Ο γίγας της Αφρικής αποτυγχάνει

Η Νιγηρία βρίσκεται σε μεγάλο πρόβλημα. Εάν η πρώτη υποχρέωση ενός κράτους έναντι αυτών που κυβερνά είναι να παρέχει την ασφάλειά τους και να διατηρεί το μονοπώλιο στην χρήση βίας, τότε η Νιγηρία έχει αποτύχει, ακόμη και αν εξακολουθούν να λειτουργούν ορισμένες άλλες πτυχές του κράτους. Εγκληματίες, αυτονομιστές, και ισλαμιστές αντάρτες απειλούν όλο και περισσότερο την λαβή της κυβέρνησης στην εξουσία, όπως και η ανεξέλεγκτη διαφθορά, η οικονομική δυστοκία, και η αυξανόμενη φτώχεια.

Τα περισσότερα αποτυχημένα κράτη στην Αφρική –όπως η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, η Σομαλία και το Νότιο Σουδάν– είναι μικρά ή περιθωριακά. Η Νιγηρία, αντιθέτως, διαθέτει έναν αυξανόμενο πληθυσμό 214 εκατομμυρίων. Αναμένεται να γίνει η τρίτη μεγαλύτερη σε πληθυσμό χώρα στον κόσμο έως το 2050. Και πριν από την πανδημία COVID-19, είχε τη μεγαλύτερη οικονομία της Αφρικής ή την δεύτερη μεγαλύτερη μετά τη Νότια Αφρική (ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο μετράται). Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η κρατική αποτυχία στη Νιγηρία έχει βαθιές συνέπειες για ολόκληρη την περιοχή -και πέραν αυτής. Είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό για την σταθερότητα και την ευημερία των αδύναμων κρατών στην περιοχή της Νιγηρίας, όπως αποδεικνύεται από την εξάπλωση τζιχαντιστικών και εγκληματικών ομάδων στην Μπουρκίνα Φάσο, στο Καμερούν, στο Τσαντ, στην Ακτή Ελεφαντοστού, στο Μάλι, και στον Νίγηρα.

Μέλη μιας μη στρατιωτικής κοινής ομάδας περιπολούν στη Maiduguri της Νιγηρίας, τον Απρίλιο του 2016. Ashley Gilbertson / VII / Redux
-------------------------------------------------------

Ωστόσο, η κατάρρευση της Νιγηρίας μπορεί να αντιστραφεί. Όλο και περισσότερο, εξέχοντες διαμορφωτές της κοινής γνώμης στη Νιγηρία κάνουν έκκληση για μια εναλλακτική λύση έναντι της τρέχουσας διοίκησης -είτε μέσω εθνικής συνέλευσης για την ανοικοδόμηση του κράτους από το μηδέν, είτε την διάσπαση της Νιγηρίας σε μικρότερες χώρες, είτε μια εγχώρια στρατιωτική ανάληψη [της εξουσίας] του είδους που έχει βιώσει επανειλημμένα η Νιγηρία από όταν ανεξαρτητοποιήθηκε το 1960. Πολλοί άλλοι Νιγηριανοί επικρίνουν την αδυναμία της κυβέρνησης να διατηρήσει τους πολίτες ασφαλείς, αλλά υποστηρίζουν τις εκκλήσεις της για εξωτερική υποστήριξη με τη μορφή οικονομικής και στρατιωτικής βοήθειας.

Οι διεθνείς εταίροι της Νιγηρίας, ιδίως οι Ηνωμένες Πολιτείες, πρέπει να αναγνωρίσουν ότι η Νιγηρία είναι πλέον ένα αποτυχημένο κράτος. Αναγνωρίζοντας αυτό το γεγονός, θα πρέπει να εμβαθύνουν την δέσμευσή τους με την χώρα και να προσπαθήσουν να θεωρήσουν την τρέχουσα διοίκηση υπεύθυνη για τις αποτυχίες της, ενώ επίσης θα εργάζονται μαζί της για την παροχή ασφάλειας και την επανόρθωση της οικονομίας. Επιπλέον, θα πρέπει να εμπλακούν και να υποστηρίξουν την κοινωνία των πολιτών της Νιγηρίας καθώς σφυρηλατεί αυτό που πρέπει τελικά να είναι μια καθοδηγούμενη από την ίδια τη Νιγηρία προσπάθεια ανοικοδόμησης.

Η επιτυχία δεν είναι εγγυημένη. Ωστόσο, οι εναλλακτικές λύσεις, συμπεριλαμβανομένης της διολίσθησης που συνεπάγεται η απόδοση εκτεταμένης εξουσίας σε πολέμαρχους, της έντασης των εθνοτικών και θρησκευτικών διαμαχών, και της δημιουργίας ασφαλών καταφυγίων για τζιχαντιστές, είναι αντίθετες με τα συμφέροντα της Αφρικής και εκείνων των Ηνωμένων Πολιτειών. Όπως χάνεται η ασφάλεια της Νιγηρίας, το ίδιο χάνεται και της Αφρικής.

ΑΠΟΤΥΧΙΑ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΜΕΤΩΠΑ

Η Νιγηρία διατηρεί ακόμη ορισμένα χαρακτηριστικά ενός βιώσιμου κράτους, ειδικά σε σχέση με τις διεθνείς υποθέσεις. Διατηρεί διπλωματικές αποστολές σε όλο τον κόσμο και οι υπηρεσίες εθνικής ασφάλειας εξακολουθούν να λειτουργούν σε ορισμένα μέρη και μερικές φορές, παρόλο που η ηγεσία τους θεωρείται διεφθαρμένη. Εγχωρίως, το νομοθετικό σώμα της χώρας, η Εθνοσυνέλευση, εξακολουθεί να συνεδριάζει και το δικαστικό σώμα εξακολουθεί να λειτουργεί, αν και χωρίς να κερδίζει την εμπιστοσύνη πολλών Νιγηριανών.

Ωστόσο, το κράτος της Νιγηρίας απέτυχε εδώ και πολύ καιρό να παρέχει στους πολίτες του κοινωνικές υπηρεσίες, και η πολιτική της Νιγηρίας είναι σε μεγάλο βαθμό ένα άθλημα των ελίτ αποσυνδεδεμένο από την διακυβέρνηση. Η κυβέρνηση δεν φορολογεί ή δεν μπορεί να φορολογήσει τον πραγματικό πλούτο της χώρας, εξακολουθεί να εξαρτάται πάρα πολύ από τα έσοδα από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, και τρεκλίζει από τη μια δημοσιονομική κρίση στην άλλη. Η διαφθορά είναι επίσης δομική, κατηγοριοποιώντας σχεδόν τους πάντες ταυτόχρονα ως δράστες και ως θύματα.

Υπό την διοίκηση του προέδρου Muhammadu Buhari, πολλές επικαλυπτόμενες κρίσεις ασφαλείας μετέτρεψαν τη Νιγηρία από ένα αδύναμο κράτος σε αποτυχημένο. Η κυβέρνηση του Μπουχάρι έχει αγωνιστεί να ξεπεράσει διάφορες τζιχαντιστικές εξεγέρσεις, συμπεριλαμβανομένης αυτής που διεξάγει η μαχητική ομάδα Μπόκο Χαράμ. Η κυβέρνηση απέτυχε επίσης να εξουδετερώσει έξι-επτά άλλες εμφύλιες συγκρούσεις και διαμάχες για την γη και το νερό οι οποίες έχουν λάβει εθνικές ή θρησκευτικές διαστάσεις. Ο σεπαρατισμός αυξάνεται και πάλι στην Yorubaland και στις περιοχές που αποτελούσαν κάποτε τη Μπιάφρα, μια περιοχή που διεξήγαγε έναν αποτυχημένο αποσχιστικό πόλεμο εναντίον της κυβέρνησης της Νιγηρίας μεταξύ του 1967 και του 1970. Οι απαγωγές είναι ανεξέλεγκτες σε όλη την χώρα, όπως και η πειρατεία στον Κόλπο της Γουινέας.

Η κυβέρνηση του Μπουχάρι αποδείχθηκε δυστυχώς ανέτοιμη για αυτές τις προκλήσεις. Είχε πρόβλημα να διατηρήσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις πολύ πιο πέρα από την Abuja, την πρωτεύουσα, και μερικές άλλες περιοχές όπου η εξουσία της δεν αμφισβητείται άμεσα από εγκληματικές συμμορίες, τζιχαντιστές, ή αυτονομιστές. Σε μάχες με εγκληματίες και ισλαμιστές, η αστυνομία και οι υπηρεσίες ασφαλείας συχνά είναι πιο αδύναμες.