Η πυρηνική ενέργεια δεν είναι η λύση για την κλιματική αλλαγή

Ο κόσμος έχει ξεμείνει από χρόνο όσον αφορά την απο-ανθρακοποίηση του ενεργειακού τομέα. Κάτι τέτοιο, συμφωνούν οι ειδικοί, είναι απαραίτητο για την αποτροπή ορισμένων από τις πιο ανησυχητικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, όπως η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, η ξηρασία, οι πυρκαγιές, τα ακραία καιρικά φαινόμενα, η οξίνιση των ωκεανών, και τα τοιαύτα. Αυτές οι απειλές συνέβαλαν στην δημιουργία ανανεωμένου ενδιαφέροντος για το δυναμικό της πυρηνικής ενέργειας -και, πιο συγκεκριμένα, τα καινοτόμα σχέδια πυρηνικών αντιδραστήρων- για να επιτρέψει στους ανθρώπους να βασίζονται λιγότερο στις πηγές ηλεκτρικής ενέργειας που εκπέμπουν άνθρακα όπως το κάρβουνο, το φυσικό αέριο, και το πετρέλαιο. Τα τελευταία χρόνια, τα προηγμένα πυρηνικά σχέδια ήταν στο επίκεντρο του έντονου ενδιαφέροντος και της υποστήριξης τόσο από ιδιώτες επενδυτές, όπως ο Μπιλ Γκέιτς -ο οποίος ίδρυσε την TerraPower, μια εταιρεία σχεδιασμού πυρηνικών αντιδραστήρων, το 2006- όσο και από εθνικές κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των Ηνωμένων Πολιτειών.

Βουτιές στην θάλασσα κοντά σε πυρηνικό σταθμό στην Fukui της Ιαπωνίας, τον Ιούλιο του 2011. Issei Kato / Reuters
------------------------------------------------------

Οι υπέρμαχοι ελπίζουν ότι αυτή η ανανεωμένη εστίαση στην πυρηνική ενέργεια θα αποφέρει τεχνολογική πρόοδο και χαμηλότερο κόστος. Αλλά όταν πρόκειται για την αποτροπή των επικείμενων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής [1], ακόμη και η αιχμή της πυρηνικής τεχνολογίας θα αποδειχθεί πολύ λίγη, πολύ αργά. Με απλά λόγια, λαμβάνοντας υπόψη τις οικονομικές τάσεις των υφιστάμενων εγκαταστάσεων και εκείνων που βρίσκονται υπό κατασκευή, η πυρηνική ενέργεια δεν μπορεί να επηρεάσει θετικά την κλιματική αλλαγή τα επόμενα δέκα χρόνια ή και περισσότερο. Λαμβάνοντας υπόψη τους μεγάλους χρόνους για την ανάπτυξη κατασκευασμένων, πλήρους κλίμακας πρωτότυπων από νέα προηγμένα σχέδια, και τον χρόνο που απαιτείται για την κατασκευή μιας παραγωγικής και μιας πελατειακής βάσης για να καταστεί η πυρηνική ενέργεια πιο οικονομικά ανταγωνιστική, είναι απίθανο η πυρηνική ενέργεια να αρχίσει να μειώνει σημαντικά το ανθρακικό αποτύπωμα της ενέργειας ακόμη και σε 20 χρόνια -στις Ηνωμένες Πολιτείες και παγκοσμίως. Καμία χώρα δεν έχει αναπτύξει αυτήν την τεχνολογία σε σημείο που να μπορεί και να εξαπλωθεί ευρέως και με επιτυχία.

ΠΑΛΕΥΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ

Η πυρηνική ενέργεια παρέχει σήμερα στις Ηνωμένες Πολιτείες περίπου το 20% της [2] ηλεκτρικής ενέργειάς τους, αλλά η βιομηχανία αυτή έχει αγωνιστεί επί δεκαετίες για να παραμείνει οικονομικά βιώσιμη. Όταν το εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας Indian Point της Νέας Υόρκης έκλεισε τον τελευταίο πυρηνικό αντιδραστήρα του στις 30 Απριλίου φέτος, ήταν το 12ο τέτοιο κλείσιμο από το 2013. Τουλάχιστον επτά ακόμη αντιδραστήρες των ΗΠΑ πρόκειται να κλείσουν έως το 2025.

Μια ανάλυση του Οκτωβρίου 2020 από την [εταιρεία] Lazard [3] έδειξε ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες το κόστος κεφαλαίου για την πυρηνική ενέργεια είναι υψηλότερο από όσο για σχεδόν οποιαδήποτε άλλη τεχνολογία παραγωγής ενέργειας. Καταβάλλονται πολλές προσπάθειες για να καταστούν οι πυρηνικοί αντιδραστήρες πιο αποτελεσματικοί και, τελικά, πιο ανταγωνιστικοί έναντι άλλων μορφών παραγωγής ενέργειας που μπορούν να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα [4]. Ωστόσο, κάθε ένα από αυτά τα σχέδια αντιμετωπίζει το δικό του σύνολο υλικοτεχνικών και κανονιστικών εμποδίων.

Οι αντιδραστήρες που βρίσκονται σε λειτουργία ή υπό κατασκευή στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Γαλλία, την Ιαπωνία, και σε ορισμένες άλλες χώρες, είναι όλοι παραλλαγές του αντιδραστήρα ελαφρού ύδατος, ενός εργοστασίου που τροφοδοτείται από καύσιμο ουρανίου χαμηλού εμπλουτισμού και ψύχεται και «μετριάζεται» με νερό. (Ο «μετριασμός» μειώνει την ενέργεια των νετρονίων που απελευθερώνονται σε μια αντίδραση σχάσης για να βελτιωθεί η πιθανότητα να προκληθεί περαιτέρω σχάση στο καύσιμο ουρανίου). Ο Καναδάς λειτουργεί αντιδραστήρες που χρησιμοποιούν ελαφρώς εμπλουτισμένο καύσιμο ουρανίου και ψύχονται και μετριάζονται από βαρύ ύδωρ, το οποίο περιέχει δευτέριο, έναν τύπο ισότοπου υδρογόνου. Το Ηνωμένο Βασίλειο λειτουργεί έναν μόνο αντιδραστήρα ελαφρού ύδατος, καθώς και μερικούς αεριόψυκτους αντιδραστήρες. Αυτοί οι τύποι αντιδραστήρων είναι όλοι μεγάλοι, μπορούν να παράγουν μεταξύ 600 και 1.200 μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας.

Νέοι κατασκευαστές αντιδραστήρων προτείνουν να κάνουν τους αντιδραστήρες μικρότερους και να χρησιμοποιήσουν διαφορετικούς τύπους καυσίμων, ψυκτικών και μετριασμού. Ένα από αυτά τα νέα σχέδια, ο αντιδραστήρας NuScale -ένας μικρός αντιδραστήρας ελαφρού ύδατος που μπορεί να παράγει 77 μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας και δίνει έμφαση στα χαρακτηριστικά της παθητικής ασφάλειας- βρίσκεται στη μέση της διαδικασίας αδειοδότησης από την Ρυθμιστική Επιτροπή Πυρηνικών των ΗΠΑ (U.S. Nuclear Regulatory Commission). Ο πρώτος πελάτης για το σχέδιο NuScale είναι η Utah Associated Municipal Power Systems, η οποία σχεδιάζει να ξεκινήσει την λειτουργία μιας εγκατάστασης στο Idaho έως το 2027 [5]. Το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ υποστήριξε [6] αυτό το έργο με επιχορήγηση 1,355 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Ο NuScale έχει δείξει ότι είναι δυνατό για τους προμηθευτές καινοτόμων νέων σχεδίων αντιδραστήρων να συμμετάσχουν στην διαδικασία αδειοδότησης. Η Ρυθμιστική Επιτροπή Πυρηνικών, της οποίας η έγκριση νέων σχεδίων έχει σημαντικό βάρος για άλλες χώρες, επεξεργάζεται έναν νέο κανονισμό [7] για την αδειοδότηση ορισμένων από τα πιο εξωτικά σχέδια.