Bitcoin και εθνική κυριαρχία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Bitcoin και εθνική κυριαρχία

Η εκμετάλλευση της τεχνολογίας των κρυπτονομισμάτων για την εξυπηρέτηση των εθνικών συμφερόντων*

28072021-5.jpg

Διαφορές στην τοπολογία μεταξύ συστημάτων: Α. Συγκεντρωτικού (Centralized), Β. Αποκεντρωμένου (Decentralized), C. Διαμοιρασμένου (Distributed)
-------------------------------------------------------------------------

Τέλος, ο αριθμός των Bitcoins που δύνανται να δημιουργηθούν, ως ανταμοιβή της επιβεβαίωσης των συναλλαγών, καθορίζεται από τον ίδιο τον αλγόριθμο ως πεπερασμένος (περίπου 21 εκατομμύρια) και, συν τω χρόνω, ο ρυθμός «εξόρυξής» τους βαίνει μειούμενος.

Όλες οι ανωτέρω διεργασίες μπορούν να γίνουν από οιονδήποτε χρήστη, οπουδήποτε στον κόσμο. Οι προϋποθέσεις είναι να διαθέτει έναν υπολογιστή (με κάποιες ελάχιστες απαιτήσεις συστήματος), σύνδεση στο Internet, και να διαθέτει τον υπολογιστή για χρήση στο δίκτυο του Bitcoin κατ’ ελάχιστον για 6 ώρες ημερησίως. Το πρόγραμμα που απαιτείται για την σύνδεση στο κρυπτοδίκτυο, την επιβεβαίωση συναλλαγών και την εξόρυξη BTCs, είναι ελεύθερα διαθέσιμο στην ιστοσελίδα του Bitcoin. Με την εγκατάσταση του προγράμματος εγκαθίσταται αυτόματα στον υπολογιστή όλο το υπάρχον Blockchain (μεγέθους, επί του παρόντος, 340 GB), ενώ δημιουργείται και το προσωπικό «ηλεκτρονικό πορτοφόλι» του χρήστη. Από εκεί και έπειτα η διαδικασία εξόρυξης είναι αυτοματοποιημένη, και η παρεμβολή του χρήστη απαιτείται μόνο για να εκτελεί ο ίδιος συναλλαγές με Bitcoin με άλλους χρήστες του δικτύου. Η αγορά Bitcoin (χωρίς εξόρυξη), γίνεται μέσω ιστοσελίδων ή και φυσικών καταστημάτων, που λειτουργούν ακριβώς όπως τα ανταλλακτήρια συναλλάγματος. Δηλαδή, οιοσδήποτε μπορεί να πληρώσει, σε όποιο νόμισμα επιθυμεί, και να αγοράσει Bitcoins, τα οποία μεταφέρονται στον ηλεκτρονικό του πορτοφόλι, ή μπορεί να κάνει και την αντίστροφη διαδικασία, δηλ. να πωλήσει Bitcoins και να αγοράσει άλλο νόμισμα.

ΜΥΘΟΙ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΚΡΥΠΤΟΝΟΜΙΣΜΑΤΑ

Όπως κάθε νέα τεχνολογία, έτσι και τα κρυπτονομίσματα ακολουθούνται από έναν αριθμό «καθιερωμένων» πεποιθήσεων. Στο σημείο αυτό θα προσπαθήσουμε να ελέγξουμε την εγκυρότητα των συνηθέστερων εξ’ αυτών, εστιάζοντας κυρίως στην περίπτωση του Bitcoin, ως χαρακτηριστικότερη (Granot, 2016).

α. Τα κρυπτονομίσματα είναι «Σχήματα Ponzi».

Με τον όρο «Σχήμα Ponzi» ή «πυραμίδα», ορίζεται μια επενδυτική εξαπάτηση κατά την οποία οι επενδυτές παραπλανώνται ότι κερδίζουν μέσω των επενδύσεων (συνήθως σκιωδών) της «διοίκησης» τoυ σχήματος, ενώ στην πραγματικότητα, τα όποια κέρδη υπάρχουν προέρχονται από τις εισφορές των νέων μελών, με την «διοίκηση» να είναι αναγκασμένη, ως εκ τούτου, συνεχώς να αλιεύει καινούρια μέλη. Σε περίπτωση που ένα σημαντικό μέρος των επενδυτών ζητήσει την επιστροφή των κερδών, το σχήμα αδυνατεί να αντεπεξέλθει, η «πυραμίδα» καταρρέει, και οι επενδυτές χάνουν το κεφάλαιό τους, ενώ συνήθως η «διοίκηση» έχει προλάβει να αποκομίσει κέρδη.

Αντίθετα, στην περίπτωση του Bitcoin όλα όσα σχετίζονται με την λειτουργία του είναι δημόσια και διαφανή, όπως: ο κώδικας, τα αρχεία συναλλαγών (Blockchains), και η διαδικασία Εξόρυξης, ενώ δεν υπάρχει καμία κεντρική διοίκηση επειδή οι λειτουργίες είναι διαμοιρασμένες. Καθώς το Bitcoin δεν έχει δομή πυραμίδας, ο δημιουργός δεν έχει την ανάγκη να προσελκύσει νέους χρήστες για να έχει κέρδος. Συχνά, δε, οι δημιουργοί κρυπτοδικτύων δεν έχουν καν μερίδιο στα δίκτυα, όπως π.χ. ο δημιουργός του Litecoin πούλησε όλα του τα κρυπτονομίσματα, ενώ το δίκτυο συνεχίζει να λειτουργεί κερδοφόρα.

Αν και είναι αλήθεια ότι αυτοί που εισήλθαν πρώτοι στην αγορά των Bitcoins έχουν κερδίσει περισσότερα από αυτούς που εισήλθαν σε δεύτερο χρόνο, αυτό είναι ένα γεγονός το οποίο καθορίζεται από τον νόμο της προσφοράς και ζήτησης: οι τιμές αυξάνονται με την αύξηση της ζήτησης και στην περίπτωση του Bitcoin οι τιμές αυξάνονται με την αύξηση των αγοραστών. Δεν είναι κάτι διαφορετικό από ό,τι ισχύει με όλα τα υπόλοιπα καταναλωτικά αγαθά.

β. Τα κρυπτονομίσματα είναι «φούσκες».

Το επιχείρημα αυτό υποστηρίζει ότι η τιμή του Bitcoin είναι εξωφρενικά υψηλή, άρα και ύποπτη. Θεωρητικά, σε μία ελεύθερη αγορά, οι τιμές είναι πάντα σωστές. Αν οι τιμές δεν είναι σωστές αυτό σημαίνει ότι η αγορά δεν είναι ελεύθερη και υπάρχουν εξωτερικές παρεμβάσεις. Π.χ. στην κρίση του 2008 με τις υποθήκες κατοικιών στις ΗΠΑ, το πρόβλημα δεν ήταν ότι οι κατοικίες ήταν προβληματικές ή ότι οι πωλητές ήταν περισσότερο κερδοσκόποι από ότι συνήθως, αλλά ότι το κράτος χειραγωγούσε τα επιτόκια και, εμμέσως, επιχορηγούσε επισφαλή στεγαστικά δάνεια.

Ως εκ τούτου τυχόν κατηγορίες για «φούσκα» στην πραγματικότητα δεν είναι κριτική κατά του Bitcoin, αλλά κατά παραγόντων εκτός του δικτύου (συνήθως κυβερνήσεων), και σίγουρα δεν σημαίνει ότι το Bitcoin είναι άχρηστο. Όπως αναφέρει ο L. Wittgenstein: «αν εξετάζουμε κάτι, είναι γιατί θεωρούμε δεδομένο ότι δεν έχει εξετασθεί στο παρελθόν». Ανάλογα, αν υποστηρίζουμε ότι η τιμή του Bitcoin είναι πολύ υψηλή, θεωρούμε δεδομένο ότι έχει «κάποια» αξία.

Επιπλέον το επιχείρημα ότι το Bitcoin είναι «φούσκα» επειδή παρουσιάζει υψηλή μεταβλητότητα στην τιμή, δεν είναι απόλυτα ακριβές. Το κριτήριο της μεταβλητότητας ισχύει σε αγορές αγαθών που έχουν ήδη περιέλθει σε μια κατάσταση σχετικής ισορροπίας. Σε αγορές που αυξάνονται με εκθετικό ρυθμό, η μεταβλητότητα υπολογίζεται σε λογαριθμική κλίμακα, και, με αυτό το δεδομένο, η μεταβλητότητα του Bitcoin στην πραγματικότητα βαίνει μειούμενη (Granot, 2016).

γ. Τα κρυπτονομίσματα ως μέσα συναλλαγών δεν έχουν «αντίκρισμα».