Η Κίνα θα πεθυμήσει τους Αμερικανούς δημοσιογράφους όταν θα έχουν φύγει

Η απέλαση από την Κίνα πάνω από δώδεκα Αμερικανών δημοσιογράφων αναγγέλθηκε ως ένα ακόμη βήμα προς έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο [1]. Κινέζοι αξιωματούχοι θριαμβολογούν σχετικά με την κυριαρχία: Οι απελάσεις, σύμφωνα με τα λεγόμενά τους, είναι απλά μια ανάλογη απάντηση στις κινήσεις της διοίκησης Trump να περιορίσει σε 100 τον αριθμό των Κινέζων πολιτών που μπορούν να δουλέψουν στις Ηνωμένες Πολιτείες για πέντε κινεζικούς κρατικούς οργανισμούς ειδήσεων. Αλλά η σύγκριση δεν αντέχει: Το Πεκίνο ουσιαστικά εκκαθαρίζει τους τρεις καλύτερους ανεξάρτητους οργανισμούς ειδήσεων στην Κίνα, ενώ τα δικά της μέσα ενημέρωσης στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι ευρέως κατανοητά ως σταθμοί προπαγάνδας και θα συνεχίσουν να ρητορεύουν την γραμμή του κόμματος.

Ένας άνδρας διαβάζει εφημερίδα στο Χονγκ Κονγκ, τον Μάρτιο του 2017. Dagmar Schwelle / laif/ Redux
---------------------------------------------------

Αυτό που είναι ιδιαίτερα ειρωνικό είναι ότι ενώ οι αναγνώστες στις Ηνωμένες Πολιτείες θα πληγωθούν από την απόφαση της Κίνας να εκκαθαρίσει τους Αμερικανούς από τα γραφεία των The New York Times, The Washington Post και The Wall Street Journal, οι μεγαλύτεροι ηττημένοι σε αυτό το «παιχνίδι» [2], όπως το ονόμασε εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας, θα είναι η Κίνα και ο λαός της. Προς το παρόν, οι Κινέζοι αξιωματούχοι μπορεί να είναι ικανοποιημένοι να καταγγέλλουν την «ιδεολογική προκατάληψη» των αμερικανικών μέσων ενημέρωσης. Αλλά η Κίνα θα πεθυμήσει αυτούς τους δημοσιογράφους όταν θα φύγουν.

Οι Αμερικανοί δημοσιογράφοι διαδραμάτισαν βασικό ρόλο στην αφήγηση της ιστορίας της Κίνας και στην ενθάρρυνσή της να εκσυγχρονιστεί, όχι μόνο τα τελευταία 50 χρόνια αλλά τα τελευταία 150 χρόνια. Οι ιστορίες τους συχνά απείλησαν κορυφαίους Κινέζους αξιωματούχους και, από το 1949, την ελίτ του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος (CCP). Όμως, τις τελευταίες δεκαετίες ειδικότερα, η Κίνα έχει ευημερήσει όταν έχει αποδείξει ότι ανταποκρίνεται στις ιστορίες που οι πολιτικοί θα μπορούσαν αλλιώς να αγνοήσουν, και έχει υποφέρει, συχνά καταστροφικά, όταν αυτές οι εξελίξεις έχουν κατασταλεί. Λαμβάνοντας υπόψη τους αυστηρούς περιορισμούς για τους Κινέζους δημοσιογράφους, το σώμα των ξένων ανταποκριτών ήταν αναπόσπαστο στοιχείο στο να έρχονται στο φως οι ιστορίες. Σκεφτείτε την αναφορά που έκαναν οι Times και η Journal για τα περιβαλλοντικά προβλήματα της Κίνας. Αυτό ήταν προς το σαφές όφελος του κινεζικού λαού. Ήταν επίσης, κατά κάποιο τρόπο, προς όφελος των ηγετών της Κίνας, δεδομένου ότι η επιτυχία τους εξαρτιόταν από την ικανότητά τους να ανταποκρίνονται στις εθνικές ανάγκες και στις λαϊκές απαιτήσεις –ανάγκες και απαιτήσεις τις οποίες συχνά θα παρέβλεπαν χωρίς τις προσπάθειες των Αμερικανών δημοσιογράφων.

Η νέα επιδημία κορωνοϊού, όπως και η έκρηξη του SARS του 2003 πριν από αυτήν, παρέχει ένα ιδιαίτερα σοβαρό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο τα ξένα ρεπορτάζ παρακινούσαν την απαιτούμενη κυβερνητική δράση. Το 2003, ένας γιατρός στο Νοσοκομείο 301 του Πεκίνου παρείχε σε μια ρεπόρτερ του περιοδικού Time, την Susan Jakes, μια υπογεγραμμένη δήλωση [3] με την οποία κατηγορούσε τις κινεζικές Αρχές για την κάλυψη της σοβαρότητας του SARS και μόνο τότε η κυβέρνηση της Κίνας έδρασε για να το αντιμετωπίσει. Όταν ξέσπασε η επιδημία του κορωνοϊού τον Δεκέμβριο, οι κομμουνιστικές Αρχές προσπάθησαν αρχικά [4] να φιμώσουν τους γιατρούς στην πρώτη γραμμή, εμποδίζοντάς τους να χτυπήσουν τον συναγερμό. Σκέπτεστε τι θα μπορούσε να συμβεί αν είχαν πετύχει; Οι Δυτικοί δημοσιογράφοι, με επικεφαλής εκείνους από τους Times, την Post και την Journal, βοήθησαν να σπάσουν το μπλοκάρισμα των στοιχείων και έθεσαν την κινεζική κυβέρνηση ενώπιον των ευθυνών της. Τα ρεπορτάζ της Anna Fifield από την Post στις αρχές της πανδημίας εξέθεσαν την υποτίμηση του αριθμού [5] των θανάτων, γεγονός που βοήθησε να ενθαρρυνθούν τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης ώστε να ακολουθήσουν το παράδειγμά της. Και ο Chris Buckley από τους Times έθεσε το πρότυπο για τα ρεπορτάζ σε πρώτο πρόσωπο [6] από την κλειστή πόλη Wuhan. (Ο Buckley είναι Αυστραλός, αλλά η τελευταία του υπογραφή στους Times ήταν στις 14 Φεβρουαρίου).

ΞΕΧΑΣΤΕ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΤΟΥ ΤΑΝΚ

Μέχρι το τέλος του δέκατου ένατου αιώνα, οι Αμερικανοί δημοσιογράφοι βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή της προσπάθειας της Κίνας για εκσυγχρονισμό. Το 1867, ο νεαρός John Allen, ένας Μεθοδιστής ιεραπόστολος από την Τζόρτζια, ίδρυσε στην Σαγκάη ένα μηνιαίο περιοδικό στην κινεζική γλώσσα που ονομαζόταν The Globe. Από τις σελίδες του The Globe, οι Κινέζοι αναγνώστες έμαθαν για πρώτη φορά για την δημοκρατία, τον σοσιαλισμό, την οικονομία, και τις παγκόσμιες υποθέσεις. Το The Globe ηγήθηκε επίσης στον τελικά επιτυχημένο αγώνα για την απαγόρευση του δεσίματος των ποδιών.

Στην δεκαετία του 1930, οι κομμουνιστές της Κίνας επέλεξαν έναν Αμερικανό δημοσιογράφο, τον Edgar Snow από το Μισσούρι, στην επική μάχη δημοσίων σχέσεων με τον εθνικιστή ηγέτη Chiang Kai-shek. Ο Snow ήταν κρίσιμος για μια κομμουνιστική εκστρατεία ώστε να μετατρέψει τον ηγέτη του κόμματος Μάο Τσε Τουνγκ από έναν βασιλιά ληστών σε, όπως το έθεσε ο Snow, μια «μάλλον Λινκολνική φιγούρα» που «μπορεί να γίνει ένας πολύ σπουδαίος άνθρωπος». Δεν ήταν τυχαίο το γεγονός ότι ο Μάο κάθισε για περισσότερες συνεντεύξεις με τον Snow στο επιτυχημένο έργο του Red Star Over China (Κόκκινο Αστέρι Πάνω από την Κίνα) από όσες με οποιονδήποτε Κινέζο αρθρογράφο.