Η Κίνα δεν είναι τρία μέτρα ψηλή | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η Κίνα δεν είναι τρία μέτρα ψηλή

Πώς η κινδυνολογία υπονομεύει την αμερικανική στρατηγική

Σκεφτείτε την φαινομενικά ασταμάτητη οικονομική άνοδο της Κίνας. Στην πραγματικότητα, οι προκλήσεις μεσοπρόθεσμα είναι σημαντικές. Η Κίνα κινδυνεύει να γεράσει προτού γίνει πλούσια, καθιστάμενη μια γκρίζα κοινωνία με υποβαθμισμένα οικονομικά θεμέλια που εμποδίζουν την ανάπτυξη. Ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας μειώνεται ήδη˙ έως το 2050, η Κίνα θα πάει από το να έχει όπως τώρα οκτώ εργαζόμενους ανά συνταξιούχο στους δύο εργαζόμενους ανά συνταξιούχο. Επιπλέον, έχει ήδη ξεζουμίσει τα περισσότερα από τα μεγάλα κέρδη παραγωγικότητας που έρχονται με έναν πληθυσμό που είναι πιο μορφωμένος και αστικός και με το να υιοθετεί τεχνολογίες που κάνουν τη μεταποίηση πιο αποτελεσματική. Η Κίνα εξαντλείται από παραγωγικούς χώρους για να επενδύσει σε υποδομές, και τα αυξανόμενα επίπεδα χρέους θα περιπλέξουν περαιτέρω την αναπτυξιακή πορεία της. Μόνο την τελευταία δεκαετία, το χρέος της Κίνας έχει υπερδιπλασιαστεί, από 141% του ΑΕΠ το 2008 σε πάνω από 300% το 2019. Το διογκούμενο χρέος θα καταστήσει δυσκολότερο για την Κίνα να αγοράσει την ανέλιξή της από την χαμηλού κόστους βιομηχανία στην υψηλής προστιθέμενης αξίας παραγωγή, όπως έκανε η Νότια Κορέα και η Ταϊβάν σε παρόμοια επίπεδα ανάπτυξης.

Εν τω μεταξύ, το πολιτικό σύστημα γίνεται όλο και πιο άκαμπτο καθώς η εξουσία συγκεντρώνεται περισσότερο γύρω από τον Xi. Άλλοτε φημισμένο για την τεχνοκρατική ικανότητά του, το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα γίνεται πιο γνωστό για την λενινιστική ακαμψία του. Ο χώρος για πειραματισμούς τοπικής πολιτικής φαίνεται να συρρικνώνεται, καθώς οι περισσότερες αποφάσεις συγκεντρώνονται στο Πεκίνο. Η «από πάνω προς τα κάτω» φύση του συστήματος επίσης το έχει κάνει δυσκολότερο στους αξιωματούχους να επανεξετάσουν προηγούμενες αποφάσεις ή να αναφέρουν άσχημα νέα στην κορυφή. Αυτή η δυναμική συνέβαλε πιθανώς στην αργή έγκαιρη ανταπόκριση στο ξέσπασμα της COVID-19 στην Wuhan. Παρόλο που η ηγεσία έχει σημειώσει αξιοσημείωτα οφέλη στην ανακούφιση της ακραίας φτώχειας, έχει επίσης γίνει όλο και πιο ανήσυχη και ασυμβίβαστη στην καταπολέμηση των αντιληπτών προκλήσεων για την εξουσία της. Το άκαμπτο ήθος του Πεκίνου για την επιβολή της βούλησής του στις απομακρυσμένες περιφέρειες της χώρας, συμπεριλαμβανομένης της Xinjiang αλλά όχι περιορισμένης σε αυτήν, μπορεί να φέρει μελλοντικά προβλήματα. Εξωτερικά, η Κίνα αντιμετωπίζει τεράστια εμπόδια στις φιλοδοξίες της. Η καταστολή του Πεκίνου στο εσωτερικό, η επιθετικότητα στο εξωτερικό, και οι προσπάθειες απόκρυψης κρίσιμων αρχικών λεπτομερειών σχετικά με την πανδημία του κορωνοϊού συνέβαλαν στην αύξηση των αρνητικών απόψεων για την Κίνα. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις της Pew τον Οκτώβριο του 2020, οι δυσμενείς απόψεις για την Κίνα έχουν φτάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα σε ένα διαφοροποιημένο σύνολο χωρών. Το Πεκίνο είναι επίσης πιθανό να αντιμετωπίσει αυξανόμενους δημοσιονομικούς περιορισμούς για τις τεράστιες υπερπόντιες πρωτοβουλίες του τα επόμενα χρόνια, καθώς αντιμετωπίζει τόσο μια αποθερμαινόμενη οικονομία όσο και τις αυξανόμενες απαιτήσεις από μια γηράσκουσα κοινωνία.

Από στρατηγική άποψη, ο στρατός της Κίνας πιθανότατα θα παραμείνει σχετικά περιορισμένος για το ορατό μέλλον όσον αφορά στην ικανότητά του να προβάλει ισχύ πέρα από την άμεση περιφέρεια [της Κίνας], πόσω μάλλον να παντρέψει την προβολή ισχύος με την πολιτική και οικονομική επιρροή σε παγκόσμια κλίμακα -καθοριστικά χαρακτηριστικά μιας υπερδύναμης. Η Κίνα αντιμετωπίζει μια μοναδικά προκλητική γεωγραφία. Συνορεύει με 14 χώρες, τέσσερις από τις οποίες είναι πυρηνικές και πέντε από τις οποίες έχουν ανεπίλυτες εδαφικές διαφορές με το Πεκίνο. Σε αυτές περιλαμβάνονται μια γηράσκουσα αλλά πλούσια Ιαπωνία, μια ανερχόμενη και εθνικιστική Ινδία, μια αναθεωρητική Ρωσία, μια τεχνολογικά ισχυρή Νότια Κορέα, και ένα δυναμικό και αποφασιστικό Βιετνάμ. Όλες αυτές οι χώρες έχουν εθνικές ταυτότητες που αντιστέκονται στην υποταγή στην Κίνα ή στα συμφέροντά της. Και οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούν μια διαρκή στρατιωτική παρουσία στην περιοχή, υποστηριζόμενη από συμφωνίες για βάσεις και για πρόσβαση σε χώρες κατά μήκος της περιφέρειας της Κίνας.

Η Κίνα είναι επίσης ευάλωτη όσον αφορά την ασφάλεια των τροφίμων και της ενέργειας. Δεν διαθέτει αρκετή αρόσιμη γη για να τροφοδοτήσει τον πληθυσμό της και εισάγει περίπου το μισό πετρέλαιό της από τη Μέση Ανατολή. Σε μια σύγκρουση, η ναυτική ικανότητα της Κίνας θα ήταν ανεπαρκής για να αποτρέψει την αποκοπή της Κίνας από ζωτικές προμήθειες. Το Πεκίνο εργάζεται για την αντιμετώπιση αυτής της ευπάθειας, αλλά δεν υπάρχουν γρήγορες ή εύκολες λύσεις.

Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗΣ

Η διακομματική κίνηση της Ουάσινγκτον τα τελευταία χρόνια προς μια σκληρή προσέγγιση προς την Κίνα καθοδηγείται πάνω από όλα από το Πεκίνο: Οι Κινέζοι ηγέτες έχουν γίνει όλο και πιο ανυπόμονα επιθετικοί στην επιδίωξη των φιλοδοξιών τους και έχουν όλο και περισσότερο επικεντρωθεί στον εθνικισμό, ιδίως καθώς η ιδεολογία και οι οικονομικές επιδόσεις [της Κίνας] έχουν γίνει φθίνουσες πηγές κοινωνικής συνοχής. Ωστόσο, μεγάλο μέρος της αλλαγής στην Ουάσινγκτον οφείλεται επίσης στην αυξανόμενη αίσθηση πανικού σχετικά με τα δυνατά σημεία της Κίνας, οδηγώντας σε κάτι σαν αμερικανική ανασφάλεια.