Η τεχνητή νοημοσύνη και ο δρόμος για την τεχνοαποικιοκρατία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η τεχνητή νοημοσύνη και ο δρόμος για την τεχνοαποικιοκρατία

Πώς το τεχνολογικό ολιγοπώλιο μπορεί να υπονομεύσει την κρατική κυριαρχία*

Τα παραδείγματα αναδεικνύουν την αυξανόμενη εξαρτησιακή σχέση των κρατών της Αφρικής από τις ψηφιακές τεχνολογίες των ΗΠΑ και της Κίνας. Οι εταιρείες των δύο υπερδυνάμεων εκμεταλλεύονται το τεχνολογικό τους προβάδισμα και κυριαρχούν στις αγορές των αναπτυσσόμενων κρατών. Συνολικά, η κυριαρχία των εταιρειών των δύο υπερδυνάμεων προσφέρει ακόμα και σήμερα άμεσο πολιτικό, οικονομικό και πολιτιστικό έλεγχο επί των κρατών της Αφρικής. Η τεχνητή νοημοσύνη αναμένεται να επιτείνει το φαινόμενο αυτό.

Τα προαναφερθέντα παραδείγματα φέρνουν στην συζήτηση τον ρόλο των ιδιωτικών επιχειρήσεων, και πιο συγκεκριμένα των εγχώριων πρωταθλητών GAFAMI και BATX. Οι κριτικοί της γεωοικονομίας συχνά επισημαίνουν ότι οι ιδιωτικές επιχειρήσεις διαθέτουν δικές τους στρατηγικές και στόχους που μπορεί να βρίσκονται σε αντίθεση με την κρατική υψηλή στρατηγική. Ωστόσο, το επιχείρημα αυτό συνήθως επικεντρώνεται στις φιλελεύθερες δημοκρατίες και δεν αφορά κράτη που επιδίδονται σε κρατικό καπιταλισμό. Τα κράτη αυτά, όπως η Κίνα, διαθέτουν στενές σχέσεις με τον ιδιωτικό τομέα ο οποίος εξαρτάται άμεσα από την δημόσια χρηματοδότηση και συνεπώς είναι πολύ πιθανό ότι οι εταιρείες αυτές θα προσδεθούν στο κρατικό άρμα.

Αναμένεται, όμως, πως ακόμα και οι επιχειρήσεις που εδράζονται στις Ηνωμένες Πολιτείες θα δράσουν με παρόμοιο τρόπο. Πρώτον, οι κυρώσεις απέναντι στο Ιράν, την Ρωσία και την Αλ-Κάιντα έχουν αποδείξει ότι οι ιδιωτικές επιχειρήσεις συμμορφώνονται στην λογική της γεωοικονομίας ακόμα και στις φιλελεύθερες δημοκρατίες. Δεύτερον, οι εγχώριοι πρωταθλητές θα επωφεληθούν από την εισαγωγή των ροών δεδομένων. Τρίτον, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να εξασφαλίσουν την συνεργασία τους μέσω της απειλής αντιμονοπωλιακών νομοθεσιών. Οι σημειώσεις του Mark Zuckerberg στην κατάθεσή του στο Κογκρέσο φανερώνουν ότι το Facebook αυτοπροβάλλεται ως πολιτικό εργαλείο απέναντι στον κινεζικό ανταγωνισμό για να καταφέρει να αποφύγει την διάσπαση της εταιρείας.

Με βάση την παραπάνω ανάλυση, η τεχνητή νοημοσύνη ως γεωοικονομικό εργαλείο οδηγεί πιθανότατα στην στενή σύνδεση κράτους-ηγέτη, εγχώριων πρωταθλητών και κρατών-πελατών. Αναμένεται συνεπώς να παρατηρήσουμε ότι οι σφαίρες επιρροής στον 21ο αιώνα θα διαμορφωθούν στην βάση της νέας αυτής σχέσης.

Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΤΑΞΗ ΣΤΟΝ 21ο ΑΙΩΝΑ

Σύμφωνα με τον Kevin Drum, οι γεωπολιτικές εξελίξεις του 19ου αιώνα δεν ήταν παρά υποσημειώσεις στην Βιομηχανική Επανάσταση. Αντίστοιχα, η διεθνής τάξη του 21ου αιώνα θα διαμορφωθεί σε μεγάλο βαθμό από την επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης. Η νέα αυτή τεχνολογική καινοτομία δύναται να λειτουργήσει ως πολλαπλασιαστής ισχύος και συνεπώς ο ανταγωνισμός για την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης θα καθορίσει τον παγκόσμιο καταμερισμό ισχύος. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα ηγούνται της προσπάθειας ενώ ο υπόλοιπος κόσμος έχει μείνει πίσω.

Η ασυμμετρία αυτή δίνει αποφασιστικό πλεονέκτημα στις δυο υπερδυνάμεις οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιήσουν την τεχνητή νοημοσύνη και να διεκδικήσουν πολιτικοοικονομικά οφέλη. Η γεωοικονομική διάσταση της τεχνητής νοημοσύνης θα συμβάλλει στην καθιέρωση νέων σφαιρών επιρροής ειδικά στον αναπτυσσόμενο κόσμο στη βάση της στενής σύνδεσης κρατών-ηγετών, εγχώριων πρωταθλητών και κρατών-πελατών. Τα δεδομένα αυτά αφήνουν τα αναπτυσσόμενα κράτη με ένα δύσκολο δίλημμα: τεχνολογικός μεσαίωνας ή τεχνοαποικιοκρατία;

* Το άρθρο αυτό έχει δημοσιευθεί στο τεύχος αριθ. 65 (Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2021) του Foreign Affairs The Hellenic Edition.

Copyright © 2021 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition