι έχουν μολυνθεί.

ΕΝΑ ΔΙΔΑΓΜΑ ΑΠΟ ΤΟ 1918

Η Κίνα έχει περιορίσει τη μετάδοση του SARS 2 με την επιβολή αυστηρών μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης [7], τα οποία πιθανώς δεν είναι δυνατό να εφαρμοστούν οπουδήποτε αλλού στον κόσμο. Οι μεγάλες πόλεις της Κίνας ήταν πόλεις-φαντάσματα στις αρχές Φεβρουαρίου, με τους κατοίκους να μένουν όσο το δυνατόν περισσότερο μέσα [στα σπίτια τους]. Σε ορισμένες πόλεις, οι κάτοικοι είχαν άδεια να βγουν από τα σπίτια τους μόνο δύο φορές την εβδομάδα για να αγοράσουν είδη παντοπωλείου. Ορισμένοι δήμοι απαίτησαν από τους κατοίκους να φορούν μάσκες όταν βγαίνουν έξω. Τα σχολεία και οι χώροι εργασίας παρέμειναν κλειστά πολύ μετά τις συνηθισμένες -διάρκειας μιας εβδομάδας- διακοπές του νέου σεληνιακού έτους.