Οι ΗΠΑ δεν μπορούν ούτε να αγνοήσουν ούτε να λύσουν την ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση

Πριν από το ξέσπασμα αυτής της τελευταίας σύγκρουσης, υπήρχε ελπίδα ότι θα δημιουργηθεί μια νέα κυβέρνηση στο Ισραήλ που θα τερματίσει την διακυβέρνηση του Νετανιάχου. Ο Yair Lapid (ο επικεφαλής του κόμματος Yesh Atid) και ο Naftali Bennett (ο επικεφαλής του κόμματος Yamina) επρόκειτο να οικοδομήσουν έναν συνασπισμό αριστεράς-κέντρου-δεξιάς που θα εξαρτιόταν από την υποστήριξη των αραβικών κομμάτων για να μαζέψουν την πλειοψηφία στην ψήφο εμπιστοσύνης. Στην συνέχεια ξέσπασε ένα συγκλονιστικό κύμα οχλαγωγικής βίας μεταξύ Εβραίων και Αράβων, που εξαπλώθηκε από την Ιερουσαλήμ σε άλλες πόλεις του Ισραήλ. Αυτή η μάχη το λιγότερο θα περιπλέξει το έργο της οικοδόμησης μιας κυβέρνησης. Το Ισραήλ φαίνεται τώρα πιο πιθανό να προχωρήσει στις πέμπτες εκλογές του σε δύο χρόνια, και μετά από αυτό το χρονικό διάστημα οποιαδήποτε ευελιξία προκύψει από την τρέχουσα κρίση θα έχει σκληρυνθεί.

Ακόμα κι αν αυτή η πρόβλεψη αποδειχθεί λανθασμένη και εμφανιστεί μια κυβέρνηση ενότητας, ο πρώτος πρωθυπουργός της θα είναι ο Ναφτάλι Μπενέτ. Μεταξύ των ηγετών του Ισραήλ, είναι ο πιο αφοσιωμένος αντίπαλος ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους και ο πιο αφοσιωμένος υποστηρικτής της προσάρτησης της Δυτικής Όχθης.

Με άλλα λόγια, τα βασικά ένστικτα της διοίκησης Μπάιντεν είναι σωστά. Η διένεξη απαιτεί διαχείριση, διότι απλώς οι συνθήκες για την επίλυσή της δεν υπάρχουν. Δυστυχώς, δεν πρόκειται για προτεραιότητες˙ αφορά τις πραγματικότητες. Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Κέρι, δοκίμασε την πρόταση ότι η αμερικανική βούληση από μόνη της θα μπορούσε να αλλάξει αυτές τις πραγματικότητες και δεν του βγήκε. Ο Τζάρεντ Κούσνερ, ως ανώτερος σύμβουλος του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, προσπάθησε να επιβάλει κυρώσεις στους Παλαιστινίους και να δώσει στο Ισραήλ λευκή επιταγή, και αυτό δεν λειτούργησε επίσης.

ΠΕΤΑΛΙ ΠΡΟΣ ΤΑ ΕΜΠΡΟΣ

Η διαχείριση της σύγκρουσης, ωστόσο, δεν σημαίνει απομάκρυνση από αυτήν, όπως η διοίκηση του Μπάιντεν σηματοδότησε ακούσια από την αρχή ότι ήθελε να κάνει. Η Ουάσιγκτον δεν έχει ακόμη θέσει πρεσβευτή στο Ισραήλ (ακόμη και προσωρινό) ή γενικό πρόξενο στην Ιερουσαλήμ για να αντιμετωπίσει τους Παλαιστίνιους. Εάν το είχε πράξει, θα μπορούσε να ήταν σε καλύτερη θέση να ξεπεράσει την έκρηξη βίας. Αντ' αυτού, η διοίκηση αφέθηκε σε ένα μεσαίου επιπέδου στέλεχος στο Υπουργείο Εξωτερικών, υποστηριζόμενο από λίγο προσωπικό. Η κυβέρνηση Μπάιντεν αξίζει πίστωση για το ότι παρενέβη στο υψηλότερο επίπεδο για να κάνει τον Νετανιάχου να σταματήσει τις εξώσεις, τις πορείες, και την ισραηλινή αστυνομική βία στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Παρόλο που αυτή η μεσολάβηση αποδείχθηκε πολύ λίγη πολύ αργά, έδειξε την αποτελεσματικότητα της έγκαιρης, υψηλού επιπέδου εμπλοκής.

Τώρα θα χρειαστεί περισσότερη υψηλού επιπέδου παρέμβαση για να σταματήσουν οι δύο πλευρές. Η Χαμάς φαίνεται ήδη πρόθυμη να το πράξει. Τις επόμενες μέρες, όταν οι IDF ολοκληρώσουν την καταστροφή της υποδομής της Χαμάς και εξαλείψουν όσους από τους ηγέτες της ένοπλης πτέρυγάς της μπορέσουν να βρουν, ο Νετανιάχου πιθανότατα θα είναι επίσης πρόθυμος. Συνήθως προσεκτικός, δεν θα θέλει να πάει σε πέμπτες εκλογές με έναν πόλεμο να μαίνεται. Ήδη κατηγορείται για την διαταραχή της ισραηλινής ζωής.

Αλλά μόλις οι τρέχουσες φλόγες κατασιγάσουν, η κυβέρνηση Μπάιντεν θα χρειαστεί να διαχειριστεί την σύγκρουση με τρόπο που να βοηθά στην δημιουργία ενός πολιτικού ορίζοντα για τους Παλαιστινίους -που να τους δίνει ελπίδα ότι, όπως και οι Ισραηλινοί, θα απολαύσουν τελικά τα «ίσα μέτρα ελευθερίας, ασφάλειας, ευημερίας και δημοκρατίας» που τους υποσχέθηκε πρόσφατα ο υπουργός Εξωτερικών, Blinken. Ένα πάγωμα στην επέκταση των ισραηλινών οικισμών, ειδικά στην προσπάθεια νομιμοποίησης των φυλακίων των εποίκων, θα ήταν μια καλή αρχή. Η πίεση στο Ισραήλ να αποφύγει τις εξώσεις και τις κατεδαφίσεις στην Ανατολική Ιερουσαλήμ θα είναι επίσης σημαντική.

Από την παλαιστινιακή πλευρά, ο Αμπού Μαζέν πρέπει να ενθαρρυνθεί να επαναπρογραμματίσει τις εκλογές. Οι Παλαιστίνιοι ενθουσιάστηκαν με την ευκαιρία να ψηφίσουν για την ηγεσία τους για πρώτη φορά μετά από 15 χρόνια. Η απογοήτευση που ένιωσαν όταν ακυρώθηκαν οι εκλογές συνέβαλε στην έκρηξη βίας. Κατά την διάρκεια των προηγούμενων προετοιμασιών για αυτές τις εκλογές, η κυβέρνηση Μπάιντεν υιοθέτησε μια αγνωστική θέση. Αυτή την φορά, θα πρέπει να παροτρύνει την εκλογική επιτροπή να καταστήσει σαφές ότι μόνο οι υποψήφιοι που αποκηρύττουν την βία μπορούν να κατέβουν στις εκλογές, όπως προβλέπεται στις συμφωνίες του Όσλο. Και πρέπει να κρατήσει το Ισραήλ στην δέσμευσή του σε αυτές τις συμφωνίες ώστε να επιτρέψει στους Άραβες της Ανατολικής Ιερουσαλήμ να ψηφίσουν.

Όπως δείχνει αυτή η τελευταία έκρηξη βίας, η διαχείριση της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης είναι σαν να οδηγείς ποδήλατο: αν δεν κάνεις πετάλι προς τα εμπρός, θα πέσεις. Βγαίνοντας από αυτήν την κρίση, η κυβέρνηση Μπάιντεν θα πρέπει να προωθήσει μια διαδικασία που βοηθά στην ανοικοδόμηση της εμπιστοσύνης και της ελπίδας στην λύση των δύο κρατών. Δεδομένου του ανώμαλου εδάφους, η πρόοδος σε αυτόν τον δρόμο θα είναι απαραίτητα αργή και σταδιακή. Ωστόσο, υπό τις παρούσες συνθήκες, μια διαδικασία βήμα προς βήμα έχει περισσότερες προοπτικές από το να κοιτάς μακριά ή να ακολουθείς το τραγούδι των σειρήνων για μια τελική ειρήνη.

Copyright © 2021 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/middle-east/2021-05-14/us-can-ne...