Πώς σκέφτονται οι Αμερικανοί για το εμπόριο

Ο τρόπος που σκέφτονται οι απλοί Αμερικανοί για το εμπόριο είναι πολύ διαφορετικός από τον τρόπο που το σκέφτονται οι οικονομολόγοι και οι ειδήμονες της πολιτικής. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν ακριβή γνώση για το πώς το εμπόριο τους επηρεάζει προσωπικά: δεν υποστηρίζουν το εμπόριο εάν έχουν όφελος από αυτό ή του αντιτίθενται επειδή θα τους βλάψει οικονομικά. Αντ' αυτού, οι απόψεις των Αμερικανών διαμορφώνονται από τις αντιληπτές επιπτώσεις του εμπορίου στις Ηνωμένες Πολιτείες συνολικά, από τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπορευόμενη εταίρο χώρα και από το πολιτικό κόμμα των ΗΠΑ που βρίσκεται στην εξουσία, και από την γενική οπτική τους για τον κόσμο πέρα από τα σύνορα της χώρας τους.

Εργαζόμενοι σε εργοστάσιο αυτοκινήτων της Nissan στην Smyrna, στο Τενεσί των ΗΠΑ, τον Φεβρουάριο του 2019. William Deshazar / Reuters
----------------------------------------------------------

Με απλά λόγια, οι απόψεις των περισσότερων Αμερικανών για το εμπόριο έχουν τις ρίζες τους στην ψυχολογία της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης. Οι στάσεις τους απέναντι στους λαούς και τις χώρες που θεωρούν ότι είναι διαφορετικές από αυτούς, τους επηρεάζουν σημαντικά τις απόψεις τους. Η βασική διάκριση καταλήγει στο αν πιστεύουν ότι είναι δυνατή η συνεργασία για αμοιβαίο όφελος ή αν βλέπουν με καχυποψία εκείνους που φαίνονται πολύ διαφορετικοί από τους ίδιους. Για τον λόγο αυτό, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η φυλετική προκατάληψη αποδεικνύεται ένα από τα ισχυρότερα προγνωστικά της αντίθεσης στο εμπόριο.

Μετά τις προεδρικές εκλογές του 2016, ειδικοί και πολιτικοί ισχυρίστηκαν ότι η νίκη του Ντόναλντ Τραμπ αντιπροσώπευε την αρχή μιας «αντίδρασης» [2] κατά της παγκοσμιοποίησης. Αυτή η άποψη έχει επίσης διοχετεύθηκε στο κοινό˙ η έρευνά μου έδειξε ότι οι Αμερικανοί πιστεύουν ότι η χώρα γίνεται λιγότερο υποστηρικτική στο διεθνές εμπόριο. Στην πραγματικότητα, ισχύει το αντίθετο: η υποστήριξη προς το εμπόριο έχει αυξηθεί τόσο μεταξύ των Δημοκρατικών όσο και των Ρεπουμπλικάνων και τώρα είναι ισχυρότερη από ποτέ. Το αποτέλεσμα είναι μια περίεργη κατάσταση κατά την οποία πολλοί υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής εξακολουθούν να απορρίπτουν και να απαξιώνουν το εμπόριο, ακόμη και όταν το κοινό το υιοθετεί ενθέρμως.

«ΠΡΩΤΑ Η ΑΜΕΡΙΚΗ», ΟΧΙ ΠΡΩΤΑ ΕΓΩ

Το γεγονός ότι το ίδιον συμφέρον έχει μικρή σημασία για τις εμπορικές προτιμήσεις τους δεν σημαίνει ότι οι Αμερικανοί δεν ενδιαφέρονται για τις οικονομικές επιπτώσεις του εμπορίου. Οι άνθρωποι ενδιαφέρονται πολύ από το πώς αντιλαμβάνονται την χώρα ως ένα σύνολο που επηρεάζεται από το εμπόριο. Συνδέουν τις αποφάσεις πολιτικής που λαμβάνονται στην Ουάσινγκτον με τις εθνικές συνέπειες αυτών των πολιτικών˙ είναι δύσκολο για αυτούς να πολιτικοποιήσουν την προσωπική τους οικονομική εμπειρία, ιδιαίτερα με πολύπλοκα ζητήματα όπως το διεθνές εμπόριο.

Λίγοι Αμερικανοί έχουν ακριβή αίσθηση τόσο των θετικών όσο και των αρνητικών πλευρών του εμπορίου. Τα μέσα ενημέρωσης έχουν πιθανώς συμβάλει σε αυτό: η κάλυψη τείνει να επικεντρώνεται σε συμπαθητικά άτομα που χάνουν την δουλειά τους ως αποτέλεσμα του εμπορίου και όχι στους πολύπλοκους τρόπους με τους οποίους οι Αμερικανοί επωφελούνται από την παγκοσμιοποίηση. Το 2013, περίπου οι μισοί Αμερικανοί ενέκριναν την άποψη ότι το εμπόριο μείωσε τον αριθμό των διαθέσιμων θέσεων εργασίας στις Ηνωμένες Πολιτείες και αύξησε τον αριθμό των διαθέσιμων θέσεων εργασίας στο εξωτερικό. Αυτό υποδηλώνει έναν τρόπο σκέψης μηδενικού αθροίσματος για το εμπόριο˙ σε αυτή την γραμμή σκέψης, το εμπόριο καταλαμβάνει έναν πεπερασμένο αριθμό θέσεων εργασίας στον κόσμο και τις ανακατανέμει από τη μια χώρα στην άλλη.

Εάν οι Αμερικανοί δεν διαθέτουν εξελιγμένη γνώση για το τι κερδίζουν ή τι χάνουν οι ίδιοι ή η αμερικανική οικονομία, πώς διαμορφώνουν απόψεις για το εμπόριο; Η προθυμία για εμπόριο με μια χώρα, όπως και με ένα άλλο άτομο, εξαρτάται από την εμπιστοσύνη. Η εμπιστοσύνη, με την σειρά της, επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από την αντιληπτή ομοιότητα. Όσο περισσότερο μοιάζει με τις Ηνωμένες Πολιτείες μια δεδομένη χώρα -είτε από άποψη θρησκείας, γλώσσας, βιοτικού επιπέδου, μορφής διακυβέρνησης ή πολιτισμού- τόσο πιο θετικά οι Αμερικανοί θα την αξιολογήσουν ως δυνητικό εμπορικό εταίρο. Η πιο συνηθισμένη εξήγηση που δίνουν οι άνθρωποι για το γιατί οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει ή δεν πρέπει να συναλλάσσονται με μια συγκεκριμένη χώρα είναι ότι πιστεύουν ότι μπορούν (ή δεν μπορούν) να την εμπιστευτούν.

Οι μελετητές της πολιτικής οικονομίας τείνουν να αποφεύγουν την ιδέα ότι η βασική ανθρώπινη ψυχολογία υπεισέρχεται στις στάσεις απέναντι στο διεθνές εμπόριο. Αλλά για πολλούς Αμερικανούς, το εάν υποστηρίζουν το εμπόριο με μια άλλη χώρα παραλληλίζεται με τις δικές τους διαπροσωπικές αποφάσεις˙ συχνά θέλουν διαβεβαίωση ότι μια χώρα εμπορικός εταίρος είναι ειλικρινής και ομοϊδεάτης στις αξίες της.

Δυστυχώς, αυτού του είδους ο συλλογισμός οδηγεί σε πολλά από τα ίδια προβλήματα στο διεθνές εμπόριο με εκείνα στις διαπροσωπικές σχέσεις. Οι άνθρωποι είναι λιγότερο πιθανό να θέλουν να αλληλεπιδράσουν με εκείνους τους ανθρώπους ή τις χώρες που διαφέρουν από τον εαυτό τους. Δεν εμπιστεύονται αυτούς που φαίνονται «ξένοι», τόσο στην κυριολεκτική όσο και στην ανεπίσημη έννοια. Λόγω έλλειψης εμπιστοσύνης, οι άνθρωποι μπορεί να προσπεράσουν δυνητικά επωφελείς οικονομικές ευκαιρίες.

Πολλοί Αμερικανοί βλέπουν το όφελος του εμπορίου ως διπλωματικό [3] παρά ως οικονομικό. Τονίζουν την σημασία του εμπορίου για την διατήρηση συμμαχιών. Στις διαπροσωπικές σχέσεις, οι άνθρωποι μερικές φορές ασχολούνται με το εμπόριο -όπως αγοράζουν μπισκότα των προσκοπίνων από τις κόρες των συναδέλφων τους- όχι τόσο επειδή θέλουν πραγματικά τα μπισκότα αλλά για να είναι φιλικοί και υποστηρικτικοί. Ομοίως, μεγάλος αριθμός Αμερικανών και των δύο πολιτικών κομμάτων και σε όλο το ιδεολογικό φάσμα πιστεύουν ότι το διεθνές εμπόριο είναι επωφελές επειδή ενισχύει τις σχέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών με άλλες χώρες. Αναγνωρίζουν ότι αυτές οι σχέσεις μπορεί να είναι χρήσιμες σε μεταγενέστερο χρόνο.

ΤΟ ΦΡΟΥΡΙΟ ΑΜΕΡΙΚΗ

Το 2005, ο Βρετανός δημοσκόπος Stephan Shakespeare χαρακτήρισε τους ανθρώπους είτε ως «κινητή γέφυρα πάνω» (drawbridge up) [στμ: οπότε αποκόβεται η επικοινωνία] είτε ως «κινητή γέφυρα κάτω» όταν πρόκειται για την παγκοσμιοποίηση. Οι τύποι «κινητής γέφυρας πάνω», έγραψε, «σκέπτονται ότι τα άσχημα πράγματα θα εξαφανιστούν αν κλειδώσουμε τις πόρτες». Αυτοί είναι άνθρωποι που πιστεύουν ότι η συνεργασία είναι για τα κορόιδα. Έχουν την τάση να μην εμπιστεύονται αγνώστους, και ιδιαίτερα δεν εμπιστεύονται τους ξένους.

Η έρευνά μου επιβεβαίωσε αυτήν την άποψη, βρίσκοντας μια ισχυρή σύνδεση μεταξύ της αντίθεσης στην πολυπολιτισμικότητα και στην φυλετική ποικιλομορφία και της αντίθεσης στο διεθνές εμπόριο. Οι συμπεριφορές των Αμερικανών απέναντι στους συμπολίτες τους που ανήκουν σε άλλες φυλετικές ομάδες είναι μακράν ο ισχυρότερος προγνωστικός δείκτης της υποστήριξής τους στο εμπόριο, πολύ περισσότερο από το πώς πιστεύουν ότι το εμπόριο θα επηρεάσει τα προσωπικά τους οικονομικά συμφέροντα.

Όπως και άλλες μορφές ομοιότητας, οι φυλετικές ομοιότητες μεταξύ των χωρών ενισχύουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη. Για παράδειγμα, μια μελέτη του 2017 ζήτησε από τους ερωτηθέντες να αναφέρουν τις τρεις πρώτες εμπορικές χώρες των Ηνωμένων Πολιτειών (Κίνα, Καναδάς και Μεξικό). Οι λευκοί Αμερικανοί που πίστευαν ότι οι κύριοι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ ήταν επίσης κυρίως λευκοί, εξέφρασαν μεγαλύτερη υποστήριξη για το εμπόριο. Οι Αμερικανοί που δεν ονόμασαν την Κίνα, θεώρησαν ότι είναι ο πιο ανόμοιος από τους τρεις κορυφαίους εμπορικούς εταίρους, ήταν περισσότερο υποστηρικτικοί στο εμπόριο˙ εκείνοι που δεν κατονόμασαν τον Καναδά, τον πιο παρόμοιο με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ήταν πιο εχθρικοί απέναντι στο εμπόριο.

Η ίδια μηδενικού αθροίσματος σκέψη που οδηγεί τους τύπους «κινητή γέφυρα πάνω» να πιστεύουν ότι η πρόοδος μεταξύ των μειονοτήτων συμβαίνει σε βάρος των λευκών, τους οδηγεί να υιοθετήσουν ένα ανταγωνιστικό πλαίσιο περί του εμπορίου. Εάν το εμπόριο ωφέλησε «αυτούς», τότε πρέπει να ήταν κακό για «εμάς». Χρησιμοποιώντας πειραματικές μελέτες, απέδειξα ότι η αντι-κινεζική αντι-εμπορική ρητορική τόσο από τους Δημοκρατικούς όσο και από τους Ρεπουμπλικάνους προεδρικούς υποψηφίους αυξάνει τις διακρίσεις των λευκών όχι μόνο γενικά έναντι των Ασιατών αλλά και των Αμερικανών από την Ασία. Η αρνητική στάση απέναντι σε ξένες ομάδες κάνει τους ανθρώπους πιο εχθρικούς απέναντι στο εμπόριο και το εμπόριο πυροδοτεί περισσότερη εχθρότητα απέναντι σε αυτές τις ίδιες ομάδες.

Από την άλλη πλευρά, οι τύποι «κινητή γέφυρα κάτω», γράφει ο Shakespeare, «σκέπτονται ότι υπάρχει ένας μεγάλος όμορφος κόσμος εκεί έξω … αρκεί να μπορούσαμε όλοι να ανοίξουμε την αγκαλιά μας και να αγκαλιαστούμε». Αυτοί οι άνθρωποι βγαίνουν από το κεντρικό κάστινγκ για το παλιό διαφημιστικό της Coca-Cola [4] που παρουσιάζει μια πολυπολιτισμική χορωδία νέων που τραγουδούν: «Θα ήθελα να διδάξω τον κόσμο να τραγουδά στην τέλεια αρμονία». Φυσικά, αυτός ο χαρακτηρισμός είναι υπερβολικά απλοϊκός και σίγουρα άστοχος. Αλλά η πίστη στην διεθνή συνεργασία για αμοιβαίο όφελος είναι ένας κεντρικός λόγος που οι Αμερικανοί υποστηρίζουν το εμπόριο.

Η διάκριση μεταξύ αυτών των δύο κοσμοθεωριών καταλήγει στο αν οι Αμερικανοί θεωρούν το εμπόριο ως μορφή ανταγωνισμού ή ως μορφή συνεργασίας. Για τους τύπους γέφυρα-πάνω, το εμπόριο είναι ένας ανταγωνισμός [5]: χωρίζουν τον κόσμο σε «εμάς» εναντίον «εκείνων», και οι απόψεις τους εξαρτώνται από το αν βλέπουν την χώρα τους ως τον νικητή ή τον ηττημένο. Εν τω μεταξύ, γέφυρα-κάτω τύποι, θεωρούν το εμπόριο ως μια μορφή συνεργασίας και το βλέπουν ως μέσο διατήρησης δυνητικά χρήσιμων φιλιών με άλλες χώρες.

ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΤΟΥ ΔΥΝΑΤΟΤΕΡΟΥ

Οι Ηνωμένες Πολιτείες τείνουν να ενθαρρύνουν ένα ανταγωνιστικό πλαίσιο εμπορίου. Ο οικονομολόγος Paul Rubin θρήνησε σε μια ομιλία του το 2013 ότι τα εισαγωγικά εγχειρίδια οικονομικών στις Ηνωμένες Πολιτείες αναφέρουν τον ανταγωνισμό οκτώ φορές συχνότερα από την συνεργασία.

Δεν αποτελεί έκπληξη, λοιπόν, ότι πολλοί Αμερικανοί θεωρούν το εμπόριο ως έναν δαρβινικό αγώνα στον οποίο επιβιώνουν μόνο οι ισχυροί. Και λόγω της παγκοσμιοποίησης, πολλοί δεν βλέπουν πλέον τον εαυτό τους ως τους σίγουρους νικητές αυτού του ανταγωνισμού. Υπό αυτήν την έννοια, οι Αμερικανοί σήμερα διαμαρτύρονται για την «αδικία» του εμπορίου, μια ανησυχία που δεν αναφέρεται πλέον στην άδικη μεταχείριση της εργασίας στο εξωτερικό ή στις άνισες κατανεμητικές συνέπειες του εμπορίου για τους Αμερικανούς εργαζόμενους. Αντ' αυτού, οι απλοί Αμερικανοί χρησιμοποιούν αυτόν τον όρο για να εκφράσουν ανησυχίες ότι το ίδιο το παιχνίδι είναι στημένο και έτσι η χώρα τους μπορεί να «χάσει» αυτόν τον διεθνή διαγωνισμό χωρίς δική της υπαιτιότητα.

Οι πολιτικοί συμβάλλουν σε αυτήν την εσφαλμένη αντίληψη. Μια πρόσφατη δημοκρατική πλατφόρμα ανέφερε: «Εάν οι όροι ανταγωνισμού είναι ίσοι, οι Αμερικανοί θα είναι σε θέση να ανταγωνιστούν κάθε άλλη χώρα στην Γη». Η πλατφόρμα των Ρεπουμπλικανών πρότεινε παρομοίως ότι σε ίσους όρους ανταγωνισμού οι Αμερικανοί εργαζόμενοι «μπορούν να ξεπεράσουν τον ανταγωνισμό στο διεθνές εμπόριο». Ως εκ τούτου, δεν πρέπει να αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι Αμερικανοί διαμαρτύρονται για αδικία εάν πιστεύουν ότι δεν «κερδίζουν» αυτόν τον παγκόσμιο ανταγωνισμό και ότι η Κίνα κερδίζει έδαφος. Τους έχουν πει επανειλημμένα ότι είναι οι καλύτεροι και ότι αξίζουν τη νίκη.

Πριν από τις εκλογές του 2016, ο Τραμπ ενθάρρυνε τους Αμερικανούς να πιστεύουν ότι άλλες χώρες τους είχαν εκμεταλλευτεί μέσω του εμπορίου. Οι οπαδοί του Τραμπ υπέθεσαν ότι άξιζαν την ευκαιρία να ισοφαρίσουν -οι απόψεις τους ξεπέρασαν το καθαρό προσωπικό συμφέρον στην επιδίωξη να ανταποδώσουν.

Κατά την διάρκεια της έρευνάς μου, ζήτησα από τυχαία δείγματα Αμερικανών να εξηγήσουν γιατί υποστηρίζουν ή αντιτίθενται στο διεθνές εμπόριο. Όπως ανέφερε ένας ερωτώμενος κατά την διάρκεια αυτών των συζητήσεων, «Ο αμερικανικός λαός αξίζει περισσότερα». Άλλοι φοβούνται ότι το εμπόριο θέτει σε κίνδυνο την αυτονομία της χώρας τους ως έθνος: «Όπως πάνε τα πράγματα, όλοι θα δουλεύουμε για τους Κινέζους μια μέρα», είπε ένας άνθρωπος. Από αυτή την άποψη, το εμπόριο είναι ουσιαστικά ένα άλλο όπλο σε έναν ανταγωνισμό μεγάλων δυνάμεων.

Ωστόσο, οι οικονομολόγοι εννοούν κάτι εντελώς διαφορετικό όταν αναφέρονται στους νικητές και τους ηττημένους του εμπορίου. Περιγράφουν τις διαφορετικές οικονομικές επιπτώσεις του εμπορίου στις προσανατολισμένες στις εισαγωγές ή τις εξαγωγές γραμμές εργασίας σε μια μόνο χώρα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι επιχειρήσεις και οι βιομηχανίες που εξάγουν προϊόντα γενικά επωφελούνται από το εμπόριο, αλλά συγκεκριμένες βιομηχανίες που δεν μπορούν να ανταγωνιστούν στην παγκόσμια αγορά μπορεί να κλείσουν. Αντίθετα, όταν το ευρύ κοινό σκέφτεται τους νικητές και τους ηττημένους, είναι πιο πιθανό να σκεφτεί έναν ανταγωνισμό που θα περιλαμβάνει τις Ηνωμένες Πολιτείες και μια χώρα εμπορικό εταίρο. Για πολλούς Αμερικανούς, υπάρχει μικρή διαφορά μεταξύ του διεθνούς εμπορίου και των Ολυμπιακών Αγώνων.

ΚΑΝΤΕ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ ΝΑ ΕΜΠΟΡΕΥΘΕΙ ΞΑΝΑ

Ίσως η πιο χρήσιμη ιδέα για την κατανόηση των εμπορικών προτιμήσεων προέρχεται από μελέτες για αυτό που οι ψυχολόγοι αποκαλούν «δυναμικές εντός και εκτός ομάδας» (“ingroup-outgroup dynamics”). Οι αλλαγές στην υποστήριξη του εμπορίου που συνέβησαν μετά την εκλογή του Τραμπ αποδεικνύουν καλά αυτή την δυναμική. Κατά την περίοδο πριν από τις εκλογές του 2016, όταν ένας Δημοκρατικός ήταν ακόμη πρόεδρος, οι Ρεπουμπλικάνοι ήταν κατά κύριο λόγο αντίθετοι στο εμπόριο και οι Δημοκρατικοί ήταν σημαντικά πιο υποστηρικτικοί. Ακριβώς όπως οι ψηφοφόροι των Ρεπουμπλικανών ανησυχούσαν για τους αλλοδαπούς που διέσχιζαν παράνομα τα σύνορα, αντιλαμβάνονταν μια παρόμοια απειλή από το διεθνές εμπόριο.

Αλλά μόλις εκλέχθηκε ο Τραμπ -και πολύ πριν αλλάξει οποιαδήποτε εμπορική πολιτική- η υποστήριξη των Ρεπουμπλικάνων για το εμπόριο αυξήθηκε με διψήφια ποσοστά. Μέχρι το 2018, οι απλοί Ρεπουμπλικανοί αποτελούσαν και πάλι το κόμμα του ελεύθερου εμπορίου και παρέμειναν περισσότερο υποστηρικτικοί από τους Δημοκρατικούς καθ' όλη την υπόλοιπη προεδρία του Τραμπ. Ωστόσο, από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, οι Δημοκρατικοί είναι πλέον το κόμμα που υποστηρίζει περισσότερο το εμπόριο.

Αυτό απεικονίζει τον τρόπο με τον οποίο η στάση των Αμερικανών απέναντι στο εμπόριο υπόκειται στην επίδραση του «κόμματος στην εξουσία»: Όταν το κόμμα κάποιου κατέχει την προεδρία, το εμπόριο θεωρείται πολύ πιο εύγεστο από όσο όταν η εξουσία ανήκει στο αντίπαλο κόμμα -ακόμα κι αν οι εμπορικές πολιτικές δεν έχουν αλλάξει καθόλου. Ο λόγος που οι Ρεπουμπλικάνοι ενθουσιάστηκαν περισσότερο με το εμπόριο μετά τις εκλογές του 2016 δεν ήταν επειδή το εμπορικό έλλειμμα συρρικνώθηκε -στην πραγματικότητα, ανέβηκε στα ύψη κατά την διάρκεια της θητείας του Τραμπ. Αντίθετα, οι απόψεις άλλαξαν επειδή ο Τραμπ έπεισε τους οπαδούς του ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες κερδίζουν τώρα στον εμπορικό ανταγωνισμό.

Για τους Ρεπουμπλικάνους, οι οποίοι τείνουν να είναι τύποι «γέφυρες πάνω», η υποστήριξη στο εμπόριο δεν εξαρτάται απλώς από το αν οι Ηνωμένες Πολιτείες επωφελούνται από μια εμπορική συμφωνία. Αντ’ αυτού, η έρευνά μου πρότεινε ότι οι Ρεπουμπλικανοί θα υποστηρίξουν μόνο εκείνες τις εμπορικές συμφωνίες που πιστεύουν ότι δίνουν στις Ηνωμένες Πολιτείες πλεονέκτημα και ταυτόχρονα μειονέκτημα στους εμπορικούς εταίρους. Βλέπουν το εμπόριο ως μέσο για να κυριαρχήσουν σε ξένες χώρες -μια αντίληψη που ταιριάζει καλά σε μια μηδενικού αθροίσματος, εθνικιστική άποψη του κόσμου. Οι Δημοκρατικοί, από την άλλη πλευρά, είναι πιο ενθουσιώδεις για τις «win-win» εμπορικές συμφωνίες στις οποίες κερδίζουν και οι δύο χώρες σε σύγκριση με συμφωνίες στις οποίες επωφελούνται οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο εμπορικός εταίρος χάνει.

ΕΝΑ ΚΑΤΑΝΟΗΤΟ ΕΛΛΕΙΜΜΑ

Τα ευρύτερα μαθήματα που μπορούν να αντληθούν από τις απόψεις των Αμερικανών για το εμπόριο είναι αποθαρρυντικά. Σε εθνικές έρευνες, τόσο οι υπερασπιστές του εμπορίου όσο και οι αντίπαλοί του συχνά σχολίασαν εκτενώς ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν «χρέος» ή «έλλειμμα» ως αποτέλεσμα του διεθνούς εμπορίου. Οι περισσότεροι Αμερικανοί χρησιμοποίησαν αυτούς τους δύο όρους εναλλακτικά: όπως είπε ένας ερωτώμενος, «νομίζω ότι συμβάλλει στο εθνικό μας χρέος». Πολλοί απηχούσαν αυτό το συναίσθημα: «Πάρα πολύ χρέος. Πουλήστε τους τα πράγματά μας για να ξεφύγουμε από το χρέος. Εάν αγοράζουμε προϊόντα αμερικανικής παραγωγής, κρατάμε τα χρήματα στην δική μας χώρα και ίσως βοηθήσουμε στη μείωση του χρέους της χώρας μας», είπε ένας άλλος ερωτώμενος.

Δεδομένου ότι το εμπορικό έλλειμμα παίζει υπερβολικά μεγάλο ρόλο στην δημόσια συζήτηση για την παγκοσμιοποίηση, αυτό δεν πρέπει να αποτελεί έκπληξη. Επιπλέον, η πεποίθηση των Αμερικανών ότι τα ελλείμματα είναι κακό πράγμα φαίνεται απόλυτα λογική. Άλλωστε, όταν κάποιος έχει έλλειμμα στο σπίτι του ή σε μια επιχείρηση, σημαίνει ότι χάνει χρήματα. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι, αντίθετα, βλέπουν την εμπορική ανισορροπία ως άσχετη με την οικονομική υγεία του έθνους και την διαθεσιμότητα θέσεων εργασίας. Για παράδειγμα, το έλλειμμα μπορεί να αυξηθεί από τις κρατικές δαπάνες και την οικονομική άνθηση, πράγμα που σημαίνει ότι οι Αμερικανοί έχουν περισσότερο διαθέσιμο εισόδημα με το οποίο μπορούν να αγοράσουν πράγματα από το εξωτερικό. Χρειαζόμαστε σαφώς έναν εναλλακτικό δείκτη που θα επικοινωνεί στους Αμερικανούς το εάν το εμπόριο βοηθά ή βλάπτει την αμερικανική οικονομία.

Οι περισσότεροι Αμερικανοί και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πιστεύουν ανακριβώς ότι το εμπόριο είναι σε μεγάλο βαθμό αντιδημοφιλές. Οι μελέτες της κοινής γνώμης δεν υποστηρίζουν την ευρέως διαδεδομένη άποψη ότι οι εκλογές του 2016 αντιπροσώπευαν την αρχή μιας αντίδρασης κατά του εμπορίου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στην πραγματικότητα, όπως φαίνεται από τα δεδομένα μου, καθώς και από άλλα, το εμπόριο είναι πιο δημοφιλές τώρα από ποτέ. Η υποστήριξη για το εμπόριο έχει αυξηθεί τόσο μεταξύ των Δημοκρατικών όσο και των Ρεπουμπλικάνων τα τελευταία χρόνια: έως το 2019, το ποσοστό των Αμερικανών που πίστευαν ότι το εμπόριο ήταν καλό για την αμερικανική οικονομία είχε φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών [6] από τότε που ξεκίνησε η συνεπής μέτρηση της κοινής γνώμης το 2004.

Παρ' όλα αυτά, η αντιδραστική προοπτική είναι ευρέως πιστευτή από το κοινό. Στην έρευνά μας για το 2021, διπλάσιοι Αμερικανοί δήλωσαν ότι πιστεύουν ότι η χώρα έχει γίνει λιγότερο υποστηρικτική προς το εμπόριο τα τελευταία χρόνια από όσους είπαν ότι έγινε πιο υποστηρικτική. Αν και είναι αλήθεια ότι ορισμένοι Αμερικανοί ενδέχεται να ασπάζονται το εμπόριο [7] μόνο προσωρινά όταν το κόμμα τους είναι στην εξουσία, είναι σαφές ότι το εμπόριο καθαυτό δεν είναι αυτό στο οποίο αντιτίθενται οι επικριτές του.

Είναι δύσκολο να ξεχωρίσουμε τον Μπάιντεν και τον Τραμπ σε αυτό το θέμα. Παρόλο που ο Μπάιντεν ανέτρεψε μεγάλο αριθμό πολιτικών του προκατόχου του από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του, διατήρησε τις προστατευτικές εμπορικές πολιτικές του Τραμπ. Οι φράσεις «Made in America» και «Buy American» εμφανίστηκαν 29 φορές στο έγγραφο πολιτικής του υποψηφίου Μπάιντεν για το εμπόριο˙ μόλις εκλέχτηκε, υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα που προωθούσε το Buy American για να ευνοήσει τους εγχώριους παραγωγούς. Η τρέχουσα διοίκηση δεν εκφέρει ούτε καν στα λόγια την ιδέα της μη διάκρισης εναντίον των ξένων προϊόντων, μια βασική αρχή του ελεύθερου εμπορίου.

Αυτό το πλαίσιο του διεθνούς εμπορίου μοιραία θα δημιουργήσει προβλήματα στην διοίκηση του Μπάιντεν. Θα απαιτήσει από την διοίκηση να προωθήσει την ιδέα ότι οι Αμερικανοί κερδίζουν έναν διεθνή ανταγωνισμό προκειμένου να διατηρηθεί η μαζική υποστήριξη. Ωστόσο, αυτή η λογική δεν μιλά για τον πρωταρχικό λόγο για τον οποίο οι περισσότεροι Αμερικανοί ήδη ευνοούν τις εμπορικές συμφωνίες -επειδή πιστεύουν ότι τέτοιες συμφωνίες είναι καλές για τις διεθνείς σχέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών και την οικονομία τους στο σύνολό της.

Η δουλειά μου, απέδειξε ότι τα επίπεδα της αμερικανικής υποστήριξης στο εμπόριο μπορούν να βελτιωθούν με το να δοθεί έμφαση στις βασικές ανθρώπινες ομοιότητες και την αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ των εθνών. Τα επιχειρήματα που υποδηλώνουν ότι το εμπόριο μπορεί άκοπα να γεμίσει τις τσέπες των ατόμων δεν λειτουργούν.

Η έρευνά μου υποδεικνύει επίσης ότι οι απόψεις των Αμερικανών σχετικά με το εμπόριο και η στάση τους απέναντι σε άλλες ομάδες εντός των Ηνωμένων Πολιτειών είναι αλληλένδετες. Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι που εξυπηρετούνται με την αντίθεση στο εμπόριο καθιστούν την συμμετοχή των ΗΠΑ στην παγκόσμια οικονομία ακόμη πιο δύσκολη και βλάπτουν το είδος των διασυνοριακών στάσεων που απαιτούνται για την διατήρηση ενός διαφορετικού έθνους. Το να ρίχνεται λάδι στην φωτιά του αμερικανικού σοβινισμού μόνο θα αυξήσει τις διεθνείς εντάσεις -καθώς και τις φυλετικές εντάσεις στο εσωτερικό.

Copyright © 2021 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/united-states/2021-07-30/how-ame...

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.amazon.com/Winners-Losers-Psychology-Princeton-Political/dp/...
[2] https://www.foreignaffairs.com/articles/2018-03-05/world-after-trump
[3] https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2018-02-13/china-reckoning
[4] https://www.youtube.com/watch?v=ib-Qiyklq-Q
[5] https://www.foreignaffairs.com/articles/united-states/2020-07-29/can-chi...
[6] https://www.thechicagocouncil.org/sites/default/files/2020-11/Record%20N...
[7] https://www.foreignaffairs.com/articles/world/2021-02-16/opening-order

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition