Η καλύτερη ελπίδα για εξισορρόπηση της Κίνας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η καλύτερη ελπίδα για εξισορρόπηση της Κίνας

Πώς η Τετράδα μπορεί να αντιμετωπίσει την ένταση στον Ινδο-Ειρηνικό

Τον περασμένο μήνα, μια κάποτε σκοτεινή διπλωματική συνένωση κατέλαβε ξαφνικά την κεντρική σκηνή του καθοριστικού γεωπολιτικού ανταγωνισμού αυτού του αιώνα. Όταν οι ηγέτες της Quad [Τετράδας] -ένας συνασπισμός μεταξύ της Αυστραλίας, της Ινδίας, της Ιαπωνίας και των Ηνωμένων Πολιτειών- συναντήθηκαν διαδικτυακά στις 12 Μαρτίου, τα μέλη της διακήρυξαν ένα νέο κεφάλαιο στον ανταγωνισμό στον Ινδο-Ειρηνικό. Οι τέσσερις ηγέτες χαρακτήρισαν την συγκέντρωσή τους ως «σπινθήρα ελπίδας για να φωτίσει το δρόμο μπροστά» και υποσχέθηκαν συνεργασία σε όλα, από τις εκστρατείες εμβολιασμού για την COVID-19 και την ασφάλεια στην θάλασσα έως την κλιματική αλλαγή και τις επενδύσεις σε υποδομές.

16042021-1.jpg

Ένα αμερικανικό πολεμικό πλοίο στην Θάλασσα των Φιλιππίνων, τον Μάιο του 2019. Toni Burton / Reuters
--------------------------------------------------------------

Η λογική πίσω από μια τέτοια προσπάθεια είναι σαφής. Μια πιο αποφασιστική Κίνα επεκτείνει την επιρροή της στον Ινδο-Ειρηνικό και σε όλο τον κόσμο. Οι υπάρχουσες συμμαχίες και θεσμοί δεν ανταποκρίνονται στο έργο να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες και η εγχώρια πολιτική σε ολόκληρη την περιοχή σημαίνει ότι ένα «ασιατικό ΝΑΤΟ» είναι εκτός συζήτησης. Εκεί μπαίνει η Quad: καθώς τα μέλη της βρίσκονται όλο και περισσότερο σε διαμάχες με το Πεκίνο, η ομάδα έχει γίνει μια δοκιμή για ένα νέο είδος ευέλικτης πολυμερούς συνεργασίας που έχει σχεδιαστεί για να διαμορφώσει την ισορροπία ισχύος στον Ινδο-Ειρηνικό, να προσφέρει εναλλακτικές λύσεις, και αλλάξει τους υπολογισμούς της Κίνας. Η διοίκηση του προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, έχει στοιχηματίσει την περιφερειακή στρατηγική της σε αυτήν την προσέγγιση.

Ωστόσο, το ανερχόμενο δημόσιο προφίλ της Τετράδας έρχεται με μια παράλληλη αύξηση των προσδοκιών. Τα μέλη και άλλοι εταίροι προσβλέπουν όλο και περισσότερο στην ομάδα για να παραδώσει σε μια σειρά από ακανθώδη και δυσάρεστα ζητήματα -συμπεριλαμβανομένου του κινεζικού εδαφικού ρεβιζιονισμού και των προσπαθειών του Πεκίνου να οπλοποιήσει την οικονομική αλληλεξάρτηση και να ξαναγράψει τους διεθνείς κανόνες. Για να ικανοποιήσει αυτές τις προσδοκίες, η Quad θα πρέπει να εμβαθύνει την υφιστάμενη συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας, τις οικονομικές συνεργασίες, και τον πολυμερή συντονισμό. Εάν πετύχει, η ομάδα μπορεί να βοηθήσει να διασφαλιστεί ένας «ελεύθερος, ανοιχτός, χωρίς αποκλεισμούς, και ανθεκτικός Ινδο-Ειρηνικός», όπως υποσχέθηκαν οι ηγέτες της. Εάν αποτύχει, ωστόσο, η Τετράδα διακινδυνεύει έναν κόσμο που θα χαρακτηρίζεται από εδαφική ανασφάλεια, οικονομικό εξαναγκασμό, ανίσχυρους διεθνείς οργανισμούς, και αυταρχική τεχνολογία.

Η ΑΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΤΕΤΡΑΔΑΣ

Η Quad είχε μια αμφισβητούμενη ιστορία. Η πρώτη ένδειξη συνεργασίας μεταξύ των τεσσάρων μελών της ήρθε όταν συντονίστηκαν οι προσπάθειες ανακούφισης από τις καταστροφές μετά το θανάσιμο τσουνάμι του 2004 που σκότωσε περισσότερους από 200.000 ανθρώπους σε ολόκληρο τον Ινδικό Ωκεανό. Η ομάδα συγκλήθηκε επίσημα το 2007, όταν οι τέσσερις χώρες έκαναν μια εναρκτήρια συνάντηση στη Μανίλα και πραγματοποίησαν μια σημαντική ναυτική άσκηση, μαζί με την Σιγκαπούρη, στον κόλπο της Βεγγάλης. Εντός μηνών, ωστόσο, ο ενθουσιασμός μειώθηκε. Αν και ήταν η Αυστραλία που διαβεβαίωσε για πρώτη φορά τους Κινέζους ηγέτες το 2008 ότι δεν θα πραγματοποιηθούν περαιτέρω συναντήσεις της τετράδας, άλλα μέλη είχαν επίσης αρχίσει να εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις. Εκείνη την εποχή, όλοι, συμπεριλαμβανομένης της Ουάσινγκτον, επεδίωκαν την συνεργασία του Πεκίνου σε άλλες προτεραιότητες πολιτικής.

Χρειάστηκαν αρκετά χρόνια για να αλλάξει ο υπολογισμός κάθε χώρας, καθώς οι αντίστοιχες σχέσεις τους με το Πεκίνο έφτασαν σε νέα χαμηλά: οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα ενεπλάκησαν σε έναν εμπορικό και τεχνολογικό πόλεμο. Οι εντάσεις μεταξύ του Πεκίνου και του Τόκιο αυξήθηκαν λόγω των αμφισβητούμενων Νήσων Diaoyu / Senkaku. Η Αυστραλία αποκάλυψε την κινεζική παρέμβαση στην εγχώρια πολιτική της˙ και τα κινέζικα και ινδικά στρατεύματα συγκρούστηκαν σε πολλά σημεία κατά μήκος των αμφισβητούμενων συνόρων τους. Μια από αυτές τις κρίσεις, που ξεκίνησε το 2017 από την κινεζική οδοποιία στο οροπέδιο Doklam στο Μπουτάν, βοήθησε στην αναβίωση της Quad μετά από αρκετά χρόνια παραμέλησης. Οι συνομιλίες ξανάρχισαν τον Νοέμβριο του ίδιου έτους, ακολουθούμενες από μια σειρά διμερών και τριμερών συμφωνιών, συζητήσεων, και στρατιωτικών ασκήσεων.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν αγκάλιασε με ενθουσιασμό την συμμαχία. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Antony Blinken, πραγματοποίησε συνάντηση με τους ομολόγους του της Τετράδας εντός ενός μηνός από την ανάληψη της εξουσίας από τη νέα διοίκηση. Διπλωμάτες από τις τέσσερις χώρες χρησιμοποιούν αυτή την πλατφόρμα για να συζητήσουν πιεστικά περιφερειακά ζητήματα, όπως η Κίνα, το πρόσφατο πραξικόπημα στη Μιανμάρ, η ανθρωπιστική βοήθεια, και η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο. Η τακτική ενασχόληση μέσω της Quad διευκολύνει επίσης την διμερή και τριμερή συνεργασία, μεταξύ άλλων με συνεργάτες εκτός της Quad. Η Αυστραλία, η Ιαπωνία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, έχουν συντονίσει τις προσεγγίσεις τους στην χρηματοδότηση των υποδομών. Η Αυστραλία, η Ινδία και η Ιαπωνία έχουν επικεντρωθεί από κοινού στην ανθεκτικότητα της αλυσίδας εφοδιασμού. Τον Οκτώβριο του 2020, η Ινδία και η Ιαπωνία υπέγραψαν μια δήλωση για την ψηφιακή κρυπτογράφηση που κυκλοφόρησε από την συμμαχία για τις μυστικές πληροφορίες Five Eyes -η οποία περιλαμβάνει την Αυστραλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η Quad συντονίζεται επίσης με ευρύτερους, συγκεκριμένων θεμάτων συνασπισμούς. Κατά το αποκορύφωμα της πανδημίας COVID-19, τα τέσσερα μέλη της, μαζί με τη Νέα Ζηλανδία, τη Νότια Κορέα και το Βιετνάμ, άρχισαν να συναντώνται τακτικά για να συντονίσουν την ανάπτυξη εμβολίων, τους διεθνείς ταξιδιωτικούς περιορισμούς, και άλλες πολιτικές δημόσιας υγείας. Μια συνάντηση ανώτερου επιπέδου που περιελάμβανε τα κράτη της Quad, την Βραζιλία, το Ισραήλ και τη Νότια Κορέα προέκυψε παράλληλα για να συζητήσει την ιατρική συνεργασία, την οικονομική ανάκαμψη, και τα ταξιδιωτικά πρωτόκολλα. Ξεχωριστά, η βρετανική κυβέρνηση πρότεινε έναν συνασπισμό δέκα δημοκρατικών χωρών, συμπεριλαμβανομένων των μελών της Quad, που θα συνεργαζόταν για την τεχνολογία 5G. Και τα τέσσερα κράτη είναι επίσης ιδρυτικά μέλη της Παγκόσμιας Εταιρικής Σχέσης για την Τεχνητή Νοημοσύνη (Global Partnership on Artificial Intelligence), που βασίζεται στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), ο οποίος υποστηρίζει υπεύθυνες και δημοκρατικές χρήσεις της τεχνητής νοημοσύνης.

Τέλος, τα μέλη της Quad συνεργάζονται εκτενώς σε θέματα άμυνας και ασφάλειας. Αν και η μακροχρόνια ναυτική άσκηση Malabar, κατ’ όνομα μια διμερής ναυτική υπόθεση μεταξύ Ινδίας και ΗΠΑ, είναι το επίκεντρο της εταιρικής σχέσης ασφάλειας της ομάδας, τα κράτη-μέλη έχουν επεκτείνει την δέσμευσή τους πέρα από αυτό το μοναδικό γεγονός. Οι χώρες της Τετράδας, για παράδειγμα, πραγματοποίησαν μια στρογγυλή τράπεζα για την αντιτρομοκρατία τον Νοέμβριο του 2019 και συγκάλεσαν μια συνάντηση ειδικών στον κυβερνοχώρο τον επόμενο μήνα.

Αυτοί οι νεοσυσταθέντες δεσμοί ασφαλείας βασίζονται σε αυξανόμενες σχέσεις στρατού προς στρατό: η Ινδία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, πρόσφατα ολοκλήρωσαν μια συμφωνία για ασφαλείς επικοινωνίες και ανταλλαγή γεωχωρικών πληροφοριών. Οι δύο χώρες ξεκίνησαν επίσης μια νέα αμφίβια στρατιωτική άσκηση το 2019. Η Αυστραλία και η Ιαπωνία, από την πλευρά τους, πρόκειται να ολοκληρώσουν μια συμφωνία που θα επιτρέπει στους στρατούς τους να επιχειρούν στο έδαφος του άλλου. Η Ινδία και η Ιαπωνία πραγματοποίησαν πρόσφατα τις πρώτες διμερείς αεροπορικές και επίγειες ασκήσεις τους, και η Αυστραλία και η Ινδία υπέγραψαν μια νέα συμφωνία επιμελητείας (logistics). Η Καμπέρα και το Νέο Δελχί κοινοποιούν τακτικά δεδομένα μεταφορών και ναυτιλίας. Όλες αυτές οι δραστηριότητες υποστηρίζονται από τακτικούς διμερείς διαλόγους, βασικές αμυντικές συμφωνίες, συνομιλίες προσωπικού, και στρατιωτικές ασκήσεις. Αν και τα απτά οφέλη μπορεί να μην είναι άμεσα εμφανή, αυτές οι εξελίξεις σημαίνουν ότι τα τέσσερα κράτη θα μπορούν τώρα να ανταποκριθούν σε ένα περιφερειακό συμβάν πολύ πιο αποτελεσματικά από όσο έκαναν μετά το τσουνάμι του 2004.

Η στρατιωτική συνεργασία δεν περιορίζεται μόνο στις χώρες της Quad. Στις αρχές του 2021, τα μέλη συμμετείχαν σε μια ανθυποβρυχιακή άσκηση με τον Καναδά και μια ξεχωριστή ναυτική άσκηση με την Γαλλία στον ανατολικό Ινδικό Ωκεανό. Επιπλέον, το 2019, η Ιαπωνία, η Ινδία και οι Ηνωμένες Πολιτείες διεξήγαγαν μια λεγόμενη ομαδική πλεύση στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας με το ναυτικό των Φιλιππίνων -σχεδιασμένη να δείξει την κοινή τους δέσμευση στους ανοικτούς θαλάσσιους διαύλους. Η Αυστραλία, η Ιαπωνία και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επίσης πραγματοποιήσει κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με τη Νότια Κορέα. Οι τέσσερις χώρες στέλνουν όλο και περισσότερους παρατηρητές στις διμερείς στρατιωτικές ασκήσεις των άλλων και συμμετέχουν στις πολυμερείς ασκήσεις η μια της άλλης.

Ωστόσο, η πρόσφατη σύνοδος κορυφής της Quad δεν παρείχε μόνο μια νέα κατεύθυνση για διαφορετικές στρατιωτικές, διπλωματικές και οικονομικές δραστηριότητες. Διεύρυνε επίσης την ατζέντα της ομάδας για να συμπεριλάβει άλλες άμεσες προτεραιότητες. Οι ηγέτες δημιούργησαν ομάδες εργασίας για τα εμβόλια COVID-19, τις κρίσιμες και αναδυόμενες τεχνολογίες, και την κλιματική αλλαγή.

ΜΙΑ ΝΕΑ ΑΤΖΕΝΤΑ

Ωστόσο, παρ’ όλη την πρόοδο που έχει σημειώσει η Quad, τα επόμενα χρόνια θα δοκιμάσουν την ικανότητά της να διαμορφώσει το μέλλον του Ινδο-Ειρηνικού. Η διεκδικητική διεθνής συμπεριφορά του Πεκίνου σημαίνει ότι τα τέσσερα κράτη βρίσκονται υπό πίεση για μια σειρά από πολύπλοκα ζητήματα, όπως η ασφάλεια στην θάλασσα, η διανομή εμβολίων, οι ανθεκτικές αλυσίδες εφοδιασμού, και τα τεχνολογικά πρότυπα. Εάν η Τετράδα πρόκειται να ανταποκριθεί σε αυτές τις υψηλές προσδοκίες, θα πρέπει να σκεφτεί σοβαρά την διεύρυνση και την εμβάθυνση της συνεργασίας της -διασφαλίζοντας παράλληλα ότι δεν θα δαγκώσει περισσότερα από όσα μπορεί να μασήσει.

Μια οδός προς τα εμπρός είναι η εμβάθυνση της συνεργασίας για την ασφάλεια μεταξύ των μελών της Quad. Στο παρελθόν, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρότειναν την διεξαγωγή συναντήσεων Υπουργών Άμυνας ή Συμβούλων Εθνικής Ασφάλειας για τον συντονισμό των πολιτικών άμυνας και ασφάλειας. Τα μέλη της Quad πραγματοποιούν ήδη ξεχωριστές διμερείς συναντήσεις 2 + 2 Υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας, οπότε η περαιτέρω επέκταση (ίσως ξεκινώντας από ένα επίπεδο εργασίας) δεν θα αποτελούσε υπερβολή. Επιπλέον, οι ασκήσεις ρουτίνας και [οι ασκήσεις που θα είναι] λιγότερο βασισμένες σε σενάρια θα βοηθήσουν στην βελτίωση της στρατιωτικής διαλειτουργικότητας. Αυτά τα χαμηλού προφίλ γεγονότα θα μπορούσαν να καθησυχάσουν τις ανησυχίες μεταξύ των εταίρων αλλά μη μελών της Τετράδας σχετικά με κάποια στρατιωτική αντιπαράθεση ή αποκλεισμό και θα μπορούσαν ακόμη και να τους ενθαρρύνουν να συμμετάσχουν.

Αυτό το είδος τακτικής δέσμευσης θα μπορούσε επίσης να θέσει τις βάσεις για άλλες μορφές συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας. Τούτο μπορεί να περιλαμβάνει τον σχεδιασμό σεναρίων όπως μια σύγκρουση στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας ή την δημιουργία ενός στρατιωτικού καταμερισμού εργασίας -όπου κάθε χώρα θα μπορούσε να παίξει στα δυνατά της σημεία. Και τα τέσσερα μέλη της Quad θα μπορούσαν επίσης να βελτιώσουν τις προσπάθειές τους για κοινή χρήση ή από κοινού ανάπτυξη νέας τεχνολογίας, συμπεριλαμβανομένων των χώρων του στρατού, του κυβερνοχώρου, και του διαστήματος. Αν και οι Ηνωμένες Πολιτείες απολαμβάνουν υγιείς τεχνολογικές σχέσεις με την Αυστραλία, την Ινδία και την Ιαπωνία, η συνεργασία μεταξύ αυτών των τριών τελευταίων χωρών παραμένει πιο περιορισμένη.

Η Quad πρέπει επίσης να συνεχίσει να επεκτείνει την ατζέντα της πέρα από την διπλωματία και την άμυνα. Αυτό σημαίνει στενότερη διαβούλευση μεταξύ των μελών της Τετράδας για το εμπόριο, την χρηματοδότηση, τις ξένες επενδύσεις σε ευαίσθητους τομείς, την εμπορική τεχνολογία, και την ασφάλεια των πληροφοριών. Κάτι τέτοιο θα βοηθούσε στην οικοδόμηση ανθεκτικότητας ενάντια στην κινεζική κατασκοπεία, την παραπληροφόρηση, ή τον οικονομικό εξαναγκασμό. Οι τρεις νέες ομάδες εργασίας της Quad αντιπροσωπεύουν ένα καλό σημείο εκκίνησης, αλλά οι τέσσερις χώρες θα πρέπει να κάνουν περισσότερα. Η προσέλκυση μη κυβερνητικών παραγόντων όπως οι βιομηχανικές ομάδες, οι ειδικοί σε θέματα, και οι ανεξάρτητοι ρυθμιστικοί οργανισμοί θα ήταν ένα λογικό βήμα, δεδομένου του ρόλου αυτών των παραγόντων στον καθορισμό πολιτικών και προτύπων.

Τέλος, τα μέλη της Quad πρέπει να βοηθήσουν τις τρίτες χώρες να ενισχύσουν την στρατηγική, οικονομική και πολιτική τους ανθεκτικότητα ως απάντηση στη νέα διεκδικητικότητα της Κίνας. Η ομάδα θα μπορούσε να βοηθήσει τα ευάλωτα κράτη να οικοδομήσουν νέες δυνατότητες διακυβέρνησης και άμυνας, να προσφέρουν εναλλακτικές λύσεις στην κινεζική αναπτυξιακή βοήθεια και τεχνολογία, να μοιραστούν βέλτιστες πρακτικές σε τομείς όπως η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και τα δημόσια οικονομικά, και να δείξουν αλληλεγγύη με εκείνους που αντιμετωπίζουν πιέσεις από το Πεκίνο.

Η πρωτοβουλία εμβολίων της Quad θα είναι μια δοκιμαστική περίπτωση. Εάν εφαρμοστεί με επιτυχία, το πρόγραμμα θα βοηθούσε την Quad να αποδείξει την πρακτική και κανονιστική της αξία ως εναλλακτική της κινεζικής ηγεμονίας. Ο αποτελεσματικότερος συντονισμός μέσα σε πολυμερή θεσμικά όργανα όπως τα Ηνωμένα Έθνη και το G-20 -όπου και τα τέσσερα κράτη είναι μέλη- θα εξυπηρετούσαν παρόμοιο σκοπό. Όπου είναι εφικτό, η προσέλκυση άλλων εταίρων με παρόμοιο πνεύμα θα ενίσχυε επίσης αυτές τις προσπάθειες.

ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΔΟΥΛΕΙΕΣ

Ένα ρίσκο για την Τετράδα είναι ότι τα μέλη της υποκύπτουν στον πειρασμό και δεσμεύονται για πάρα πολλούς στόχους -χάνοντας την προσοχή τους στην διατήρηση μιας ευνοϊκής ισορροπίας δυνάμεων εν μέσω της ανόδου της Κίνας. Ο τρέχων πολλαπλασιασμός των διαβουλεύσεων και των διαλόγων κινδυνεύει να πιέσει τα χρονοδιαγράμματα και την εργασία σε πολλαπλούς σκοπούς. Η Quad θα πρέπει επίσης να διαβεβαιώσει τους συνεργάτες που δεν είναι μέλη, ότι η ομάδα δεν είναι αποκλειστική και είναι ανοιχτή στην συνεργασία. Η ομάδα πρέπει να επαναλάβει ότι δεν προσπαθεί να υπαγορεύσει επιλογές για μικρότερες χώρες, αλλά αντίθετα επιδιώκει να διαμορφώσει την συμπεριφορά του Πεκίνου ενισχύοντας τους αντισταθμιστικούς συνασπισμούς και επεκτείνοντας τις πολιτικές, οικονομικές και στρατιωτικές επιλογές για τα ευάλωτα κράτη -ενισχύοντας παράλληλα την περιφερειακή ανθεκτικότητα.

Ένας άλλος κίνδυνος είναι μια παρατεταμένη ανησυχία σε κάθε χώρα της Quad σχετικά με τις δυνατότητες και την προθυμία των άλλων να δεσμευτούν για την συνεργασία. Μερικοί αμφισβητούν την διάρκεια της αφοσίωσης της Ουάσινγκτον στην υπεράκτια εξισορρόπηση και την οικονομική ηγεσία των ΗΠΑ στον Ινδο-Ειρηνικό. Άλλοι ανησυχούν για την ιστορία του ειρηνισμού (pacificism) και τις μακροπρόθεσμες δημογραφικές αδυναμίες της Ιαπωνίας. Ξεχωριστά, οι αναλυτές είναι αβέβαιοι για τις οικονομικές και στρατιωτικές δυνατότητες της Ινδίας, τις ιστορικές επιφυλάξεις του Νέου Δελχί σχετικά με την συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους, και την ευθυγράμμισή της με τις αξίες. Άλλοι φοβούνται ότι η οικονομική εξάρτηση της Αυστραλίας από την Κίνα ενδέχεται να περιορίσει την ικανότητά της να αντιμετωπίζει το Πεκίνο. Το τραγούδι της σειρήνας του προστατευτισμού θέτει ένα επιπλέον πρόβλημα, δυνητικά δελεάζοντας τα κράτη σε έναν φαύλο κύκλο οικονομικού εθνικισμού.

Σε μια εποχή όπου η επιθετικότητα του Πεκίνου έχει γίνει ανησυχητικά μια ρουτίνα, η Quad αντιπροσωπεύει την καλύτερη ελπίδα για την δημιουργία ενός επιτυχημένου συνασπισμού εξισορρόπησης στον Ινδο-Ειρηνικό. Μια αποτυχία να ανταποκριθεί σε αυτόν τον ρόλο θα σήμαινε ένα σημαντικό μειονέκτημα για την περιφερειακή ασφάλεια, την βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, τα τεχνολογικά πρότυπα, τους κανόνες διακυβέρνησης και τους διεθνείς οργανισμούς. Το διακύβευμα και οι προσδοκίες είναι υψηλά: μια εποχή εντατικοποίησης του ανταγωνισμού απαιτεί μια φιλόδοξη αλλά ρεαλιστική βάση για την γεωπολιτική συνεργασία. Η Τετράδα είναι το κατάλληλο εργαλείο για αυτή την δουλειά.

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.brookings.edu/book/fateful-triangle/

Copyright © 2021 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/united-states/2021-04-15/how-qua...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition