Η ανισότητα της Κίνας θα την οδηγήσει σε μια ξεκάθαρη επιλογή

Επιπλέον, το χάσμα μεταξύ αστικών και αγροτικών εισοδημάτων είναι πολύ μεγάλο στην Κίνα -αρκετά ώστε οι αστικές και οι αγροτικές κατανομές εισοδήματος να φαίνεται σαν να ανήκουν σε δύο διαφορετικές χώρες. Ένα σύστημα εγγραφής εργαζομένων που ονομάζεται hokou περιορίζει την κινητικότητα μεταξύ χωριών και πόλεων και εξηγεί εν μέρει αυτήν την ανισότητα. Ένα άτομο με το μέσο αστικό εισόδημα στην Κίνα βρίσκεται στο 70ο παγκόσμιο εκατοστημόριο (που σημαίνει ότι είναι πλουσιότερο από το 70% της ανθρωπότητας), ενώ ένα άτομο με το μέσο αγροτικό εισόδημα βρίσκεται στο 52ο παγκόσμιο εκατοστημόριο. Με άλλα λόγια, ο μέσος αστός στην Κίνα είναι τόσο πλούσιος όσο ο μέσος αντίστοιχος στην Ουγγαρία, ενώ ο μέσος αγρότης στην Κίνα είναι τόσο φτωχός όσο ο μέσος αντίστοιχος στο Βιετνάμ. Μια μελέτη που συγκρίνει την κινεζική και την αμερικανική ανισότητα [1] έδειξε ότι το 22% της κινεζικής ανισότητας οφείλεται σε αυτά τα δύο «διαρθρωτικά» χαρακτηριστικά -ανισότητα μεταξύ επαρχιών, και μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών- των οποίων η σημασία στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι μόνο 2%. Αυτοί οι διαρθρωτικοί ή γεωγραφικοί παράγοντες προσθέτουν ένα ακόμα επίπεδο, πάνω από την ιστορία του Kuznets, στην ανισότητα της Κίνας.

Η ΔΙΑΦΘΟΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΜΜΑ

Η ανισότητα της Κίνας, όπως και πολλών χωρών, δεν είναι μόνο διαρθρωτική, αλλά και πολιτική. Η διαφθορά, η οποία είναι πιο επικερδής για όσους βρίσκονται ήδη κοντά σε μεγάλα χρηματικά ποσά για υπεξαίρεση, και η συμμετοχή στο κινεζικό κομμουνιστικό κόμμα, κάτι που μπορεί να εξασφαλίσει πολύ υψηλά εισοδήματα, την προωθούν [την ανισότητα] επίσης. Τέτοιοι παράγοντες δεν έχουν μελετηθεί τόσο εκτεταμένα όσο οι γεωγραφικοί. Ωστόσο, τα δεδομένα υπάρχουν: το 2012, ο Xi Jinping ξεκίνησε μια εκστρατεία κατά της διαφθοράς, διασφαλίζοντας ότι οι λεπτομέρειες συγκεκριμένων περιπτώσεων διαφθοράς -συμπεριλαμβανομένων των χρηματικών ποσών, της διάρκειας των παράνομων δραστηριοτήτων, και του αριθμού των εμπλεκόμενων ατόμων- θα συλλέγονταν και θα δημοσιεύονταν τακτικά. Από αυτές τις πληροφορίες είναι δυνατόν να υπολογιστεί το ποσό των χρημάτων που έχει υπεξαιρεθεί σε διαφορετικά διοικητικά επίπεδα της κυβέρνησης. Τα στοιχεία επίσης κάνουν την διάκριση μεταξύ των υπαλλήλων που εργάζονται στην κυβέρνηση και στις επιχειρήσεις, και εκείνους που εργάζονται εντός του μηχανισμού του ΚΚΚ.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι όσο υψηλότερο είναι το διοικητικό επίπεδο των δραστών, τόσο μεγαλύτερο είναι το παράνομο κέρδος τους (όπως θα μπορούσαμε να περιμένουμε): η διαφθορά τείνει να είναι λιγότερο επικερδής σε επίπεδο νομού και πιο επικερδής σε επίπεδο περιφέρειας. Επιπλέον, σε όλα τα επίπεδα, οι αξιωματούχοι του ΚΚΚ καταχρώνται περισσότερα παράνομα κεφάλαια από όσα εκείνοι που εργάζονται σε κυβερνητικές υπηρεσίες ή σε επιχειρήσεις. Το μέσο ποσό που κλέβεται από αξιωματούχους του κόμματος σε επίπεδο νομού είναι σχεδόν τριπλάσιο από αυτό που κλέβεται από «απλούς» κυβερνητικούς αξιωματούχους.

Αυτή η διπλή κανονικότητα -ότι η διαφθορά συνεπάγεται περισσότερα χρήματα σε υψηλότερα διοικητικά επίπεδα, και ότι οι αξιωματούχοι του ΚΚΚ υπεξαιρούν τα περισσότερο σε όλα τα επίπεδα- ισχύει για όλες τις μορφές διαφθοράς. Και δείχνει ότι το εισόδημα από την διαφθορά, εάν συμπεριλαμβανόταν στα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία κατανομής εισοδήματος (κάτι που, εξ ορισμού, δεν γίνεται, δεδομένου ότι οι δράστες δεν ομολογούν τα παράνομα κέρδη τους στην στατιστική υπηρεσία), θα έκανε την πραγματική εισοδηματική ανισότητα ακόμη μεγαλύτερη από αυτήν που αναφέρεται. Η πολιτική επιστήμων Yuen Yuen Ang υποστήριξε [2] ότι ορισμένες μορφές διαφθοράς στην Κίνα ευνοούν την ανάπτυξη, επειδή επιταχύνουν την λήψη αποφάσεων σε τοπικό επίπεδο (ας πούμε, για μεγάλα έργα υποδομής) και δίνουν στους αξιωματούχους κίνητρο για να διευκολύνουν τις επιχειρήσεις. Αλλά στον βαθμό που αυτή η άποψη είναι αληθινή, η διαφθορά μπορεί επίσης να υπονομεύσει το πολιτικό σύστημα με το να επιδεινώνει αυτό που μπορεί να ονομάζεται άδικη ανισότητα, καθώς οι απλοί άνθρωποι βλέπουν εκείνους που είναι πολιτικά καλά συνδεδεμένοι να γίνονται ξαφνικά πλούσιοι.

Το ίδιο το ΚΚΚ παρέχει μια χρήσιμη απεικόνιση. Μαζί με τους συναδέλφους Li Yang και Filip Novokmet, πραγματοποίησα μια μελέτη [3] για το κορυφαίο 5% του κινεζικού πληθυσμού (για απλότητα, το ονομάζουμε «η ελίτ») κατά την περίοδο από το 1988 έως το 2013. Καταγράψαμε μια εξαιρετική κοινωνική αλλαγή: σε 25 χρόνια, η κινεζική ελίτ μετατράπηκε από το να εργάζεται κατά τα τρία τέταρτα στην κυβέρνηση στο να είναι κατά 50% καπιταλιστές και επαγγελματίες. Ωστόσο, κάτω από αυτήν την αξιοσημείωτη αλλαγή, ο ρόλος της συμμετοχής στο ΚΚΚ δεν άλλαξε πολύ: το 2013, το 31% των ελίτ ήταν μέλη του ΚΚΚ, ένα σχεδόν αμετάβλητο ποσοστό από το 1988, όταν ήταν 35%. Ωστόσο, ενώ στο παρελθόν, τα μέλη του ΚΚΚ ήταν συνήθως βιομηχανικοί εργάτες και κυβερνητικοί αξιωματούχοι, τώρα τα μέλη του κόμματος έχουν εξαπλωθεί σε άλλες κοινωνικές ομάδες, ιδίως εκείνες της νέας ελίτ. Μέσα σε ολόκληρο το ΚΚΚ, διαπιστώσαμε ότι επτά στα δέκα μέλη ανήκαν στις ίδιες, έντονα εξαρτώμενες από το κράτος ομάδες, που κυριαρχούσαν στις [κομματικές] συμμετοχές και στο παρελθόν: εργάτες, υπαλληλικό προσωπικό, και κυβερνητικοί αξιωματούχοι, για παράδειγμα. Αλλά όταν κοιτάξαμε μόνο τα πλούσια μέλη του κόμματος -εκείνα της ελίτ- περίπου τα μισά ανήκαν σε τάξεις προσανατολισμένες στον ιδιωτικό τομέα.