Επανεξετάζοντας την συνολική κλιματική και περιβαλλοντική πολιτική της ΕΕ

Κορμοί στην περιοχή αποψίλωσης Bom Retiro κοντά στην Humaita, στην πολιτεία Amazonas, στη Βραζιλία στις 20 Σεπτεμβρίου 2019. REUTERS/Bruno Kelly
---------------------------------------------------------

Παρόμοιες τάσεις, αν και σε μικρότερη κλίμακα, έχουν παρατηρηθεί, για παράδειγμα, στην Βολιβία, όπου είμαστε επίσης μάρτυρες της αποψίλωσης των δασών για την δημιουργία βοσκοτόπων και την επέκταση της κτηνοτροφίας, προκειμένου να ικανοποιηθεί η ασιατική αγορά με βόειο κρέας υψηλής ποιότητας.

Η απόλυτη ωρολογιακή βόμβα, η κλίμακα της οποίας είναι δύσκολο να προβλεφθεί, αλλά της οποίας η επικείμενη έκρηξη είναι εύκολα ορατή, είναι η Αφρική. Η ήπειρος είναι παγκόσμιος ηγέτης στην δημογραφική ανάπτυξη. Υπάρχουν τεράστιες ποσότητες ορυκτών πόρων στην Αφρική, με ορισμένα αποθέματα να αναπτύσσονται και πολλά άλλα να είναι «επιταγές που περιμένουν να εξαργυρωθούν». Και στην Αφρική, η γεωργική ανάπτυξη προκαλεί αποψίλωση μεγάλης κλίμακας. Και στην Αφρική, θα πρέπει να περιμένουμε μια απότομη αύξηση της κατανάλωσης. Όλα αυτά οδηγούν σε μείωση της ικανότητας του περιβάλλοντος να επεξεργάζεται διοξείδιο του άνθρακα και σε αύξηση του όγκου εκπομπών του, καθώς και του μεθανίου.

Αρκεί να εξετάσουμε τα δεδομένα σχετικά με την πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια των αστικών και των αγροτικών πληθυσμών στην Αφρική για το 2014 και το 2016, προκειμένου να δούμε δύο πράγματα. Από τη μια πλευρά, υπάρχει μια σταθερή ανοδική τάση στο ποσοστό των Αφρικανών που έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα. Από την άλλη πλευρά, σε πολλές χώρες της αφρικανικής ηπείρου, ο πληθυσμός με πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια εξακολουθεί να είναι κάτω από το 50%, και στον αγροτικό πληθυσμό οι αναλογίες είναι ακόμη πιο δραστικές.

Εν ολίγοις, το μερίδιο των ατόμων στην Αφρική με πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια αυξάνεται σταθερά, και ταυτόχρονα θα πρέπει να αναμένουμε ακόμη μεγαλύτερη αύξηση. Αυτό σημαίνει μόνο μια ταχεία αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Αφρική, και στην τρέχουσα κατάσταση των πραγμάτων, αυτό οδηγεί σε μεγαλύτερο αποτύπωμα άνθρακα. [3]

Η αύξηση των αερίων του θερμοκηπίου μπορεί και θα πρέπει να αναμένεται εις βάρος της οικονομικής ανάπτυξης των χωρών που αναμένεται να αντικαταστήσουν (και ήδη αντικαθιστούν την Κίνα) στην φτηνή αγορά εργασίας. Αυτές οι χώρες, οι περισσότερες από τις οποίες προέρχονται από την περιοχή του Ινδικού Ωκεανού και τη Νοτιοανατολική Ασία, θα επιτύχουν σημαντική οικονομική ανάπτυξη, με βάση το μοντέλο της Κίνας από το όχι και τόσο πρόσφατο παρελθόν. Με το να προσφέρουν πολύ χαμηλό κόστος εργασίας, θα προσελκύσουν επενδύσεις, κεφάλαια, τεχνολογία και επιχειρηματικά μοντέλα στην επικράτειά τους.

Οι δεκαέξι χώρες που θεωρούνται ως οι «συνδυασμένοι» διάδοχοι του κινεζικού οικονομικού θαύματος από το 2013 είναι: Ινδονησία, Φιλιππίνες, Βιετνάμ, Λάος, Καμπότζη, Μιανμάρ, Μπαγκλαντές, Σρι Λάνκα, Αιθιοπία, Κένυα, Ουγκάντα, Τανζανία, Μεξικό ( μόνο μερικές από τις επαρχίες του), Νικαράγουα, Δομινικανή Δημοκρατία και Περού. [1] [5] Η ανάπτυξη του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος τους, μαζί με τις εξαγωγές, την κατανάλωση ενέργειας και οτιδήποτε άλλο, βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Αυτό σημαίνει, μεταξύ άλλων, έναν ακόμα σοβαρό όγκο αερίων θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, που εκπέμπονται παρά τις προσπάθειες των χωρών της ΕΕ προς την αντίθετη κατεύθυνση.

Η ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΕ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΤΑΙ ΟΛΟ ΚΑΙ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ

Η Ευρώπη πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι δεν μπορεί να σώσει τον κόσμο από μόνη της, ειδικά όταν εμπλέκεται ο υπόλοιπος κόσμος. Οι Ευρωπαίοι πρέπει να πετύχουν να πείσουν τους υπόλοιπους πόλους ισχύος στον κόσμο και τις περιοχές επικείμενης ταχείας ανάπτυξης ότι πρέπει να συμμετάσχουν στις προσπάθειες της ΕΕ. Ωστόσο, αυτό δεν μπορεί να συμβεί εάν η ίδια η Ευρώπη γίνει ένας οικονομικός νάνος με τις ενέργειές της ή απλώς συνεχίσει να επιφέρει οικονομικά χτυπήματα στον εαυτό της και να πραγματοποιεί ακρωτηριασμούς στην βιομηχανία της με επιχειρήματα για το κλίμα. Μόνο μια οικονομικά ισχυρή Ευρώπη μπορεί να παράσχει πειστικά επιστημονικά επιχειρήματα υπέρ της αλλαγής της κλιματικής πολιτικής σε όλον τον κόσμο.

Επιπλέον, το τρέχον παράδειγμα της κλιματικής πολιτικής αποδεικνύει όλο και περισσότερο την μη λειτουργικότητά του. Στις χώρες της παγκόσμιας κοινότητας προσφέρεται μόνο το να περιοριστούν και να κάνουν θυσίες. Είναι σαφές ότι είναι πολύ δύσκολο να πεισθεί κάποιος που βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης όσον αφορά την οικονομία, το βιοτικό επίπεδο, τον δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης, κ.λπ., ότι πρέπει να επιβραδύνει, ακόμη και στο όνομα της σωτηρίας του κόσμου.

Πρέπει επίσης να συνειδητοποιηθεί ότι, ανεξάρτητα από το πόσο σοβαρά επιστημονικά στοιχεία παρουσιάζονται, δεν θα εξαφανιστούν ούτε ο σκεπτικισμός ούτε η επιθυμία να ξεγελαστούν οι άλλοι. Είναι ακόμη πιο δύσκολο να ξεπεραστεί η ανθρώπινη μοιρολατρία. Δεν μπορούν να διατυπωθούν επιχειρήματα απέναντι στον ισχυρισμό ότι «ό, τι είναι γραμμένο θα συμβεί», «ό, τι είναι να γίνει, θα γίνει». Πράγματι, μια μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη της κλίμακας της έκρηξης του Krakatoa στις 26 Αυγούστου 1883, ή μια από τις μεγάλες ηφαιστειακές εκρήξεις της Ισλανδίας, αρκεί για να προκαλέσει αρκετούς μήνες ή αρκετά χρόνια «πυρηνικού χειμώνα» ή ακόμη και κλιματικής αλλαγής μεσοπρόθεσμα.

Η ΕΕ, μαζί με τις υπόλοιπες βιομηχανικές δυνάμεις του κόσμου, θα πρέπει να βρει λειτουργικούς τρόπους για να πείσει τις χώρες με υπό διατήρηση ισημερινά δάση να μην επιδιώξουν οικονομική ανάπτυξη σε βάρος του τροπικού δάσους και ταυτόχρονα να τους προσφέρουν αποζημιώσεις. Αυτό σημαίνει όχι ακριβώς και όχι μόνο μηχανιστικά χορηγούμενες επιδοτήσεις και αποζημιώσεις, αλλά την ανάπτυξη βιομηχανιών και μορφών γεωργίας που δεν οδηγούν στην καταστροφή των ισημερινών δασών.