Αναζητώντας μια στρατηγική για την Συρία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Αναζητώντας μια στρατηγική για την Συρία

Τι μπορεί να μάθει ο Μπάιντεν από τις επιτυχίες και τις αποτυχίες του Τραμπ

Κατά την διάρκεια του τελευταίου έτους της θητείας του Τραμπ, ο Άσαντ και οι Ρώσοι και Ιρανοί υποστηρικτές του έπαιζαν για [να κερδίσουν] χρόνο, ελπίζοντας ότι ο Τραμπ θα χάσει τις εκλογές του 2020 και στοιχηματίζοντας ότι θα κερδίσουν μια καλύτερη συμφωνία από τον Μπάιντεν. Σχεδόν έξι μήνες αργότερα, διακρίνονται μερικά περιγράμματα της πολιτικής του Μπάιντεν για την Συρία. Η Ουάσιγκτον έχει δεσμευτεί για την διαρκή ήττα του ISIS, επιβεβαιώνοντας εκ νέου την στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ και ξαναρχίζοντας την βοήθεια σταθεροποίησης στην βορειοανατολική Συρία που έκοψε η κυβέρνηση Τραμπ. Δεσμεύεται επίσης για την ανακούφιση των ανθρωπιστικών δεινών στην Συρία. Τον Μάρτιο, ο Blinken έκανε μια παθιασμένη ομιλία στον ΟΗΕ για την υποστήριξη της ανανέωσης ενός ψηφίσματος που επέτρεπε στην διασυνοριακή ανθρωπιστική βοήθεια να ρέει σε περιοχές της Συρίας που δεν ελέγχονται από το καθεστώς του Άσαντ. Νωρίτερα εκείνον τον μήνα, ανώτεροι αξιωματούχοι της διοίκησης εργάστηκαν σκληρά για να αποτρέψουν ένα επαπειλούμενο ρωσικό βέτο στο ψήφισμα και να επεκτείνουν τον αριθμό των ανθρωπιστικών διαβάσεων από μια σε τρεις. Τελικά, το ψήφισμα ανανεώθηκε για ένα μόνο πέρασμα για έξι μήνες, με την δυνατότητα έξι ακόμη μηνών μετά από μια έκθεση που θα δημοσιοποιήσει για το ζήτημα ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ τον Ιανουάριο του 2022.

Εκείνο που η Ουάσινγκτον ήταν διατεθειμένη να εγκαταλείψει για να επιτύχει αυτούς τους στόχους -ειδικά πριν από την ψήφο της Ρωσίας σχετικά με το ψήφισμα διέλευσης των συνόρων- υπήρξε πηγή διαμάχης. Μόνο λίγες μέρες μετά την εκλογική νίκη του Άσαντ τον Μάιο, το Γραφείο Ελέγχου Περιουσιακών Στοιχείων Εξωτερικού (Office of Foreign Assets Control) του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ τερμάτισε την άδεια της Delta Crescent Energy να λειτουργεί στην Συρία. Οι επικριτές της Delta Crescent λένε [5] ότι οι δραστηριότητές της ήταν λίγες και μη βιώσιμες [6]. Όμως, η διακοπή της άδειας της εταιρείας θα περιορίσει τις υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ SDF στην βορειοανατολική Συρία και η ομάδα αγωνίζεται ήδη να χρηματοδοτήσει τις δραστηριότητές της χάρη σε μια οικονομική κρίση που προκλήθηκε από ξηρασία, σφραγισμένα σύνορα, και την κατάρρευση των τιμών του πετρελαίου το 2020. Εάν η Delta Crescent δεν μπορεί πλέον να λειτουργήσει στην περιοχή, οι SDF δεν θα έχουν άλλη επιλογή από το να συνεχίσουν το εμπόριο πετρελαίου με το καθεστώς Άσαντ, κάτι που υπονομεύει την στρατηγική που έχει ακολουθήσει η Ουάσιγκτον ήδη από την κυβέρνηση Ομπάμα.

Ο τερματισμός της άδειας της Delta Crescent ήταν μια σημαντική ρωσική απαίτηση σχετικά με την πολιτική των ΗΠΑ για την Συρία. Με την Delta Crescent έξω από την εικόνα, μια εταιρεία με την επωνυμία Gulfsands Petroleum ελπίζει να μπει στο παιχνίδι. Σύμφωνα με μια έκθεση που δημοσιεύθηκε από τη MEES, μια εταιρεία που αναλύει την ενεργειακή βιομηχανία, ο κύριος μέτοχος της Gulfsands είναι Ρώσος επενδυτής που «πιστεύεται ότι έχει στενούς δεσμούς με το Κρεμλίνο». Η εταιρεία έχει συνάψει συμφωνία για την κατανομή της παραγωγής στην Συρία με μια κρατική κινεζική εταιρεία, τη Sinochem, και την Syrian General Petroleum Corporation. Η Gulfsands δήλωσε ότι σχεδιάζει να αναπτύξει μερικά από τα κοιτάσματα από τα οποία η Delta Crescent πρόκειται να παραιτηθεί ήδη από τα τέλη Αυγούστου. Αυτό οδήγησε ορισμένους επικριτές να εικάζουν για την ύπαρξη ενός quid pro quo [«κάτι ως ανταπόδοση σε κάτι»], με την Ουάσιγκτον να τερματίζει την άδεια της Delta Crescent ως αντάλλαγμα για την στήριξη της Μόσχας στο να συνεχίσει να επιτρέπεται στην ανθρωπιστική βοήθεια να διασχίζει τα σύνορα σε περιοχές της Συρίας που δεν ελέγχει το καθεστώς του Άσαντ. (Η διοίκηση Μπάιντεν αρνήθηκε αυτόν τον ισχυρισμό: «Η απόφαση να μην ανανεωθεί η άδεια για την Delta Crescent [Energy] δεν είχε καμία σχέση με τους Ρώσους», δήλωσε ένας ανώνυμος ανώτερος αξιωματούχος της διοίκησης στο διαδικτυακό ειδησεογραφικό site Al-Monitor [7]. «Η ανθρωπιστική πρόσβαση δεν είναι κάτι που πιστεύουμε ότι πρέπει να αποτελεί αντικείμενο συναλλαγής», πρόσθεσε ο αξιωματούχος).

Εν τω μεταξύ, παραμένει ασαφές το πώς θα αντιμετωπίσει η κυβέρνηση Μπάιντεν την συνεχιζόμενη παρουσία του Ιράν στην Συρία και τις πολλές άλλες παράνομες δραστηριότητες του καθεστώτος Άσαντ που θέτουν στρατηγικές απειλές για τις Ηνωμένες Πολιτείες, τους συμμάχους τους, και την παγκόσμια κοινότητα. Φαίνεται πιθανό ότι ο Μπάιντεν θα σταματήσει να προσπαθεί να απομονώσει το καθεστώς του Άσαντ. Οι υποστηρικτές αυτής της προσέγγισης πίστευαν ότι οι χώρες του Κόλπου θα εξομάλυναν τις σχέσεις με την Δαμασκό και θα της προσέφεραν βοήθεια ανασυγκρότησης μετά την εκ νέου εκλογή του Άσαντ. Ωστόσο, σχεδόν δύο μήνες μετά τις εκλογές, αυτό δεν έχει ακόμη συμβεί. Όμως, άλλα σημάδια δείχνουν ότι η απομόνωση της Συρίας μπορεί να μαλακώσει. Η Ελλάδα ανακοίνωσε ότι θα ανοίξει ξανά την πρεσβεία της στην Συρία, αν και χωρίς να στείλει πρέσβη. Και το ψήφισμα του ΟΗΕ για την ανανέωση της διασυνοριακής βοήθειας κάνει για πρώτη φορά έκκληση για πρόοδο στα «αρχικά έργα ανάκαμψης»: δηλαδή, δραστηριότητες σχετιζόμενες με την ανθρωπιστική βοήθεια οι οποίες θεωρούνται το πρώτο βήμα προς την ανοικοδόμηση και που οι πλούσιες χώρες του Κόλπου μπορεί τώρα να θεωρήσουν αποδεκτές για χρηματοδότηση.