Η καταπολέμηση μιας πανδημίας απαιτεί εμπιστοσύνη | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η καταπολέμηση μιας πανδημίας απαιτεί εμπιστοσύνη

Οι κυβερνήσεις πρέπει να την κερδίσουν
Περίληψη: 

Ένα κοινό που εμπιστεύεται την κυβέρνησή του είναι πιο πιθανό να αποδεχθεί ότι οι κίνδυνοι που εντοπίζει η κυβέρνηση είναι πραγματικοί και να ακολουθήσει την καθοδήγησή της˙ η κυβέρνηση χτίζει και διατηρεί αυτήν την εμπιστοσύνη εκδίδοντας συμβουλές και αξιολογώντας τον κίνδυνο με τρόπο που να είναι έγκαιρος, ειλικρινής και βασισμένος στην επιστήμη.

Ο THOMAS J. BOLLYKY είναι διευθυντής του Προγράμματος Παγκόσμιας Υγείας στο Council on Foreign Relations.
Ο SAWYER CROSBY είναι αναλυτής δεδομένων στο Ινστιτούτο Μετρήσεων και Αξιολογήσεων Υγείας του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον.
Η SAMANTHA KIERNAN είναι ερευνητική συνεργάτις για την Παγκόσμια Υγεία, την Οικονομία και την Ανάπτυξη στο Council on Foreign Relations.

«Η κυβέρνηση υπάρχει για να μας προστατεύει τον έναν από τον άλλο», είπε [1] κάποτε περιφήμως ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ρόναλντ Ρέιγκαν, αλλά «ξεπερνά τα όριά της … με το να αποφασίζει να μας προστατεύσει από τον εαυτό μας».

Όταν εφαρμόζεται σε πανδημικές απειλές, η άποψη του Ρέιγκαν είναι λανθασμένη, όπως και οι απόψεις πολλών πολιτικών στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο εξωτερικό που την έχουν υιοθετήσει. Αντιμέτωπες με έναν νέο, μεταδοτικό ιό, για τον οποίο δεν υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία και κατά του οποίου οι άνθρωποι δεν έχουν προϋπάρχουσα ανοσία, ο μόνος τρόπος για τις κυβερνήσεις ώστε να προστατεύσουν αποτελεσματικά τους πολίτες τον έναν από τον άλλο είναι να τους πείσει να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία τους. Ειδικά στις ελεύθερες κοινωνίες, η επιτυχία αυτής της προσπάθειας εξαρτάται από την εμπιστοσύνη μεταξύ της κυβέρνησης και του λαού της.

26102020-1.jpg

Απολύμανση κινηματογράφου στην Βομβάη της Ινδίας, τον Οκτώβριο του 2020. Niharika Kulkarni / Reuters
---------------------------------------------------

Ορισμένοι εθνικοί ηγέτες απέτυχαν να εκτιμήσουν την σημασία της ύπαρξης μιας κυβέρνησης που οι πολίτες εμπιστεύονται και ακούν. Αυτή η αποτυχία έχει συμβάλει σε τεράστιες διαφορές στις επιδόσεις των χωρών σε αυτήν την πανδημία και απειλεί να κάνει όλους λιγότερο ασφαλείς όταν εμφανιστεί η επόμενη πανδημία, όπως αναπόφευκτα θα συμβεί.

ΜΙΑ ΑΛΥΣΙΔΑ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ

Οι αποτελεσματικές θεραπείες για μολυσματικές ασθένειες αποτελούν μια πρόσφατη εξέλιξη στην ανθρώπινη ιστορία. Η ευρεία διαθεσιμότητα αντιβιοτικών και η ανάπτυξη των περισσότερων εμβολίων πραγματοποιήθηκαν μόλις μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι τακτικές που επικρατούν στην σημερινή προσπάθεια καταστολής του νέου κορωνοϊού, ωστόσο, είναι οτιδήποτε άλλο παρά καινούργιες: προστατευτικές μάσκες, καραντίνες, απομόνωση, και κοινωνική αποστασιοποίηση εμφανίστηκαν [2] ως απάντηση στην πανδημία του Μαύρου Θανάτου τον 14ο αιώνα. Η ανίχνευση επαφών προήλθε πριν από εκατό χρόνια, ως εργαλείο [3] για την παρακολούθηση της εξάπλωσης της σύφιλης μεταξύ των εργαζομένων του σεξ και των προστατών τους.

Ιστορικοί όπως ο Mark Harrison [4] υποστήριξαν ότι η ανάγκη συντονισμού και επιβολής μέτρων όπως οι καραντίνες, η απομόνωση και η κοινωνική αποστασιοποίηση δημιούργησαν τις συνθήκες από τις οποίες προέκυψαν το σύγχρονο κράτος και οι μηχανισμοί της διακυβέρνησης. Για το σκοπό αυτό, οι ιταλικές πόλεις-κράτη δημιούργησαν τα πρώτα συμβούλια υγείας και ανέπτυξαν λεπτομερή πρωτόκολλα δημόσιας υγείας. Μια τακτική ναυτική παρουσία επέβαλλε τις καραντίνες. Οι κυβερνήσεις σε όλη την βορειοδυτική Ευρώπη μιμήθηκαν αργότερα την ιταλική προσέγγιση.

Οι άλλως αρπακτικές ελίτ αναγκάστηκαν να αναλάβουν μεγαλύτερη ευθύνη για την ζωή και την συλλογική ευημερία των ψηφοφόρων τους προκειμένου να προστατεύσουν τον εαυτό τους και το εργατικό δυναμικό τους. Αλλά το αντίστροφο ήταν επίσης αλήθεια: ο αγώνας ενάντια στις μολυσματικές ασθένειες βάθυνε την σχέση των ανθρώπων με την κυβέρνησή τους. Μέτρα όπως οι καραντίνες και οι κοινωνικές αποστάσεις πρέπει να εφαρμόζονται γρήγορα και με συνέπεια για να είναι αποτελεσματικά. Μόνο η κυβέρνηση μπορεί να το επιτύχει αυτό, και μόνο εάν οι ψηφοφόροι την εμπιστεύονται και την χρηματοδοτούν για να το κάνει.

Η εμπιστοσύνη μπαίνει στην αλυσίδα σε κάθε κρίκο. Τα άτομα που ασθενούν πρέπει να αναφέρουν τα συμπτώματά τους στους εργαζομένους στον τομέα της υγείας, να προσδιορίσουν εκείνους με τους οποίους έχουν έρθει σε επαφή και να υποβληθούν σε απομόνωση και θεραπεία. Οι δυνητικά μολυσμένες επαφές τους πρέπει να τηρούν την καραντίνα. Για να λειτουργήσει αυτή η διαδικασία, το κοινό πρέπει να εμπιστευτεί την κυβέρνηση ότι γνωστοποιεί αξιόπιστες πληροφορίες σχετικά με την έρευνά της για την επιδημία˙ το κοινό τότε πρέπει να αποδεχτεί τις συμβουλές και τις εντολές των κυβερνητικών αξιωματούχων σχετικά με μέτρα που θα αποτρέψουν την περαιτέρω εξάπλωση. Η υπόσχεση αξιόπιστων πληροφοριών και ικανής, υποστηρικτικής ιατρικής περίθαλψης είναι αυτό που πείθει όσους υποφέρουν από συμπτώματα να εμφανιστούν, ώστε να εντοπιστούν, να ιχνηλατηθούν, και να αντιμετωπιστούν τα νέα κρούσματα.

ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ ΚΑΙ ΙΙΚΗ ΕΞΑΠΛΩΣΗ

Κάποιος δεν χρειάζεται να επιστρέψει στα μεσαιωνικά χρόνια για να βρει παραδείγματα προηγούμενων καταρρεύσεων της κυβερνητικής εμπιστοσύνης που βοήθησαν να εξαπλωθούν οι λοιμώξεις. Οι θεωρίες συνωμοσίας και η έντονη απέχθεια για τις κυβερνητικές εντολές εμπόδισαν τις προσπάθειες για τον έλεγχο του ιού του Έμπολα κατά τους πρώτους μήνες της επιδημίας στην Δυτική Αφρική το 2014.

Οι κάτοικοι των αφανισμένων από ιούς κοινοτήτων αντιτάχθηκαν στο κλείσιμο των σχολείων και στην απαγόρευση κυκλοφορίας. Έφεραν βαρέως τις έρευνες ιχνηλάτησης σχετικά με τις επαφές τους και το πού βρίσκονταν, τις εντολές για εγκατάλειψη της σωματικής επαφής, και την φροντίδα των μολυσμένων αγαπημένων στο σπίτι, και τις οδηγίες να σταματήσουν την συνήθη πρακτική τους να πλένουν τους νεκρούς πριν την ταφή. Χωρίς θεραπεία, ορισμένοι επέλεξαν δηλητηριώδη θαυματουργά φάρμακα που προωθούσαν οι γιατροί-μάγοι και οι τοπικοί ηγέτες.

Εν μέρει, λόγω της χαμηλής συμμόρφωσης [5] με τις εντολές περί δημόσιας υγείας, η επιδημία εξαπλώθηκε εκτός ελέγχου, σκοτώνοντας σε τρία χρόνια περισσότερο από πέντε φορές τον αριθμό των ανθρώπων που είχαν πεθάνει από τον Έμπολα στις 28 προηγούμενες επιδημίες από τότε που εντοπίστηκε για πρώτη φορά ο ιός το 1976. Και η συμμόρφωση σχετίζεται με την εμπιστοσύνη: έρευνες στην Λιβερία [6] κατά την διάρκεια της επιδημίας του 2014 και μετά από ένα επακόλουθο ξέσπασμα [της επιδημίας] στο Κονγκό [7] έδειξαν ότι όσοι εμπιστεύτηκαν την κυβέρνησή τους ήταν πιο πιθανό να διατηρήσουν την κοινωνική απόσταση και να αποδεχθούν τα εμβόλια του Έμπολα που η κυβέρνηση αναγνωρίζει ως χρήσιμα.