Ο Μπολσονάρο έκανε την Βραζιλία έναν πανδημικό παρία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ο Μπολσονάρο έκανε την Βραζιλία έναν πανδημικό παρία

Μπορούν οι τοπικοί ηγέτες να αποκαταστήσουν το κύρος της χώρας για ηγεσία στην υγεία;

Ωστόσο, παρ’ όλα τα ελλείμματα της Βραζιλίας, η χώρα διαθέτει ένα δυνητικά ισχυρό πλεονέκτημα στο SUS. Το σύστημα απασχολεί περίπου 300.000 γιατρούς, νοσηλευτές και υγειονομικούς πράκτορες σε όλη την χώρα στην πρωτοβάθμια περίθαλψη –ακριβώς στους ίδιους εργαζομένους στους οποίους βασίζεται το πρόγραμμα Ενεργής Αναζήτησης της Piauí. «Δεν χρειάζεται να προσλάβουμε ιχνηλάτες επαφών, όπως κάνουν κάποιες άλλες χώρες», δήλωσε ο Miguel Nicolelis, ο οποίος διευθύνει μια επιστημονική επιτροπή που συμβουλεύει εννέα Βραζιλιάνους κυβερνήτες, συμπεριλαμβανομένου του κυβερνήτη της Piauí. «Έχουμε έναν στρατό [από αυτούς]».

Το SUS μπορεί να ενεργοποιήσει την εκτεταμένη ικανότητά του για παρακολούθηση ασθενειών, κάτι που επιτρέπει στις Αρχές δημόσιας υγείας και στους ερευνητές να χαρτογραφούν κρούσματα από τους δρόμους κατοικίας των ασθενών. Η επιτροπή του Nicolelis χρησιμοποίησε αυτό το εργαλείο για να παρακολουθήσει την εξάπλωση του κορωνοϊού σε αγροτικές περιοχές της Βραζιλίας κατά μήκος των διαπολιτειακών αυτοκινητοδρόμων, και το κρατικό τμήμα υγείας της πολιτείας Pernambuco [11] το χρησιμοποιεί για να δημοσιεύσει χάρτες κρουσμάτων σε επίπεδο δρόμου. Τέλος, το SUS παρείχε φροντίδα για την COVID-19 σε εκατοντάδες χιλιάδες Βραζιλιάνους χωρίς κόστη άμεσης πληρωμής.

Στον βαθμό που η Βραζιλία έχει μπερδέψει την απάντησή της στην πανδημία, το σφάλμα έγκειται λιγότερο στην ικανότητα του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης από όσο στην ποιότητα της διοίκησής του. Οι περισσότερες κυβερνήσεις πόλεων και πολιτειών απέτυχαν να κινητοποιήσουν αποτελεσματικά τους πόρους του SUS λόγω της έλλειψης ομοσπονδιακών πρωτοκόλλων, και αποφάσεων να αγνοηθούν οι συμβουλές των ειδικών στον τομέα της υγείας [12]. Οι ιδιοκτήτες επιχειρήσεων έχουν ασκήσει πίεση στους τοπικούς αξιωματούχους ενάντια στις απαιτήσεις κοινωνικής αποστασιοποίησης, οι υποαπασχολούμενοι αγωνίστηκαν να συμμορφωθούν με αυτές, και η άρνηση του Bolsonaro σχετικά με τον ιό εξαπλώθηκε στον πληθυσμό. Ωστόσο, ολοένα και περισσότερο, οι τοπικοί πολιτικοί αντικαθιστούν την καθυστέρησή τους με τις αναζητήσεις για τεχνική βοήθεια [13]. Σε τουλάχιστον τέσσερις πολιτείες εκτός από την Piauí, οι κυβερνήσεις έχουν συνδέσει τους εργαζόμενους στην δημόσια υγεία με την εφαρμογή (app) που χρησιμοποιείται στο πρόγραμμα Active Search.

ΑΠΩΛΕΙΑ ΙΣΧΥΟΣ

Πριν από λίγο καιρό, η Βραζιλία ήταν γνωστή για τον ρόλο της στην προώθηση της παγκόσμιας ισότητας στην πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη. Ως απάντηση στην πανδημία HIV/AIDS, για παράδειγμα, η Βραζιλία βοήθησε στην ηγεσία μιας επιτυχημένης εκστρατείας ώστε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου να επιτρέψει την διακοπή των φαρμακευτικών πατεντών σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης -επίσης γνωστή ως υποχρεωτική αδειοδότηση (compulsory licensing). Από περίπου το 2005 έως το 2015, η Βραζιλία πραγματοποίησε προγράμματα [14] που προσέφεραν ευρεία τεχνική κατάρτιση σε επαγγελματίες της υγείας σε χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής σε μια προσπάθεια ενίσχυσης των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης αυτών των χωρών. Η Βραζιλία ήταν επίσης πίσω από ορισμένες από τις σημαντικές δεσμεύσεις που ορίζονται από τα Ηνωμένα Έθνη στην Διακήρυξη του 2019 για την Καθολική Κάλυψη Υγείας [15].

Ο χειρισμός της πανδημίας από τον Μπολσονάρο έκανε πολλά για να πλήξει το διεθνές κύρος της Βραζιλίας στον τομέα της υγείας. Ο λαϊκιστής πρόεδρος αγνόησε τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την [ασθένεια] COVID-19, απείλησε να αποχωρήσει από τον οργανισμό και προσπάθησε να σταματήσει την δημοσίευση των σωρευτικών στοιχείων των κρουσμάτων. Ο υπουργός Εξωτερικών της Βραζιλίας επικρίνει συχνά τα συστήματα πολυμερούς συνεργασίας [16], συμπεριλαμβανομένου του ΟΗΕ. Η βραζιλιάνικη κυβέρνηση ήταν τόσο λίγο συνεργάσιμη που τον Απρίλιο, η αντιπροσωπεία του ΠΟΥ από την Βραζιλία ανακάλυψε ότι ξεκίνησε μια συμμαχία για την ανάπτυξη εμβολίων COVID-19 μεταξύ αρχηγών κρατών, Ηνωμένων Εθνών και φιλανθρωπικών ομάδων χωρίς να το γνωρίζει ή ίδια, πόσω μάλλον να συμμετέχει [17].

Ευτυχώς, Βραζιλιάνοι παράγοντες εκτός του εκτελεστικού κλάδου της χώρας, συμπεριλαμβανομένων επαγγελματιών υγείας, μη κυβερνητικών οργανώσεων, και πρώην πολιτικών, εξακολουθούν να ασχολούνται με την διπλωματία της δημόσιας υγείας. Πολλοί από αυτούς οργανώνουν σχέδια αντιμετώπισης με διεθνείς ομολόγους τους κατά την διάρκεια της πανδημίας. Ένας πρώην πρόεδρος της Βραζιλίας, ο Fernando Henrique Cardoso, και ένας πρώην υπουργός Οικονομικών, ο Nelson Barbosa, έχουν γίνει ενεργά μέλη μιας ομάδας περισσότερων από 140 ηγετών και ειδικών σε όλο τον κόσμο για την υγεία, που κάνουν έκκληση για ένα χωρίς πατέντα, άνευ κόστους «εμβόλιο του λαού». [18]. Οι γιατροί από το Fundação Oswaldo Cruz, το εθνικό ερευνητικό ινστιτούτο υγείας της Βραζιλίας, έχουν ηγηθεί μιας έκκλησης στον ΠΟΥ για μια νέα ειδική ομάδα ισότητας στην υγεία [19]. Η Fundação Oswaldo Cruz φιλοξένησε επίσης επιστήμονες από εννέα χώρες της Λατινικής Αμερικής για εκπαίδευση στο διαγνωστικό της εργαστήριο για την COVID-19. Και η προηγούμενη συνηγορία της Βραζιλίας συνεχίζει να αποδίδει καρπούς: τις τελευταίες εβδομάδες, χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία και το Ισραήλ ενέκριναν νέες άδειες compulsory licensing [20] για θεραπείες κορωνοϊού.