Η σουηδική στρατηγική για τον κορωνοϊό θα είναι σύντομα παγκόσμια | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η σουηδική στρατηγική για τον κορωνοϊό θα είναι σύντομα παγκόσμια

Η ανοσία αγέλης είναι η μόνη ρεαλιστική επιλογή -το ερώτημα είναι πώς να επιτευχθεί με ασφάλεια
Περίληψη: 

Τα lockdown απλώς δεν είναι βιώσιμα για το χρονικό διάστημα που πιθανότατα θα χρειαστεί για την ανάπτυξη ενός εμβολίου. Η χαλάρωση θα μειώσει τις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές πιέσεις. Μπορεί επίσης να επιτρέψει στους πληθυσμούς να οικοδομήσουν μια ανοσία.

Ο NILS KARLSON είναι καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Linköping και πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ινστιτούτου Ratio.
Η CHARLOTTA STERN είναι καθηγήτρια Κοινωνιολογίας της Εργασίας και Οργάνωσης στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης και αναπληρώτρια διευθύνουσα σύμβουλος του Ινστιτούτου Ratio.
Ο DANIEL B. KLEIN είναι καθηγητής Οικονομικών και κατέχει την έδρα JIN στο Κέντρο Mercatus στο Πανεπιστήμιο George Mason και είναι συνεργάτης του Ινστιτούτου Ratio.

Η Κίνα έβαλε 50 εκατομμύρια άτομα σε καραντίνα στην επαρχία Γουχάν τον Ιανουάριο. Έκτοτε, πολλές φιλελεύθερες δημοκρατίες έχουν λάβει από μόνες τους επιθετικά αυταρχικά μέτρα για την καταπολέμηση του νέου κορωνοϊού. Μέχρι τα μέσα Μαρτίου, σχεδόν όλες οι χώρες του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) είχαν εφαρμόσει [1] κάποιον συνδυασμό κλεισίματος σχολείων, πανεπιστημίων, εργασιακών χώρων και δημόσιων μεταφορών˙ περιορισμούς σε δημόσιες εκδηλώσεις˙ και όρια σε εσωτερικά και διεθνή ταξίδια. Μια χώρα, ωστόσο, ξεχωρίζει ως εξαίρεση στην Δύση.

13052020-1.jpg

Φοιτητές γιορτάζουν την αποφοίτησή τους στην Στοκχόλμη, τον Απρίλιο του 2020. Andres Kudacki / The New York Times / Redux
--------------------------------------------------------------

Αντί να κηρύξει ένα lockdown ή μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης, η Σουηδία ζήτησε από τους πολίτες της να κρατούν κοινωνικές αποστάσεις σε εθελοντική βάση. Οι σουηδικές Αρχές επέβαλαν ορισμένους περιορισμούς με σκοπό την εξομάλυνση της καμπύλης: Όχι δημόσιες συγκεντρώσεις άνω των 50 ατόμων, όχι υπηρεσίες μπαρ, εξ αποστάσεως εκπαίδευση σε λύκεια και πανεπιστήμια, και ούτω καθεξής. Αλλά απέφυγαν τους σκληρούς ελέγχους, τα πρόστιμα και την αστυνόμευση. Οι Σουηδοί έχουν αλλάξει την συμπεριφορά τους, αλλά όχι τόσο βαθιά όσο οι πολίτες άλλων Δυτικών δημοκρατιών. Πολλά εστιατόρια παραμένουν ανοιχτά, αν και έχουν λίγη κίνηση˙ τα μικρά παιδιά πηγαίνουν ακόμα στο σχολείο. Και σε αντίθεση με την γειτονική Νορβηγία (και ορισμένες ασιατικές χώρες), η Σουηδία δεν έχει εισαγάγει τεχνολογίες ή εφαρμογές εντοπισμού τοποθεσίας, αποφεύγοντας έτσι απειλές για την ιδιωτική ζωή και την προσωπική αυτονομία.

Οι σουηδικές Αρχές δεν έχουν δηλώσει επίσημα ως στόχο την επίτευξη ανοσίας αγέλης, για την οποία οι περισσότεροι επιστήμονες πιστεύουν ότι επιτυγχάνεται όταν περισσότερο από το 60% του πληθυσμού είχε [μολυνθεί από τον] ιό. Ωστόσο, η αύξηση της ανοσίας αποτελεί αναμφίβολα μέρος της ευρύτερης στρατηγικής της κυβέρνησης -ή τουλάχιστον μια πιθανή συνέπεια της διατήρησης ανοιχτών των σχολείων, των εστιατορίων και των περισσότερων επιχειρήσεων. Ο Anders Tegnell [2], επικεφαλής επιδημιολόγος της Σουηδικής Υπηρεσίας Δημόσιας Υγείας, έχει προβλέψει ότι η πόλη της Στοκχόλμης θα μπορούσε να φτάσει στην ανοσία αγέλης ήδη από αυτόν τον μήνα. Με βάση τις ενημερωμένες υποθέσεις συμπεριφοράς (οι κανόνες κοινωνικής αποστασιοποίησης αλλάζουν τον τρόπο συμπεριφοράς των Σουηδών), ο μαθηματικός Tom Britton του Πανεπιστημίου της Στοκχόλμης υπολόγισε [3] ότι μια ανοσία 40% στην πρωτεύουσα θα μπορούσε να είναι αρκετή για να σταματήσει η εξάπλωση του ιού εκεί και ότι αυτό θα μπορούσε να συμβεί από τα μέσα Ιουνίου

Η Σουηδία έχει κερδίσει επαίνους σε ορισμένα σημεία για την διατήρηση τουλάχιστον κάτι που μοιάζει με οικονομική ομαλότητα και την διατήρηση των κατά κεφαλήν θανάτων της χαμηλότερα από [4] εκείνων του Βελγίου, της Γαλλίας, της Ιταλίας, των Κάτω Χωρών, της Ισπανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου. Ωστόσο, της έχει ασκηθεί κριτική σε άλλα σημεία για υπέρβαση των ποσοστών των κατά κεφαλήν θανάτων άλλων σκανδιναβικών χωρών και συγκεκριμένα για αποτυχία προστασίας των ηλικιωμένων και των μεταναστών. Τα άτομα που λαμβάνουν νοσηλευτικές υπηρεσίες και φροντίδα ηλικιωμένων αντιπροσωπεύουν πάνω από το 50% των θανάτων από COVID-19 στην Σουηδία, σύμφωνα με τον Tegnell [5], εν μέρει επειδή πολλά ιδρύματα καθυστέρησαν αργά να εφαρμόσουν βασικά προστατευτικά μέτρα, όπως η χρήση μάσκας. Οι μετανάστες υπέφεραν επίσης δυσανάλογα, κυρίως επειδή είναι κατά μέσο όρο φτωχότεροι και τείνουν να εργάζονται στον τομέα των υπηρεσιών, όπου η τηλε-εργασία είναι συνήθως αδύνατη. Ωστόσο, οι σουηδικές Αρχές ισχυρίστηκαν [6] ότι τα υψηλότερα ποσοστά θανάτων της χώρας θα φανούν συγκριτικά χαμηλότερα εκ των υστέρων. Οι προσπάθειες για τον περιορισμό του ιού είναι καταδικασμένες να αποτύχουν σε πολλές χώρες και στο τέλος ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων θα μολυνθεί. Όταν μεγάλο μέρος του κόσμου βιώσει ένα θανατηφόρο δεύτερο κύμα, η Σουηδία θα έχει τα χειρότερα της πανδημίας πίσω της.

Η αντίδραση της Σουηδίας δεν ήταν τέλεια, αλλά κατάφερε να ενισχύσει την ανοσία μεταξύ των νέων και των υγιών -εκείνων που διατρέχουν τον χαμηλότερο κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών από την [ασθένεια] COVID-19- ενώ ταυτόχρονα εξομαλύνει την καμπύλη. Οι μονάδες εντατικής θεραπείας της χώρας δεν έχουν κατακλυστεί, και το προσωπικό των νοσοκομείων, αν και υπό πίεση, τουλάχιστον δεν έπρεπε να κάνει ταχυδακτυλουργικά με τις επιπλέον ευθύνες για την φροντίδα των παιδιών, επειδή οι παιδικοί σταθμοί και τα πρωτοβάθμια σχολεία συνέχισαν να λειτουργούν.

Είτε έχουν υιοθετήσει ανοιχτά την σουηδική προσέγγιση είτε όχι, πολλές άλλες χώρες προσπαθούν τώρα να μιμηθούν πτυχές της. Τόσο η Δανία όσο και η Φινλανδία άνοιξαν ξανά τα σχολεία για τα μικρά παιδιά. Η Γερμανία επιτρέπει στα μικρά καταστήματα να ανοίξουν ξανά. Η Ιταλία θα ανοίξει ξανά σύντομα τα πάρκα, και η Γαλλία σχεδιάζει να επιτρέψει σε ορισμένες μη απαραίτητες επιχειρήσεις να ανοίξουν ξανά, συμπεριλαμβανομένων των λαϊκών αγορών και των μικρών μουσείων, καθώς και των σχολείων και των παιδικών σταθμών. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, που έχουν μακράν τον υψηλότερο απόλυτο αριθμό θανάτων από COVID-19 που αναφέρθηκαν, αρκετές πολιτείες [7] χαλαρώνουν τους περιορισμούς μετά την παρότρυνση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος παρότι επετέθη στο σουηδικό μοντέλο [8], ωθεί την χώρα του προς κάτι παρόμοιο.